Odliczenia od podatku – jakie ulgi podatkowe istnieją?

Odliczenia od podatku to tematyka, która – szczególnie na początku roku – systematycznie rozbudza zainteresowanie. To wtedy rozpoczyna się okres składania obowiązkowych corocznych rozliczeń podatkowych PIT. Wielu podatników pośpiesznie szuka wtedy informacji na temat istniejących w polskim prawie ulg podatkowych, które przysługują nam za określone rzeczy. Jakie więc ulgi podatkowe istnieją?

Jeśli osiągamy dochody z pracy na etacie lub z umowy zlecenie, a także gdy prowadzimy własną działalność gospodarczą jesteśmy zobowiązani co corocznego składania zeznań z tytułu podatku dochodowego. Aby znaleźć informację o ulgach i odliczeniach podatku nie trzeba długo szukać, są one jasno określone przez ustawę. Do rozpoczęcia okresu składania kolejnych zeznań zostało wprawdzie jeszcze sporo czasu, ale warto już teraz uzbroić się w wiedzę na temat obszarów, w jakich można stosować ulgi, a także wyrobić sobie świadomość, co odciąży co nieco nasz portfel. Część odliczamy od podstawy podatku, a część — od samego podatku. Ulgi może odliczyć sobie każdy, niezależnie czy zarabia płacę minimalną, czy średnią krajową.

Ulgi podatkowe

Istnieje kilka kategorii, w których możemy szukać możliwości pomniejszenia kwoty podatku, jaki musimy zapłacić w danym roku rozliczeniowym:

1. Ulga prorodzinna

Wszyscy podatnicy, którzy składają zeznanie na formularzu PIT-36 albo PIT-37 mogą otrzymać ulgę na dziecko. Wymogiem jest bycie rodzicem, opiekunem prawnym lub rodzicem zastępczym, który mieszka ze swoją pociechą pod jednym dachem w ciągu roku podatkowego, którego dotyczy rozliczenie. Ulga dotyczy ponadto osób, które nie rozliczają się według stawki zryczałtowanej, karty podatkowej lub podatku liniowego. Ulgę charakteryzują generalnie mówiąc poniższe uwarunkowania.

• Dziecko, w momencie składania zeznania, musi mieć mniej niż 18 lat.
• Ulga przysługuje wyjątkowo dziecku składającego do 25 roku życia, jeśli kontynuuje ono naukę i nie osiąga dochodu powyżej 3 089 zł.
• Dochody podatnika i jego małżonka nie mogą w roku podatkowym przekroczyć progu 112 tysięcy zł.
• Dochody podatnika niebędącego w związku małżeńskim są określane na osobę i nie mogą przekroczyć w roku podatkowym 56 tysięcy zł.
• Dochody podatnika samotnie wychowującego dziecko nie mogą w roku podatkowym przekroczyć progu 112 tysięcy zł.

Ile wynosi ulga prorodzinna?

• Na jedno dziecko — 92,67 zł.
• Na dwójkę dzieci — po 92,67 zł na każde z dzieci.
• Na trójkę dzieci — 92,67 zł na pierwsze dwoje dzieci oraz 166,67 zł na trzecie dziecko.
• Na czwórkę i więcej dzieci — 92,67 zł na pierwsze dwoje dzieci, 166,67 zł na trzecie oraz 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Podczas wypełniania zeznania PIT w celu uzyskania ulgi rodzinnej konieczne jest wypełnienie druku PIT/O.

2. Ulga za zdrowotną składkę na ubezpieczenie ZUS

Odliczenie od podatku może przyjąć także formę pomniejszenia o składki zapłacone na ubezpieczenie zdrowotne.

• Osoby pracujące na etacie lub na podstawie umowy cywilnoprawnej, jeśli chcą uzyskać ulgę, zobowiązane są wykazać odpowiednią kwotę składek zdrowotnych podlegających odliczeniu. Wynosi to obecnie 7,75% podstawy wymiaru składki, wpisując to w PIT-11.
• Warto wiedzieć, że można odliczać tylko te składki zdrowotne, które w rzeczywistości zostały opłacone w danym roku podatkowym i mamy na to dowód. Dla pracujących wystarczy zgodność składek w PIT-11 z zaświadczeniem wystawionym przez pracodawcę, z kolei sami przedsiębiorcy powinni wykazać zaświadczenie z ZUS lub potwierdzenia przelewów.
• Na uprzywilejowanej pozycji są przedsiębiorcy. Przepisy przewidują dla nich możliwość odliczenia zaległych składek ZUS opłaconych w roku składania zeznania podatkowego.
• Składki odliczymy tylko wtedy, gdy są opłacone!

Warto dodać, że składki na ubezpieczenie ZUS są jedynymi, które można odliczyć od podatku. Pozostałe składki, czyli emerytalne, wypadkowe, chorobowe i rentowe, odlicza się od wartości naszego dochodu.

3. Ulga na internet

To stosunkowo nowy rodzaj ulgi, z którego podatnik może skorzystać jedynie przez dwa lata z rzędu. Innymi słowy, do skorzystania z ulgi na internet mamy prawo tylko dwukrotnie. Jest ono dostępne tylko dla tych, którzy rozliczają się za pomocą PIT-36 oraz PIT-37 dodając załącznik PIT-O. Tym sposobem możemy rozliczyć za jednym razem maksymalnie 760 zł.

4. Ulga na darowiznę

Jest to ważna zmiana, gdyż w poprzednik latach odliczenie darowizny od kosztów uzyskania przychodów było niemożliwe. Od zeszłego roku zaszła jednak zmiana — stąd ta sekcja w naszym tekście. W odpowiednich przepisach, które regulują kwestie związane z PIT, są jednak wyraźnie wyodrębnione i wymienione konkretne cele, z których tytułu możemy zyskać ulgę podatkową. Są to:

• Organizacje porządku publicznego — wszelkie organizacje deklarujące działanie w sferze porządku publicznego, na które przepisy zezwalają przekazywanie datków i darowizn. Musimy posiadać udokumentowany dowód wpłaty na konto określonej organizacji, jeśli jest to darowizna pieniężna. Jeśli została ona przekazana w innej formie — konieczne jest oświadczenie obdarowanego, które potwierdza fakt uzyskania daru od składającego zeznanie podatkowe. Konieczne jest podanie ponadto wszelkich danych, które ułatwią identyfikację zarówno organizacji, jak i darczyńcy.
• Krwiodawstwo — jeśli jesteś honorowym dawcą krwi, jest to kolejna okazja do uzyskania ulgi podatkowej. Jej wartość wylicza się na zasadzie ekwiwalentu — 130 zł odpowiada litrowi oddanej krwi. Fakt oddania krwi musi być udokumentowany w odpowiednim punkcie krwiodawstwa lub w innej jednostce, która oferuje możliwość oddania krwi.
• Obiekty kultu religijnego — ostatnią możliwością do uzyskania ulgi podatkowej za darowiznę jest darowizna na rzecz dowolnej jednostki kultu religijnego. Warunkiem jest zarejestrowanie obiektu kultu jako związek wyznaniowy i — identycznie jak wyżej — posiadanie potrzebnego dowodu wpłaty darowizny lub odpowiedniego oświadczenia obdarowanego (np. kapłana), jeśli darowizna nie miała formy pieniężnej.

Na koniec trzeba jeszcze pamiętać, że odliczyć można wartość danej darowizny tylko od kwoty nieprzekraczającej 6% dochodu w roku podatkowym.

5. Ulga dla osób oszczędzających na IKZE

Pod tym skrótem kryje się oczywiście Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Wpłaty na nie również podlegają ulgom, których dokonuje się za pomocą następujących formularzy PIT:  PIT-36, PIT-36L, PIT-37 i dodatkowego załącznika PIT/O. Obowiązkowe jest także załączenie dowodów wpłaty, którymi może być każdy przeznaczony do tego dokument. W roku podatkowym 2017 kwota, która podlegała odliczeniom wyniosła dokładnie 5 115,60 zł. Podobnie jak w pozostałych przypadkach, uldze nie podlegają składki, za które dostaliśmy już zwrot w dowolnej formie.

6. Ulga rehabilitacyjna

Ostatnią możliwością na odliczenie podatku są koszty, jakie musieliśmy ponieść z powodu rehabilitacji, a ponadto — opieki nad osobą niepełnosprawną. Określone wydatki mogą podlegać odliczeniu, jeśli tylko nie pochodzą z NFZ, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Uldze nie podlegają także koszty, za jakie otrzymaliśmy już zwrot inną drogą. Jakie koszty kwalifikują się w ogóle na ulgę rehabilitacyjną? Należą do nich m.in.:

• Przystosowanie pojazdów mechanicznych do wymagań związanych z niepełnosprawnością.
• Odpłatne przejazdy komunikacją miejską z powodu pobytu na: koloniach i obozach dla niepełnosprawnych dzieci poniżej 25 roku życia, turnusach rehabilitacji i zakładach lecznictwa uzdrowiskowego.
• Opłacenie tłumacza języka migowego.
• Koszty leków przepisanych przez lekarza, licząc różnicę między ich faktycznym kosztem a 100 zł (np. koszt leków w roku wyniósł 560 zł, zatem ulga wynosi 460 zł).
• Opieka pielęgniarska w domu.
• Adaptacja i wyposażenie mieszkań na potrzeby osoby niepełnosprawnej.
• Opłaty za pobyt na leczeniu w ośrodkach uzdrowiskowych.
• Koszty materiałów naukowych.

Nie ma na razie sygnałów, aby treść lub kształt ulg podatkowych przy okazji rozliczania PIT miały ulec zmianie.