500 plus dla seniora – wniosek, dokumenty, kto skorzysta?

500 plus dla seniora to świadczenie uzupełniające dla seniorów (i nie tylko!), którzy nie są zdolni do samodzielnej egzystencji. I choć wypłacane jest od 2019 roku, to nadal wiele osób nie wie, na jakich zasadach je otrzymać i jak złożyć wniosek o dodatek. Z myślą o naszych czytelnikach, rozwiewamy te wątpliwości i odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Nowe 500 plus dla seniora?

Ostatnio z dość zaskakującymi informacjami w audycji Radia Zet wyszedł ekonomista Ryszard Petru. Przedstawił on nowy pomysł na świadczenie dla seniorów. Stwierdził, że obecne emerytury mają być wyższe, nie dzięki waloryzacji rent i emerytur – czy przez popularne „trzynastki” i „czternastki”, a zachęty do pozostania na rynku pracy.

Dokładnie chodzi o to, że emeryci, którzy zrezygnują z pobierania emerytury na rzecz kontynuowania pracy zarobkowej, za każdy rok pracy mieliby otrzymywać o 500 zł wyższą emeryturę. Temat wieku emerytalnego to jeden z głównych wabików, który co rusz staje się tematem kampanii wyborczej. Co z niego wyniknie? Na pewno będę się bliżej przyglądać tej kwestii.

Wróćmy jednak do tematu, który powinien zainteresować nie tylko samych seniorów.

Potoczne nazywane 500 plus dla seniora pomimo mylącej nazwy skierowane jest nie tylko do osób starszych, ale również tych, którzy ze względu na swoją niepełnosprawność potrzebują stałej pomocy w codziennym funkcjonowaniu.

500 plus dla seniora – co o nim wiemy?

Świadczenie, o którym dzisiaj mowa zostało wprowadzone w październiku 2019 roku na mocy rządowego programu świadczeń rodzinnych. Jest to dodatek w wysokości 500 zł miesięcznie wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Oficjalnie 500 plus dla seniora to 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Jednak ze względu na to, że jego głównymi odbiorcami są seniorzy, nazwa ta weszła do potocznego języka.

Z informacji opublikowanych przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej wynika, że do tej pory przyznano ok. 768 tys. tego typu świadczeń. 43 proc. pobierają osoby pow. 75 lat. Wiceminister rodziny Stanisław Szwed dodał, że 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji w pełnej wysokości zostało przyznane 58 proc. wnioskujących. Większość z nich stanowią kobiety (65 proc.), mężczyźni – 35 proc.¹

Kryterium dochodowe

Od 1 marca 2023 r. do 1657,80 zł brutto wzrósł próg dochodowy, uprawniający do otrzymania 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Próg ten dotyczy świadczeń finansowanych ze środków publicznych. Są to, m.in. emerytury, renty oraz inne świadczenia pieniężne.

Co, jeśli przekroczymy wskazany próg, ale nie będzie on wyższy niż 2157,80 zł brutto? W takiej sytuacji stosowana jest zasada „złotówka za złotówkę”. Przykładowo, mamy dochody o 100 zł wyższe, niż pozwala na to próg, np. 1757,80 zł brutto. Wtedy otrzymamy dodatek nie w pełnej wysokości 500 zł, ale pomniejszony o 100 zł (400 zł). Jeśli zaś osiągamy dochody pow. 2157,80 zł brutto, świadczenie nie będzie nam się należeć.

Przy ustalaniu kryterium dochodowego nie jest brany pod uwagę zasiłek pielęgnacyjny, renta rodzinna, dodatek energetyczny oraz dodatek kombatancki!

Zasiłek pielęgnacyjny 2023 – ile wynosi świadczenie i komu przysługuje?

Zobacz

Kto otrzyma 500 plus dla seniora?

Potoczna nazwa jest zmyłką, bo w swoim założeniu 500 plus dla seniora nie jest skierowane wyłącznie do emerytów i rencistów. Po zmianach tak, jak w marcu 2022 r. tak i w 2023 r. skorzystają z niego także wszyscy pow. 18 roku życia, którzy spełniają poniższe wymagania:

• są niezdolni do samodzielnej egzystencji, która potwierdzona jest np. orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ewentualnie może to być także orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji lub orzeczenie o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji;
• nie są uprawnieni do emerytury ani renty, nie pobierają też innego świadczenia finansowanego ze środków publicznych, np. zasiłku stałego lub okresowego. Zaliczyć do nich możemy też świadczenia z zagranicznej instytucji, która jest odpowiednikiem polskiego ZUSu.

Z drugiej jednak strony nic nie stoi na przeszkodzie, gdy będziemy uprawnieni do powyższych świadczeń. A więc do renty, emerytury czy jednorazowych świadczeń pieniężnych, np. zasiłku pogrzebowego – również z zagranicznej instytucji właściwej ds. emerytalno-rentowych. Warunkiem jest tylko łączna kwota, której maksymalna wysokość brutto nie może przekroczyć 2157,80 zł brutto.

Jakie warunki jeszcze trzeba spełnić?

Oczywiście, ubiegając się o świadczenie uzupełniające, musimy:

• posiadać miejsce zamieszkania w Polsce,
• mieć polskie obywatelstwo lub prawo stałego pobytu w Polsce (jeśli jesteś obywatelem UE lub jednego z państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym albo Konfederacji Szwajcarskiej),
• ewentualnie mamy zalegalizowany pobyt w Polsce (jeśli jesteśmy spoza UE lub obszaru EFTA).

Z tego kręgu automatycznie wykluczane są osoby, które pomimo spełnienia powyższych warunków, są tymczasowo aresztowane bądź odbywają karę pozbawienia wolności. Wyjątek stanowią sytuacje, gdy kara pozbawienia wolności odbywa się w systemie dozoru elektronicznego – wtedy to świadczenie 500 plus może przysługiwać.

500 plus dla seniora a wniosek

Wiemy już, na jakie główne wymogi spogląda ZUS. A jak złożyć sam wniosek o dodatkowe świadczenie 500 plus?

Możemy tego dokonać na trzy sposoby:

• w każdej placówce ZUS;
• przesłać pocztą lub
• wysłać elektronicznie poprzez Platformę Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS).

Druk w imieniu osoby uprawnionej złoży także jej przedstawiciel ustawowy, pełnomocnik bądź opiekun faktyczny.

Druk wniosku ESUN, czyli 500 plus dla seniora odnajdziesz na stronie zus.pl oraz w salach obsługi klientów w stacjonarnych placówkach ZUS.
Pomoc przy wypełnianiu dokumentu uzyskasz także w placówkach i salach obsługi klientów oraz pod numerem: 22 560 16 00.

Do kiedy wniosek o świadczenie 500 plus dla seniora?

Wniosek o tego typu pomoc finansową możemy składać przez cały rok. Nie obowiązują nas żadne odgórne terminy.

Od jakiej daty zostanie przyznane świadczenie uzupełniające 500 plus?

Dodatek otrzymamy w ciągu miesiąca, od którego spełniliśmy wymagane warunki – i nie wcześniej niż od miesiąca, w którym zgłosiliśmy wniosek w ZUSie.

500 plus dla seniora – jakie dokumenty?

Prócz samego wniosku, który składamy do ZUS lub ew. do jednostki terenowej KRUS (w przypadku osób ubezpieczonych w tej instytucji), koniecznie musimy dołączyć listę poniższych dokumentów:

• orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji

LUB

• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji

LUB

• orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów wydane przez komisję lekarską ds. inwalidztwa i zatrudnienia (pod warunkiem że nie upłynął okres, na jaki oznaczono inwalidztwo).

Innymi dokumentami, na podstawie których możemy się ubiegać o dodatek 500 plus dla seniora, są:

• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji,
• orzeczenie o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji,

Jeśli nie posiadasz takiego orzeczenia bądź upłynął termin jego ważności, postaraj się dodać do wniosku zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza (nie wcześniej niż miesiąc przed złożeniem wniosku). Możesz też dołączyć inną dokumentację medyczną, która ma znaczenie przy orzekaniu o niezdolności do samodzielnej egzystencji, np. dokumentacja rehabilitacji leczniczej lub zawodowej, karta badania profilaktycznego.

• dokument potwierdzający prawo do otrzymywania renty zagranicznej lub świadczenia zagranicznego o podobnym charakterze (wystawiony przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych).

Jak uzupełnić wniosek o 500 plus dla seniora?

We wniosku o świadczeniu uzupełniającym wypełniamy poniższe informacje.

1. Dane identyfikacyjne, czyli:

• imię i nazwisko,
• obywatelstwo,
• imię ojca,
• PESEL (ew. seria i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość, datę urodzenia oraz płeć).

2. Dane adresowe:

• miejsce zameldowania,
• adres zamieszkania i adres do korespondencji.

3. Informacje o pobieranych świadczeniach finansowanych ze środków publicznych lub staraniu się o nie, w tym dane o:

• rodzaju świadczenia i jego wysokości oraz
• instytucji, która wypłaca świadczenie i miejscowość, w której znajduje się jej siedziba.

4. Informacje o pobieranych świadczeniach z zagranicznej instytucji, która jest polskim odpowiednikiem instytucji ds. emerytalno-rentowych, w tym dane o:

• rodzaju świadczenia i jego wysokości oraz
• nazwie państwa i zagranicznej instytucji, która wydała decyzję.

5. Dodatkowe informacje, które mogą mieć wpływ na pozytywne rozpatrzenie wniosku:

• nazwę instytucji i miejscowość, w której złożyłeś wniosek o 500 plus dla seniora (gdy złożyłeś dokument w innym niż ZUS organie rentowym),
• oświadczenie, czy aktualnie przebywasz w areszcie lub zakładzie karnym,
• prawo pobytu na terenie RP i daty graniczne tego prawa (gdy nie masz polskiego obywatelstwa).

6. Podpis.

Masz problem z wypełnieniem wniosku? Wszystkie niezbędne informacje na ten temat uzyskasz w placówkach ZUS w godzinach ich otwarcia lub dzwoniąc do Centrum Obsługi Telefonicznej pod numer 22 560 16 00².

500 plus dla seniorów a katalog świadczeń pieniężnych

Spójrzmy jeszcze na katalog świadczeń pieniężnych, który brany jest pod uwagę przy ustalaniu wysokości dochodu – i tym samym wysokości świadczenia uzupełniającego. Najważniejsze z nich prezentujemy w poniższej tabeli.

Świadczenie	Podstawa prawna
zasiłek dla bezrobotnych	ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20.04.2004 r.
stypendium oraz dodatek aktywizacyjny	ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z 20.04.2004 r.
renta socjalna	ustawa o rencie socjalnej z 27.06.2003 r.
zasiłek stały, zasiłek okresowy, pomoc pieniężna na usamodzielnienie się oraz pomoc pieniężna na kontynuowanie nauki	ustawa o pomocy społecznej z 12.03.3004 r.
świadczenie rodzicielskie oraz specjalny zasiłek opiekuńczy	ustawa o świadczeniach rodzinnych z 28.11.2003 r.
zasiłek dla opiekuna	ustawa o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów z 4.04.2014 r.
zasiłki przedemerytalne i świadczenia przedemerytalne	ustawa o świadczeniach przedemerytalnych z 30.04.2004 r.
emerytura rolnicza (w tym wcześniejsza emerytura rolnicza) oraz renta rolnicza z tyt. niezdolności do pracy	ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników z 20.12.1990 r.
renta rodzinna	ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników z 20.12.1990 r.
emerytury i renty	ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z 17.12.1998 r.
renty, świadczenie rehabilitacyjne	ustawa o o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z 30.10.2002 r.
emerytura pomostowa	ustawa o emeryturach pomostowych z 19.12.2008 r.
stypendium socjalne, stypendium rektora, stypendium dla osób niepełnosprawnych	ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z 20.07.2018 r.

Co zrobić, gdy nie zgadzasz się z decyzją?

Od każdej decyzji możemy się odwołać. Wystarczy, że złożymy pisemne odwołanie od decyzji w sądzie okręgowym (sądzie pracy i ubezpieczeń społecznych), który właściwy jest naszemu miejscu zamieszkania.

Możemy tego dokonać również za pośrednictwem ZUS w ciągu miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Po tym czasie staje się ona prawomocna i nie będziemy już mogli zaskarżyć jej do sądu.

Odwołanie od decyzji ZUS możemy złożyć pisemnie lub ustnie w placówce ZUS albo wysłać je pocztą. Mamy także możliwość przesłać je elektronicznie poprzez PUE ZUS, wykorzystując w tym celu formularz POG. Złożenie takiego odwołania jest całkowicie bezpłatne.

W tych przypadkach będziesz musiał zwrócić 500 plus dla seniora!

Ważną informacją jest też to, że jeśli w naszej sytuacji finansowej zajdą istotne zmiany, które wpłyną na wysokość otrzymywanego świadczenia, mamy obowiązek poinformować o nich ZUS. Są to sytuacje, jak np.

• zwiększenie kwoty jakiegoś świadczenia pieniężnego, które wypłacane jest ze środków publicznych przez podmiot inny niż ZUS (np. KRUS lub ośrodek pomocy społecznej),
• uzyskanie prawa do świadczenia wypłacanego ze środków publicznych, które przyzna KRUS albo inny organ emerytalny,
• tymczasowy areszt lub kara pozbawienia wolności.

Jeśli więc zajdzie jedna z powyższych okoliczności, a ZUS mimo wszystko wypłaci nam 500 plus, do którego utraciliśmy prawo, będziemy musieli je zwrócić. Podobnie będzie w sytuacji, gdy otrzymamy zawyżoną kwotę, a po zmianach należy nam się mniej. Tutaj także musimy zwrócić część zawyżonej kwoty.

Co dalej z Programem Małżeństwo plus?

Jaki czas temu pojawiły się również głosy o zasiłku stałym 500 plus dla małżeństw z długim stażem małżeńskim. W 2022 r. z inicjatywy obywatelskiej do Sejmu trafił nawet taki projekt w formie petycji. Mamy 2023 r. i jak na razie nadal nie zapadła decyzja ws. wypłaty owego zasiłku. I to mimo że jej ideę popiera wielu zwolenników wśród partii rządzącej, w tym była minister rodziny, Elżbieta Rafalska.

Przypomnijmy tylko, że 500 plus dla małżeństw działałoby w ramach Programu Małżeństwo+ z przeznaczeniem dla osób z min. 50-letnim stażem małżeńskim. Autorzy obywatelskiej petycji nie przedstawili szczegółowych propozycji rozwiązań. Odwołali się jedynie do dokumentu sprzed dwóch lat, który trafił do prezydenta. Wg jego założeń otrzymywaliby oni dodatek w wysokości 500 zł miesięcznie, którego kwota z upływem stażu byłaby coraz wyższa.

Co wyniknie z tych rozmów? Na razie nie wiadomo. By doszło do realizacji projektu w praktyce konieczne jest ustalenie nowej ustawy – lub znowelizowanie którejś z istniejących, która dotyczy polityki senioralnej rządu. O pojawiających się szczegółach w tej sprawie będziemy informować na bieżąco.

500 plus dla seniora z ZUS nie tylko dla seniorów

Marcowa waloryzacja rent i emerytur oprócz tego, że wpłynęła na wzrost świadczeń, to również zmieniła warunki ubiegania się o dodatki z ZUS, m.in. właśnie o świadczenie 500 plus dla seniora, o które mogą starać się obecnie – dodatkowo osoby niepełnosprawne.

Decydujący w tym kontekście będzie nie tylko stan zdrowia wnioskującego, ale i miesięcznie uzyskiwane dochody ze środków publicznych, które nie mogą przekroczyć maksymalnego progu 2157,80 zł brutto.

Niektóre opinie dostępne w sieci wskazują jednak, że nawet osoby mające schorzenia i spełniające ustalone kryteria, mają problem z otrzymaniem dodatku 500 plus dla seniora.

Oto jedne z nich (zachowana oryginalna pisownia):

Myślał by kto że nasze państwo tak się troszczy o emerytów. Od tych dodatków aż się niedobrze robi. Niby Ci się należy ale i tak nie dostaniesz. Byłam przed obliczem orzecznika w Koninie. Z 10 osób tylko 2 dostały bo poruszały się na wózkach inwalidzkich. Reszta uzdrowiona przez orzecznika. Najpierw nas okradacie a potem szczujecie ochłapami.

anonimowy komentarz

Jakie trzeba mieć schorzenia aby takowe świadczenie otrzymać? Swego czasu ubiegałam się będąc po 2 zawałach 1 nerce i nadciśnienie. Orzecznik w Koninie stwierdził że jestem zdolna do samodzielnej egzystencji do pracy nie. Tylko stracony czas, pieniądze na dojazd prywatny bo liniowych połączeń brak i kupa nerwów.

anonimowy komentarz

Lekarze orzecznicy z ZUS uzdrowią każdego emeryta i nikt żadnego świadczenia uzupełniającego nie dostanie.

anonimowy komentarz³

A Ty, jakie masz doświadczenie w tym temacie? Miałeś trudności w otrzymaniu świadczenia 500 plus dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, czy może dopiero będziesz się o nie starać? Czekamy na Wasze komentarze w tej sprawie!

Sprawdź ranking pożyczek dla emerytów bez ograniczeń wiekowych:

FAQ: najczęściej zadawane pytania