Zakup obligacji obarczony jest zwykle mniejszym ryzykiem niż zakup akcji, przez co polecany jest osobom, które nie mają dużego doświadczenia na rynkach kapitałowych. Jak inwestować w obligacje? Czym są obligacje skarbowe? Tego i wielu innych rzeczy dowiesz się z naszego artykułu.
Zacznijmy od podstawowej kwestii, czyli odpowiedzi na pytanie, czym właściwie są obligacje?
Obligacje to papiery wartościowe, które emitowane są w seriach. Wystawia je emitent (np. skarb państwa), a kupuje obligatariusz, którym może być każdy z nas. Emitent staje się tym samym dłużnikiem i zobowiązuje się do oddania długu obligatariuszom (czyli wykupu obligacji) w określonym czasie razem z odsetkami.
Gdy dane obligacje są, np. dwuletnie, oznacza to, że ich wykup nastąpi po dwóch latach. I właśnie wtedy otrzymamy swoje pieniądze z powrotem, razem z odpowiednimi odsetkami. Do najpopularniejszych typów obligacji należą obligacje skarbowe (pożyczamy pieniądze państwu) oraz obligacje korporacyjne (pożyczamy środki prywatnej firmie).
Obligacje, jak łatwo się już domyślić, służą emitentom do pozyskania dodatkowych środków na działalność – czy to państwową, czy biznesową. Warto pamiętać, że obligacje skarbowe są zdecydowanie bezpieczniejsze niż obligacje korporacyjne.
Czym różnią się obligacje od akcji?
Dokonajmy teraz podstawowego rozróżnienia pomiędzy akcjami a obligacjami. Akcje są udziałowymi instrumentami finansowymi, a obligacje dłużnymi. Co to oznacza?
Kupując akcje, nabywa się udziały w spółce. Dzięki nim jest się jej współwłaścicielem (posiadając nawet 1 akcję) oraz można uzyskać prawo do otrzymywania dywidendy czy uczestniczenia w walnych zgromadzeniach akcjonariuszy.
Kupując obligacje, nie nabywamy żadnych praw do udziału w spółce. Otrzymujemy za to potwierdzenie, na mocy którego emitent zobowiązany jest do oddania nam naszych pieniędzy, powiększonych o odpowiednie oprocentowanie.
Jeśli dana firma potrzebuje pieniędzy na dalszy rozwój, może podzielić się swoimi udziałami z akcjonariuszami (czyli wyemitować akcje) lub zapożyczyć się u obligatariuszy (czyli wyemitować obligacje).
Jeśli interesują Cię akcje, przeczytaj nasz artykuł:
Jak kupić akcje? Poradnik krok po kroku
Czym są obligacje skarbowe?
Obligacje skarbowe to papiery wartościowe, które sprzedaje Minister Finansów reprezentujący Skarb Państwa. I w tym przypadku to Skarb Państwa jest naszym dłużnikiem, który zobowiązuje się do wykupu obligacji w określonym czasie. Obligacje skarbowe są zdecydowanie najbezpieczniejszą formą “papierów dłużnych”, ponieważ to państwo odpowiada za to zobowiązanie całym swoim majątkiem. 1
Tylko w jednym przypadku możemy sobie wyobrazić brak zwrotu pożyczonych w ten sposób pieniędzy. Gdyby nasz Skarb Państwa zbankrutował, wtedy jego obligacje przestałyby mieć pokrycie. Jednak szansa na podobne bankructwo jest naprawdę niewielka.
Skarb Państwo proponuje bardzo szeroki wybór obligacji. Są to:
- Obligacje 3-miesięczne,
- Obligacje 2-letnie,
- Obligacje 3-letnie,
- Obligacje 4-letnie,
- Obligacje rodzinne 6-letnie,
- Obigacje 10-letnie,
- Obligacje rodzinne 12-letnie,
- Obligacje premiowe.
Wszystkie obligacje skarbowe kosztują 100 złotych za sztukę.
Oprocentowanie obligacji skarbowych waha się do 0,5 do 2% – obligacje długoterminowe są wyżej oprocentowane. Warto zwrócić uwagę na to, kiedy wypłacane są nam nasze odsetki. Z zasady utrzymujemy je po wykupieniu obligacji przez Skarb Państwa, jednak np. 3-letnie obligacje zmiennoprocentowe pozwalają na otrzymywanie odsetek co pół roku.
Bardzo interesującym rozwiązaniem są obligacje indeksowane inflacją. Przecież właśnie po to inwestujemy, aby uciec inflacji, a takie instrumenty finansowe pozwalają nam na łatwe zrealizowanie tego celu. Niezależnie od tego, jak wysoka będzie inflacja w danym roku, nasze oprocentowanie zostanie powiększone o jej wartość.
W przypadku obligacji skarbowych istnieje możliwość wcześniejszego zakończenia oszczędzania. Wtedy jednak zostanie odjęta odpowiednia suma od naszych odsetek – 2 złote (obligacje 10-letnie) lub 70 groszy (od wszystkich innych obligacji) od każdego “papieru dłużnego”. Jak widać – wcześniejsze zakończenie oszczędzania nie ma większego sensu, gdyż wycofanie się z inwestycji zdecydowanie uszczupli nasze odsetki.

Gdzie można kupić obligacje skarbowe?
Obligacje skarbowe dostępne są przez dwa kanały sprzedaży.
- Jeden z nich to kanał giełdowy. Biura maklerskie nabywają od Skarbu Państwa obligacje w ilościach hurtowych i wpuszczają je na rynek Catalyst.
- Drugi to kanał bezpośredni, czyli zakup obligacji skarbowych w postaci obligacji oszczędnościowych. Handel nimi prowadzi tylko PKO BP.
W pierwszym przypadku do zakupu obligacji potrzebne jest nam konto maklerskie. W drugim wystarczy, że odwiedzimy placówkę PKO BP, zadzwonimy na infolinię lub kupimy obligacje poprzez stronę: www.zakup.obligacjeskarbowe.pl.
Czym są obligacje korporacyjne?
Poza stosunkowo bezpiecznymi obligacjami skarbowymi, na rynku możemy nabyć także obligacje korporacyjne, które obarczone są zwykle wyższym ryzykiem – a dzięki temu wyższą stopą zwrotu. Są to – jak już wspomnieliśmy – dłużne papiery wartościowe, które emitują prywatne spółki, aby zdobyć środki na dalszy rozwój. Czym charakteryzują się obligacje korporacyjne?
- Są notowane na rynku Catalyst, do którego możemy mieć dostęp dzięki naszemu kontu maklerskiemu.
- Można je łatwo zbywać na rynku wtórnym, w wyniku czego jest szansa na szybsze wyjście z inwestycji z zyskiem.
- Można inwestować w nie także poprzez ETFy (fundusze inwestycyjne) i kontrakty CFD (kontrakty różnicy kursowej).
- Oprocentowanie może być wyższe niż w przypadku obligacji skarbowych. Warto jednak dokładnie przeanalizować kondycję finansową spółki, która emituje dane papiery dłużne.
- Nie są pozbawione ryzyka. Prywatna spółka może zdecydowanie łatwiej upaść niż Skarb Państwa.
Poza obligacjami skarbowymi i korporacyjnymi istnieją również papiery dłużne samorządów i miast.
Jak inwestować w obligacje?
Osoba, która chce zarabiać na obligacjach, musi na samym początku podjąć jedną podstawową decyzję. Akcji nie kupi się bez konta maklerskiego – jednak obligacje, jak najbardziej. Dlatego każdy musi zadać sobie pytanie, czy chce nabywać obligacje bezpośrednio poprzez kanał sprzedaży PKO BP. Czy może jednak z wykorzystaniem rachunku inwestycyjnego, założonego w którymś z domów maklerskich.
- Gdy wybierzemy PKO BP jako pośrednika, kupując obligacje, np. w którejś placówce tego banku czy na stronie www.zakup.obligacjeskarbowe.pl, nie ma potrzeby wypełniania zbyt wielu formalności. Warto jednak pamiętać, że obligacje skarbowe kupione w ten sposób trudno zbyć. Wycofanie się z inwestycji z zyskiem jest możliwe dopiero przy wykupie naszych papierów dłużnych przez Skarb Państwa. Wcześniejsze rezygnacja kończy się utratą większej części odsetek.
- Jeśli wybierzemy handel na rynku Catalyst, niezbędne będzie założenie konta maklerskiego. Nie jest to zbyt trudna czynność, ale początkującym może sprawić problemy. Warto pamiętać, że niektóre rachunki inwestycyjne (głównie bankowe) bywają płatne oraz każdy zakup i zbycie obligacji będzie wiązało się z potrzebą uiszczenia prowizji.
O czym jeszcze warto pamiętać?
- O dywersyfikacji portfela. Inwestowanie w same obligacje nie przyniesie nam zbyt wysokiej stopy zwrotu.
- Obligacje nie są w 100% bezpieczną formą inwestowania. Bankructwo może przydarzyć się każdej spółce.
- O istnieniu dwóch typów obligacji: stałoprocentowych i zmiennoprocentowych. Papiery dłużne ze zmienną stopą są najczęściej oparte na wysokości WIBORu. Gdy stopy procentowe ulegną zmianie, nasz zysk z takich obligacji także się zmieni.
- Gdy inflacja jest naprawdę wysoka, warto pomyśleć o obligacjach indeksowanych inflacją. Pozwoli to nam w pewnym stopniu ochronić nasze oszczędności.
Zysk z obligacji zostanie pomniejszony o podatek Belki, który wynosi 19%.
Zakup obligacji przez internet – czy jest to możliwe?
Tak, obligacje skarbowe można zakupić bezpośrednio na stronie www.zakup.obligacjeskarbowe.pl. Innym sposobem jest skorzystanie z platform maklerskich, na których można swobodnie handlować dłużnymi papierami wartościowymi. Dzięki temu zakup obligacji jest możliwy nawet z poziomu naszego telefonu komórkowego.
Zalety i wady inwestowania w obligacje
Zacznijmy od zalet obligacji. Zdecydowanie należą do nich:
- wygoda i prostota – obligacje łatwo kupić i nie potrzebujemy do tego konta maklerskiego. Wybierając obligacje skarbowe, nie musimy analizować kondycji finansowej poszczególnych spółek. Strona Ministerstwa Finansów, na której się nabywa obligacje skarbowe, jest bardzo czytelnie zaprojektowana i łatwo znaleźć na niej wszystkie potrzebne informacje. Inwestowanie w obligacje nie wymaga specjalistycznej wiedzy z zakresu działania rynków kapitałowych,
- niewysokie ryzyko – obligacje skarbowe są prawie tak pewną formą inwestowania, jak lokata bankowa. Przy obligacjach korporacyjnych ryzyko jest trochę większe,
- pewny zarobek – przy obligacjach ze stałą stopą oprocentowania wiemy dokładnie, ile zarobimy. Zarobek jest praktycznie pewny,
- indeksowanie inflacją – oprocentowanie niektórych obligacji skarbowych jest powiększane o aktualną wysokość inflacji, dzięki czemu nie “pożre” ona nam naszego zarobku.
A jakie są wady obligacji?
- niski zarobek – z powodu ograniczonego ryzyka na obligacjach nie zarobi się zbyt wiele. W przypadku obligacji krótkoterminowych zysk jest porównywalny do tego, jaki jesteśmy w stanie wypracować na lokacie,
- wcześniejsze wycofanie się z inwestycji uszczupla nas zysk – tak jest w przypadku obligacji skarbowych. Obligacje korporacyjne można zbyć w dowolnym momencie, jeśli znajdzie się na nie kupiec,
- kapitał zostaje zamrożony – inwestując w obligacje, często na wiele lat zamrażamy nasz kapitał. Pieniądze lubią jednak ruch i w tym samym czasie na rynku akcyjnym można byłoby wykonać wiele opłacalnych transakcji.
Czy warto inwestować w obligacje?
Tak, jeśli interesuje nas niewielki zysk bez większego ryzyka. Obligacje mogą być też odpowiednim wstępem na rynek kapitałowy. Jednak gdy będziemy chcieli poznać go lepiej, nieodzowny będzie zakup akcji. Dzięki nim doświadczymy pewnych skrajnych emocji, które są nieodłączną częścią inwestowania z szansą na wyższą stopę zwrotu. Obligacje nie są jednak tylko dla początkujących – możemy je spotkać także w portfelach wielu zaawansowanych inwestorów.
Interesują Cię inne formy inwestowania? Przeczytaj nasz artykuł:
Źródła:
1. https://www.obligacjeskarbowe.pl/wiedza-o-obligacjach/
Doradca Online PEKAO S.A
13.10.2022, 15:58
Witajcie! Jestem Doradcą Online PEKAO S.A. Chętnie odpowiem na wszelkie Wasze pytania odnośnie inwestowania w obligacje skarbu państwa Pytania możecie zostawiać w komentarzach pod wpisem. Pozdrawiam Marek Doradca Online PEKAO S.A
Pat
28.03.2024, 11:04
Fajna alternatywa dla lokat dających teraz 2-3% a na obligacjach można spokojnie wyciągnąć ~8%… wg tym co blokuje inwestorów indywidualnych przed inwestowaniem w obligacje to trudna ich dostępność, nie da się ich kupić bez zrobienia porządnego researchu.