Fundusze inwestycyjne to sposób na lokowanie środków dla osób, które nie mają zbyt dużej wiedzy na temat rynku kapitałowego. Czym są fundusze i co warto o nich wiedzieć? Sprawdzamy to w dzisiejszym poradniku, polecając go szczególnie tym, którzy zastanawiają się, jak rozpocząć przygodę z inwestowaniem.
- Czym są fundusze inwestycyjne?
- Inwestowanie dla początkujących
- Jak działają fundusze inwestycyjne?
- Czym są ETF-y?
- Kto obsługuje fundusze inwestycyjne?
- Fundusze inwestycyjne otwarte – masz prawo się wycofać
- Na co zwrócić uwagę przy wyborze funduszu inwestycyjnego?
- Jakie wyniki osiągają fundusze?
- Podsumowanie
Rozwój internetowych platform inwestycyjnych spowodował, że taka forma pomnażania swoich oszczędności stała się szybka i wygodna. Nie ma potrzeby wychodzenia z domu i udawania się do stacjonarnych punktów określonych instytucji finansowych.
Wystarczy konto założone online, aby kupować akcje, obligacje czy jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych.
Czym są fundusze inwestycyjne?
Fundusze inwestycyjne to instytucje zbiorowego inwestowania. Przyjmują środki od swoich członków i lokują je w różne aktywa, aby osiągnąć zysk, który zostanie podzielony wśród uczestników funduszu.
Za taką usługę pośrednictwa (dzięki której nie musimy sami wybierać i kupować poszczególnych instrumentów finansowych), fundusz pobiera stosowną prowizję. Może przyjąć ona taką formę, jak opłata: manipulacyjna, za zarządzanie, za sukces czy wypłatę środków.
Warto pamiętać, że inwestowanie w fundusze wiąże się z ryzykiem. Nie jest więc to tak pewna forma lokowania środków, jak na bankowym depozycie.
Z perspektywy inwestora fundusz inwestycyjny można rozumieć jako narzędzie pozwalające na lokowanie pieniędzy w określone instrumenty finansowe, mając na celu długotrwałe, odłożone w latach pomnażanie swoich środków.
Schemat, jaki obowiązuje przy funduszach inwestycyjnych, jest wyjątkowo prosty. Występuje tutaj inwestor, który sam określa, jaką kwotę pieniężną chce przekazać na cele inwestycyjne, a także, w co konkretnie ma chęć zainwestować i wreszcie, które TFI (Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych) ma być pośrednikiem. Usługi takie oferuje szeroka gama podmiotów z rozbudowanym portfolio. Na polskim rynku jest do wyboru prawie 700 różnych funduszy.
Inwestowanie dla początkujących
Fundusze inwestycyjne umożliwiają bardzo elastyczny wybór strategii, za których pomocą chcemy inwestować swoje środki finansowe. Fundusze inwestują np. w:
- Akcje spółek krajowych i zagranicznych.
- Obligacje (np. skarbowe).
- Waluty.
- Surowce (np. złoto, inne metale szlachetne, surowce rolne).
Zasady funkcjonowania funduszy inwestycyjnych nie są skomplikowane. Nie wymagają od osoby chętnej inwestować specjalistycznej i fachowej wiedzy z zakresu funkcjonowania rynków kapitałowych.
Warto jednak poznać podstawowe zasady funkcjonowania lokowania środków przy pomocy różnych instrumentów finansowych. Zniwelujemy tym samym ryzyko popełnienia błędów czy pomyłek przy inwestowaniu środków. Także przygotujemy się na ewentualne triki retoryczne, którymi pracownik oferujący nam dany fundusz będzie próbował nas przekonać do skorzystania z oferty.
To, co jednak stanowi niewątpliwą zaletę w porównaniu do inwestowania „na własną rękę”, to możliwość otrzymania fachowej porady od konsultanta funduszy. Decydując się na taką pomoc, uzyskujemy wsparcie z wyborem subfunduszu, a także obsługą środków i doborem odpowiedniej strategii inwestowania.
Doradcy zazwyczaj pomagają zobrazować nam potencjalne korzyści, jakie może nieść w określonej perspektywie czasu dany fundusz, za zasługą odpowiedniej kalkulacji. Dobry doradca nie powinien też stronić od wskazania ryzyka oraz niepożądanych czynników, na które narażone są szczególnie rynki akcyjne.
Doświadczeni inwestorzy stronią od „funduszowej” pomocy z powodu wysokich opłat za pośrednictwo. Dodatkowo zdają sobie sprawę z tego, że samemu są w stanie osiągnąć wyższą stopę zwrotu z inwestycji.
Jak działają fundusze inwestycyjne?
Lokując środki finansowe w funduszach, przyjmują one formę tzw. jednostek uczestnictwa (jest tak w przypadku funduszy otwartych, fundusze zamknięte oferują certyfikaty inwestycyjne). Codziennie mają one nową wycenę, w zależności od zewnętrznych i wewnętrznych czynników, jak np. tendencje rynkowe czy makroekonomiczne. Jeżeli określony fundusz, w którym ulokowaliśmy środki, okazuje się zyskowny – wówczas wartość naszych jednostek uczestnictwa rośnie. Jeżeli jednak sytuacja nie jest korzystna, wówczas trzeba być gotowym na straty.
Jak już wspominaliśmy – to, co generuje dodatkowy koszt przy korzystaniu z funduszy inwestycyjnych, to oczywiście prowizja za obsługę funduszu, tzw. opłata manipulacyjna i opłata za zarządzanie. Sposób jej naliczania jest nam przedstawiany w momencie zawierania umowy i przyjmuje ona formę procentowej wartości od kapitału, jaki obejmujemy inwestycją.
Rodzaje funduszy inwestycyjnych
Fundusz inwestycyjny może przyjąć różne postaci.
Fundusz Inwestycyjny Otwarty.
Ta odmiana funduszu nie jest obciążona żadnymi ograniczeniami zarówno pod kątem przystąpienia, jak i rezygnacji z uczestnictwa. Swobodne pozostają również regulacje pod kątem tego, kto może ulokować pieniądze. Prawo do tego ma dowolna osoba fizyczna oraz jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej lub osoba prawna.
Jeżeli uczestnik wyrazi takie żądanie, fundusz może zbyć lub odkupić jednostki uczestnictwa tak często, jak określa to wewnętrzny regulamin funduszu. Warto pamiętać o dość restrykcyjnych wytycznych co do tego, w co może inwestować dany fundusz otwarty. Przykładowo – np. maksymalnie 5% może ulokować w papiery wartościowe danej spółki, z kolei jeśli chodzi o depozyt i obligacje skarbowe, to nie może to być więcej niż odpowiednio 20% i 25% aktywów. Z powodu tych ograniczeń inwestowanie w fundusze otwarte ma bardziej konserwatywny charakter. Nie stracimy ani nie zarobimy zbyt wiele.
Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty.
W przypadku takiej formy podmiotu, jego organizator w regulaminie, tj. statucie funduszu może jasno doprecyzować, kto może być nabywcą funduszy. Np. jedynie osoby fizyczne albo jedynie osoby prawne. Ściśle określona jest też pierwsza wpłata, która nie może wynieść mniej niż równowartość 40 tysięcy euro. W przypadku specjalistycznych funduszy możliwe jest precyzyjne wskazanie dokładnych warunków, na których każdy z uczestników może wnieść decyzję o rezygnacji z określonej jednostki uczestnictwa lub wszystkich, jakie dotychczas posiadał.
Fundusz Inwestycyjny Zamknięty
W przypadku Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych (skrót: FIZ) nie nabywamy jednostek uczestnictwa, lecz certyfikaty inwestycyjne, które są papierami wartościowymi. W ich przypadku nie ma możliwości dowolnego przystąpienia i rezygnacji z inwestycji w każdej chwili. Certyfikaty można zakupić i zbyć tylko w ustalonych terminach emisji i okresach wykupu.
Fundusze Inwestycyjne Zamknięte nie podlegają tak ścisłym regulacjom związanym ze strukturą portfela i nie muszą posiadać dużych zasobów gotówki (bo inwestorzy nie mogą wycofać się z dnia na dzień). Dzięki temu ich strategie inwestorskie mogą być zdecydowanie bardziej ryzykowne niż funduszy otwartych. Pozwala to więcej zarobić (lub stracić), decydując się na FIZ.
Czym są ETF-y?
Fundusze inwestycyjne mogą przyjmować różne strategie lokowania środków. Nie chodzi tylko o zachowanie odpowiednich proporcji pomiędzy różnym aktywami (np. akcje do obligacji), ale wybór pomiędzy aktywnym a pasywnym inwestowaniem. Co to oznacza?
Fundusz inwestujący aktywnie podejmuje wiele decyzji transakcyjnych w odpowiedzi na różne wydarzenia rynkowe. Jego zadaniem i celem jest ściganie się z szerokim rynkiem reprezentowanym przez główne indeksy giełdowe (np. amerykański S&P 500).
Fundusze inwestujące pasywnie nie biorą udziału w żadnym wyścigu i ich celem nie jest pokonanie tzw. „niewidzialnej ręki rynku”. Skupują one tylko w odpowiednich proporcjach akcje wszystkich spółek należących do danego indeksu.
Są to tak zwane ETF-y (Exchange Traded Fund), których zadaniem jest odzwierciedlanie wyceny określonych indeksów giełdowych. Poza indeksami można kupić także np. ETF-y na złoto czy nawet kryptowaluty.
Fundusze zarządzane pasywnie osiągają w dłuższym terminie lepsze wyniki niż fundusze inwestujące aktywnie.
Brokerzy wymieni w naszym rankingu pozwalają zakupić ETF-y z prowizją 0%.
Nie znaleziono ofert spełniających kryteria wyszukiwania
120 osób
wybrało ofertę44 osób
wybrało ofertę13 osób
wybrało ofertęOferowane instrumenty finansowe, zwłaszcza z dźwignią, niosą ryzyko strat przekraczających zainwestowany kapitał.
Kto obsługuje fundusze inwestycyjne?
Zasady funkcjonowania funduszy inwestycyjnych można porównać do zespołu naczyń połączonych. Współistnieją tutaj trzy główne podmioty, które pozostają w stałej współpracy, wymieniając między sobą dane do zachowania jak najbardziej harmonijnej pracy tego specyficznego ekosystemu.
- Fundusz inwestycyjny.
Za funduszem w pierwszej kolejności stoi odpowiednie towarzystwo (TFI), które zazwyczaj zarządza kilkunastoma, a nawet i kilkudziesięcioma tzw. podfunduszami jednocześnie. Każdy z nich może oferować zróżnicowane metody lokowania kapitału, a także związane z tym inne ryzyko oraz inną oczekiwaną stopę zwrotu. Rodzaje funduszy oferowane przez dane towarzystwo można dziś zazwyczaj wygodnie przeglądać za pomocą strony internetowej. - Agent.
Kolejnym ogniwem łańcucha, jakie tworzą fundusze inwestycyjne, są tzw. agenci transferowi. Prowadzą oni rejestry wszystkich osób, które aktualnie lokują swoje środki w funduszach. Zajmują się oni też dokonywaniem zmian i aktualizacji w określonych funduszach, dbając o przetwarzanie takich parametrów związanych z klientem, jak nabycia, dyspozycje udzielenia, odwołania pełnomocnictwa, konwersje lub dowolne zmiany w danych. Agent transferowy dba także o potwierdzanie inwestorom, że dane zlecenia zostały zatwierdzone i przekazuje środki z potencjalnych zysków na wskazane przez nich rachunki bankowe. - Bank.
Trzecią, istotną stroną transakcji przy każdym funduszu inwestycyjnym jest bank, który zajmuje się prowadzeniem rejestru aktywów posiadanych przez fundusz i przechowywaniem ich, ustala wartość, zajmuje się wyceną oraz zapewnia niezbędne środki bezpieczeństwa przy każdej z nadzorowanych transakcji. Tym samym, bank można uznać w tym przypadku za depozytariusza i głównego nadzorującego prawidłowe działanie funduszy inwestycyjnych.
Fundusze inwestycyjne otwarte – masz prawo się wycofać
Jedną z naczelnych zasad, na których oparte jest funkcjonowanie funduszy inwestycyjnych, jest wzajemne zaufanie, które ma zresztą istotne znaczenie w przypadku korzystania z innych odmian usług sektora finansowego.
Powierzamy w końcu swoje środki, dając wiarę, że będą one należycie obsługiwane, a korzyści – skrupulatnie przekazywane do naszej kieszeni. Oczekiwanie należytej obsługi to w oczywisty sposób aspekt kluczowy – klient ma prawo się spodziewać, że jego pieniądze w ramach funduszy będą obsługiwane przez kompetentne osoby.
Ważnym prawem konsumenta w kontekście funduszy inwestycyjnych (mowa o otwartych funduszach), jest możliwość natychmiastowego wycofania się. Klient może zakończyć inwestowanie nie tylko w określonym funduszu, jak i całkowicie zakończyć swoją przygodę z funduszami poprzez tzw. umorzenie wszystkich jednostek uczestnictwa. Zasady takiej procedury różnią się oczywiście w zależności od towarzystwa funduszy.
W przypadku funduszy inwestycyjnych zamkniętych, ze sprzedażą naszych certyfikatów musimy poczekać do ustalonego wcześniej okresu wykupu.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze funduszu inwestycyjnego?
- Warto wybierać tylko znane fundusze inwestycyjne, które mogą pochwalić się dużą liczbą uczestników i solidnymi aktywami. TFI np. takie jak: NN Investment Partners TFI, PKO TFI, Santander TFI, Generali Investments TFI zarządzają aktywami o wartości miliardów złotych.
- Opis funduszu, tzw. karta, powinien być prosty i zrozumiały, aby każdy, nawet początkujący inwestor mógł zrozumieć, w co inwestuje dany fundusz, jaki jest potencjalny zysk i zagrożenia.
- Dobrze przeanalizować tabelę opłat i nie decydować się na fundusze z kosztami powyżej 2%.
- Historyczne stopy zwrotu nie dają nam żadnej gwarancji na przyszłość, jednak jeśli od lat dany fundusz radzi sobie nieźle, mimo różnych zawirowań na rynku, znaczy to, że pracują w nim prawdziwi specjaliści.
- Jeśli nie chcemy płacić kilku procent za pośrednictwo funduszu, możemy skorzystać z tańszych ETF-ów, które kupimy na naszym koncie maklerskim.
Jakie wyniki osiągają fundusze?
Szybka odpowiedź brzmi: bardzo różne. Wszystko zależy od określonego TFI czy strategii inwestorskich wybranych w przypadku danego subfunduszu. Na rynku jest ponad 700 subfunduszy do wyboru – perełki przyniosą nam trzycyfrową stopę zwrotu, źle prowadzone fundusze zmarnotrawią zainwestowane przez nas środki.
Warto też pamiętać, że wszystko zależy od sytuacji na światowych rynkach. Amerykańska giełda od lat jest w trendzie wzrostowym, a kolejne spółki technologiczne notują spektakularne rajdy cenowe. Czy fundusze wciąż będą notowały dobre wyniki, gdy wyschnie złote źródełko zza oceanu? Czas pokaże, czy specjaliści z TFI podejmą odpowiednie inwestorskie wybory.
Podsumowanie
Interesując się skorzystaniem z usług funduszy inwestycyjnych, warto poznać podstawowe zasady, na jakich oparte jest ich funkcjonowanie. Pozwoli to przede wszystkim sprawdzić, czy jesteśmy na pewno zainteresowani taką formą lokowania kapitału i czy takie aspekty, jak ryzyko lub koszt korzystania z usług funduszy, nie zniechęca nas.
Korzystając z usług sprawdzonych funduszy inwestycyjnych, a także fachowych, uczciwych agentów, przygoda z instrumentami finansowymi może być atrakcyjną metodą nie tylko na zabezpieczenie swojej finansowej przyszłości. Można dodatkowo sprawdzić, jak istotnym źródłem rozrywki i emocji może być taka forma lokowania kapitału. Nie jest to dla każdego – dlatego jeżeli zależy nam na zabezpieczeniu środków, warto rozważyć rozwiązania alternatywne jak np. lokaty oszczędnościowe.
Z kolei osoby, które czują się na siłach, mogą same zmierzyć się z rynkiem kapitałowym. W takim przypadku zamiast inwestycji w fundusze, powinny wybrać konto maklerskie. Dzięki niemu inwestorzy samodzielnie dokonają wyboru odpowiednich instrumentów finansowych.
Emilia
06.04.2022, 17:48
Ciekawy artykuł. Według mojego doświadczenia nie warto inwestować w fundusze.
10 lat temu zainwestowałam w obligacje SKOK, co po upadku SKOKu przeszło do BPS TFI. Gdy poprosiłam o podanie wartości mojego funduszu, zysk wynosił 7,8%. Zatem wysłałam zlecenie o odkupienie środków (przelanie środków na moje konto bankowe). Musiłam niestety ponieść koszty notarialnego poświadczenia i wysyłki poleconym do Warszawy…
Po otrzymaniu przelewu okazało się, że nie dość że nic nie zarobiłam na mojej „inwestycji”, to jeszcze STRACIŁAM!!! Z kwoty którą wpłaciłam 10 lat wcześniej firma/fundusz wziął sobie prawie 4 % środków!!! To złodzieje! Już nigdy nie zaufam tej formie zdzierstwa i oszustwa!