IKE a IKZE – czym się różnią? Porównanie

Jeżeli liczysz na godziwą emeryturę, to powinieneś na nią oszczędzać już teraz. Pieniądze na jesień życia możesz odkładać na kontach emerytalnych IKE i IKZE. Czym różnią się od siebie oba te dwa rozwiązania i które z nich jest lepsze?

Bezpieczeństwo finansowe Polaków a IKE i IKZE

Powszechnie mówi się, że dobrowolne konta emerytalne adresowane są do ludzi młodych lub w średnim wieku. Jednak z IKE i IKZE mogą skorzystać również osoby, które niedługo osiągną wiek emerytalny.

Za sprawą trwających zmian w polskim systemie emerytalnym “poduszka bezpieczeństwa” seniorów ma opierać się na trzech filarach: Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych (ZUS), IKE, a także Pracowniczych Planach Kapitałowych (PPK), będących programem oszczędnościowym, który powstał z inicjatywy polskiego rządu, Polskiego Funduszu Rozwoju, organizacji pracodawców oraz związków zawodowych.

Przez wzgląd na przewidywaną nie najlepszą sytuację finansową, Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju wprowadza jeszcze jedną zmianę. OFE, czyli Otwarte Fundusze Emerytalne w najbliższym czasie mają zostać najprawdopodobniej zlikwidowane, a środki tam zebrane w zależności od posiadacza rachunku trafią albo na konto IKE, albo do ZUS1.

Poznajmy się bliżej z IKE i IKZE!

IKE czy IKZE – o systemach oszczędzania słów kilka

IKE i IKZE to Indywidualne Konto Emerytalne oraz Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Są to rozwiązania służące dobrowolnemu oszczędzaniu na emeryturę, a zyski na nich osiągane zwolnione są z podatku Belki. Oznacza to, że uzyskasz pełną wartość naliczonych odsetek, np. z lokat, obligacji czy dywidendy, i nie oddasz państwu 19 proc. od osiągniętych zysków kapitałowych. Oczywiście pod warunkiem, że nie wypłacisz środków przed czasem.

Jest to z całą pewnością najważniejsza zaleta kont emerytalnych, a odkładając pieniądze przez wiele dekad, oszczędności mogą opiewać na kwotę dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czym się różnią IKE i IKZE? Co wybrać? Oto szczegóły i szybkie porównanie kont.

IKE – czyli Indywidualne Konto Emerytalne

W pierwszych latach funkcjonowania IKE, oszczędzać na nim mógł każdy, kto ukończył 16 lat i płacił w Polsce podatek dochodowy od osób fizycznych. Natomiast po zmianie ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych2 oraz ustawy o pracowniczych programach emerytalnych3, od 19.02.2010 roku dostosowano przepisy ustawy o IKE do prawa wspólnotowego. Obecnie prawo do wpłat na IKE posiada każda osoba fizyczna będąca obywatelem RP, bez względu na miejsce zamieszkania, a także obywatele innego państwa członkowskiego UE lub innego państwa – strony umowy o EOG.

Osoby małoletnie, w wieku 16-18 lat mogą dokonywać wpłaty na IKE tylko w roku kalendarzowym, w którym otrzymują dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę!

Zwolnienie z podatku przy IKE

Aby być zwolnionym z podatku podczas wypłaty środków z IKE, nie wystarczy samo ukończenie 60. roku życia lub nabycie uprawnień emerytalnych i ukończenie 55 roku życia. Jest jeden dodatkowy warunek.

  • Wpłaty na Indywidualne Konto Emerytalne muszą być dokonane w co najmniej 5 dowolnych latach kalendarzowych
  • lub ponad połowa wartości wpłat musi znaleźć się na koncie IKE 5 lat przed złożeniem wniosku o wypłatę.

Jeśli nie spełnimy tych warunków i wypłacimy środki wcześniej, będziemy musieli uiścić podatek, w taki sam sposób jak przy korzystaniu z produktów finansowych, które nie są opakowane w IKE. Warto jednak pamiętać, że zapłacimy w takim przypadku podatek Belki tylko od dochodu, a nie od całej kwoty. Dochód liczony jest poprzez odjęcie aktualnej wysokości zgromadzonych środków od sumy wszystkich wpłat.

Może jednak dojść także do takiej sytuacji, że nasze inwestycje na koncie IKE będą na tyle niefortunne, że w momencie wypłaty środków na naszym rachunki widnieć będzie strata. W takiej sytuacji podatek nie zostanie naliczony.

Ile można mieć IKE?

Każda osoba może posiadać tylko jedno konto IKE. Gromadzone na nim środki muszą pochodzić również od jednego oszczędzającego. Oznacza to, że nie można mieć wspólnego IKE, np. z małżonkiem lub dzieckiem.

Gdzie mogę założyć IKE?

IKE oferują:

  • banki,
  • zakłady ubezpieczeniowe,
  • otwarte fundusze inwestycyjne
  • specjalistyczne fundusze otwarte
  • podmioty prowadzące działalność maklerską, w tym domy maklerskie i banki prowadzące działalność maklerską.
  • Od 1.01.2012 roku są to także dobrowolne fundusze emerytalne.

Czy po ukończeniu 60. roku życia mam prawo kontynuować oszczędzanie na IKE?

Jak najbardziej. Po ukończeniu 60. roku życia możesz założyć konto IKE. Oczywiście pod warunkiem, że jest to Twoje pierwsze konto i wcześniej nie dokonałeś wypłaty środków z IKE.

ike ikze porownanie

IKE – jak założyć?

Warunkiem, jaki musisz spełnić, aby oszczędzać na Indywidualnym Koncie Emerytalnym, jest podpisanie umowy o prowadzenie rachunku IKE. W pierwszej kolejności wybierz, w jakiej formie chciałbyś odkładać oszczędności na emeryturę, a później zastanów się nad wyborem odpowiedniej instytucji finansowej. Pamiętaj, by przyjrzeć się ofertom przynajmniej kilku instytucji finansowych oferujących IKE. Weź pod uwagę koszty wynikające z prowadzenia konta oraz zapoznaj się bliżej z polityką inwestycyjną danej firmy.

Ponadto złóż w instytucji oświadczenie o tym, że:

  • w roku otwarcia IKE nie dokonałeś transferu środków z innego IKE do PPK,
  • nie gromadzisz środków na IKE prowadzonym przez inną instytucję finansową (za wyjątkiem funduszy inwestycyjnych prowadzonych przez towarzystwo).

Osoby, które ukończyły 55 lat i po raz pierwszy zakładają IKE, muszą złożyć dodatkowe oświadczenie, że nie dokonały wcześniej wypłaty pieniędzy odłożonych na IKE.

W momencie, gdy chcesz przelać środki zgromadzone na Indywidualnym Koncie Emerytalnym z instytucji dotychczas nimi zarządzającej do drugiej, to musisz podpisać oświadczenie, że masz już IKE prowadzone przez inną instytucję finansową. Musisz podać jej nazwę i potwierdzić, że instytucja dokona wpłaty transferowej środków dotychczas zgromadzonych na koncie.

Szybkie pytania i odpowiedzi o IKE

Niezależnie od tego, której instytucji zdecydujesz się powierzyć swoje oszczędności, zapoznaj się jeszcze z najważniejszymi pytaniami na temat rachunku.

Czy osoba, która nie osiąga stałych dochodów, np. wykonuje wolny zawód lub jest tymczasowo bezrobotna, może oszczędzać na IKE?

Tak, również takie osoby mają prawo założyć rachunek. Samozatrudnieni, osoby wykonujące wolne zawody czy pracujący na podstawie umów cywilnoprawnych tym bardziej powinny dodatkowo oszczędzać na swoją emeryturę. Składki emerytalne odprowadzane do powszechnego systemu emerytalnego w ich przypadku są niskie, tak więc i ich świadczenie emerytalne w stosunku do osiąganych dochodów będzie niewielkie.

Jaką kwotę mogę wpłacić na IKE?

Od 1.01.2009 roku maksymalny roczny limit wpłat na IKE wynosi 300 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia na dany rok. Minister właściwy ds. zabezpieczenia społecznego co roku ogłasza wysokość tej kwoty. Małoletni, w wieku od 16 do 18 lat, mogą wpłacić na IKE kwotę nieprzekraczającą dochodów, jakie osiągnęli z tytułu umowy o pracę. W 2022 r. roku limit IKE wynosił 17 766 zł, w 2023 roku będzie to 20 805 zł.

Czy można wpłacić na IKE więcej, niż wynosi roczny limit ustawowy?

W takim przypadku, gdy wpłacisz na IKE więcej niż dopuszczalny limit, to instytucja finansowa prowadząca konto, zobowiązana jest do przekazania Ci nadwyżki kwoty ustalonej w umowie.

Mam konto w PPK, czy jednocześnie mogę oszczędzać na IKE?

Tak. Możesz oszczędzać na IKE, będąc uczestnikiem Pracowniczego Programu Emerytalnego. Na IKE mogą także oszczędzać osoby, które są uczestnikiem więcej niż jednego programu!

Czy IKE może być wkładem własnym?

Jedynym bankiem, który ma w swoim regulaminie zapis o środkach z IKE jako możliwym dodatkowym wkładzie własnym, jest BOŚ Bank. Nie ma to jednak przełożenia na bankową praktykę, ponieważ według specjalistów nie dochodzi do zawarcia umów kredytowych, w których środki z Indywidualnego Konta Emerytalnego potraktowane zostałyby choćby jako częściowy wkład własny.

Czy mogę zmienić instytucję finansową, która prowadzi rachunek IKE?

Tak. Wybór instytucji finansowej, w której prowadzisz konto IKE, nie jest ostateczny. W każdej chwili masz prawo zmienić miejsce, w którym oszczędzasz. Transfer środków z IKE do innej instytucji finansowej zwolniony jest z podatku od dochodów kapitałowych.

Pamiętaj tylko, aby takiej decyzji nie dokonywać pochopnie. Jak każda inwestycja – tak i ta wymaga czasu, który pozwoli przynieść zadowalające zyski. Ponadto, instytucje finansowe mają prawo pobrać opłatę ze środków zgromadzonych na IKE, gdy zdecydujesz się na przelew oszczędności jeszcze przed upływem 12 miesięcy od zawarcia z nią umowy o prowadzenie IKE. Oznacza to, że musisz odkładać środki minimum rok, by nie ponieść dodatkowych kosztów z tytułu transferu środków.

Śmierć właściciela konta IKE – co dzieje się z pieniędzmi?

W momencie śmierci osoby oszczędzającej może dojść do dwóch sytuacji. Zgromadzone środki mogą wejść do masy spadkowej. Aby tak się stało, oszczędzający zawierając umowę o prowadzenie IKE, musi wskazać osobę lub osoby uprawnione do środków znajdujących się na koncie. Co więcej – właściciel taką dyspozycję może w każdej chwili zmienić.

Z kolei, gdy oszczędzający nie wyznaczy żadnej osoby – to środki z IKE trafiają do spadkobierców. W przypadku IKE prowadzonego przez zakłady ubezpieczeń – jeśli właściciel rachunku nie wskazał osoby uprawnionej lub nie ma osoby uprawnionej do ubezpieczenia, suma ta przypada najbliższej rodzinie ubezpieczonego. I taka też osoba ma prawo wypłacić środki z IKE bądź przenieść je na swoje konto w IKE czy PPK4.

Oszczędności po śmierci właściciela zwolnione są od podatku dochodowego od dochodów kapitałowych oraz podatku od spadków i darowizn.

Chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o IKE? Przeczytaj -> Ranking IKE – najlepsze konta emerytalne

IKZE – czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego

Kolejnym produktem, z pomocą którego możesz oszczędzać na emeryturę, jest IKZE, czyli Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego. Konta IKZE można zakładać od początku 2012 roku. Jego działanie jest nieco zbliżone do IKE. Niemniej jednak, warto zwrócić uwagę na jedną kluczową kwestię. W IKZE zastosowano preferencję podatkową, która polega na odliczaniu wpłat od podatku dochodowego.

Ustawa z dnia 6.12.2013 roku, o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad wypłaty emerytur ze środków zgromadzonych w otwartych funduszach emerytalnych, wniosła wiele korzystnych zapisów. Po pierwsze – w przypadku śmierci oszczędzającego, wypłata środków opodatkowana jest 10 proc. podatkiem zryczałtowanym. Po drugie – opodatkowanie zwrotu środków pozostało bez zmian – PIT obliczany jest według skali podatkowej5.

Kwestie podatkowe a IKZE

Niestety w przypadku IKZE kompletne zwolnienie z podatku (tak jak przy IKE) nie jest możliwe. Gdy

  • środki z IKZE nie zostaną wypłacone przed 65. rokiem życia
  • oraz dokona się wpłat w co najmniej 5 dowolnych latach kalendarzowych.

Zostaniemy objęci 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Gdy nie spełnimy tych warunków, czeka na nas rozliczenie się z „fiskusem” według standardowych progów podatkowych. Odpowiednią rekompensatą jest jednak wspomniana już możliwość odliczenia wpłaconych kwot od podatku dochodowego. Może nam to przynieść nawet 2 tysiące złotych oszczędności każdego roku!

IKZE – kto może założyć?

W ramach rachunku, prawo do wpłat posiada każdy, kto ukończył 16 lat. Podobnie, jak w IKE – osoba małoletnia może dokonywać wpłat na rachunek w roku kalendarzowym, w którym uzyskuje dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę. Zaś samo konto musi należeć tylko do jednego oszczędzającego. Ustawa nie przewiduje prowadzenia wspólnego konta IKZE, np. przez małżonków.

IKZE można założyć bez względu na to, czy posiadasz konto IKE lub PPK – albo jedno i drugie.

Co oferuje konto IKZE?

Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego powstało jako odpowiedź na obniżenie składki przekazywanej do OFE. Z racji tego konto IKZE oferują:

  • Fundusze inwestycyjne.
  • Banki.
  • Zakłady ubezpieczeń na życie.
  • Dobrowolne fundusze emerytalne utworzone przez powszechne towarzystwo emerytalne
  • Podmioty prowadzące działalność maklerską, czyli domy maklerskie oraz banki prowadzące działalność maklerską.

Tak więc IKZE możesz prowadzić poprzez zawarcie umowy z:

  • Bankiem o prowadzenie rachunku bankowego
  • Funduszem inwestycyjnym
  • Zakładem ubezpieczeń na życie
  • Podmiotem prowadzącym działalność maklerską polegającą, np. na prowadzeniu rachunku papierów wartościowych lub rachunku pieniężnego
  • Dobrowolnym funduszem emerytalnym prowadzonym przez towarzystwo emerytalne

Komu nie opłaca się IKZE?

IKZE to fantastyczny wybór głównie ze względu na możliwość zmniejszenia podatku dochodowego już w następnym roku kalendarzowym od dokonania pierwszej wpłaty. Nie jest to jednak rozwiązanie dla wszystkich. Komu opakowanie swoich oszczędności w IKZE po prostu się nie opłaca?

  • Osobom, które są pewne, że wypłacą swoje środki przed osiągnięciem wieku emerytalnego. W takim przypadku przy wypłacie wymagany będzie do uiszczenia podatek dochodowy. Może być on na tyle wysoki, że wpadniemy w drugi próg, który wynosi aż 32%. Jest to zdecydowanie więcej niż 10% zryczałtowana danina, którą płaci się przy regulaminowej wypłacie środków z IKZE.
  • Młodym osobom przed 26. rokiem życia, które obejmuje zwolnienie z podatku PIT. Nie skorzystają one więc z największej zalety IKZE. Przed 26. rokiem życia warto więc wybrać IKE, a IKZE założyć dopiero po przekroczeniu tej granicy wiekowej.
  • Osobom, które w ogóle nie płacą podatku dochodowego ze względu na niewysokie zarobki. One także nie skorzystają z drogocennej właściwości IKZE.

Chcesz dowiedzieć się czegoś więcej o IKZE? Przeczytaj -> Ranking IKZE – konto maklerskie czy TFI?

IKE a IKZE – czym się różnią? Porównanie kont!

Rachunki IKE oraz IKZE pod względem niektórych parametrów są do siebie bardzo podobne. Jednak także istotnie się od siebie różnią ->

 IKEIKZE
Ulga podatkowa podczas posiadania kontaBrakTak (wpłaty można odliczyć od podatku dochodowego)
Ulga podatkowa przy terminowej wypłacie i spełnieniu wszystkich warunkówTak (w takim przypadku obowiązuje 0% podatku)Tak (choć zapłacimy 10% podatku dochodowego)
Najwcześniejsza wypłata środków, aby skorzystać z ulgi podatkowej60 lat lub 55 lat65 lat
Dodatkowe wymaganiawpłaty na IKE w co najmniej 5 dowolnych latach kalendarzowych albo dokonanie ponad połowy wpłat nie później niż na 5 lat przed dniem wniosku o dokonanie wypłaty.wpłaty na IKZE w co najmniej 5 dowolnych latach kalendarzowych.
Podatek przy przedterminowej wypłacieOd zysków kapitałowych (19%)Podatek dochodowy (wysokość uzależniona od progu podatkowego)
Wcześniejsza wypłataMożliwe jest wypłacenie części zgromadzonych środków lub całościMożliwa jedynie wypłata całości zgromadzonych środków
Prawo do dziedziczeniaTak (bez podatku)Tak (pobieranie 10%)
Limit wpłat3-krotność przeciętnego wynagrodzenia. W 2022 roku to 17 766 zł. W 2023 roku będzie to: 20 805 zł 1,2-krotność przeciętnego wynagrodzenia. W 2022 roku to: 7 106,40 zł. W 2023 rok ta suma wzrośnie do: 8322 zł

IKE czy IKZE – co wybrać? Co jest lepsze?

Na pierwszy rzut oka trudno stwierdzić, który z nich – IKE czy IKZE jest lepszy dla jego posiadacza. Na szczęście – nie musisz wybierać. Bowiem każda osoba, która ukończyła 16 lat, może założyć zarówno konta IKE, jak i IKZE.

Jeśli jednak interesuje Cię tylko jeden typ konta, musisz odpowiedzieć sobie na pytanie, czy chcesz od razu odczuć zalety posiadania rachunku, czy jesteś w stanie odroczyć bonifikatę o wiele lat. Gdy chcesz już w następnym roku podatkowym zapłacić niższą daninę, wybierz IKZE. Pamiętaj jednak, że przy nawet przy regulaminowej wypłacie środków z tego rachunku zapłacisz 10% podatku. Jeśli jednak interesuje Cię podatek wynoszący dokładnie 0% i wiesz, że doczekasz do wieku emerytalnego, IKE będzie dla Ciebie lepszą opcją.

Warto przy tym pamiętać, że środki przechowywane na indywidualnych kontach emerytalnych można dowolnie transferować, w każdej chwili i miejscu. Jedyne, na co musisz uważać to fakt, że nie możesz bezpośrednio przetransferować pieniędzy z IKE do IKZE – i na odwrót, przy zachowaniu wszystkich korzyści podatkowych, jakie wynikają z posiadania obu rachunków.

Źródło:

1. Artykuł „Z OFE na IKE”, https://www.gov.pl/web/rodzina/z-ofe-na-ike

2. https://www.lexlege.pl/ustawa-o-indywidualnych-kontach-emerytalnych-oraz-indywidualnych-kontach-zabezpieczenia-emerytalnego/

3. https://www.lexlege.pl/ustawa-o-pracowniczych-programach-emerytalnych/

4. https://www.gov.pl/web/rodzina/ike-najczesciej-zadawane-pytania

5. https://www.gov.pl/web/rodzina/ikze-indywidualne-konto-zabezpieczenia-emerytalnego

Jak podobała Ci się treść?
5 - ciekawa, 1 - nieciekawa
3.9/5 - (14 votes)
Komentarze (0)

Odpowiadasz na komentarz:

Komentarz zostanie opublikowany pod tą nazwą

Adres e-mail nie zostanie nigdzie opublikowany

Treści, które udostępniasz w serwisie są weryfikowane

Polecane artykuły

Zobacz wszystkie
Zobacz wszystkie