W czasach pełzającego kryzysu finansowego i wysokiej inflacji poziom życia spada. Wiele osób zadaje sobie z tego powodu podstawowe pytania. Nie są to tylko ogólne rozważania egzystencjalne, ale także konkretne problemy, z którymi warto się zmierzyć. Jak obniżyć koszty życia, jak szybko zarobić pieniądze, jaki zawód jest najbardziej opłacalny czy też, jakie zawody będą potrzebne w przyszłości? Na niektóre pytania nie ma złotych odpowiedzi, trudne czasy jednak wymagają od nas przemyślenia swoich życiowych wyborów i sytuacji finansowej.

- Zarobki w Polsce – mityczna średnia krajowa i realna siła nabywcza
- Koszty życia w kraju nad Wisłą – kwestia trudna do rozstrzygnięcia
- Jak obniżyć koszty życia? Sposoby na oszczędzanie
- Jak zarobić, jaki zawód wybrać?
- A może własna firma?
- Zawody przyszłości – czy Twoje miejsce pracy zniknie?
- Jakie zawody znikną w przyszłości?
- Jakie zawody będą potrzebne w przyszłości?
- Bezwarunkowy dochód podstawowy
W 2020 roku inflacja oscyluje wokół wysokiego wskaźnika wynoszącego ponad 3% 1. Znaczy to tyle, że 1000 złotych w kieszeni za kilka lat stanie się kompletne inną kwotą i będziemy mogli nabyć za nią mniej towarów czy usług. Widmo załamania gospodarczego, paraliż wielu branż i pędzący wzrost kosztów utrzymania to kolejne kwestie, które nie napawają optymizmem. Aktywny uczestnik życia gospodarczego może w takim wypadku albo obniżyć koszty swojego utrzymania, albo spróbować zarabiać więcej lub pomnożyć posiadany przez siebie kapitał.
Startując w dorosłe życie, warto szybko podjąć niektóre decyzje, ponieważ czas będzie grał później na naszą korzyść. Wejście na rynek pracy w wieku 20 lat to zupełnie inny start niż podjęcie takiego ruchu, mając 30 lat na karku. 10 lat odkładania środków i zbierania doświadczenia mogą być olbrzymim bonusem, szczególnie w momencie, gdy gospodarka zaczyna chwiać się w posadach i przychodzi potrzeba przeczekania ekonomicznej burzy.
Oczywiście każda sytuacja jest indywidualna, co np. dobrze pokazują trudności z określeniem w kolejnych akapitach, ile kosztuje życie w Polsce. Pewne rzeczy są jednak wspólne na każdej szerokości geograficznej – otwartość na zmiany, elastyczność i ciągła chęć do nauki. To cechy, które pomogą przetrwać nawet w najgorszych warunkach.
Absolwentka iberystyki, pracująca aktualnie jako Project Manager na hiszpańskojęzycznym portalu
Jak zacząć pracę po filologii obcej?
Warto spróbować znaleźć pracę w takich miejscach jak biura tłumaczeń, biura podróży, szkoła (jeśli zrobiło się kurs pedagogiczny), prywatne szkoły językowe, korporacje, gdzie uczą Cię od podstaw, a bazujesz na języku obcym (jest to częsta strategia firm, łatwiej nauczyć kogoś np. podstaw księgowości niż języka na wysokim poziomie).
Na jakie zarobki można liczyć?
Stawki są bardzo zróżnicowane – od kilku do nawet kilkunastu tysięcy złotych. Można być przecież nauczycielem w polskiej szkole albo korepetytorem szejka z Abu Dhabi ;)
Jaka przyszłość stoi przed zawodami opartymi na znajomości języków?
Wszelkie badania pokazują, że zawód tłumacza nie wyginie w następnych latach. Tłumacze korzystają z programów do tłumaczeń maszynowych, ale maszyna nie posiada wiedzy kulturowej. Do tego dochodzą jeszcze dziedziny jak tłumaczenia literatury, których nie da się zastąpić w tym momencie maszyną.
Ludzie coraz częściej uczą się języków przez aplikacje, a ktoś musi pomagać je tworzyć, co otwiera pole dla osób z perfekcyjną znajomością językowych obcych. Poza tym nadal spora część uczniów preferuje kontakt z żywą osobą.
Z drugiej strony rynek się zacieśnia i jak w każdej dziedzinie trzeba po prostu być dobrym i wyspecjalizować się w danej branży.
W mojej opinii najlepsza kombinacja to zaawansowany język obcy (a raczej min. 2) + wiedza specjalistyczna na dany temat. To daje dużą przewagę na rynku. Np. prawnik, który posługuje się polskim i francuskim czy inżynier-tłumacz.
Zarobki w Polsce – mityczna średnia krajowa i realna siła nabywcza
Przejdźmy teraz do konkretów, czyli najpierw do zarobków, jakie osiąga się w naszym kraju. Podstawowym wskaźnikiem jest podawana co miesiąc przez GUS (Główny Instytut Statystyczny) wysokość średniej krajowej. W 2020 roku waha się ona między 5200 a 5300 zł brutto, co daje około 3800 złotych na rękę. Osoby, które zainteresowane są tajnikami średniej krajowej, zapraszamy do przeczytania naszego artykułu: Ile wynosi obecnie średnie wynagrodzenie? W tym momencie rzućmy okiem tylko na jedną kwestię związaną z tym tematem.

Metoda obliczanie średniej krajowej wypracowana przez GUS nie jest doskonała. Dzieje się tak dlatego, ponieważ instytut bierze pod uwagę tylko osoby pracujące w prywatnych firmach, które zatrudniają powyżej 9 osób (jest to mniej więcej 40% zatrudnionych). Osoby pracujące w sferze budżetowej, małych firmach prywatnych oraz samozatrudnieni nie są objęci tym badaniem GUS. I to najczęściej oni przecierają oczy ze zdumienia, słuchając czy czytając wiadomości o tym, że średnia krajowa w Polsce wynosi około 3800 złotych na rękę.
GUS podaje także inne dane o przeciętnym wynagrodzeniu, które dotyczą większej liczby pracowników. Wyliczana średnia w gospodarce narodowej jest zwykle o kilkaset złotych niższa niż oficjalnie podawana średnia krajowa. Mimo wszystko wydają się to być wciąż zbyt wysokie wyliczenia, biorąc pod uwagę sytuację wszystkich mieszkańców naszego kraju.
Powyżej średniej krajowej zarabia zaledwie 17% naszych rodaków.
Innym badaniem, które rzuca trochę więcej światła na finansową sytuację Polaków, jest raport przygotowany przez międzynarodową instytucję badawczą GFK, która bada siłę nabywczą pieniądza w poszczególnych krajach.
Ten wskaźnik jest doskonalszy niż GUSowska średnia krajowa, ponieważ bierze pod uwagę wszystkich pracowników oraz uwzględnia kwestię inflacyjną. Stąd można poznać realną siłę pieniądza, jaką dysponują Polacy. Kwota wynikająca z badania GFK jest zdecydowanie niższa niż średnia krajowa i wynosi mniej więcej 2600 złotych 2. Jakie inne ciekawe fakty przedstawia ten raport?
- W Polsce występuje „silny kontrast pomiędzy biednymi a bogatymi” – średni dochód mieszkańców bogatych powiatów jest dwukrotnie wyższy niż tych biedniejszych.
- Dochód statystycznego mieszkańca Warszawy jest najwyższy w kraju i wynosi 4500 złotych, co stanowi 87% średniej europejskiej.
- Na kolejnych miejscach w skali bogactwa sytuują się Sopot, Poznań, Wrocław i Katowice.
- W najbiedniejszych powiatach, takich jak szydłowiecki dochód mieszkańców wynosi zaledwie 1850 złotych, co jest 2,6 razy mniejszą kwotą niż ta, którą dysponują warszawiacy.
Miasto | Średni dochód mieszkańca |
Warszawa | 4515 zł |
Sopot | 3983 zł |
Poznań | 3755 zł |
Wrocław | 3684 zł |
Katowice | 3618 zł |
Według badania przeprowadzonego przez CBOS w 2019 roku Polacy uważają, że osoba bogata to taka, która zarabia ponad 10 tysięcy złotych. 75% z nas myśli, że ludzie nie mają równych szans i tylko nieliczni mogą się wzbogacić. Za cechy potrzebne do wzbogacenie nasi rodacy uznają za to pracowitość, całkowite poświęcenie się temu, co się robi oraz odwagę i gotowość do ryzyka.3
Analityk SEO, pracujący w branży finansowej
Jak zacząć swoją przygodę w SEO?
Poszedłem na praktyki jako SEO’wiec w trakcie studiów, a potem już jakoś poszło. Polecam taką drogę początkującym.
Na jakie zarobki można liczyć?
Bardzo różne. Od stawek typowych dla kasjerki zatrudnionej w hipermarkecie do pułapu kilkunastu tysięcy złotych w przypadku prowadzenia własnej mini-agencji.
Jaką widzisz przyszłość przed branżą SEO?
SEO będzie się rozwijać w stronę UX i analityki. Odejdzie od kupowania linków i syntetycznego dbania o poprawność kodu w stronę odpowiadania na intencje użytkownika, przykucia jego uwagi i zwiększenia zaangażowania.
Koszty życia w kraju nad Wisłą – kwestia trudna do rozstrzygnięcia
Koszty utrzymania to kolejna sprawa, która spędza sen z powiek wielu mieszkańcom naszego kraju. Niektórzy myślą nad kreatywnymi sposobami na ich obniżenie, inni dywagują nad tym, gdzie są najniższe koszty życia, aby zdecydować się – być może na emigrację. Trudno jednak jednoznacznie określić, jakie są właściwie koszty utrzymania w danym kraju, każdy człowiek ma przecież swoje indywidualne potrzeby.
Zagraniczne magazyny i portale publikują jednak często rankingi najtańszych i najdroższych państw do zamieszkania. Stosowany jest ku temu tzw. indeks kosztów życia, a za liczbę bazową (100) przyjmuje się kwotę potrzebną do utrzymania się w Nowym Jorku. I tak według podsumowania przygotowanego przez Ceoworld Magazine najdroższym krajem jest Szwajcaria (122,4), a najtańszym Pakistan (21,98), który jest 4-krotnie tańszym miejscem do życia niż Nowy Jork 4.
A jak w tym rankingu sytuuje się nasz kraj? Polski indeks wynosi 40,04, co daje nam 81 miejsce na świecie pod względem wysokości kosztów życia. Tym samym znajdujemy się w połowie stawki, nie będąc ani specjalnie drogim, ani tanim krajem.
A jak przekłada się to na realny koszt życia? Według popularnej porównywarki numbeo.com wynosi on w Nowym Jorku 4,940,89 zł dla jednej osoby 5 – tym samym dla Polski 1976,40 zł. Jest to jednak kwota bez uwzględnienia ceny wynajmu mieszkania, która w tej amerykańskiej metropolii jest przecież gigantyczna. Dochodzimy w ten sposób do podstawowego problemu, czyli kwestii, jak wynajem własnych czterech kątów zaburza perspektywę obliczenia kosztów życia w naszym kraju.
Ktoś może wykonywać wysokopłatny zawód np. z branży technologicznej w Warszawie, płacąc jednak 3500 złotych za wynajem mieszkania w centrum miasta oraz korzystając ze zdecydowanie droższych usług. Po odliczeniu kosztów może się okazać, że zostanie temu człowiekowi podobna kwota na wydatki, jaką dysponuje nauczyciel czy urzędnik, mieszkający na prowincji, który posiada, np. odziedziczone w spadku mieszkanie z niskimi opłatami i płaci 15 złotych za wizytę u fryzjera.
Kolejną kwestią jest wspomniany przez nas średni dochód mieszkańca Polski, wynoszący 2600 złotych. Czy średnie koszty życia mogłyby być wyższe? W takim przypadku większość Polaków żyłaby w permanentnym zadłużeniu. Według BIK (Biuro Informacji Kredytowej) około 40% z nas spłaca jakąś formę zobowiązania, taką jak kredyt gotówkowy czy pożyczka. 6
Wygląda więc na to, że rzeczywiście spora liczba osób „żyje na styk”, z utęsknieniem czekając do pierwszego. W ostatnio opublikowanym przez nas raporcie pożyczkowym, biorącym pod uwagę aż 60 tysięcy indywidualnych przypadków, średni dochód typowego pożyczkobiorcy wyniósł 3246 złotych na rękę, a koszty życia 2726 zł, co daje 520 złotych potencjalnych oszczędności każdego miesiąca.
Jak podaje Puls Biznesu na podstawie danych GUS, koszty życia w Polsce drastycznie rosną. W 2020 roku na utrzymanie i prowadzenie domu 3-osobowa rodzina potrzebuje 967 złotych miesięcznie, co jest kwotą aż o 55 złotych wyższą niż w 2019 roku. Co wpływa na tak drastyczny wzrost kosztów? Zdecydowanie aktualne ceny wywozu śmieci, które są aż o 50% wyższe niż w 2019 roku!
Senior Copywriter, pracujący w agencji reklamowej oraz jako freelancer
Copywriting – jak zacząć?
Studia (np. polonistyczne) nie są niezbędne, aby myśleć o tym, aby rozpocząć pracę jako copywriter. Ważniejsze jest czytanie oraz pisanie – ciągła praktyka to podstawa w tym zawodzie. Warto czytać wszystko – od sloganów reklamowych na słoikach dżemu po klasykę literatury. Pierwsze kroki, które można podjąć to próba dostania się jako junior do agencji contentowej lub realizacja niskopłatnych zleceń pisarskich. Zmierzenie się ze stworzeniem treści dla praktycznie każdej branży – typu artykuły o skrawaniu stali – to prawdziwa szkoła copywriterska.
Na jakie zarobki można liczyć?
Pomiędzy 2500 – 4500 zł. Najbardziej cenieni są copywriterzy z doświadczeniem w specjalistycznych branżach, bo opis patelni, butów czy plastrów stworzy praktycznie każdy z nas. Na wyższe wynagrodzenia (powyżej 5000 złotych) mogą liczyć autorzy angażujących, wirusowych treści, tworzący kampanie reklamowe przy użyciu np. metody storytellingu. Niezły pułap zarobków są w stanie osiągnąć także freelancerzy współpracujący z kilkoma dużymi markami.
Jaką widzisz przyszłość przed copywritingiem?
Przyjdzie moment, gdy większość treści będzie tworzona przez algorytmy. Na rynku zostaną najlepsi i najbardziej kreatywni copywriterzy, którzy będą mieli do zaproponowania więcej niż stworzenie suchego opisu czy relacji, tak łatwych do zastąpienia przez sztuczną inteligencję.
Jak obniżyć koszty życia? Sposoby na oszczędzanie
Gdy już mniej więcej wiemy, ile średnio zarabia statystyczny Polak oraz jakie są jego koszty utrzymania, czas przejść do odpowiedzi na to, jak się finansowo wzmocnić w trudnych czasach. Pierwszy pomysł jest bardzo klasyczny – oszczędzanie pieniędzy to dobre rozwiązanie, gdy nasze zarobki nie stoją na najwyższym poziomie, a koszty życia przerastają miesiąc w miesiąc nasze możliwości. Sposobów na oszczędzanie jest naprawdę wiele, począwszy od klasycznych lokat, przez rezygnację z przyjemności, po przeprowadzkę do tańszego mieszkania czy w inne miejsce Polski.
Jedno musimy jednak zaznaczyć – jakakolwiek forma przechowywania i odkładania gdzieś pieniędzy nie ma większego sensu. Pieniądze leżące w słoiku w kuchni regularnie tracą swoją wartość przez rozwadniające właściwości inflacji, która może się poważnie rozbrykać w czasach kryzysu, gdy rządy przychylnym okiem spoglądają na dodruk pieniądza.
A jak ma się sprawa z lokatami? W 2020 roku równie nieciekawie, biorąc pod uwagę niezwykłe niskie stopy procentowe. Na poniższej grafice możemy zobaczyć, jak zanurkowało oprocentowanie, gdy przywitaliśmy początki recesji spowodowanej alergiczną reakcją rządów na pandemię.

Co więc zrobić? Zdecydowanie lepiej inwestować, niż czekać na to, aż nasze pieniądze połknie inflacyjny potwór. Dla osób, które poszukują sposobów na inwestycję, przygotowaliśmy specjalny artykuł:
Jak kupić akcje na giełdzie?
Wróćmy jednak do oszczędzania, które powinno przyjmować kreatywne formy. Oto garść naszych propozycji.
- Przeanalizuj wszystkie podpisane umowy – często dla świętego spokoju podpisujemy umowę na lata, a później do niej nie wracamy. Możliwe, że na rynku są już atrakcyjniejsze oferty telefoniczne niż przed kilkoma laty. Może czas zmienić także konto osobiste na tańsze (skorzystaj z naszych promocji bankowych) albo zainteresować się dostawcą prądu, który mniej życzy sobie za swoje usługi.
- Nie kupuj nowych przedmiotów – samochody, sprzęt elektroniczny czy wyposażenie domu szybko tanieją w pierwszych latach użytkowania. Przekonaj się także do outletów i second-handów.
- Rzuć używki i żyj zdrowo – na samo piwo Polacy wydają rocznie prawie 17 miliardów złotych, a na wódkę 11. Biorąc pod uwagę także inne wyskokowe trunki, łączna kwota wydatków alkoholowych rośnie aż do 37 miliardów 7. Z papierosami jest równie nieciekawie – Polacy przepalają aż 28 miliardów złotych 8. Słodycze? 11,3 mld. Słone przekąski? 3,7 miliarda 9. Ograniczenie w tej materii może nam przynieść roczne oszczędności w wysokości kilku tysięcy złotych. Dzięki takiej decyzji będziemy także zdrowsi, przez co aktywniej będziemy mogli poszukiwać nowej formy zatrudnienia, inwestycji czy prac dodatkowych.
- Nie mieszkaj sam – utrzymywanie jednoosobowego gospodarstwa domowego jest zdecydowanie droższe w przeliczeniu na jedną osobę. Dużo lepiej podzielić się kosztami wynajmu, rachunków czy też żywności.
- Naucz się gotować i zapraszaj znajomych na domówki – częste wizyty w restauracjach mogą zdemolować Twój budżet, a pewnie gdy skończy się pandemia, wylegniemy tłumnie na miasto.
- Dowiedz się jak oszczędzać prąd i energię – wystarczy zmiana nawyków, aby w naszej kieszeni zostało rocznie nawet kilkaset złotych więcej.

Product Designer z doświadczeniem w pracy dla światowych firm i korporacji
Jak postawić pierwsze kroki jako UX’owiec/Product Designer?
Podobnie jak u programistów, robisz najpierw jakiś projekt i potem wykorzystujesz go podczas rekrutacji (projekt może być stworzony pod produkt, który nie istnieje – rekruterzy cenią kreatywność), jak np. soft do piekarnika napędzany sztuczną inteligencją.
Na jakie zarobki można liczyć?
Specjalista od UX (User Experience):
Junior: 3500/4500 zł
Mid: 5500/7000 zł
Senior/Lead: 10,000/15,000 zł
Product Designer:
10,000/15,000 zł
Jaka przyszłość stoi przed zawodem, który wykonujesz?
Stricte UX’owców już nie będzie w przyszłości, ponieważ firmy będą potrzebowały product designerów z backgroundem w UX. Czasem można spotkać się z ogłoszeniami na UX Researcherów, którzy nie muszą mieć zaplecza designerskiego, ale takich ofert jest niewiele i nie zapewnią one godziwych zarobków.
Jak zarobić, jaki zawód wybrać?
Gdy już dokonaliśmy kilku postanowień, związanych z oszczędzaniem, warto także pomyśleć o dodatkowym zarobku. Wiele stron i reklam kusi nas sposobami na to, jak szybko zarobić. Nie jest to jednak taka prosta kwestia, a nikt przecież niczego nam nie da za darmo.
Ciekawym sposobem na dodatkowy zarobek są długoterminowe inwestycje giełdowe lub trading, który jest oparty na bardziej dynamicznej, codziennej sprzedaży i kupnie akcji czy kontraktów CFD na dane aktywa. W marcu 2020 roku, czyli w momencie rozpoczęcia się w Polsce kłopotów pandemicznych i finansowych, nasi rodacy zaczęli cieplejszym okiem spoglądać na ten sposób pomnażania pieniędzy. W ciągu następnego pół roku otworzono aż prawie 80 tysięcy nowych rachunków inwestycyjnych 10.
Poniżej przedstawiamy najciekawsze propozycje kont maklerskich:
502
osób wybrało tę ofertę161
osób wybrało tę ofertęOferowane instrumenty finansowe, zwłaszcza z dźwignią, niosą ryzyko strat przekraczających zainwestowany kapitał.
Gdy jednak ryzyko związane z tego rodzaju inwestycjami nas przerasta, warto zastanowić się nad zmianami w swoim życiu zawodowym. Na jaki zawód się przekwalifikować? Jaki zawód wybrać, aby dużo zarabiać? Rzućmy okiem na raport przygotowany przez GUS, aby zamiast subiektywnych odpowiedzi poznać dane oparte na rzetelnym badaniu 11.
Jakie są najbardziej płatne zawody w Polsce?
Zawód | Średnie wynagrodzenie brutto |
Dyrektorzy generalni i zarządzający | 14789,69 zł |
Kierownicy do spraw technologii informatycznych i telekomunikacyjnych | 13944,72 zł |
Pracownicy transportu morskiego, żeglugi śródlądowej i lotnictwa | 11337,72 zł |
Lekarze | 9910,12 zł |
Specjaliści analitycy systemów komputerowych i programiści | 9509,66 zł |
Inżynierowie elektrotechnologii | 8199,45 zł |
Nauczyciele akademiccy | 6357,85 zł |
Mistrzowie produkcji w górnictwie, przemyśle przetwórczym i budownictwie | 6282,17 zł |
Jak widzimy, większości z tych zajęć nie jest w stanie otrzymać człowiek z ulicy – bez umiejętności, doświadczenia oraz wykształcenia kierunkowego. Aby zająć podobne stanowiska, potrzebne są często koneksje polityczne (dyrektorzy i zarządzający w państwowych spółkach), wiele lat trudnych studiów (lekarze) czy tysiące godzin specjalistycznego przeszkolenia (lotnicy).
Jak więc ograć system i zbliżyć się do wysokich zarobków, które możemy otrzymać na klasycznych stanowiskach kierowniczych?
Odpowiedzią może być rewolucja cyfrowa, która dała możliwość zarobienia sporych pieniędzy samoukom oraz fascynatom internetowego i mobilnego świata. W ostatnich latach pojawiło się bardzo wiele nowych zawodów, które operują na styku takich dziedzin jak programowanie, tworzenie stron internetowych i aplikacji mobilnych, projektowanie i UX, SEO, analiza danych czy testowanie oprogramowania.
Większość z tych zawodów może być wykonywana w domu (już 5 miliona Polaków pracuje zdalnie 12), sprzyja otrzymywaniu zleceń freelancerskich i droga od niewielkich do wysokich wynagrodzeń jest tu zdecydowanie krótsza niż w przypadku klasycznych zawodów.
Często lekarz, prawnik czy wykładowca akademicki potrzebują kilkunastu lat, aby podwoić swoje dochody. W nowoczesnych zawodach, powiązanych z rozwojem technologii, taki skok może być wykonany w kilka lat.
Czego nauczyła nas także pandemia? Zawody powiązane z siecią i wykonywane przez sieć są zdecydowanie bardziej odporne na przetasowania w gospodarce niż klasyczne zajęcia oparte na obsłudze klienta na żywo. Jak więc wyglądają zarobki w zawodach powiązanych z nową technologią?
Zawód | Potencjalne zarobki brutto dla pracowników ze średnim doświadczeniem |
Product manager | 5340 – 9290 zł |
UX designer | 5860 – 9900 zł |
Specjalista SEO | 4020 – 5820 zł |
Java developer | 7080 – 11010 zl |
Marketer | 4000 – 6000 zł |
Social media manager | 4000 – 10000 zł |
Analityk biznesowy | 6300 – 9500 zł |
Tester oprogramowania | 5160 – 8000 zł |
Oczywiście są to kwoty orientacyjne dla pracowników, którzy znajdują się mniej więcej pomiędzy stanowiskiem juniorskim a seniorskim. Potencjalne kwoty mogą być zdecydowanie wyższe, o czym można się przekonać, wchodząc na takie strony jak justjoint.it czy rocketjobs.pl. Aby lepiej poznać sytuację na rynku, przytoczmy dwie kolejne rozmowy z osobami zatrudnionymi w sektorze nowych technologii.
Tester oprogramowania, pracujący dla międzynarodowej korporacji
Jak zacząć swoją przygodę jako tester oprogramowania?
Trzeba zapoznać się z podstawowymi pojęciami z zakresu UI stron i aplikacji. Przyda się także wiedza z zakresu informatyki i procesów. Poza tym warto posiadać analityczny umysł i być komunikatywnym, bo zaczyna się zwykle jako tester manualny, który musi dużo współpracować z programistą.
Na jakie zarobki można liczyć?
Od 2000 zł netto jako manualny do 15000 złotych netto jako automatyzujący.
Jak w przyszłości będzie wyglądał Twój zawód?
Nasycenie rynku nie osiągnęło jeszcze swojego peaku ze względu na ciągle przyrastające usługi internetowe – z czasem jednak zapotrzebowanie na testerów manualnych będzie spadać ze względu na postępującą automatyzację.
Developer/IT manager, pracujący w branży finansowej
Jak zacząć swoją przygodę jako programista/developer?
Niezależnie od tego, czy się jest po studiach, czy po kursie, trzeba ostro pracować w domu. Samo “odwalenie roboty” nic nie da, bo trzeba się ciągle rozwijać i podpatrywać bardziej doświadczonych i próbować wykonywać, coraz to bardziej skomplikowane i nowatorskie projekty. Studia bym odrzucił, ale tylko dlatego, że samemu można się nauczyć więcej i szybciej, a papierek nie jest do niczego potrzebny. Tylko należy do tego zawodu podejść konkretnie, a nie jak do pracy na budowie, że o 17 koniec i można włączyć Teleexpress.
Na jakie zarobki można liczyć?
Wszystko zależy od firmy i developera – zwykle od 2000 do 30000 złotych w zależności od stażu. Widełki bywają jednak różne, bo junior w jednej firmie dostanie 3000, a w innej 8000 złotych. To tez zależy od firmy, jakie ma podejście, jaka technologia jest wykorzystywana, przy jakich projektach ktoś pracował wcześniej, itp.
Jak w przyszłości będzie wyglądał Twój zawód?
To już zależy od technologii. Inaczej będzie wyglądała przyszłość programisty webowego, bo nie wiadomo, jak się będzie rozwijał internet i przeglądarki oraz sposób konsumpcji treści online. Inaczej programisty układów scalonych, bo mogą dojść do głosu komputery kwantowe albo jakieś bardziej zaawansowane mechanizmy do obsługi. Możliwe też, że część pracy będzie mogła być wykonywana przez sztuczną inteligencję.

A może własna firma?
Niektórzy są tak skonstruowani, że nie są w stanie pracować u kogoś. Mogą otrzymywać olbrzymie wynagrodzenie jako pracownicy etatowi, jednak sama świadomość potrzeby wykonywania poleceń może być dla takich osób nie do zniesienia. Zamiast więc się męczyć 40 godzin tygodniowo jako pracownik, takie persony powinny stać się swoimi własnymi szefami.
Szczególnie środowisko internetowe otwiera olbrzymie możliwości przed wszystkimi chętnymi, którzy marzą o własnym biznesie. Bardzo mocno rozwija się np. branża e-commerce z powodu pandemicznego zamknięcia niektórych naziemnych sektorów gospodarki.
Warto jednak pamiętać o tym, że bardzo trudno będzie przebić się z własnym sklepem internetowym, proponując typowe produkty. Samo stworzenie rozbudowanej i wygodnej platformy zakupowej i wypozycjonowanie jej na popularne frazy (typu „buty sportowe” czy „garnki”) pochłonęłoby dziesiątki tysięcy złotych. Oddajmy jednak teraz głos właścicielowi firmy, który od wielu lat z sukcesami rozwija swój biznes.
Stanisław Duda, CEO spółki Finelf, specjalizującej się w marketingu afiliacyjnym
Jak zacząć swoją biznesową przygodę?
Ważna jest determinacja, skupienie na celu oraz elastycznie reagowanie na odpowiedzi z rynku i przystosowywanie się. Pomysł jest mało ważny. Jak zaczynałem, istniało ponad 1000 innych porównywarek. Należy wybrać niszę, w której chcesz działać i zacząć możliwie jak najniższym kapitałem budować tam swoją pozycję biznesową. To truizm, ale musisz też ciężko pracować.
Na jakie zarobki można liczyć?
Zarobki na początku są zerowe lub niskie. Przy zakładaniu swojego biznesu (o ile nie jest to biznes usługowy) trzeba się liczyć z tym, że przez pierwsze 1-2 lata nic nie zarobisz. Później gdy firma zacznie się rozkręcać, będziesz mógł wypłacać sobie średnią pensję. Przy dobrze rozwijających się firmach z sektora MŚP stała pensja CEO/zarządu waha się między 10 a 25 tys. zł na rękę, nie licząc dywidend.
Jak w przyszłości zmieni się prowadzenie własnej działalności?
W przyszłości rozpoczęcie własnego biznesu będzie bardziej kapitałochłonne i wymagające umiejętności specjalistycznych (lub zatrudnienia kogoś takiego). Duże firmy technologiczne zajmują kolejne obszary i trudniej jest znaleźć zyskowną niszę, w której można prowadzić biznes zaczynając „w garażu”. Stąd też wzrost zainteresowania venture capital i finansowaniem innym niż bankowe.
Jak rozkręcić swoją działalność? Sprawdź ranking kredytów dla firm.
Zawody przyszłości – czy Twoje miejsce pracy zniknie?
W krótkich rozmowach, które przeprowadziliśmy, różni specjaliści mówili o swoich obawach związanych z automatyzacją. Trend jest jednoznaczny i nie da się go powstrzymać, ponieważ firmy poszukują ciągłej optymalizacji kosztów.
Gdy więc pojawi się możliwość zastąpienia pracowników tańszymi robotami, właściciele dużych firm i korporacji nie zawahają się ani przez chwilę. Automatom nie tylko nie wypłaca się pensji, ale nie obejmuje ich także kodeks pracy. Płatne urlopy wypoczynkowe i zdrowotne odejdą do lamusa, gdy fabryka wyposaży się w automatyczną obsługę.
Rzućmy teraz okiem na kilka zdarzeń, które zwiastują kompletne zmiany na rynku pracy.
- W Chinach powstają inteligentne szpitale, w którym lekarzy wspomagają roboty – roboty, które pomagają w diagnozie i opiece nad chorymi? To już realna perspektywa – Chiny korzystają z algorytmów, które z 95% skutecznością stawiają prawidłową diagnozę pacjentom 13.
- Firma Amica wybudowała w pełni automatyczny magazyn wysokiego składowania – ma on aż 25 tysięcy miejsc paletowych, a obsługują ją zaledwie jeden pracownik! Reszta odbywa się zupełnie automatycznie poprzez inteligentny system sterowanych maszyn. W tradycyjnym magazynie musiałoby być zatrudnionych kilkadziesiąt osób, aby obsłużyć wydanie towaru przy pomocy wózków widłowych.14
- W Stanach Zjednoczonych powstały prototypy automatycznie sterowanych ciężarówek – samojezdna ciężarówka firmy Embark pokonała 3800 kilometrów (od Los Angeles do Florydy) bez kierowcy. Udało się to dzięki uczeniu maszynowemu, czyli metodzie, dzięki której algorytmy same zdobywają i wykorzystują nowe informacje – w tym wypadku dane dotyczące otoczenia 15.
- Żabka opracowała automatyczny sklep – będzie on dostępny przez 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Obsługa będzie odbywała się dzięki kamerom śledzącym ruch oraz sensorom umieszczonym na półkach. Pilotażowe nano-żabki pojawią się w Poznaniu 16.
Jakie zawody znikną w przyszłości?
- kasjerzy,
- ochroniarze,
- recepcjoniści,
- pracownicy fabryczni,
- kierowcy/kurierzy,
- pracownicy call center.
Wyginą głównie zajęcia oparte na prostych i powtarzalnych czynnościach, które bez trudu może wykonać maszyna. Pewne zmiany odczuwamy już na własnej skórze. Duża część z nas korzysta z kas samoobsługowych czy czatbotów. Gdy algorytmy i narzędzia zostaną dopracowane, takie jak np. samosterująca się Tesla osobowa, obrazki znane z filmów science fiction staną się dla nas rzeczywistością.
Jakie zawody będą potrzebne w przyszłości?
Specjaliści twierdzą, że ostaną się i rozwiną te zawody, które oparte są na kreatywności oraz twórczej analizie, bo są to kwestie, które najtrudniej zastąpić przy użyciu sztucznej inteligencji. Bez wątpienia też nie tak łatwo będzie nam pożegnać się z obecnością drugiego człowieka, na przykład w wypadku nauczania. Jakie zawody mogą pojawić się w przyszłości?
- terapeuta, wykorzystujący najnowszą technologię typu VR,
- trener personalny, który będzie pracował z w oparciu o nanotechnologię i badanie genetyczne swojego podopiecznego.
- cyfrowy kurator, który wymaże z sieci niewygodne dla nas treści.

Bezwarunkowy dochód podstawowy
Z automatyzacją wiążę się kolejna kwestia, czyli tak zwany gwarantowany dochód podstawowy. Co to takiego? Jest to jednakowa kwota wypłacana przez państwo każdemu obywatelowi bez względu na jego sytuację finansową. Wypłacie nie towarzyszy żadne świadczenie wzajemne, czyli nie musi być wykonana żadna praca, aby otrzymać podstawowy dochód.
Ekonomiści zażarcie kłócą się na temat tego rozwiązania, jednak w jaki sposób jest ono powiązane z robotyzacją i automatyzacją? W momencie, gdy większość prac będzie wykonywana przez roboty, ludzie stracą swoje etaty. Firmy i korporacje będą chciały wciąż sprzedawać produkty i usługi, jednak ludzie bez pracy nie będą w stanie sobie na nie pozwolić. Tym samym, aby gospodarka napędzana automatyzacją mogła działać, potrzebne będzie wspieranie konsumentów regularnymi transferami pieniężnymi.
Jakie są Twoje zarobki i koszty życia? Jakie masz pomysły na oszczędności czy zwiększenie swoich dochodów? Jaką pracę chciałbyś podjąć lub w jaki sposób się przekwalifikować? Podziel się z nami swoją historią w sekcji komentarzy!
Źródła:
1. https://www.nbp.pl/home.aspx?f=/statystyka/bazowa/bazowa.htm
2. https://www.gfk.com/hubfs/20201020_PR_GfK_Purchasing_Power_Europa_efin.pdf?hsLang=en
3. https://cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_105_19.PDF
4. https://ceoworld.biz/2020/02/03/most-expensive-countries-in-the-world-to-live-in-2020/
5. https://www.numbeo.com/cost-of-living/in/New-York
6. https://media.bik.pl/publikacje/read/492399/kredyt-trendy-raport-bik-za-rok-2019
7. https://www.nielsen.com/pl/pl/press-releases/2019/nielsen-what-kind-of-spirits-do-poles-prefer-to-drink/
8. https://www.portalspozywczy.pl/alkohole-uzywki/wiadomosci/raport-polacy-puszczaja-z-dymem-105-tys-mieszkan-rocznie,178018.html
9. https://www.portalspozywczy.pl/slodycze-przekaski/wiadomosci/polacy-kochaja-przekaski-na-slodycze-wydajemy-11-3-mld-zl-a-na-slone-przyjemnosci-3-7-mld-zl-rocznie,161185.html
10. https://www.pb.pl/przybylo-kolejne-10-tys-rachunkow-maklerskich-998981
11. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/struktura-wynagrodzen-wedlug-zawodow-w-pazdzierniku-2018-roku,4,9.html
12. https://praca.money.pl/wiadomosci/rewolucja-na-rynku-5-milionow-polakow-pracuje-z-domu-6571908833106624a.html
13. https://www.cnbc.com/2020/03/18/how-china-is-using-robots-and-telemedicine-to-combat-the-coronavirus.html
14. https://przemyslprzyszlosci.gov.pl/o-tym-jak-powstal-i-jak-dziala-magazyn-wysokiego-skladowania-we-wronkach/
15. https://embarktrucks.com/press.html
16. https://www.wiadomoscihandlowe.pl/artykul/nano-zabka-i-nie-tylko-aifi-uruchomi-330-sklepow-autonomicznych-do-konca-2021-r