Lokata strukturyzowana – jak działa? Czy warto założyć?

Klasyczne lokaty bankowe były dotąd popularną metodą oszczędzania środków. W ich przypadku pojawia się jednak pewien problem inwestycyjny – niska stopa zwrotu. Ostatnimi czasy coraz popularniejsza staje się za to lokata strukturyzowana, którą banki reklamują jako produkt o zerowym poziomie ryzyka. Jak działa i czy warto ją założyć?

Co to jest lokata strukturyzowana?

Lokata strukturyzowana to nowoczesny produkt oszczędnościowy, łączący w sobie cechy co najmniej dwóch instrumentów finansowych: lokaty terminowej oraz inwestycji na rynkach finansowych. Dzięki pierwszej opcji zagwarantowana jest ochrona kapitału w wysokości 100 proc. przez cały okres trwania depozytu. Natomiast element inwestycyjny ma zapewnić wyższy zysk niż w przypadku standardowego oprocentowania lokat czy kont oszczędnościowych.

Zazwyczaj lokata strukturyzowana składa się z dwóch części składowych:

  • kapitału początkowego, czyli innymi słowy – jest to instrument oszczędnościowy chroniony przez cały okres trwania lokaty. Stanowi ok. 70-95 proc. wpłaconych środków. Pieniądze inwestowane są w bezpieczne instrumenty finansowe, np. obligacje skarbowe. Jednak małe ryzyko wiąże się z zyskami na stosunkowo niskim poziomie.
  • części opcyjnej, czyli instrumentu inwestycyjnego, który stanowi ok. 5-35 proc. kapitału początkowego. Umożliwia osiągnięcie potencjalnego, wyższego zysku, który jednocześnie obarczony jest sporym ryzykiem. Wachlarz możliwości inwestycji jest nieograniczony. Możesz inwestować w akcje, opcje, fundusze inwestycyjne, waluty, indeksy giełdowe, surowce oraz w inne instrumenty, które często są niedostępne dla klientów indywidualnych. Związane są bowiem z potrzebą posiadania specjalistycznej wiedzy z dziedziny finansów i bankowości.
lokata strukturyzowana cechy

Część oszczędnościowa lokaty strukturyzowanej ma za zadanie w pełni zabezpieczyć zainwestowany kapitał przed stratą. Z kolei część inwestycyjna ma przynieść inwestorowi konkretny zysk.

Okres trwania lokaty strukturyzowanej

Lokata strukturyzowana jest zazwyczaj długoterminowa. Zakłada się ją na co najmniej 1 rok, a najczęściej na 2 lata lub więcej. Środki ulokowane na takim depozycie możesz wypłacić w dowolnej chwili – choć wiąże się to najczęściej z utratą wypracowanych odsetek. W takiej sytuacji będziesz musiał dodatkowo ponieść opłatę manipulacyjną. W miarę bliskiego terminu do daty zakończenia inwestycji, wysokość takiej opłaty maleje.

Okres trwania lokaty strukturyzowanej jest zdecydowanie dłuższy niż w przypadku standardowej lokaty. Wszystko dlatego, że bezpieczna część ulokowanych środków musi mieć odpowiednio długi czas, by wypracować zysk odpowiadający kwocie przeznaczonej na inwestycje i narażonej na stratę.

Jednak na rynku dostępna jest także, np. lokata strukturyzowana na 18 miesięcy. Skala inwestycji jest więc tutaj zdecydowanie krótsza niż standardowo. Taki produkt znajdował się, chociażby w ofercie PKO BP oraz Banku Millennium.

Jeżeli wolisz skorzystać z ofert klasycznej lokaty, sprawdź nasz ranking lokat i wybierz najlepiej oprocentowaną ofertę!

Czym jest okres subskrypcji na lokacie strukturyzowanej?

Wybierając tradycyjną lokatę bankową, masz do czynienia z prostą zasadą działania. Przeglądając konkretną ofertę, widzisz okres trwania depozytu, wysokość oprocentowania – składasz więc wniosek i od tego czasu zaczyna biec okres lokaty. Po zakończeniu umowy wypłacasz pieniądze lub automatycznie odnawiasz lokatę. Proste.

Inaczej jest w przypadku lokaty strukturyzowanej. Tutaj proces jej działania można porównać do zapisów na zakup akcji. W okresie subskrypcji bank zbiera deklaracje od wszystkich zainteresowanych klientów, aby udostępnić im rozpoczęcie inwestycji tego samego dnia i na takich samych warunkach. Jest to o tyle ważne, że jeśli zdecydujesz się zapisać na daną lokatę strukturyzowaną, Twoje pieniądze zostaną przejściowo ulokowane na dedykowanej lokacie bankowej, aż do momentu zakończenia okresu subskrypcji.

Okres subskrypcji to inaczej czas, w którym można zapisać się na daną lokatę strukturyzowaną.

Jak otworzyć lokatę strukturyzowaną w banku?

Tego typu produkty otwierane są wyłącznie w okresach subskrypcyjnych, ustalanych przez banki, w zależności od panujących na rynku warunków. W czasie trwania subskrypcji zapisy na lokatę strukturyzowaną realizowane są w formie blokady środków z rachunku, z którego dokonano zapisu subskrypcyjnego.

Lokatę strukturyzowaną otworzysz poprzez wizytę w placówce wybranego banku lub dzwoniąc na jego infolinię. Z kolei, gdy jesteś już klientem danej instytucji (masz w niej konto osobiste), wystarczy, że skorzystasz z bankowości internetowej lub mobilnej i złożysz wniosek o lokatę strukturyzowaną.

Zalety lokat strukturyzowanych

Lokata strukturyzowana jest rozwiązaniem, któremu warto się przyjrzeć z bliska. Taki produkt faktycznie daje szansę na całkiem atrakcyjny zarobek.

  • Wniesiony kapitał chroniony jest przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny, do łącznej równowartości 100 tys. euro. Środki przekraczające wskazaną wartość nie podlegają gwarancji BFG.
  • Wybór strategii opcyjnych. Masz możliwość inwestowania w różne instrumenty bazowe, które uwzględniają strategie wzrostowe, jak i spadkowe.
  • 100 proc. gwarancji zainwestowanych środków. Większość banków na zakończenie inwestycji oferuje pełen zwrot kapitału.
  • Brak ukrytych opłat i prowizji. Część ofert bankowych na rynku nie nalicza żadnych prowizji ani opłat subskrypcyjnych. Może być pobierana jedynie opłata manipulacyjna za przedwczesne zerwanie lokaty.
  • Dywersyfikacja inwestycji poprzez duży wybór produktów inwestycyjnych, jak akcje, indeksy akcji, koszyki indeksów, surowce, towary czy waluty.
  • Dostęp do krajowych i zagranicznych rynków. Mamy tutaj na myśli, m.in. rynki akcji, indeksów, walut, surowców, towarów. W zależności od oferty mogą gwarantować 100 proc. zwrot kapitału na zakończenie inwestycji.
  • Oprocentowanie środków w okresie subskrypcji. W czasie trwania zapisów na subskrypcję, wniesione środki są oprocentowane zgodnie z oprocentowaniem rachunku bankowego, z którego został złożony zapis na lokatę strukturyzowaną.

Jeśli interesuje Cię samodzielne inwestowanie, sprawdź nasz ranking kont maklerskich.

Najlepsza lokata strukturyzowana – jak ją znaleźć?

Nie istnieje jedna, wyjątkowa zasada na znalezienie idealnej lokaty strukturyzowanej, która przyniesie Ci pewny zysk. Za to wprowadzając w życie kilka kluczowych wskazówek, możesz zwiększyć szanse na to, by Twoja inwestycja zakończyła się sukcesem.

  • Wybieraj produkty inwestycyjne, które znasz i rozumiesz. Choć brzmi to banalnie, wiele ofert skonstruowanych jest w taki sposób, że nawet doświadczony inwestor mógłby mieć problem z ich zrozumieniem. Dlatego przed wyborem konkretnego depozytu, wczytaj się w warunki umowy i upewnij się, że rozumiesz sposób wyliczenia zysku, towarzyszące temu ryzyko, a także instrumenty, które wchodzą w skład danej „struktury”.
  • Sprawdź warunki przedterminowej rezygnacji z inwestycji. Zapoznaj się z tym, na jakich zasadach możesz przedwcześnie odzyskać kapitał wniesiony w lokatę.
  • Nie opieraj dobrych wyników z przeszłości na gwarantowany zysk w przyszłości. Dobry inwestor zdaje sobie sprawę z tego, że dobre wyniki historyczne nie są 100 proc. przesłanką do ich powtórzenia. Mogą za to stanowić pewne ostrzeżenie, np. że dany instrument jest przewartościowany i jego zbyt wysoka cena, może w niedalekiej przyszłości ulec zmianie.
  • Unikaj produktów „na czasie”. Często na rynku pojawiają się oferty lokat strukturyzowanych, które oferują produkty aktualnie będące „na topie”. Pamiętaj, że to, co jest w modzie, nie zawsze oznacza, że jest bardziej opłacalne i ma wyższą wartość. Wybierając każdą „strukturę”, warto zachować czujność.
  • Dywersyfikuj kapitał. Nie inwestuj wszystkich posiadanych oszczędności w jedną inwestycję. Większe zyski osiągniesz, gdy rozlokujesz środki pomiędzy różne produkty oszczędnościowe.
  • Stwórz swoją własną lokatę strukturyzowaną. W wielu przypadkach, przy nawet niewielkiej wiedzy z zakresu inwestycji, lokatę strukturyzowaną możesz stworzyć samodzielnie. W takiej sytuacji będzie Ci tylko potrzebne aktywne konto maklerskie, np. XTB czy eToro cieszące się obecnie największą popularnością. Największymi plusami skonstruowania własnej „struktury” jest brak kosztów oraz duża elastyczność. Taką inwestycję możesz prowadzić, kiedy chcesz, i jak długo chcesz. Bezcenne jest przy tym doświadczenie, które zdobywasz, tworząc własny produkt finansowy 😊.

Ryzyko związane z inwestowaniem w lokaty strukturyzowane

Na początek warto zdefiniować, co dokładnie rozumiemy poprzez ryzyko – bo jeśli o nim mowa, to niestety lokata strukturyzowana nie jest od niego wolna.

  • Ryzyko rynkowe. Zysk z lokaty strukturyzowanej zależy od zachowania zmiennej rynkowej, np. kursu waluty. Jeśli przewidywania inwestora nie sprawdzą się, otrzyma on jedynie kwotę równą gwarantowanemu kapitałowi. W zależności od swojej struktury konkretne instrumenty inwestycyjne mogą przynieść zysk mniejszy niż wzrost/spadek instrumentu bazowego.
  • Ryzyko kredytowe. Musisz być również świadomy ryzyka kredytowego, czyli upadłości banku, w którym decydujesz się otworzyć tego typu lokatę. Dlatego w przypadku braku wypłacalności instytucji, otrzymasz środki do wysokości gwarantowanej przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
  • Złożoność produktu. Dotyczy ryzyka związanego z charakterem produktu i jego dokumentacją. Im bardziej złożony i skomplikowany będzie produkt, tym jego dokumentacja będzie bardziej niestandardowa wraz z zawartymi w niej opisami. W efekcie tego zrozumienie zasad działania wybranego instrumentu może być kłopotliwe.
  • Ryzyko podatkowe. W trakcie istnienia depozytu występuje ryzyko zmiany przepisów podatkowych, które mogą spowodować, że inwestowanie w wybrane instrumenty będzie mało opłacalne.
  • Ryzyko płynności. Jako posiadacz lokaty strukturyzowanej masz prawo w okresie subskrypcji (czas, w którym możesz zapisać się na daną lokatę) i w okresie inwestycji zamknąć inwestycję, wypłacając 100 proc. kapitału. Z kolei, gdy wypłacisz środki z lokaty po okresie subskrypcji, a przed terminem zakończenia inwestycji, będziesz musiał zapłacić opłatę manipulacyjną. Jej wysokość zależy od warunków konkretnego banku.

Lokaty strukturyzowane są objęte gwarancją zwrotu kapitału, czyli np. jeśli inwestycja realizowana przez bank przyniesie stratę, to zwróci on klientowi pełną kwotę zainwestowanego kapitału. Oczywiście nie każdy produkt finansowy ma pełną gwarancję kapitału. Niektóre z nich mogą mieć, np. niepełną gwarancję zwrotu kapitału, na poziomie 70-90 proc., ale w zamian za to oferują wyższy zysk. Przed założeniem lokaty strukturyzowanej warto zatem sprawdzić, na jakich zasadach instytucja gwarantuje zwrot kapitału, i jak skonstruowała proponowany instrument inwestycyjny.

Czy lokata strukturyzowana się opłaca?

Część inwestycyjna w lokacie strukturyzowanej może wypracować nawet kilkadziesiąt procent zysków. No właśnie może… Jest to niestety tylko teoria, która nie zawsze ma odzwierciedlenie w rzeczywistości.

Załóżmy, że zakładasz lokatę strukturyzowaną ze 100 proc. gwarancją zwrotu kapitału, na kwotę 10 tys. zł na 5 lat. W tym przypadku 90 proc. zainwestowanych środków lokowana jest w bezpieczne obligacje skarbowe. Po upływie tego czasu, na Twoje konto wraca zainwestowana suma. Źródłem potencjalnych zysków jest natomiast część inwestycyjna.

Tutaj postanowiłeś zainwestować 10 proc. w opcje na indeks giełdowy WIG20. Opcje przyniosą zysk, jeśli po 5-letnim okresie inwestycyjnym, indeks będzie znajdował się na wyższym poziomie niż w momencie ich kupna. W przeciwnym razie, kiedy wartość WIG20 spadnie, opcje nie przyniosą Ci żadnego dochodu, a zainwestowana kwota przepadnie.

Różnorodność inwestycji pozwala więc na dywersyfikację portfela, dzięki czemu możesz ograniczyć stratę całego kapitału zdeponowanego na lokacie strukturyzowanej. Podział pieniędzy między różne instrumenty pozwala także osiągnąć wyższe zyski niż w przypadku lokat terminowych. Ostatecznie jednak to, ile zarobisz, zależy od zaproponowanych warunków bankowych.

Od czego zależy zysk na lokacie strukturyzowanej?

Podsumowując, nie do końca jest prawdą, że lokaty strukturyzowane są produktami o zerowym poziomie ryzyka – czy inaczej mówiąc: „maszynkami do robienia pieniędzy”. Decydując się na taką inwestycję, możesz realnie zyskać, ale też realnie stracić…

Wiele zależy od wysokości kwoty ulokowanej na lokacie strukturyzowanej oraz czasu trwania inwestycji. W rzeczywistości jednak zysk ustalany jest na podstawie kształtowania się cen aktywa bazowego, czyli tzw. wskaźnika, w konkretnych przedziałach czasowych. Poniżej prezentujemy przykładowe rodzaje tego typu aktywów.

  • Kurs walutowy. Jeden z popularnych rodzajów aktywa bazowego. Depozyty, które uzależnione są od zmiany kursu walutowego, zakładają, że w okresie ich trwania, dany kurs będzie zachowywał się w ustalony sposób, np. wzrośnie lub pozostanie bez zmian. Warto przy tym pamiętać, że kurs walutowy zależy od wielu elementów, m.in. od sytuacji ekonomicznej na świecie, sytuacji politycznej, nastrojów inwestorów czy zmian w gospodarce. Dlatego na przestrzeni długiego okresu, można jedynie spekulować o tym, jak będzie kształtowała się wartość waluty.
  • Surowce i metale szlachetne. Niekiedy banki oferują inwestorom lokaty strukturyzowane, których aktywem bazowym jest złoto, srebro, ropa naftowa, gaz ziemny, rośliny przemysłowe czy inne surowce. Taka inwestycja wiąże się ze spekulowaniem, jak ukształtuje się cena, np. ropy naftowej na rynkach światowych. Również i ten typ lokaty obarczony jest sporym ryzykiem, bo nawet pomimo przeświadczenia, że cena ropy naftowej powinna wzrastać, może stać się inaczej. Wtedy to Twój zysk nie będzie tak wysoki, jak oczekiwałeś.
  • Indeksy giełdowe. Lokaty strukturyzowane mogą też bazować na indeksach polskiej giełdy, np. WIG20 bądź WIG30, ale i giełd światowych, np. Euro Stoxx 50, Nikkei 225 czy S&P 500. Takie indeksy prezentują ogólną sytuację na konkretnej giełdzie. Niestety podobnie, jak kurs walutowy, są podatne na wahania. Dlatego inwestując w lokatę strukturyzowaną opartą na indeksach giełdowych, ryzykujesz utratę zysku z tego instrumentu.
instrumenty bazowe lokaty strukturyzowanej

Oczywistym jest też to, że im większą sumę ulokujesz na depozycie, tym potencjalny zarobek z niej będzie wyższy. Również, tzw. „agresywne” inwestowanie może Ci przynieść zyski na poziomie kilkudziesięciu procent. Kluczowe znaczenie ma tutaj wsparcie doświadczonych maklerów, dokonujących wyborów na podstawie danych historycznych i własnego doświadczenia zawodowego. Na osiągane wyniki duży wpływ ma także marża banku. Dlatego, nawet jeśli prowadzenie lokaty jest darmowe i nie musisz płacić prowizji, by skorzystać z oferty, koszty mogą zostać ukryte w opłatach subskrypcyjnych albo opłatach manipulacyjnych.

Opłaty i inne koszty za lokatę strukturyzowaną

Bank za lokatę strukturyzowaną może pobierać dodatkowe opłaty.

  • Opłata subskrypcyjna. Przykładowo, jeśli na lokatę wpłacisz 5 tys. zł, instytucja może pobrać 5 proc. opłaty subskrypcyjnej. W efekcie czego Twoja inwestycja pracująca na zarobek wyniesie 4750 zł. Nie każdy bank stosuje tego typu prowizję.
  • Opłata administracyjna. Jest ona pobierana już przy otwarciu lokaty i nie obciąża zysku z inwestycji. Wynosi ona od 5 do 7 proc.
  • Opłata manipulacyjna. Ten rodzaj prowizji naliczany jest w momencie przedterminowego zerwania lokaty. Zazwyczaj jej wysokość maleje w zależności od czasu, jaki pozostał do zakończenia umowy o lokatę strukturyzowaną. Nie każdy bank nakłada na klientów taką opłatę.
  • Podatek „Belki„. Od wypłaconej kwoty, musisz też odliczyć, tzw. podatek od dochodów kapitałowych w wysokości 19 proc.

Czy na lokacie strukturyzowanej można stracić?

Trzeba jasno zaznaczyć, że jeśli inwestycja prowadzona jest przemyślanie, przyniesie ona duże zyski. Dodatkowo wniesiony kapitał, gdy jest w 100 proc. chroniony, gwarantuje zwrot wszystkich ulokowanych środków. Oczywiście pod warunkiem, że dotrwasz do końca inwestycji. W przeciwnym razie bank pomniejszy wypłatę o opłatę administracyjną i manipulacyjną.

Niemniej jednak na niekorzyść lokaty strukturyzowanej działa fakt, że jest to inwestycja długoterminowa. Pieniądze „zamrożone” są na lata, a banki nie gwarantują ich ochrony przed inflacją. Dodajmy jeszcze do tego fakt, że wniesioną kwotę mogłeś w tym czasie zainwestować w inny produkt przynoszący realny zysk. Mógłbyś zarobić, lokując gotówkę, chociażby w obligacjach Skarbu Państwa albo na koncie maklerskim.

Istnieje szereg przykładów, w których otwarcie lokaty strukturyzowanej może zakończyć się stratą. Wtedy to wróci do Ciebie nie 100 proc. zdeponowanych pieniędzy, a tylko pewna ich część, np. 80-90 proc.

1. Brak pełnej gwarancji zwrotu kapitału. To jedna z sytuacji, w których ulokowanie środków w produkcie pozbawionym pełnej ochrony, kończy się stratą. Na rynku możemy odnaleźć oferty, które zapewniają ochronę zainwestowanej kwoty, np. w 80 proc. Oznacza to, że za każdy wniesiony na lokatę 1 tys. zł, masz pewność zwrotu 800 zł. Są też produkty strukturyzowane, które nie oferują żadnej gwarancji. W ich przypadku realna strata może wynieść nawet 100 proc. tego, co zainwestowałeś.

WSKAZÓWKA —> Brak pełnej gwarancji jest szansą na osiągnięcie zdecydowanie większego zysku niż w lokatach ze „strukturą” 100 proc. gwarancji zwrotu. Dzieje się tak dlatego, że większa pula środków może trafić do części inwestycyjnej depozytu.

2. Przedwczesne zerwanie lokaty strukturyzowanej. Nie zarobisz również wtedy, gdy zamkniesz depozyt jeszcze przed zakończeniem okresu umowy. W takiej sytuacji praktycznie zawsze musisz liczyć się z dodatkowymi kosztami, które wahają się od kilku do kilkudziesięciu procent. Przykładami takich kosztów są, np. prowizja ze sprzedaży obligacji, opcji czy jednostek funduszu inwestycyjnego oraz spread transakcyjny.

3. Ryzyko kursowe. Jeśli zdecydujesz się na pomnażanie pieniędzy w instrument narażony na ryzyko kursowe – także musisz liczyć się z ewentualną stratą. Przykładami takich instrumentów są opcje waluty, np. euro do dolara. Bardzo prawdopodobna jest sytuacja, że w wyniku zmian kursowych wróci do Ciebie mniej pieniędzy niż przed rozpoczęciem inwestycji.

A może samodzielne stworzenie lokaty strukturyzowanej?

Jeśli nie chcesz być ograniczony do ofert banków, które z jakichś powodów są dla Ciebie mało przekonujące, stwórz własną lokatę strukturyzowaną. Przykładowo może się ona składać z lokaty i funduszu inwestycyjnego albo lokaty i akcji. Wszystko zależy od Ciebie.

Musisz tylko pamiętać o podziale tych środków między różne instrumenty i akcje spółek. Sam również ustalasz okres trwania inwestycji, poziom ryzyka czy wysokość części inwestycyjnej. Dodatkową zaletą jest też to, że nie będziesz musiał płacić bankowi marży, a przy okazji zdobywasz cenne doświadczenie, które zaprocentuje w Twoich dalszych poczynaniach finansowych. Oczywiście i w tym przypadku musisz posiadać szeroki zakres wiedzy o inwestowaniu oraz czas, by wybrać i ocenić produkty inwestycyjne.

Czy warto inwestować w lokaty strukturyzowane?

Lokaty strukturyzowane nie są uwzględnianie w rankingu lokat bankowych. Przyczyna jest prosta. Zmienność notowań akcji, jaka im towarzyszy, komplikuje stworzenie schematu potencjalnych zysków i strat. Wszystkie informacje dotyczące ich oprocentowania są jedynie szacunkowe – i naprawdę trudno jest ocenić opłacalność takiego portfela inwestycyjnego.

Dlatego chcąc rozpocząć inwestowanie z pomocą lokaty strukturyzowanej, warto przed tym posiadać trochę wiedzy finansowej, który ułatwi Ci poruszanie się w temacie inwestycji. Kluczowe jest także sprawdzenie warunków umowy bankowej. Zwróć uwagę szczególnie na część inwestycyjną lokaty i instrumenty, w których możesz ulokować pieniądze. Poczytaj fora inwestycyjne oraz opinie innych osób, korzystających z takiego modelu oszczędzania. I w końcu pamiętaj o tym, aby nie inwestować wszystkich posiadanych oszczędności. Samo przedwczesne zerwanie umowy może być kosztowne, dlatego przeznacz na ten cel pieniądze, które nie będą Ci potencjalnie potrzebne przez najbliższe kilka lat.

Nie inwestuj wszystkich swoich oszczędności w lokatę strukturyzowaną! Powinna ona stanowić jeden z Twoich produktów inwestycyjnych.

Źródło:

1. Raport FK, Finanse Polaków w czasie COVID-19. Jak pandemia wpłynęła na portfele i zwyczaje finansowe Polaków?

Jak podobała Ci się treść?
5 - ciekawa, 1 - nieciekawa
4.3/5 - (21 votes)
Komentarze (0)

Odpowiadasz na komentarz:

Komentarz zostanie opublikowany pod tą nazwą

Adres e-mail nie zostanie nigdzie opublikowany

Treści, które udostępniasz w serwisie są weryfikowane

Polecane artykuły

Zobacz wszystkie
Zobacz wszystkie