Niezależność finansowa kobiet – czym właściwie jest?

Przemoc ekonomiczna, tkwienie w związku z konieczności, brak pozytywnej samooceny. Wbrew pozorom podłożem tych wszystkich problemów mogą być finanse. Aby nie dopuścić do rozwoju tego rodzaju kłopotów, warto zrobić wszystko, aby osiągnąć niezależność finansową. Jednak czym ona właściwie jest i jak to zrobić? Podpowiadamy. 


Kluczowe informacje

  • Drogę do zbudowania niezależności finansowej warto rozpocząć od pozbycia się długów i zobowiązań oraz ograniczeniu wydatków.
  • Niezależność finansowa opiera się przede wszystkim na dochodzie pasywnym, czyli takim, który nie wymaga od Ciebie angażowania się w proces zarabiania pieniędzy.
  • Problem zależności finansowej dotyczy wszystkich osób, niezależnie od wieku i płci. Chociaż kobiety zdecydowanie szybciej porzucają dom rodzinny, to niestety wpadają w kolejną pułapkę – wypełniania ról nałożonych im przez społeczeństwo.

W naszym kraju wciąż jeszcze pokutuje mit kobiety uzależnionej ekonomicznie od swojego partnera czy męża. Okazuje się jednak, że problem ten jest znacznie bardziej złożony, niż nam się wydaje. O niezależność finansową walczą dzisiaj wszyscy, niezależnie od wieku czy płci. Przesadna konsumpcja, luka płacowa i wciąż utrzymujący się patriarchalny model rodziny, niestety nam w tym nie pomagają. 

Niezależność finansowa – czym jest? Zacznijmy od definicji

Niezależności finansowej nie należy mylić z samodzielnością finansową. Chociaż oba pojęcia często używane są zamiennie, oznaczają coś zupełnie innego. Samodzielność to stan, w którym jesteś w stanie bez niczyjej pomocy zarobić na swoje utrzymanie. Czyli nie musisz polegać na rodzicach czy swojej drugiej połówce.

W takim razie czym jest niezależność finansowa? Można powiedzieć, że jest to kolejny stopień wtajemniczenia 😉. Niezależność finansowa sygnalizuje, że Twój comiesięczny dochód pasywny (!) zapewnia Ci więcej środków, niż faktycznie wydajesz na życie.

Co oznacza dochód pasywny? Najprościej mówiąc, jest to dochód, który otrzymujesz bez konieczności angażowania się w proces zarabiania pieniędzy.

Dochodem pasywnym nie nazwiemy więc wynagrodzenia za pracę. Z kolei środki, które otrzymujesz z wynajmu nieruchomości, obligacji czy z praw autorskich jak najbardziej można zaliczyć do dochodu pasywnego.

Jak osiągnąć niezależność finansową?

Wbrew pozorom odpowiedź na to pytanie jest dość oczywista. Należy pozostawać aktywnym zawodowo tak długo, jak się da, a dodatkowo – dążyć do zwiększenia dochodu pasywnego. Co więcej, warto pozbyć się wszystkich czynników, które nam przeszkadzają w drodze do niezależności. A do nich możemy zaliczyć np.:

  • Długi – zobowiązania mogą okazać się dużą przeszkodą w osiąganiu niezależności finansowej. Zgromadzone oszczędności możesz więc w pierwszej kolejności przeznaczyć na przedterminową, całkowitą spłatę zobowiązań lub ich nadpłatę. Takie działanie przyniesie Ci również korzyści finansowe np. w postaci zwrotu prowizji. (Sprawdź również: jak odzyskać zwrot prowizji od spłaconego zobowiązania).
  • Nadmierny konsumpcjonizm – nowy telefon, bluza czy kolejne perfumy? Niestety dodatkowe wydatki na przyjemności mogą znacznie uszczuplić Twoje oszczędności. Zwróć na to uwagę, ponieważ solidna poduszka finansowa to z pewnością ważny krok do osiągnięcia wolności finansowej. Zbudujesz ją jednak tylko wtedy, gdy ograniczysz, chociażby przez jakiś czas zbędne wydatki.
  • Niechęć do rozwoju – świat pędzi do przodu w zastraszająco szybkim tempie. Dotrzymanie mu kroku może być bardzo trudne, ale z drugiej strony – brak otwartości na nowości, może negatywnie wpłynąć na Twoje finanse. Pamiętaj więc o tym, aby rozwijać swoje umiejętności zawodowe i zdobywać nowe kwalifikacje, które pomogą Ci zwiększyć swoją wartość na rynku pracy. Zainteresuj się również inwestycjami. Sprawdź, w co warto inwestować.

Niezależność finansowa – kiedy i przez kogo jest możliwa do osiągnięcia?

Chciałabym powiedzieć, że przez każdego, ale zdaję sobie sprawę z tego, że nie zawsze jest to łatwe do osiągnięcia. Osoba, która ma własne pieniądze, ale te nie wystarczają jej na pokrycie codziennych i niezbędnych wydatków, z całą pewnością będzie miała większe trudności z osiągnięciem niezależności finansowej, niż ta, która zarabia na tyle dużo, aby bez przeszkód odkładać na konto dodatkowe pieniądze. Na szczęście jednak „trudne” nie znaczy „niemożliwe”. W Twoim przypadku to nie pieniądze mogą okazać się początkiem budowania własnej niezależności finansowej, a np. posiadane umiejętności.

Aby uzyskać niezależność finansową, należy szukać okazji do tego, aby znaleźć bezpieczny i stabilny dochód pasywny. Nie musisz jednak od razu inwestować w drogie nieruchomości czy zacząć działać na niezrozumiałej dla większości giełdzie (sprawdź, jak działa giełda). Istnieją inne, łatwiejsze formy na pozyskanie dochodu pasywnego. Może to być:

  • tworzenie produktów cyfrowych, które zostaną wielokrotnie sprzedane np.: ebooki, fotografie, które trafią do do banku zdjęć, poradniki, scenariusze zajęć itd.;
  • stworzenie pasywnego źródła reklamowego – strony internetowe, grupy czy fora, które w łatwy sposób będzie można zmonetynować;
  • wynajem specjalistycznego sprzętu, którego niewiele osób ma w swoim domu (np. lekki sprzęt budowlany, taki jak: maszyny do szlifowania, agregaty, myjki itd.),
  • kupowanie obligacji,
  • wynajem pokoju, w mieszkaniu w którym obecnie mieszkasz.

Warto pamiętać o tym, że każdy z nas nieco inaczej rozumie niezależność finansową. Dla jednych jest to możliwość swobodnego podejmowania decyzji, a dla innych – brak zmartwień związanych z utratą pracy. Sprawdziliśmy, czym jest niezależność finansowa, nie tylko dla kobiet, ale również dla mężczyzn.

Dla mnie niezależność finansowa ma dwie strony. Pierwsza z nich to sytuacja, w której jestem całkowicie samowystarczalny i polegam tylko na środkach wypracowanych przez samego siebie, a więc nikogo nie obciążam, ale też i nie korzystam z ukrytych bonusów takich jak: mieszkanie od rodziców. Druga to stan, w którym nie obawiam się o utratę pracy, a więc traktuję ją jako dodatek do życia prywatnego i podchodzę do niej z całkowitym spokojem i świadomością, że dowolnego dnia mogę z niej zrezygnować. Dopiero suma tych wszystkich zdarzeń sprawia, że czuję się wolny i szczęśliwy.

Marcin, IT Administrator

Jaka jest moja pierwsza myśl, gdy zastanowię się nad niezależnością finansową? To przede wszystkim brak konieczności martwienia się o pieniądze i możliwość samodzielnego zmierzenia się ze wszystkimi wydatkami z osiąganym przeze mnie dochodem. Poczucie stabilizacji daje mi możliwość przeznaczenia 30% moich zarobków na mieszkanie, 30% – na wydatki życiowe i 30% na oszczędności.

Narea, Key Account Manager

Ile zarabia przeciętny Polak? Mediana

Bez wątpienia wolność finansową najłatwiej osiągnąć, mając odpowiednio wysokie dochody. Na jakie zarobki mogą jednak liczyć Polacy? Ulubionym wskaźnikiem dla większości polityków jest średnia krajowa. Niestety wskaźnik ten nie jest reprezentatywny, ponieważ odnosi się jedynie do sektora przedsiębiorstw, które zatrudniają więcej niż 9 osób oraz nie bierze pod uwagę wynagrodzeń osób prowadzących działalność gospodarczą. Dodatkowo – wynik zawyża ciężki przemysł, gdzie wynagrodzenia rosną w szybkim tempie.

Zdecydowanie lepszym wskaźnikiem będzie mediana, czyli wartość, która znajduje pośrodku wykresu, pomiędzy skrajnościami. Niestety tego typu dane są podawane rzadko i z dużym opóźnieniem. Z danych historycznych wynika jednak, że mediana zarobków najczęściej kształtuje się na poziomie 80 proc. średniej krajowej. Dla przypomnienia w lutym 2023 roku, średnia krajowa wyniosła 7065,56 zł brutto, a więc możemy przyjąć, że mediana wynosi ok. 5652 zł brutto.

Jak osiągnąć niezależność finansową przy minimalnej krajowej?

Przy mocno ograniczonym budżecie niezwykle trudne jest mówić o niezależności finansowej. W takim razie jak zdobyć upragnioną wolność, mając do wykorzystania niecałe 3 000 zł? Warto pomyśleć o zainwestowaniu w rozwój osobisty. Nabyte umiejętności pozwolą Ci zmienić pracę na lepiej płatną, lub też umożliwia znalezienie dodatkowego zajęcia, dzięki któremu dorobisz do pensji. To sprawi, że środki zgromadzone na koncie oszczędnościowym zaczną się zwiększać, a Ty będziesz w stanie spłacić wcześniej swoje zobowiązania i zacząć odkładać na inwestycje.

Czy można jednak rozwijać kompetencje bez nakładów finansowych? Oczywiście, że tak.

Jak za darmo rozwijać umiejętności zawodowe? 5 sposobów

Czy Polki są niezależne finansowo? Raport

O niezależności finansowej najczęściej mówimy w kontekście płci. Dlaczego? Niestety kobiety zdecydowanie częściej porzucają swoją pracę na rzecz rodziny. Wskaźnik aktywności zawodowej Polek jest niski na tle innych kobiet mieszkających w Europie. W 2020 roku, w naszym kraju wynosił on 67,9%, a w UE – 71,9% 1. Aby dorównać statystykom, należałoby wyciągnąć z bierności zawodowej aż 430 tys. kobiet – stwierdził Mariusz Zielonka, ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan.

Jakie są główne przyczyny takiej sytuacji? Patriarchalny model rodziny, który zakłada, że to kobieta jest głównie odpowiedzialna za opiekę nad dziećmi oraz osobami zależnymi, ale nie tylko. Okazuje się bowiem, że duży wpływ na niską aktywność zawodową kobiet mają świadczenia prorodzinne, w tym popularne 500+. Kobiety, które nie mogą pochwalić się wysokimi zarobkami, porzucają karierę na rzecz opieki nad swoimi pociechami. Przy większej liczbie dzieci, pula wypłacanych świadczeń może wynosić tyle samo, ile najniższe wynagrodzenie. W tym momencie ujawnia się również problem luki płacowej, która ma szansę zostać zlikwidowana dopiero za jakieś 100 lat 2.

Budowanie oszczędności przez kobiety powinno stanowić priorytet ze względu na fakt, że otrzymują one o ponad 30% niższe emerytury niż mężczyźni. W 2021 roku przeciętna wysokość przyznanego świadczenia wyniosła 3 443,05 zł brutto w przypadku mężczyzn i 2 275,34 zł brutto w przypadku kobiet 3.

W takim razie, czy możemy powiedzieć, że Polki są niezależne finansowo? Spoglądając na wyniki europejskiego badania konsumenckiego Womenomics Study, można powiedzieć, że zdecydowanie tak, ponieważ aż 8 na 10 Polek czuje się niezależna finansowo! Co ciekawe, spośród respondentek z 12 krajów, które wzięły udział w badaniu, najwyżej swoją niezależność oceniły właśnie Polki.

W takim razie, czy jest się czym martwić? Daria Auguścik, dyrektora ds. rozwoju biznesu e-commerce w Mastercard zauażyła, że kobiety mają dużą potrzebę budowania swojej niezależności. Jednak ich droga do celu nie jest łatwa, ze względu na nierówności zarobkowe czy wyzwania wynikające z konieczności łączenia ról w życiu zawodowym i prywatnym 4Niepokoić może jednak fakt, że wśród ankietowanych, które znajdują się w złej sytuacji finansowej, aż 64% z nich nie widzi perspektywy na zmianę. Być może to jest właśnie przestrzeń do poprawy.

Niezależność finansowa – jak uwolnić się od potrzeby korzystania z pieniędzy rodziców?

Inną kwestią, z którą borykają się młodzi ludzie, niezależnie od płci jest uzależnienie finansowe od rodziców. Jak wynika z danych Eurostatu, w 2021 roku przeciętny Polak z opuszczeniem domu rodzinnego czekał aż do ukończenia 29 roku życia (dokładnie 28 lat i 8 miesięcy)Według analizy HRE Investments Polacy wyprowadzają się od rodziców 2 lata później niż przeciętni Europejczycy i aż o 10 lat (!) później niż Szwedzi. Jednak jak zwrócił uwagę Oskar Sękowski – analityk z HRE Investments, zdecydowanie szybciej na opuszczenie rodzinnego gniazda decydują się kobiety niż mężczyźni. W Polsce kobiety decydują się na wyprowadzkę średnio w wieku 27,6 lat 5

Jak w takim razie, szybko i bezboleśnie odłączyć się ekonomicznie od rodziców? W tym układzie niestety trzeba wziąć pod uwagę chęci obydwu stron – rodziców i dorosłych dzieci. Wbrew pozorom, to często strach przed syndromem pustego gniazda sprawia, że rodzice chętnie godzą się na wspólne mieszkanie i ekonomiczne wspieranie latorośli. Być może dobrym sposobem okaże się wynajem pokoju w mieszkaniu studenckim. Chociaż dla wielu nie brzmi to jak spełnienie marzeń, może okazać się jednak ważnym i potrzebnym krokiem do tego, aby nauczyć się dbać o swoje potrzeby samemu.

Dlaczego warto dążyć do niezależności finansowej?

Niezależnie od tego, czy uzależniłeś się od pomocy rodzica czy partnera, taka relacja na dłuższą metę może okazać się mocno obciążająca psychicznie. Nawet jeśli aktualnie wszystkim ona pasuje, postaraj się jednak zrobić wszystko co w Twojej mocy, aby stać się nie tylko samodzielnym finansowo, ale również – w dłuższej perspektywie – niezależnym. Dlaczego? 

Pamiętaj, że nawet najbardziej udana relacja może się szybko zakończyć, co potwierdzają chociażby statystyki rozwodów w Polsce. Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, pod koniec 2021 roku w naszym kraju zawarto 78 012 małżeństw cywilnych oraz 90 312 wyznaniowych. W tym samym czasie rozwiązano prawie 61 tys. małżeństw. Jak nietrudno się domyślić, liczba rozwodów w miastach jest trzykrotnie wyższa niż na wsi. Para, która uzgodniła między sobą, że to jedna osoba bierze na siebie odpowiedzialność „zarabiania na rodzinę”, a druga – dba o ognisko domowe, wbrew pozorom może nie żyć długo i szczęśliwie. W przypadku rozstania, brak doświadczenia zawodowego i luka w CV mogą okazać się dużym problemem w poszukiwaniu dobrze płatnej pracy.

Jednak nie tylko rozwód może zagrozić Twojej stabilizacji finansowej. Nawet nagła choroba partnera czy partnerki, która uniemożliwi wykonywanie pracy zarobkowej, może sprawić, że poczujesz, że tracisz grunt pod nogami. Właśnie dlatego, nawet jeśli tworzysz udany związek i nic nie zwiastuje pojawiających się problemów, lepiej dmuchać na zimne. Tym bardziej że konflikty na tle finansowym są, zaraz obok niezgodności charakterów, różnic światopoglądowych i niedochowania wierności – jednym z najczęściej pojawiających się przyczyn rozpadu związków małżeńskich. 


Naszym celem jest dostarczanie użytkownikom wartościowych i wiarygodnych treści, które pomogą im podejmować świadome decyzje finansowe. Wszystkie artykuły publikowane na naszym portalu opierają się na sprawdzonych źródłach i są redagowane przez specjalistów z dziedziny finansów.

1 M. Zielonka (2021), Poprawa Sytuacji Kobiet w Zatrudnieniu

https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2022/01/Poprawa-sytuacji-kobiet-w-zatrudnieniu.pdf

2 https://www.walutomat.pl/wp-content/uploads/2023/02/niezalezna_finansowo_polka_raport_wt_online.pdf

3 Raport. Świadczenia emerytalno-rentowe w latach 2019-2021, ZUS 2022

4 https://www.mastercard.com/news/europe/pl-pl/centrum-prasowe/aktualnosci/pl-pl/2023/marzec/badanie-mastercard-8-na-10-polek-czuje-sie-niezalezna-finansowo/

5 https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1496757%2Cpolacy-mieszkaja-z-rodzicami-prawie-do-30-tki-sa-przeciwienstwem

Jak podobała Ci się treść?
5 - ciekawa, 1 - nieciekawa
4.6/5 - (10 votes)
Komentarze (0)

Odpowiadasz na komentarz:

Komentarz zostanie opublikowany pod tą nazwą

Adres e-mail nie będzie widoczny publicznie

Treści, które udostępniasz w serwisie są weryfikowane

Polecane artykuły

Zobacz wszystkie
Zobacz wszystkie