Otwarta bankowość – jak działa open banking w Polsce?

Wyobraź sobie, że w swojej ulubionej bankowości internetowej masz podgląd do swoich wszystkich rachunków z różnych banków. Widzisz saldo konta, historię operacji i zlecasz przelewy dla każdego z nich – w jednym miejscu. Czas na szybki przegląd otwartej bankowości w polskich bankach!

Jeśli należysz do grona osób, które posiadają konta bankowe w różnych instytucjach, to temat otwartej bankowości powinien być Ci bliski. Open banking to właściwie rewolucja w świecie bankowości oraz nowa jakość usług płatniczych, która została zainicjowana unijną dyrektywą PSD2.

Dzięki tej dyrektywie od 14 września 2019 r. mamy możliwość z poziomu jednej bankowości zajrzeć do swoich kont prowadzonych w innych bankach – a co za tym idzie, zyskujemy podgląd praktycznie do wszystkich naszych finansów zgromadzonych na RORach.

Co to jest open banking?

Mówiąc najprościej, open banking to otwarta bankowość, czyli system umożliwiający klientom dostęp do określonych funkcjonalności banku, np. do konta bankowego. Odbywa się to za pomocą dedykowanych API (interfejsów programistycznych odpowiadających za wzajemne komunikowanie się aplikacji).

Otwarta bankowość to zatem:

  • prawo,
  • technologia oraz
  • system wzajemnych powiązań między bankami i dostawcami tego typu usług.

Jednak otwarta bankowość to także sieć produktów tworzonych przez innowacyjne firmy, działające na rynku finansowym (np. fintechy), które wdrażają szybsze i bezpieczniejsze płatności, jak i nowe sposoby wykorzystania informacji o rachunku.

Na czym polega to rozwiązanie?

W wydaniu PSD2 open banking w naszym kraju może opierać się na jednym z dwóch rodzajów usług:

  • pozyskaniu informacji o rachunku Y (np. stanu konta, danych o transakcjach klienta) z poziomu bankowości elektronicznej banku X albo
  • poleceniu bankowi wykonania określonej operacji z konta bankowego X dla rachunku Y prowadzonego w drugim banku (np. polecenia przelewu).

Co ciekawe, pod otwartą bankowość można „podpinać” nie tylko konta osobiste w różnych instytucjach. To samo tyczy się, m.in. kont walutowych, oszczędnościowych, kart kredytowych czy nawet kont firmowych.

Co banki oferują w ramach open banking?

Do tej pory rozwiązania otwartej bankowości wdrożyło zaledwie kilka największych instytucji. Dlatego do pełnej dostępności tego typu usług trochę nam jeszcze brakuje…

Podstawowe funkcje w bankach w ramach otwartej bankowości

BankPodpięcie kont i kart z różnych bankówZlecanie płatnościProces kredytowy
Alior BankTAK
Dla kont w bankach
: BNP Paribas, PKO BP, Pekao, mBank, ING Bank Śląski, Bank Millennium, Santander Bank Polska
TAK, w bankowości internetowej i mobilnej
Dla kont w bankach: Pekao, Bank Millennium, BNP Paribas, ING Bank Śląski, PKO BP, Santander Bank Polska
uproszczony proces kredytowy oparty na informacjach AIS
(czyli na podstawie dostępu do historii transakcji z kont w innych bankach)
ING Bank ŚląskiTAK
Dotyczy banków
: BNP Paribas, PKO BP, Pekao, mBank, Bank Millennium, Alior Bank, Santander Bank Polska
TAK, w bankowości internetowej i mobilnej
Dla kont w bankach: PKO BP, Bank Millennium, BNP Paribas, mBank, SBP
uproszczony proces kredytowy
PKO BPTAK
Dotyczy banków: Alior Bank, Inteligo, Santander Bank Polska, Pekao, BNP Paribas, mBank, Millennium, ING Bank Śląski
NIEuproszczony proces kredytowy
Santander Bank PolskaTAK
Dotyczy banków
: BNP Paribas, Pekao, PKO BP, Alior Bank, mBank, ING Bank Śląski
TAK, w bankowości internetowej i mobilnej
Dla kont w bankach: PKO BP, Pekao, Alior Bank, ING Bank Śląski, mBank, Bank Millennium, BNP Paribas
NIE
Bank MillenniumTAK
Dotyczy banków
: BNP Paribas, PKO BP, Inteligo, Pekao, Citi Handlowy, mBank, Alior Bank, ING Bank Śląski
TAK, w bankowości internetowej i mobilnej
Dla kont w bankach: Pekao, PKO BP, mBank, SBP, Alior Bank, ING Bank Śląski
uproszczony proces kredytowy
mBankNIENIEuproszczony proces kredytowy dla klientów kont w bankach: BNP Paribas, BOŚ Bank, Getin Bank, SBP, Pekao, PKO BP, ING Bank Śląski, Bank Millennium
PekaoTAK
Dotyczy banków: PKO BP, Inteligo, mBank, ING, Alior, SBP, BNP Paribas, Millennium
TAK, w bankowości internetowej i mobilnej
Dla kont w bankach: PKO BP, Inteligo, Alior, BNP Paribas, Millennium, ING
uproszczony proces kredytowy dla klientów kont w bankach: Alior, Millennium, Santander BP, BNP Paribas, Credit Agricole, ING
Stan otwartej bankowości w polskich bankach na 29 czerwca 2021 r.

Co jeszcze banki proponują w ramach otwartej bankowości?

Oprócz powyższych rozwiązań w ramach open bankingu pojawiły się nowe usługi, które pozwalają na jeszcze większy komfort korzystania z bankowości mobilnej.

  • Silne uwierzytelnianie klienta. Zapewnia ochronę przed oszustwami i bezpieczne rozliczanie transakcji. Polega, m.in. na 2-etapowej weryfikacji tożsamości w bankowości internetowej i mobilnej.
  • Skrócenie czasu rozpatrywania reklamacji. Do tej pory banki miały 30 dni na rozpatrywanie reklamacji złożonych przez klientów. Obecnie czas ten wynosi 15 dni. Tylko w uzasadnionych przypadkach może się wydłużyć maksymalnie do 35 dni (zobacz też: jak napisać reklamację).
  • AIS (ang. Account Information Service). To usługa dostępu do informacji o rachunkach, z której może skorzystać klient z poziomu swojej bankowości elektronicznej.
  • PIS (ang. Payment Initiation Service). Usługa inicjowania płatności rozszerzona o usługi AIS. W tym przypadku dostawca, np. PayU inicjuje zlecenie przelewu za zgodą osoby prowadzącej rachunek bankowy, a bank jest jedynie dostawcą rachunku.
  • CAF (ang. Confirmation on Availability of Funds). To nic innego, jak potwierdzanie środków na rachunku. Polega na potwierdzaniu przez dostawcę rachunku (np. bank) o dostępności środków niezbędnych do wykonania określonej transakcji.
  • Obniżenie kosztów przelewów w walutach obcych. Zgodnie z przepisami PSD2 transakcje, które odbywają się na terenie EOG, są tańsze i szybsze.
  • Mniejsza odpowiedzialność klientów za nieautoryzowane transakcje. Gdy ktoś ukradnie Ci kartę i dokona nią operacji, Twoja odpowiedzialność finansowa ograniczy się do zapłaty 50 euro, a nie jak wcześniej 150 euro. Straty powyżej tej kwoty pokrywane są przez dostawcę.

Jak dodać konta z różnych banków w jednej bankowości elektronicznej?

Podpięcie konta z innego banku do bankowości elektronicznej nie jest skomplikowanym działaniem. Powinno Ci ono zająć, co najwyżej kilka minut.

Dla przykładu spójrzmy, jak ta procedura wygląda w Santander Bank Polska.

  1. Zaloguj się do bankowości internetowej Santander internet.
  2. Wejdź w „Ustawienia” i wybierz zakładkę „Konta z innych banków”.
  3. Zaakceptuj zgody i następnie z dostępnej listy zaznacz banki i konta, które chcesz dodać.
  4. Zostaniesz przekierowany do serwisu wskazanego banku, gdzie wybierzesz konta, które ma obsługiwać Santander open. Tutaj również musisz wyrazić zgodę na agregację narzędzi autoryzacyjnych banku.

W Santander mobile:

  1. Na pulpicie nad listą kont, wybierz opcję „Dodaj” i później „Dodaj konta z innych banków”.
  2. Zaakceptuj regulamin i zgody oraz wybierz banki, z których chcesz dodać konta.
  3. Bank przekieruje Cię do serwisu instytucji, z której chcesz dodać konto do Santander open.

Open banking a kredyt

Niektóre banki wykorzystują zastosowania otwartej bankowości w procesie wnioskowania o produkty kredytowe. A co za tym idzie, proces udzielenia pożyczki, kredytu gotówkowego, karty kredytowej czy limitu w koncie, jest zdecydowanie prostszy i szybszy w obsłudze. Rozwiązanie to wprowadził, chociażby mBank oraz Pekao.

  • Klient wyraża zgodę, by bank uzyskał dostęp do historii jego rachunku w innej instytucji.
  • Doradca banku analizuje niezbędne w procesie kredytowym dane, co skraca czas oczekiwania na decyzję kredytową.

Fintechy oferujące otwartą bankowość

  • Kontomatik – polski podmiot oferujący bankom i instytucjom finansowym usługi w zakresie onboardingu klienta oraz rozwiązania wspomagające procesy weryfikacyjne oceny zdolności kredytowej.
  • Ramp – wykorzystuje rozwiązania otwartej bankowości w połączeniu z unikatowymi smart contractami dla połączeń między systemami bankowymi a blockchainem Ethereum. Dzięki czemu pozwala, m.in. na szybkie rozliczanie transakcji kupna i sprzedaży kryptowalut bez użycia pośrednika.

Do podmiotów posiadających licencję na świadczenie usług otwartej bankowości zaliczają się też Krajowe Instytucje Płatnicze (KIP).

  • Blue Media – polska spółka fintech, która oferuje rozwiązania w zakresie płatności internetowych oraz innych usług płatniczych. Np. dostarcza BNP Paribas narzędzia usprawniające proces pozyskania danych z innych rachunków bankowych.
  • Tpay – oferowany przez Krajowy Integrator Płatności. Wspomaga realizowanie płatności online, w tym natychmiastowych typu pay-by-link.
  • Przelewy24 – oferowane przez dwie oddzielne instytucje: PayPro i eCard. Przelewy24 pozwalają na wykonywanie błyskawicznych płatności, a także proponują takie rozwiązania, jak np. rozliczanie płatności czy portfele elektroniczne.
  • PayU – międzynarodowa spółka, która jest operatorem płatności online zarówno w formie kartowej, jak i za pomocą przelewu.

Ramy prawne open bankingu w Polsce

Głównymi aktami prawnymi regulującymi działanie otwartej bankowości w Polsce są:

  • PSD2, czyli Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady ws. usług płatniczych w ramach rynku wewnętrznego, z dnia 25 listopada 2015 r.,
  • Ustawa o usługach płatniczych z 19 sierpnia 2011 r.,
  • RTS, czyli Rozporządzenie Delegowane Komisji (UE) z 27 listopada 2017 r.

Czy otwarta bankowość jest bezpieczna?

Tak. Wszystkie informacje klientów chronione są za pośrednictwem najnowszych technologii oraz najwyższych zasad bezpieczeństwa. Pamiętaj również, że to od Ciebie ostatecznie zależy, komu przekazujesz swoje dane, wyrażając na to odpowiednie zgody.

Regulacje wynikające z dyrektywy PSD2 nakładają dodatkowo na banki obowiązek silnego uwierzytelniania. Co oznacza, że wykonując transakcję w bankowości internetowej albo w aplikacji mobilnej, system może poprosić o dodatkową autoryzację, np. wpisanie kodu SMS czy odcisku palca.

Zalety i wady otwartej bankowości

ZaletyWady
personalizacja ofertwiększe ryzyko ataków ze strony cyberprzestępców
jeszcze lepsze bezpieczeństwo informacjiproblematyczne rozwiązanie dla starszego pokolenia
możliwość realizowania przelewów z różnych banków w jednym miejscu
szybsza weryfikacja zdolności kredytowej, dzięki czemu łatwiej jest się ubiegać o produkty kredytowe
wykorzystanie sztucznej inteligencji, która minimalizuje ryzyko pomyłki przez doradcę banku i poprawia efektywność

Open banking w Polsce wciąż raczkuje

Spoglądając na rozwój otwartej bankowości w Polsce, można przyjąć, że jej wdrożenie zakończyło się sukcesem – choć może nie tak spektakularnym, jak przewidywano. Od momentu wejścia w życie ustawy PSD2 wprowadziło ją w życie kilka największych banków. Z drugiej jednak strony rynek ma więcej czasu, by dostosować się do zmieniającej się rzeczywistości. A sami klienci na przyzwyczajenie się do usług nowego typu.

Jesteśmy również przekonani, że kolejne rozwiązania zainicjowane w ramach open banking będą dużym ułatwieniem dla osób, korzystających na co dzień z usług różnych banków. Dlatego mamy nadzieję, że ten proces będzie rozwijał się z korzyścią dla nas wszystkich.

Źródło:

1. Raport ZBP i Centrum Prawa Bankowego i Informacji Otwarta bankowość, Warszawa 2020

Jak podobała Ci się treść?
5 - ciekawa, 1 - nieciekawa
5/5 - (1 vote)
Komentarze (0)

Odpowiadasz na komentarz:

Komentarz zostanie opublikowany pod tą nazwą

Adres e-mail nie zostanie nigdzie opublikowany

Treści, które udostępniasz w serwisie są weryfikowane

Polecane artykuły

Zobacz wszystkie
Zobacz wszystkie