Płaca minimalna 2023 – minimalne wynagrodzenie brutto i netto

Najniższe wynagrodzenie wzrosło kolejny raz 1 lipca 2023 r. Zmianie uległa wysokość zarówno pensji minimalnej, jak i minimalnej stawki godzinowej. To kolejna w ostatnich latach podwyżka, a to nie koniec – wysokość wynagrodzenia minimalnego ma ponownie wzrosnąć, aby osiągnąć według zapowiedzi wysoką kwotę 4300 złotych brutto w 2024 roku. Ciekawe jednak, czy rząd dotrzyma w tej kwestii swojej obietnicy. Sprawdź, ile wynosi płaca minimalna w naszym kraju.

Pensja minimalna to kolejne, po średniej krajowej, zagadnienie z rynku pracy rozpalające do czerwoności ciekawość wielu Polaków. Budzi nie tyle podobne, ile większe kontrowersje i żywe dyskusje. Aspekt jej sensowności kwestionują niektórzy teoretycy z dziedziny polityki i ekonomii, uznając ją za zbędną państwową regulację.

Pracownicy z kolei, najczęściej ci najmniej zarabiający, ochoczo komentują temat wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, tempa jego wzrostu i wreszcie roli, jaką ma pełnić. Zdaniem niektórych, płaca minimalna ma być określonym przez państwo progiem tzw. godnego wynagrodzenia. Inni z kolei mówią wprost — to kaganiec założony na nieuczciwych pracodawców, który i tak jest zbyt luźno zawiązany.

Jak wyglądała kwestia płacy minimalnej w Polsce w XXI wieku? Konsekwentnie, od 2000 r. włącznie, co roku (z wyjątkiem roku 2002) jej wysokość ulega poprawie. W ten sposób w ciągu 20 lat minimalne wynagrodzenie brutto wzrosło o 2790 złotych, z wyjściowej kwoty 700 zł w 2000 r., do 3600 złotych w lipcu roku 2023.

Minimalna krajowa – jak kształtowała się jej wysokość?

Rok	Minimalna pensja brutto
2023 (od 1 lipca)	3600 zł
2023 (od 1 stycznia)	3490 zł
2022	3010 zł
2021	2800 zł
2020	2600 zł
2019	2250 zł
2018	2100 zł
2017	2000 zł
2016	1850 zł
2015	1750 zł
2014	1680 zł
2013	1600 zł
2012	1500 zł
2011	1 386 zł
2010	1 317 zł
2009	1 276 zł
2008	1 126 zł
2007	936 zł
2006	899 zł
2005	849 zł
2004	824 zł
2003	800 zł
2002	760 zł
2001	760 zł
2000	700 zł

Jak widzimy – w 2018 r. wartość wynagrodzenia minimalnego po raz pierwszy przekroczyła pułap 2000 zł. Obecnie, w roku 2023, płaca minimalna wynosi już 3600 zł brutto, co jest wyraźnym skokiem aż o 1350 złotych w porównaniu z wynagrodzeniem z 2019 roku.

Nie należy jednak zapominać o tym, że pensja na rękę jest mniej okazała niż wynagrodzenie brutto i wynosi w 2023 roku 2783 złotych netto. Od 1 lipca 2024 roku będzie to jednak 3214 złotych, gdy kwota brutto wzrośnie do 4300 zł. Podawane liczby dotyczą zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

---

Najlepsze promocje bankowe!

Kredyt online w Santander Consumer Bank z niższą ratą!

600 zł do Allegro z kartą kredytową Citi Simplicity w Citi Handlowym

Karta kredytowa AXI Card z limitem do 6000 zł i RRSO 0% przez 30 dni

Ile wynosi pensja minimalna?

Obecna wartość pensji minimalnej na pełen etat na umowie o pracę:

• 3600 brutto / 2783 zł netto 

Obecna wartość minimalnej pensji na połowę etatu na umowie o pracę:

• 1800 zł brutto / 1413 zł netto 

Obecna wartość minimalnej stawki godzinowej na umowie-zlecenie lub umowie o dzieło:

• 23,50 zł brutto na godzinę

Pensja minimalna wzrosła w porównaniu do 2022 r. o 590 zł, natomiast minimalna stawka godzinowa brutto wzrosła o 3,80 zł.

Aktualna pensja minimalna wynosi 3600 brutto, co przekłada się na wynagrodzenie w wysokości 2783 zł na rękę (netto) w wypadku zatrudnienia na umowę o pracę.

---

Powód podniesienia płacy minimalnej

Minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg w taki sposób tłumaczy powody sporej podwyżki płacy minimalnej w 2023 roku:

W związku z inflacją wywołaną napaścią Rosji na Ukrainę i trwającą od blisko roku wojną, zdecydowaliśmy o znacznym wzroście minimalnych wynagrodzeń w 2023 r. ³

Płaca minimalna – co warto wiedzieć na jej temat?

Zmiany w płacy minimalnej.

• Analogicznie do ostatnich lat, także i w najbliższej przyszłości wysokość stawki minimalnej ma stale rosnąć, przynajmniej według deklaracji obecnego rządu.
• Według zapowiedzi pensja minimalna w 1 lipca 2024 roku ma wynieść 4300 brutto. Spowolnienie na rynku światowym może jednak pokrzyżować te śmiałe plany.

Statystyki.

• Według Głównego Urzędu Statystycznego w 2021 roku około 2,2 miliona Polaków uzyskiwało wynagrodzenie w zbliżonej wartości do minimalnego. Pamiętajmy jednak, że wartość najniższej krajowej stale rośnie i w 2023 roku aż 3 miliony Polaków łapie się na „minimalną”. Poza tym dokładne dane nie są oczywiście możliwe do sporządzenia, z racji istnienia tzw. szarej strefy. Według obecnych ustaleń dysproporcja płacowa może być tam największa, sięgając daleko poniżej prawnie ustalonej płacy minimalnej.

Minimalne wynagrodzenie — powszechność pobierania i statystyki na tle Europy

Jak polski rynek pracy wypada w kwestii płacy minimalnej na tle pozostałych krajów Europy?

Rok po wejściu Polski do Unii Europejskiej (tj. w 2005 r.), odsetek pracowników pobierających wynagrodzenie minimalne wynosił 4,5% ogółu. Na tle Europy, według danych Eurostatu, znajdowaliśmy się w połowie stawki — w Hiszpanii ten odsetek wynosił 0,77%, w Wielkiej Brytanii 1,80%, w Holandii 2,07%, a dla odmiany — w Luksemburgu 11%, we Francji 15,60%, a u niechlubnego rekordzisty, Bułgarii — 16%.

Stosunek minimalnego wynagrodzenia do średniej krajowej pensji wynosi z kolei w Polsce, w badaniach z roku 2015, 45,5%. Na tle wybranych krajów prezentujemy się następująco: w Hiszpanii jest to 36%, w Wielkiej Brytanii 40,9%, w Niemczech 42%, a dla odmiany — we Francji 46,6%, w Luksemburgu 50,3%, a w Grecji — rekord unijny, 56,4%.

Co ciekawe – w 2023 roku ten stosunek wynosi w Polsce 48%, gdy średnia krajowa oscyluje w okolicach 7500 złotych brutto, a minimalna to 3600 zł.

Wypróbuj nasz kalkulator pensji brutto-netto, aby obliczyć, jak kształtuje się Twoje obecne lub przyszłe wynagrodzenie w ujęciu brutto, netto, a także kosztów pracodawcy.

Płaca minimalna a dodatki

Warto odnotować, że w 2023 roku oprócz wzrostu płacy minimalnej zwiększyła się także minimalna wartość wielu świadczeń przysługujących pracownikom w określonych przypadkach.

• Zasiłek chorobowy — po ostatnich zmianach, jego podstawa wynosi teraz 3600 zł.

• Odszkodowanie za mobbing — w przypadku zarządzenia wypłaty tego świadczenia wyrokiem sądu, poszkodowany otrzyma kwotę nie niższą aktualna wysokość najniższej krajowe — 3600 zł.

• Dodatek za pracę w godzinach nocnych — bonus dołączany jest do każdej godziny pracy w godzinach nocnych i wynosi równo 20% stawki godzinowej. Dokładną kwotę dodatku liczy się poprzez podzielenie pensji minimalnej przez miesięczny wymiar godzin (np. 3600 120 h).

• Pensja za gotowość do pracy i przestój — tutaj mowa o sytuacjach, gdy stawiamy się na czas do pracy i jesteśmy gotowi do wykonywania naszych obowiązków, jednak z winy pracodawcy nie jest to możliwe.  Za czas, gdy nastąpił przestój pracownikowi, przysługuje wynagrodzenie adekwatne do czasu, ile on trwał. Wysokość zależy od stawki godzinowej lub ustalonej pensji miesięcznej. Jeśli nie ustalono kwestii przestojów w pracy przy okazji omawiania warunków pracy, to zatrudnionemu należy się 60% wynagrodzenia. Nie może ono być oczywiście niższe niż minimalna pensja dla osoby zatrudnionej na pełen etat.

• Odprawa za zwolnienie grupowe — tutaj, na tle innych świadczeń, pojawia się kwota z zupełnie innej bajki. Gdy jest się objętym zwolnieniem grupowym, można otrzymać maksymalnie 15-krotność minimalnego wynagrodzenia, co obecnie wynosi równo 54000 zł.

---

Sprawdź aktualny ranking kont osobistych

---

Jakie inne dodatki doliczają się w określonych przypadkach do wypłaty?

• Dodatki — za staż pracy, za wyjątkowe osiągnięcia, za wykonanie danego zadania itd.
• Nagrody i premie regulaminowe.
• Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy.

Rewolucja w wynagrodzeniach w 2020 roku – dodatek stażowy nie może być wliczany do pensji minimalnej

Od 1 stycznia 2020 roku niemożliwe jest już wliczanie dodatku, otrzymywanego w racji stażu pracy, do całości minimalnego wynagrodzenia. Dotyczy to głównie pracowników zatrudnionych w sferze budżetowej.

Na przykład urzędnikowi, nauczycielowi czy bibliotekarzowi z ponad 20-letnim stażem pracy należy się dodatek w wysokości 20% wynagrodzenia.

Jeszcze bardzo często przed 2020 rokiem wartość tej wysługi była wliczana do kwoty brutto płacy minimalnej, tym samym pracownicy nie otrzymywali wcale swojego dodatku stażowego.

Pozytywne zmiany prawne wykluczyły możliwość podobnej kreatywnej księgowości, dlatego wielu pracowników od 2020 roku zaczęło otrzymywać jeszcze wyższe wynagrodzenia.

Wzrost płacy minimalnej w 2020 roku wyniósł mniej więcej 16%. Dodając do tego 20% dodatku stażowego dla osób pracujących w budżetówce powyżej 20 lat, który wreszcie będzie wypłacany, podwyżka wyniosła aż 36%. Tym samym niektórzy pracownicy zamiast 1683 zł na rękę otrzymali aż 2287 zł. Jak wygląda za to sytuacja w 2023 roku? Wraz z kolejną podwyżką pensja minimalna razem z dodatkiem stażowym może wynieść 3339 złotych netto.

Ile wynosi koszt zatrudnienia pracownika w 2023 roku przy minimalnej pensji?

Przy minimalnej pensji, wynoszącej przypominamy 3600 zł brutto, pracodawca jest zobowiązany odprowadzić (przy umowie o pracę) następujące składki:

• Emerytalną — 351,66 zł.
• Rentową — 234,00 zł.
• Wypadkową — 60,12 zł.
• Na FP (Fundusz Pracy) — 88,20 zł.
• Na FGŚP (Fundusz Gwarantowanych Świadczeń pracowniczych) — 3,60 zł.

Dodając do kwoty brutto, wynoszącej 3600 złotych, wymienione wyżej składki ostateczny koszt zatrudnienia pracownika przez pracodawcę wynosi 4 337,28 zł.

Pensja minimalna a inflacja

Choć podwyżki pensji minimalnej w 2023 roku wyglądają bardzo obiecująco, bledną one jednak, gdy skonfrontujemy je z aktualnymi odczytami inflacji.

Minimalna krajowa wzrosła 1 lipca 2023 o 20% w porównaniu z 2022 rokiem. Odczyt inflacji za 2022 rok podany przez GUS wynosił zaś 14,4%. ⁴ Najmniej zarabiający są więc mniej więcej tylko 5-6% na plusie…

Sytuacja poprawi się nieco przy kolejnej podwyżce, która planowana jest na 1 stycznia i 1 lipca 2024 roku. Płaca minimalna wzrośnie do 4300 złotych brutto, czyli będzie wyższa prawie o 20% niż w 2023 roku.

Płaca minimalna w kolejnych latach

Zgodnie z zapowiedziami rządowymi płaca minimalna ma regularnie rosnąć. 1 stycznia 2024 roku ma wynosić już 4242 złotych brutto, a w 1 lipca 4300 zł brutto. Czy te obietnice uda się spełnić? Istnieje taka możliwość, biorąc pod uwagę bardzo wysoką podwyżkę najniższego wynagrodzenia w ostatnich latach. Śmiałe rządowe obietnice może pokrzyżować co najwyżej recesja gospodarcza.

Pamiętać jednak należy, że rządzącym podwyżka minimalnej pensji po prostu się opłaca. W jaki sposób? Po pierwsze to bardzo tanie paliwo wyborcze, a po drugie wraz z podwyżką najniższej krajowej wzrosną przychody z wpłat z ZUS i PIT. Wzrost może wynieść nawet kilkanaście miliardów złotych rocznie!

Nie obędzie się jednak bez społecznego niezadowolenia. Protestować mogą przedsiębiorcy, którym wzrośnie koszt zatrudnienia pracowników. Wyjść na ulice mogą także zatrudnieni w budżetówce, którzy będą pragnęli podwyżek, tak aby nie zarabiać minimalnej krajowej za odpowiedzialną pracę (dotyczy to np. nauczycieli).

Najniższa krajowa – najczęściej zadawane pytania

---

A Wy co sądzicie o minimalnej krajowej? Czy jej wysokość jest odpowiednia? Podzielcie się swoją opinią w komentarzu!

---