Program Maluch Plus – jak uzyskać dofinansowanie w 2023 roku?

Łączenie kariery zawodowej z wychowaniem dzieci może być nie lada wyczynem. I choć równowaga między byciem solidnym pracownikiem a dobrym rodzicem istnieje, to rząd dla wszystkich pracusiów wrzuca szósty bieg, wprowadzając program Maluch Plus na nieco zmodyfikowanych zasadach. Jesteś ciekawa,-y, co ma do zaoferowania w 2023 roku? Sprawdziłam jego najważniejsze aspekty.

Po urodzeniu dziecka wiele kobiet nie ma wyboru – musi wrócić do pracy zawodowej, bo zwyczajnie nie stać je na siedzenie w domu z maluchem. Nie mogą także ryzykować utraty pracy, bo z jednej pensji raczej trudno wyżywić rodzinę, zwłaszcza gdy dochodzi do tego kredyt hipoteczny i inne zobowiązania finansowe. Nie mówię już o tak oczywistych potrzebach, kiedy trzeba kupić nowe ubranka, meble, wózek czy inne elementy wyprawki.

Na pomoc rodzicom rusza kolejna edycja programu Maluch plus, która wejdzie w życie od stycznia 2023 roku.

Co to jest Program MALUCH plus?

To program ds. rozwoju instytucji opieki nad dziećmi do 3 lat uczęszczających do żłobków, klubów dziecięcych czy korzystających z pomocy dziennych opiekunów (czyli osoby samozatrudnione).

Realizacją projektu na lata 2022-2029 zajmuje się Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Od przyszłego roku program ma mieć również charakter długofalowy, a nie roczny, jak dotychczas to miało miejsce. Minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg w Programie I Polskiego Radia przypomniała, że:

budżet nowej edycji programu to 5,5 mld zł na utworzenie 100 tys. kolejnych miejsc opieki nad dziećmi do trzech lat. Inwestycji nie trzeba zakończyć w ciągu jednego roku budżetowego, ale w ciągu trzech lat. Na jedno miejsce opieki żłobkowej będzie dofinansowanie w kwocie 837 zł każdego miesiąca, na każde dziecko. Przyczyni się to do niższej opłaty dla rodziców. Wspomoże też samorządy w kosztach utrzymania.

Program Maluch plus – na czym polega?

Mało kto o tym wie, że Maluch plus działa już od dobrych kilku lat, bo od 2011 r. Jego początkowym celem było wspieranie w tworzeniu nowych miejsc opieki dla najmłodszych dzieci tak, by ułatwić ich rodzicom pogodzenie obowiązków zawodowych z wychowaniem dziecka.

Teraz oprócz tworzenia nowych miejsc opieki w żłobku czy klubie dziecięcym, środki z programu mogą zostać przeznaczone, m.in.:

• na zakup nieruchomości,
• budowę budynku, jego przebudowę lub rozbudowę,
• remont budynku,
• zakup i montaż wyposażenia,
• dostosowanie pomieszczeń lub budynków do potrzeb dzieci,
• pomoc w prowadzeniu zajęć,
• wspomaganie opieki nad dziećmi niepełnosprawnymi (wymagających szczególnej opieki).

Część pozyskanej dotacji trafi do placówek już istniejących, które mają szansę podwyższyć swoje standardy, a część do nowo otwartych tego typu instytucji. Każde utworzone w ten sposób miejsce opieki będzie przez 3 lata dofinansowywane kwotą 837 zł miesięcznie. Będą to więc niższe opłaty dla rodziców i niższe koszty utrzymania dla samorządów oraz innych podmiotów, które uruchomią, np. żłobek.

Nowa odsłona programu Maluch plus powstała przy ścisłej współpracy Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej oraz Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej.

Nowy Program Maluch plus 2023

No dobrze, zobaczmy jeszcze, w jakich obszarach program ewoluował na najbliższe kilka lat. Czy na lepsze? Tego jeszcze nie wiemy. Okaże się to za jakiś czas.

Bez wkładu własnego

Od 2023 r. nie będzie konieczny wkład własny do ubiegania się o pieniądze. Samorządy oraz inne podmioty, chcące skorzystać z pomocy, zrealizują wszystkie założone przez siebie cele w 100% z programowych środków. Budżet państwa pokryje nawet podatek VAT!

Specjalny algorytm

Na potrzeby nowej edycji opracowano również specjalny algorytm, który obliczy:

• jakie jest zapotrzebowanie w danej gminie na nowe żłobki;
• ile jest urodzeń w danej gminie oraz
• jakie dofinansowanie może dostać gmina czy inny podmiot, który chce zbudować żłobek lub klub dziecięcy.

Różni beneficjenci programu

Otóż z najnowszej edycji programu skorzystają już nie tylko samorządy, ale i wszystkie podmioty, które chcą uruchomić placówkę dla maluchów.

Niższe koszty

Każde nowo utworzone miejsce opieki nad dziećmi będzie otrzymywać 837 zł miesięcznie. Oznacza to niższe koszty utrzymania + wsparcie finansowe dla rodziców.

Jaka kwota w ramach Programu Maluch plus?

Gmina na utworzenie jednego miejsca opieki dla malucha (w żłobku/klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna) otrzyma 35,9 tys. zł z KPO. Natomiast z FERS dostanie ok. 12,4 tys. zł.

Jak już wspomniałam, miesięczna kwota dotacji wyniesie 837 zł na jedno miejsce i będzie przysługiwała przez 36 miesięcy.

Projekt na 2023 rok i przyszłe lata zostanie zrealizowany z pomocą środków pochodzących z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększenia Odporności (KPO) oraz ze środków europejskich z programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (FERS). Swoje „trzy grosze” dorzuci również budżet państwa.

Program Maluch plus – dla kogo?

Uszeregujmy teraz, w jaki sposób będzie przypadała pomoc finansowa na konkretne jednostki. I tak najnowsza edycja rządowego projektu na rok 2023 r. kierowana jest w pierwszej kolejności do gmin. W przypadku, gdy nie zawnioskują one o przysługujące im środki albo zostaną nie do końca przez nie wykorzystane, skorzystają z nich kolejno:

• jednostki samorządu terytorialnego,
• instytucje publiczne,
• osoby fizyczne,
• osoby prawne oraz
• jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej.

Ta kolejność jest niezmienna – i zasada pierwszeństwa uzyskania środków zawsze będzie przysługiwała gminom!

Co jeszcze wiemy? Alokacja dotacji pomiędzy uprzywilejowane do niej podmioty nastąpi tylko raz – na początku programu. Dlatego polecamy, by wniosek o dofinansowanie złożyć na większą liczbę miejsc i wyższą kwotę, niż może to wynikać z wyliczonego algorytmu. Możesz też zmienić źródło finansowania, np. z KPO na FERS lub odwrotnie (w takim jednak przypadku finansowanie zależy już od dostępnej puli środków).

Moduły Programu Maluch plus

Aby nie być gołosłowną, zajrzałam do informacji, jakie gov.pl udostępnia na swojej stronie – i w jaki sposób kategoryzuje beneficjentów programu. 19 stycznia MRiPS wystartowało z naborami wniosków, które będzie można składać do 19 lutego 2023 r.

Jak wyglądają moduły na lata 2022-2029? Bardzo podobnie jak w latach poprzednich.

• Moduł 1a – to gminy, powiaty i województwa, w których nie działają jeszcze utworzone w ramach projektu żłobki, kluby dziecięce itp.;
• Moduła 1b – to z kolei gminy, w których istnieją już samorządowe żłobki lub kluby dziecięce;
• Moduł 2 – skierowany jest do jednostek samorządu terytorialnego (gminy, powiaty, województwa), które otrzymały dofinansowanie we wcześniejszych edycjach Programu;
• Z kolei moduł 3 i moduł 4 – dotyczy podmiotów innych niż jednostki samorządu terytorialnego, a ich jednym z założeń jest obniżenie opłat dla rodziców. Należą do nich:
  • osoby fizyczne, np. pracodawcy i podmioty współpracujące z pracodawcami;
  • osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej (np. uczelnie i współpracujące z nimi podmioty).

Każdy beneficjent, który zakwalifikował się do Programu w ciągu 7 dni od ogłoszenia wyników, musi dostarczyć do właściwego urzędu wojewódzkiego oświadczenie – albo o przyjęciu dotacji, albo środków z Funduszu Pracy¹.

Uwaga:
Wyniki tegorocznego naboru zostaną ogłoszone 28 kwietnia 2023 r. na stronie internetowej: gov.pl/rodzina, w zakładce MALUCH+.

Wysokość dofinansowania

Kwoty dofinansowania z KPO na zorganizowanie nowych miejsc opieki wynoszą na ten rok:

• 35 862 zł (bez VAT) na 1 nowo tworzone miejsce w żłobku lub klubie dziecięcym. Wysokość tej kwoty może zostać podwyższona o wartość podatku VAT ( za wyj. podmiotów, które mają prawną możliwość na zwrot tego podatku);
• 12 410 zł z VAT na 1 nowo tworzone miejsce w żłobku lub klubie dziecięcym. Kwota ta nie będzie uwzględniać wartości podatku, gdy podmiot ma prawną możliwość na zwrot tego podatku.

Naomiast z FERS niezależnie od sektora:

• 12 410 zł z VAT na 1 nowo tworzone miejsce w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.

Jak wspomniałam na początku artykułu, miesięczna kwota dofinansowania z KPO lub FERS wynosi do ok. 837 zł na nowo powstałe miejsca opieki dla maluchów.

Program Maluch plus – terminy

Gmina będzie mogła realizować swoje zadania przez 3 lata od daty ogłoszenia informacji o przyznaniu dofinansowania – maksymalnie do:

• 30 czerwca 2026 r. w przypadku funkcjonowania miejsc opieki ze środków KPO;
• 31 grudnia 2026 r. w przypadku funkcjonowania miejsc opieki ze środków FERS.

Pozostałe podmioty muszą zadowolić się okresem 2 lat.

Na początku, kiedy samorządy podejmują decyzje, nie muszą mieć, jeśli chcą budować żłobek, pozwolenia na jego budowę, wystarczy intencja. Wyrażają intencje, że w ciągu trzech lat te miejsca utworzą i od nas dostają gwarancję zabezpieczenia środków.

podkreśliła minister Maląg w Programie I Polskiego Radia.

Ważne terminy

• Termin składania wniosków do 19 lutego 2023 r.
• Ocena wniosków przez wojewodę do 17 marca 2023 r.
• Ogłoszenie wyników przez Ministra Rodziny i Polityki Społecznej do 28 kwietnia 2023r.

Wniosek w Programie Maluch plus

Wnioski składamy tylko w formie elektronicznej, wskazując urząd wojewódzki dla gminy, na której terenie prowadzona jest instytucja opieki lub planowane jest jej otwarcie:

• w przypadku gmin: za pomocą formularza w Module 2 systemu teleinformatycznego Rejestr Żłobków;
• w przypadku powiatów, województw, podmiotów innych niż jst: za pomocą formularza RKZ-6 na Portalu Informacyjno-Usługowym Emp@tia (PIU Emp@tia).

---

Więcej informacji odnajdziesz na stronie:

gov.pl/web/rodzina/ogloszenie-nabor-wnioskow-o-dofinansowanie-na-zadan-z-zakresu-rozwoju-instytucji-opieki-nad-dziecmi-w-wieku-do-lat-3-maluch-2022-2029

400 zł na żłobek dla rodziców

No dobrze, wiemy, jak wygląda pomoc finansowa dla oficjalnych jednostek. A na co mogą liczyć sami rodzice?

I im przysługuje dofinansowanie za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (*nie pochodzi ono ze środków zarezerwowanych dla Programu Maluch plus). Tzw. żłobkowe wynosi 400 zł miesięcznie i nie trafi ono bezpośrednio do rąk własnych (w przypadku opieki naprzemiennej każdemu z rodziców przysługuje 200 zł miesięcznie).

Pieniądze będą przekazywane na rachunek bankowy instytucji opieki, z której usług korzystasz w terminie do 20. dnia każdego miesiąca (za miesiąc poprzedni). Dofinansowanie 400 plus przysługuje wszystkim rodzicom, którzy nie złożyli wniosku o Rodzinny Kapitał Opiekuńczy.

Czy rząd realizuje w ten sposób swój ukryty plan? Kto wie. W końcu większe zyski dla budżetu państwa przynosi pracujący rodzic niż ten, który opiekuje się dzieckiem w domu. Celem może być więc większa aktywizacja młodych ludzi i zmniejszenie bezrobocia, w tym ograniczenie wydatków na wypłatę kuroniówki.

Dla kogo jeszcze 400 zł?

Oprócz rodziców prawo do starania się o dodatkowe środki mają:

• opiekun prawny, faktyczny lub inna osoba, której sąd powierzył sprawowanie opieki nad dzieckiem;
• dyrektor placówki opiekuńczo-wychowawczej, opiekuńczo-terapeutycznej czy interwencyjnego ośrodka preadopcyjnego.

---

RADA: Taki wniosek będziesz musiał dodatkowo złożyć w ZUS, jeśli będziesz zmieniać żłobek, klub dziecięcy, dziennego opiekuna. A nawet wtedy, gdy Twoje dziecko przestanie uczęszczać do placówki lub do dziennego opiekuna.

400 zł na żłobek – wniosek

Jeśli chcesz otrzymać pomoc w postaci 400 zł, to przede wszystkim złóż odpowiedni wniosek o dofinansowanie do żłobka. Dokonasz tego za pomocą:

• swojej bankowości elektronicznej;
• portalu Emp@tia lub
• PUE ZUS (złożony wniosek znajdziesz w zakładce —> Dokumenty i wiadomości —> Dokumenty wysłane).

Cały proces odbywa się wyłącznie drogą elektroniczną!

Jakie dokumenty dołączyć do wniosku o 400 zł na żłobek?

Tutaj wszystko zależy od sytuacji, w jakiej się znajdujesz.

• Zaświadczenie sądu opiekuńczego albo ośrodka adopcyjnego o prowadzonym postępowaniu sądowym ws. przysposobienia dziecka (jeśli składasz wniosek jako opiekun faktyczny dziecka);
• Orzeczenie sądu opiekuńczego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka (jeśli składasz wniosek jako opiekun prawny dziecka);
• Zaświadczenie z powiatowego centrum pomocy rodzinie lub od innego organizatora pieczy zastępczej (jeśli jesteś rodzicem zastępczym, prowadzisz rodzinny dom dziecka albo jesteś dyrektorem placówki opiekuńczo-wychowawczej);
• Upoważnienie dyrektora do złożenia w jego imieniu wniosku o dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna (gdy składasz wniosek w imieniu dyrektora);
• Dokument, w którym sąd powierzył Ci sprawowanie opieki nad dzieckiem (jeśli składasz wniosek jako inna osoba, której sąd powierzył opiekę nad dzieckiem).

Dofinansowanie do żłobka – od kiedy?

Dofinansowanie pobytu w żłobku na rok 2023 jeszcze nie wystartowało. O wszystkich zmianach będę informować na bieżąco.

Na razie pewną informacją jest to, że prośbę o 400 plus możesz złożyć nie wcześniej niż w dniu, w którym Twoje dziecko zaczęło uczęszczać do żłobka, klubu dziecięcego lub do opiekuna.

Bon 400 zł na żłobek – decyzja

Jeśli ZUS przyzna Ci prawo do świadczenia (lub wręcz przeciwnie odrzuci wniosek), na swoim profilu na PUE ZUS oraz na adres e-mail (który podałeś we wniosku), otrzymasz krótką informację z decyzją.

Jeśli z jakichś powodów będziesz mieć zastrzeżenia co do wydanej decyzji, masz prawo odwołać się od niej do Prezesa ZUS w ciągu 14 dni od jej doręczenia. Z jego decyzją również możesz się nie zgodzić. Wtedy przysługuje Ci skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego, którą możesz złożyć w ciągu 30 dni od wydania opinii.

Coraz więcej żłobków i klubów dziecięcych

Jedno musimy przyznać twórcom projektu. Program Maluch plus zdecydowanie wpłynął na większą dostępność miejsc opieki dla najmłodszych – również tych z niepełnosprawnościami i wymagających szczególnej opieki.

GUS jak na razie opublikował dane z 2021 nt. liczby placówek opieki instytucjonalnej nad dziećmi do lat 3. I w porównaniu do dwóch lat wstecz (2020 r.) jest to wzrost o 9,6%. Działało 5 tys. żłobków, klubów dziecięcych i oddziałów żłobkowych, które zapewniały 191,6 tys. wolnych miejsc. Wskaźnik liczby podopiecznych na 1 tys. dzieci w wieku do lat 3 wzrósł ze 128 tys. w 2020 r. do 155 tys. w 2021 r.

Na skalę krajową liczba ta nie jest imponująca. Żłobków i podobnych tego typu placówek w stosunku do liczby urodzeń, nadal jest jak na lekarstwo. Dlatego jednostki samorządu terytorialnego garściami korzystają z benefitów, które umożliwiają im udział w Programie. Wiele gmin, których nie stać na rozwój opieki instytucjonalnej, w końcu będzie mogła zrealizować te inwestycje. A pozostała część – zmodyfikować i ulepszyć już istniejące miejsca opieki dla maluchów.

Z danych GUS z 2021 r. wynika jeszcze jeden fakt. Najwięcej żłobków i klubów dziecięcych działających w sektorze prywatnym, prowadziły osoby fizyczne (66,9%). Dalsze miejsca zajęły spółki z o.o (11,5%) oraz spółki cywilne (9,2%). W sektorze publicznym przeważały z kolei placówki prowadzone przez samorząd gminny (ponad 97%). Wszystkie oddziały żłobkowe funkcjonowały przy przedszkolach – najwięcej z nich przy przedszkolach publicznych (90%)².

85 mld zł rocznie na politykę prospołeczną

PiS nie próżnuje i przed zbliżającymi się wyborami parlamentarnymi ich oferta obfituje w „wyborcze cukierki”, które mają przypieczętować wygraną tej partii. Są to przede wszystkim rozwiązania wspierające tradycyjny model rodziny, czemu służy głównie sztandarowy program 500+, na który rocznie budżet państwa wydaje ponad 40 mld zł. Teraz dochodzi do tego dofinansowanie Programu MALUCH+, na który zostanie przeznaczone kolejne 5,5 mld zł.

Obietnicą wyborczą na 2023 r. jest też deklaracja utrzymania „na stałe” dodatkowych czternastych emerytur. Benefitem, o którym nie możemy zapomnieć, jest 500 plus dla seniora. Natomiast na razie nie wiadomo, co z szeroko komentowanym 500 plus dla małżeństw. Na pewno z racji zbliżającej się kampanii wyborczej, ten temat nie pozostanie bez echa.

Rządzący w ramach polityki rodzinnej wydali w tym roku przeszło 85 mld zł. Czy na tym poprzestaną? Szczerze w to wątpię. Wiceminister finansów Artur Soboń stwierdził, że „rzeczywistość jest turbulentna”. Możemy się więc tylko domyślać, że w planach są kolejne projekty o charakterze społecznym, których finansowanie będzie odbywać się nie skąd indziej, jak z naszej kieszeni.

Dofinansowanie pobytu w żłobku – FAQ

Czy dofinansowanie pobytu w żłobku zależy od dochodów rodziny?

Nie. Środki rozdysponowane w ramach świadczenia przysługują każdej rodzinie, mającej dziecko do lat 3 i korzystającej z pomocy żłobka, klubu dziecięcego czy dziennego opiekuna – niezależnie od dochodów.

Czy przysługuje mi 400 plus, gdy korzystam z pomocy niani?

Nie. Świadczenie dostępne jest tylko dla rodziców i opiekunów, których dzieci uczęszczają do żłobków, klubów dziecięcych lub do dziennych opiekunów.

Czy mogę odwołać się od decyzji ZUS o odrzuceniu podania o 400 plus?

Tak. Jeśli podanie o dofinansowanie do żłobka zostało odrzucone, możesz jeszcze odwołać się do Prezesa ZUS w ciągu 14 dni od doręczenia decyzji. A gdy to nie pomoże, masz prawo do skargi, którą składasz do wojewódzkiego sądu administracyjnego, w ciągu 30 dni od wydania decyzji.

Jestem na urlopie wychowawczym – czy mogę złożyć wniosek o dofinansowanie, gdy posyłam dziecko do żłobka?

Tak. Przebywanie na urlopie wychowawczym nie wyklucza wypłaty 400+ na pobyt w żłobku.

Rodzinny Kapitał Opiekuńczy a 400 zł na pobyt w żłobku – czy się wyklucza?

Tak. Nie możesz pobierać jednocześnie RKO i dofinansowania na pobyt dziecka w żłobku. W takim przypadku 400+ możesz najwcześniej otrzymać w 36. miesiącu życia dziecka.

---

Czy rząd wychodzi naprzeciw potrzebom polskich rodzin i wsparcie w ramach Programu MALUCH+ faktycznie jest potrzebne? Zapraszamy do dyskusji pod artykułem!

Źródła:

1. https://www.gov.pl/web/rodzina/wyniki-konkursu-maluch-2021-modul

2. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/dzieci-i-rodzina/dzieci/zlobki-i-kluby-dzieciece-w-2021-roku,3,9.html