Inwestowanie za pomocą kontraktów CFD ma często w sobie ukryte koszty, których nie widać przy zawarciu transakcji. Najważniejszym z nich są punkty swapowe, które odgrywają szczególnie dużą rolę przy swing tradingu czy handlu pozycyjnym. W dzisiejszym artykule wyjaśnimy: czym są punkty swapowe oraz w jaki sposób mogą być wykorzystywane przy planowaniu transakcji.
Kluczowe informacje:
- Kontrakty CFD pozwalają na bardziej elastyczny styl gry niż ma to miejsce przy obrocie akcjami. Warto jednak pamiętać o ryzyku związanym z dźwignią finansową i dodatkowymi opłatami, takimi jak punkty swapowe.
- Ta dodatkowa opłata pojawia się tylko wtedy, gdy chcemy przetrzymać naszą pozycję na CFD dłużej niż jedną sesję.
- Co ciekawe – punkty swapowe mogą być także dodatnie, wtedy zarobimy na utrzymywaniu pozycji.
- Punkty swap są wyliczane podstawie różnicy w wysokościach stóp procentowych w danych krajach (np. pomiędzy USA a Polską). Na ich wysokość może też wpłynąć np. rozliczenie dywidendy.
Czym są punkty swapowe?
Punkt swap to podstawowe pojęcie, jakie muszą znać inwestujący na rynku Forex/CFD. W dużym uproszczeniu jest to codzienne rozliczenie za utrzymanie otwartej pozycji na czas dłuższy niż jedna sesja. Wspominam o “rozliczeniu”, a nie “opłacie”, ponieważ czasem punkty swap pozytywnie wpływają na wynik transakcyjny. Punkty swapowe są wyliczane na podstawie różnicy stóp procentowych w różnych krajach (np. różnice stóp w Polsce i Szwecji mają wpływ na punkty swapowe naliczane na koniec okresu rozliczeniowego).
No dobrze, ale w jaki sposób są one naliczane? Wiemy, że korzystanie z kontraktów CFD wiąże się ze stosowaniem dźwigni finansowej. Oznacza to, że otwierający pozycje wykłada niewielki procent swojego kapitału, natomiast resztę pożycza. Im większe oprocentowanie, tym większe koszty odsetkowe. Punkty swap wyliczane są w pipsach za dzień. Jeden pips jest najmniejszą możliwą zmianą cen danego instrumentu. W przypadku walut jest to tradycyjnie czwarta liczba po przecinku. Następnie pipsy są przemnażane przez wielkość pozycji. Czyli jeśli jeden pips jest wart 5 dolarów, a koszt utrzymania pozycji to 7 pipsów, to łączny koszt utrzymania pozycji przez jeden dzień wynosi 35 dolarów. Zatem koszt lub zysk z utrzymania pozycji jest przedstawiany w postaci punktów swapowych.
Czym są kontrakty CFD?Przykład działania punktów swap
Na samym początku wyjaśnię, jak wygląda proces zakładania pozycji na Forex na przykładzie pary walutowej EUR/PLN. W tym przykładzie euro jest walutą bazową, a złotówka kwotowaną. Oznacza to, że cena euro jest wyrażona w złotym. Przykładowo kurs EUR/PLN na poziomie 4,5 oznacza, że jedno euro jest warte 4,5 złotego. Otwierając krótką pozycję na wspomnianej parze, to inwestor tak naprawdę dokonuje następujących transakcji:
- pożyczenie Euro po rynkowym oprocentowaniu,
- wymiana euro na złotego,
- zainwestowanie w instrumenty wolne od ryzyka w złotym,
W tym przykładzie inwestor musi spłacać “kredyt” zaciągnięty w euro i spłaca go z odsetek otrzymanych na polskim rynku. Jeśli oprocentowanie w EUR jest mniejsze niż w PLN, to na koniec dnia pojawi się dodatni swap, który będzie oznaczał dopisanie kwoty do rachunku.
Przykładowo zysk z utrzymania krótkiej pozycji na parze EUR/PLN wynosi 0,33 pipsa. Wartość kontraktu to 100 000 €. Wartość jednego pipsa wynosi więc 10 €. Oznacza to, że dzienny zysk z shorta na EUR/PLN wynosi 3,3 €. Po 365 dniach zysk wyniesie 120,45 pipsa, czyli 1,2045 groszy. Oznacza to, że jeśli inwestor zajął krótką pozycję na EUR/PLN po 4,50, to jeśli w ciągu roku kurs tej pary walutowej wzrośnie powyżej 4,5120, to inwestor straci na transakcji.
Szukasz brokera CFD? Sprawdź najlepsze oferty!
Nie znaleziono ofert spełniających kryteria wyszukiwania
63 osób
wybrało ofertę
268 osób
wybrało ofertę
97 osób
wybrało ofertęOferowane instrumenty finansowe, zwłaszcza z dźwignią, niosą ryzyko strat przekraczających zainwestowany kapitał.
Co wpływa na koszty utrzymania pozycji?
Koszty utrzymania pozycji zależą od wysokości punktów swapowych. Do głównych czynników mających wpływ na ich wielkość zależą od:
- stóp procentowych w danych krajach – im większa różnica w stopach procentowych między różnymi krajami, tym koszt utrzymania pozycji ma większy wpływ na rentowność transakcji.
- okres trwania transakcji – jeśli zamkniemy pozycję podczas tej samej sesji, wtedy nie poniesiemy kosztów zajmowania pozycji. Oznacza to skorzystanie z dźwigni finansowej “za darmo”. Może się wydawać, że można prostym “trikiem” uniknąć kosztów utrzymania pozycji. Wystarczy zamknąć pozycję na kilka sekund przed nową sesją i otwarcie nowej. Jednak w takim wypadku poniesiemy dwukrotnie koszty transakcyjne (spread lub prowizja). Najczęściej taki koszt jest większy niż oszczędność wynikająca z braku naliczenia swapu.
- wielkość pozycji – im większa pozycja, tym większa wartość kosztów utrzymania pozycji, ponieważ rośnie wartość jednego pipsa.
- prowizja brokera – brokerzy forex często pobierają prowizję za finansowanie, oznacza to, że powiększa to rzeczywiste koszty utrzymania pozycji i obniża potencjalne korzyści w przypadku dodatnich punktów swap
- polityka pieniężna – ma to duże znaczenie dla inwestorów długoterminowych. Zmiana stóp procentowych powoduje, że od nowych wartości wylicza się koszt utrzymania pozycji.
Wpływ punktów swapowych na trading
Swap jest szczególnie istotny dla zajmujących pozycje o średnim lub długoterminowym horyzoncie czasowym. Koszt utrzymania pozycji w połączeniu z dźwignią finansową może być istotnym czynnikiem mającym wpływ na rentowność transakcji. Z kolei jeśli swap jest dodatni, to inwestor zyskuje na długim przetrzymywaniu pozycji. Oczywiście najważniejsze jest to, aby zgadzał się kierunek zmiany pary walutowej albo CFD na inny instrument bazowy.
Podobnie punkty swap mogą pogorszyć wyniki w przypadku stosowania strategii zabezpieczających, czyli tak zwanego “hedgingu”. Taki rodzaj transakcji ma zapewnić ochronę przed niekorzystną zmianą ceny. Jednak im dłużej trwa takie zabezpieczanie pozycji, tym koszty swapu robią się coraz większe.
Strategia long short polega na zajęciu długiej i krótkiej pozycji na różnych instrumentach. Jest stosowana w przypadku kiedy inwestor sądzi, że jeden instrument bazowy będzie się zachowywał lepiej od drugiego. Przykładowo może to dotyczyć zarówno spółek z tej samej branży (np. kupno PKO BP i sprzedaż mBank) lub różne indeksy (np. kupno WIG 20 i krótka pozycja na DAX). Czasami może być to zajęcie przeciwstawnej pozycji na różnych towarach. Wśród strategii long short może być np. zajęcie spreadu (np. crush spread stworzony z zajęcia przeciwstawnych pozycji między śrutą sojową a olejem sojowym). W takim wypadku koszty utrzymania pozycji są znacznie większe niż w przypadku zwykłej strategii kierunkowej.
Zarządzanie ryzykiem to również istotny element w zarządzaniu pozycją. Warto oszacować, ile wynoszą koszty utrzymania pozycji w porównaniu do potencjalnego zysku. Jest to szczególnie istotne w przypadku handlu na niskich interwałach. Warto także w przypadku wybrania strategii carry trade (zarabiania na dodatnich punktach swap) oszacować zmienność rynkową i horyzont inwestycyjny. Może się bowiem okazać, że korzyść z punktów swapowych będzie niewielka w porównaniu do ryzyka związanego z inwestowaniem w bardzo zmienne aktywa.
Niektórzy brokerzy nie stosują punktów swap w przypadku inwestowania w CFD na indeksy. Przykładowo inwestowanie za pomocą BossaFx umożliwia handel indeksami bez punktów swap.
Inwestowanie długoterminowe czy day trading?Swap a rolowanie kontraktów i wypłata dywidendy
W przypadku CFD na kontrakty futures (np. na ropę) jednym z istotnych rodzajów swap’ów jest zmiana serii kontraktów. Podczas inwestowania za pomocą kontraktów futures w końcu następuje ich rozliczenie. Jeśli inwestor chce nadal utrzymać pozycję, to musi zamknąć pozycję w starym kontrakcie (np. wygasającym w marcu) i otworzyć pozycję w czerwcowym kontrakcie. Cena między marcowym i czerwcowym kontraktem jest różna, ponieważ istnieje efekt contango lub backwardation.
W przypadku kontraktów CFD opartych na futures, zmiana na kolejną serię powoduje, że różnice w wycenie serii są widoczne w punktach swap. Przykładowo wygasający kontrakt terminowy na indeks S&P 5000 ma wartość 5000 punktów, z kolei czerwcowy kontrakt ma wartość 5050 punktów. Zatem następuje w kontrakcie CFD zmiana wartości indeksu z 5000 punktów do 5050 punktów. Po takim rozliczeniu następuje korekta w formie punktów swap. Długa strona jest obciążona punktami swap w wysokości 50 punktów, natomiast krótka strona otrzymuje w punktach swap 50 punktów. Dzięki temu rolowanie pozycji za pomocą kontraktów CFD jest neutralne dla każdej ze stron transakcji.
Kolejnym rodzajem punktów swap są te związane z wypłacaniem dywidendy. Niektóre akcje regularnie dzielą się nadwyżką gotówki z akcjonariuszami. Najczęściej jest to w formie dywidendy. Warto jednak pamiętać o tym, że niektórzy brokerzy pobierają opłatę za przyznanie dywidendy w przypadku posiadania CFD na akcje. W efekcie realna stopa dywidendy może być niższa niż w przypadku posiadania zwykłych akcji na giełdzie. Dywidenda w CFD na akcje jest wypłacana w formie punktów swap. Z kolei posiadacze krótkich pozycji mają pomniejszaną pozycję o dywidendę.
Punkty swapowe w XTB. Gdzie znaleźć potrzebne informacje?
Na platformie XTB można znaleźć informacje na temat punktów swapowych w informacji o danym instrumencie. W lewym dolnym rogu pojawia się informacja “daily swap”, który jest rozliczany w punktach procentowych. Widać, że koszt posiadania długiej pozycji jest droższy dla inwestora niż zysk z krótkiej pozycji. Wynika to z prowizji, które pobierają brokerzy forex, co jest jednym z dodatkowych źródeł dochodu. Z tego powodu zajmowanie długoterminowych pozycji walutowych za pomocą CFD jest mniej opłacalne niż zajęcie analogicznej pozycji za pomocą kontraktów terminowych.
Carry trade – zyski i potencjalne ryzyko
Carry Trade jest jedną z najpopularniejszych strategii, które umożliwiają zarabianie na korzystnej różnicy między stopami procentowymi. Zyski pojawiają się, kiedy inwestor pożycza pieniądze po niższej stopie, a inwestuje po wyższej. Wtedy może spokojnie spłacić koszty obsługi zadłużenia za pomocą otrzymanych odsetek. Duża różnica między stopami procentowymi to naprawdę spora szansa na duże zyski. Oczywiście podczas inwestowania narażamy się na ryzyko kursowe oraz zmiany polityki pieniężnej.
Podsumowując, sama strategia carry trade polega na tym, aby pożyczyć środki w walucie o niższej stopie procentowej i zainwestowaniu jej w kraju o wyższej stopie procentowej. Jednak haczykiem w tej strategii jest to, że najlepiej spisuje się w stabilnym środowisku makroekonomicznym obu krajów. Idealne dla strategii jest sytuacja, kiedy kurs walutowy porusza się w trendzie horyzontalnym. Jednak kiedy tak nie jest, to zyski z carry trade nie pokrywają strat związanych z gwałtowną zmianą kursu walutowego. Świetnym przykładem jest kurs USD/TRY (dolar amerykański do liry tureckiej), który w ciągu dwóch ostatnich lat wzrósł o ponad 120%. Oznaczało to, że jeśli inwestor pożyczył dolary (oprocentowane niżej), by zainwestować na tureckim rynku, to zysk z carry trade okazał się strasznym niewypałem.
Inwestujesz w carry trade? – dowiedz się, co wpływa na wielkość stóp procentowych
Warto zastanowić się, dlaczego stopy procentowe w jednym kraju są wyższe od innych. Może to być spowodowane szeregiem czynników. Wśród nich:
- obrona kursu walutowego za pomocą wysokich stóp procentowych,
- niestabilne otoczenie polityczne,
- walka z inflacją,
- reakcja na sytuację gospodarczą.
Czasami wysokie stopy procentowe mogą być spowodowane zaczynającym się kryzysem walutowym. Bank centralny, aby nie dopuścić do zbyt dużego osłabienia waluty i odpływu kapitału, utrzymuje wysokie stopy. Takie sytuacje zdarzają się najczęściej w przypadku walut z krajów rozwijających się, które nie posiadają głębokiego rynku kapitałowego.
Są także sytuacje, kiedy wzrost stóp procentowych wynika z próby uspokojenia inwestorów, którzy nerwowo reagują na ryzyko polityczne. Świetnym przykładem jest Meksyk, gdzie tamtejszy bank centralny musiał w 2017 roku podnieść stopę procentową. Powodem było ryzyko polityczne związane z zaostrzeniem się relacji między Meksykiem a USA. Było to spowodowane dojściem do władzy Donalda Trumpa, który obrał kurs konfrontacyjny z południowym sąsiadem Stanów Zjednoczonych.
Czasami waluta może się osłabiać mimo tego, że nominalne stopy procentowe rosną. Może to wynikać z tego, że np. inflacja znajduje się znacznie powyżej celu. Zdarzają się sytuacje, że poziom stopy procentowej jest niższy niż inflacji. Oznacza to faktycznie ujemne stopy procentowe. Sama inflacja może mieć różne czynniki. Mogą to być szoki podażowe, czy wzrost gospodarczy znacznie powyżej potencjału.
Zbyt szybki wzrost gospodarczy może spowodować, że bank centralny jest zmuszony podnieść stopy procentowe, aby nieco schłodzić gospodarkę. Ma to na celu niedopuszczenie do narośnięcia baniek spekulacyjnych np. na rynku nieruchomości.
Czasami zdarza się, że na kurs walutowy wpływa wiele czynników jednocześnie, które powodują gwałtowne ruchy pary walutowe, które nieco odrywają się od fundamentów i mogą być zabójcze dla strategii carry trade. Taka sytuacja miała miejsce w 2022 roku, kiedy w Polsce inflacja była dwucyfrowa i była znacznie wyższa od poziomu stóp procentowych ustanawianych przez Narodowy Bank Polski. Wtedy nałożyły się czynniki geopolityczne, fiskalne i monetarne, które spowodowały, że kurs EUR/PLN rósł znacznie mocniej niż wynikało to z samych czynników fundamentalnych.
Jak zarządzać ryzykiem podczas stosowania carry trade?
Oczywiście można zarządzać ryzykiem związanym z carry trade. Wśród nich jest dywersyfikacja, czyli skorzystanie z wielu par walutowych umożliwiających stosowanie tej strategii. Ważne, aby korelacja między parami nie była zbyt duża. Kolejnym rozwiązaniem jest skorzystanie ze stop-lossa. Dzięki temu można ograniczyć potencjalne straty, w przypadku kiedy pozycja jest na zbyt dużym minusie. Ważnym “bezpiecznikiem” jest monitorowanie polityki monetarnej wybranych banków centralnych. Może się okazać, że przed posiedzeniem dotyczącym poziomu stóp procentowych można zamknąć lub zredukować ekspozycję.
Co to są punkty swapowe (swap points )?
Jak oblicza się punkty swapowe?
Dlaczego punkty swapowe są ważne w handlu Forex?
Czy punkty swapowe mogą być zarówno dodatnie jak i ujemne?
Jak punkty swapowe wpływają na moją strategię tradingową?
Jak różnice w stawkach procentowych wpływają na punkty swapowe?
Czy mogę uniknąć płacenia punktów swapowych?
Gdzie mogę znaleźć informacje o punktach swapowych?
Czy dodatni swap może się zmienić na ujemny?
Czy w weekend płacę za utrzymanie pozycji?
Uważa, że przy inwestowaniu nie należy kierować się emocjami, tylko zdrowym rozsądkiem. Jego marzeniem jest zwiększenie świadomości mieszkańców Polski z zakresu inwestowania, zarządzania budżetem oraz budowy majątku. Zwolennik inwestowania w wartość. Pasjonat piłki nożnej i rynków finansowych. Z wykształcenia ekonomista.
