Ranking IKE 2023 – najlepsze konta emerytalne

O stan swoich finansów na jesień życia warto zacząć się troszczyć z odpowiednim wyprzedzeniem, z czego sprawę zdaje sobie coraz więcej osób. Rosnącą popularnością cieszą się alternatywne dla wątpliwego systemu emerytalnego metody zabezpieczenia przyszłości. Szczególne zainteresowanie wzbudzają Indywidualne Konta Emerytalne. Jak wybrać najlepsze rozwiązanie w tym zakresie i które z nich zasługuje na zaufanie? Przedstawiamy nasz ranking IKE.

Indywidualne Konta Emerytalne, choć nadal pozostają rozwiązaniem stosunkowo niszowym i wciąż dalekim od masowego upowszechnienia, odnotowują jednak powoli wzrost zainteresowania. Zauważyć można to choćby w sieci, gdzie poszukując informacji na temat IKE, znaleźć można coraz więcej materiałów związanych z tym tematem.

Statystycznie rzecz ujmując, pod koniec 2021 roku 797 tysięcy Polaków uczestniczyło w IKE, gromadząc na swoich kontach 13,5 miliarda złotych. Wysokość aktywów oszczędzających na IKE wzrosła więc aż o 12,9% w porównaniu z 2020 rokiem. ¹

W dzisiejszym artykule podamy sposoby na odkładanie środków w ramach IKE oraz zaproponujemy najlepsze rozwiązania. Przedstawmy najpierw podstawowe informacje na temat Indywidualnych Kont Emerytalnych.

IKE – co to jest i jak działa?

IKE, czyli w Indywidualne Konto Emerytalne, to dedykowany rachunek pieniężny, na którym osoba dorosła może zdeponować określoną kwotę w polskiej walucie.

Gromadzone w ten sposób środki mają stanowić zabezpieczenie finansowe na czas emerytury, stanowiąc uzupełnienie dla podstawowego świadczenia emerytalnego wypłacanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

Indywidualne Konto Emerytalne to narzędzie, które jest zdefiniowane przez polskie prawo. Co więcej, reguluje je dedykowana „ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego” ². Zgodnie z jej zapisami, warto wskazać kilka kluczowych zasad, na których oparte jest funkcjonowanie IKE.

• Indywidualne Konto Emerytalne może zostać założone przez obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, którzy ukończyli 16. rok życia.

• Decyzja o założeniu IKE jest dobrowolna, a konsument ma pełną swobodę w wyborze usługodawcy (np. banku lub funduszu) oferującego najlepsze konto emerytalne.

• Indywidualne Konto Emerytalne może zostać utworzone jedynie dla pojedynczego użytkownika, a nie np. dla rodziny, małżeństwa lub innych grup.

• Środki ulokowane na koncie można powiększać wpłatami, których łączna wysokość w ciągu roku nie może przekroczyć trzykrotności średniej pensji brutto ogłaszanej w ostatnim kwartale każdego roku.

• Pieniądze przechowywane na IKE nie są objęte podatkiem od zysków kapitałowych, popularnie zwanym „Podatkiem Belki”. Jest to główna zaleta tej formy oszczędzania.

• Ze środków na koncie emerytalnym można korzystać dopiero po osiągnięciu 60 roku życia. Wypłacanie środków z IKE przed tym okresem będzie skutkowało obłożeniem zysku 19-procentowym podatkiem od odsetek kapitałowych!

Kto może zaoferować nam założenie IKE?

Indywidualne Konto Emerytalne podlega prawnym regulacjom nie tylko pod kątem limitów wpłat czy tego, kto, kiedy i na jakich zasadach może nim dysponować. Wspomniana ustawa z 2004 roku wskazuje także rodzaj podmiotów, który ma prawo do oferowania możliwości założenia u nich IKE.

Kto może oferować możliwość założenia IKE?

• Banki.
• Otwarte Fundusze Emerytalne.
• Domy maklerskie.
• Zakłady ubezpieczeniowe.
• Fundusze inwestycyjne.

Konto IKE nie jest więc jednym typem rachunku (jak np. konto osobiste czy oszczędnościowe) tylko formą „nakładki” na różnego rodzaju produkty finansowe. IKE może przyjąć formę np.:

• Konta maklerskiego,
• Rachunku oszczędnościowego,
• Inwestycji w fundusze prowadzone przez TFI,
• Inwestycji w obligacje skarbowe.

Skupimy się dzisiaj na porównaniu głównie kont maklerskich oferujących IKE oraz poszczególnych funduszy inwestycyjnych.

IKE w formie konta oszczędnościowego

Dla porządku rzućmy jeszcze okiem na Indywidualne Konta Emerytalne, które można otworzyć w ramach rachunków oszczędnościowych.

Z większych instytucji finansowych takie rozwiązania proponują tylko:

• Bank Millennium.
• mBank.
• Velo Bank
• BNP Paribas.

I na przykład aktualne oprocentowanie (stan na 03.01.2023) takiego konta w BNP Paribas wynosi dokładnie tyle ile WIBOR 3M, czyli 7,01% ³. Sytuacja więc zdecydowanie się poprawiła w porównaniu z 2020 i 2021 rokiem, jednak wciąż nie jest to skuteczny sposób na ucieczkę od inflacji…

Banki spółdzielcze także oferują maksymalnie 7-8%. Warto więc zwrócić się ku skuteczniejszym rozwiązaniom, czyli kontom maklerskim i funduszom inwestycyjnym.

Ranking IKE – konta maklerskie

IKE w formie konta maklerskiego jest polecane osobom, które czują się na siłach, aby samemu podejmować decyzje związane z kupnem i sprzedażą poszczególnych instrumentów finansowych.

Przyda się do tego wiedza i pewne rozeznanie na rynkach kapitałowych. Warto jednak pamiętać, że nie jest to „fizyka kwantowa”, bo otworzenie rachunku maklerskiego, przelanie środków i zakup np. akcji może potrwać zaledwie 30 minut. I być całkiem proste — dzięki wygodnym platformom i aplikacjom inwestycyjnym oraz poradnikom dostarczanym przez biura maklerskie.

Samodzielne dokonywanie transakcji na koncie maklerskim jest zdecydowanie tańsze niż korzystanie z funduszy inwestycyjnych. Opłaty manipulacyjne w przypadku TFI wynoszą około 2-3%, a na rachunku brokerskim zapłacimy zwykle zaledwie 0,38% prowizji. I oczywiście nie uiścimy podatku Belki od zysku dzięki „opakowaniu konta w IKE”.

Na polskim rynku konta maklerskie w formie IKE oferują następujące instytucje finansowe.

	DM BOŚ	BM mBanku	DM PKO BP	DM BPS	DM BDM	DM Noble Securities	BM Santander
Opłata za prowadzenie rachunku	0 zł	0 zł	60 zł	50 zł *rocznie	0 zł	0 zł	0 zł
Dostęp do zagranicznych akcji i ETF’ów	✓	✓	X	X	X	X	✓
Prowizja od obrotu akcjami	0,38% min. 5 zł	0,39% min. 5 zł	0,39% min. 5 zł	0,13% min. 3 zł	0,39% min. 5,95 zł	0,38% min. 10 zł	0,39% min. 5 zł
Prowizja od obrotu obligacjami	0,19% min. 5 zł	0,19% min. 5 zł	0,20% min. 5 zł	0,13% min. 3 zł	0,19% min. 5,95 zł	0,2% min. 5 zł	0,19% min. 5 zł

Jak widać, konkurencja jest całkiem spora, jednak:

Który rachunek inwestycyjny wybrać?

W wypadku rachunku maklerskiego w formie IKE najważniejszymi kwestiami są:

• brak opłat za prowadzenie konta – bo przecież inwestycja na IKE podejmowana jest na wiele lat, nie chcemy więc, aby rachunek generował co roku koszty,

• niska prowizja od obrotu aktywami,

• szeroki dostęp do instrumentów finansowych, w tym tych zagranicznych – o ile nie wystarcza nam warszawska GPW.

W kontekście pierwszego wyznacznika wszystkie wymienione konta są odpowiednie, oprócz rachunku w Domu Maklerskim PKO BP, w którym płaci się 60 zł rocznie za prowadzenie rachunku.

Jeśli interesuje nas tylko polska giełda — bezkonkurencyjna jest oferta Domu Maklerskiego BPS — prowizja w wysokości 0,13% od obrotu akcjami i obligacjami jest zdecydowanie niższa niż w innych instytucjach.

Gdy jednak chcemy korzystać także z zagranicznych akcji i ETF’ów na placu boju pozostają tylko trzy instytucje — domy maklerskie Banku Ochrony Środowiska, Santander Banku Polska i mBanku. Choć prowizja jest w ich przypadku podobna — warto pamiętać, że np. dom maklerski BOŚ oferuje dużo bardziej funkcjonalne narzędzia inwestorskie niż Santander BP.

Fundusze TFI

Jeśli jednak samodzielne wybieranie spółek jest dla oszczędzającego w ramach IKE zbyt dużym wyzwaniem, można postawić na gotowe produkty inwestycyjne, w postaci funduszy.

Jak to zrobić?

1. Należy wybrać któryś z TFI. Wybór jest całkiem spory — ponad 20 tego rodzaju instytucji finansowych proponuje konto IKE. Np. Pekao TFI, AgioFunds TFI, Generali Investments TFI, NN Investment Partners TFI.

2. Po założeniu konta należy wybrać kwotę (pamiętając o limicie IKE), jaką chce się zainwestować w danym roku w jednostki uczestnictwa któregoś z funduszy, i przelać ją na swój rachunek.

3. Teraz przychodzi czas na wybranie któregoś z subfunduszy. W wypadku niektórych TFI wybór nie jest zbyt trudny, np. BNP Paribas TFI oferuje tylko 3 możliwości. Pekao TFI ma jednak w zanadrzu aż 31 opcji — co może stanowić twardy orzech do zgryzienia. Subfundusze dzielą się na konserwatne (niskie ryzyko — niski zysk) oraz bardziej ryzykanckie (wysokie ryzyko — wysoki zysk). Nie musimy decydować się tylko na jeden subfundusz — możemy rozdzielić środki na kilka z nich.

4. W kolejnych latach znów możemy zainwestować środki w ramach limitu IKE w nowe jednostki uczestnictwa lub zmienić fundusz na inny.

Porównajmy teraz ze sobą 4 popularne fundusze TFI:

Nazwa funduszu	Liczba subfunduszy do wyboru	Minimalna pierwsza wpłata	Opłata za likwidację przed upływem 12 miesięcy	Opłata za zarządzanie	Wyniki funduszu w najbardziej konserwatywnej wersji, na przestrzeni ostatnich 36 miesięcy
NN Investment Partners TFI	28	50 zł	brak opłaty	0,6 – 2,5%	NN Konserwatywny K -> 2,88%
Skarbiec TFI	16	100 zł	brak opłaty	0,9 – 2,5%	Skarbiec Konserwatny -> 3,64%
PZU TFI	6	100 zł	10% wartości wypłaty (nie mniej niż 50 PLN)	0,8 – 2,5%	PZU Obligacji Krótkoterminowych IKE -> 4,17%
Investors TFI	9	100 zł	5% wartości wypłaty	0,28 – 0,6%	Investor Oszczędnościowy I -> 7,71%

Z tych danych wynika, że najlepiej radzi sobie Fundusz Investors TFI, który proponuje niskie opłaty i zapewnia sowity zysk. Warto jednak pamiętać, że każdy z funduszy proponuje sporą liczbę subfunduszy, a niektóre z nich w pewnych okresach notują stratę. Są też i takie, które pozwolą zarobić nawet 70% przez 36 czy 60 miesięcy.

Gdy jednak na światowe rynki wkroczy długotrwała bessa, wyniki mogą już nie być tak spektakularne.

Środki w konserwatywnych subfunduszach lokowane są w obligacje. W subfunduszach o większym stopniu ryzyka w akcje — polskie i światowe.

Na co jeszcze zwrócić uwagę w kontekście funduszy?

• Zwróć uwagę na opłatę, jaka naliczana jest podczas zakładania lub dalszego prowadzenia IKE. Niektórzy mogą naliczać tutaj spore sumy, a inni w ramach np. innego ukształtowania oferty lub działań promocyjnych mogą z niej całkowicie zwalniać. Podobnie wygląda kwestia z dalszym użytkowaniem konta.
• Sprawdź, jakie są koszty przeniesienia środków z IKE na inny fundusz. Choć nie każdy może w ogóle stawać przed decyzją o takiej transakcji, to warto w razie czego znać potencjalne koszty z nią związane.
• Przyjrzyj się też zasadom związanym z wypłatą środków.
  Dostawcy usług związanych z IKE często określają np. minimalne wartości, jakie mogą zostać wypłacone, a także procent od danej kwoty przy wypłacie środków. To standardowe praktyki pozwalające na czerpanie oczywistych korzyści z oferowania kont IKE – to w końcu komercyjne produkty.

Limit IKE – ile wynosi obecnie i jak się zmieniał?

Poza podstawowymi założeniami funkcjonowania IKE, warto wiedzieć, że ustawa z 2004 roku określa też tzw. limity. Między październikiem a grudniem każdego roku Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wydaje obwieszczenie, w którym wyznacza obowiązujący przez kolejny rok limity wpłat na Indywidualne Konta Emerytalne ⁴.

Co za tym idzie, planując założenie IKE, warto znać aktualnie obowiązujące rządowe obwieszczenie. Z jego aktualną treścią można szybko zapoznać się na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny. Oto, jak w ostatnim dziesięcioleciu kształtował się roczny limit wpłat na IKE.

• 2010: 9 579 zł.
• 2011: 10 077 zł
• 2012: 10 578 zł
• 2013: 11 139 zł
• 2014: 11 238 zł
• 2015: 11 877 zł
• 2016: 12 165 zł
• 2017: 12 789 zł
• 2018: 13 329 zł
• 2019: 14 295 zł
• 2020: 15 681 zł
• 2021: 15 777 zł
• 2022: 17 766 zł
• 2023: 20 805 zł

Jak widać, z roku na rok zaobserwować można tendencję wzrostową, która szczególnie przyśpieszyła w ciągu ostatnich 3 lat. Z czego to wynika? Z metodyki obliczania aktualnej wysokości limitu IKE na bieżący rok. Wynosi on bowiem trzykrotność bieżącej średniej pensji w wartości brutto, która stanowi podstawę do wskazania aktualnego limitu.

Dlaczego warto korzystać z IKE?

Indywidualne Konto Emerytalne zdecydowanie zasługuje na większą popularność wśród Polaków. Choć nie jest to rozwiązanie wolne od wad, jak choćby górny limit rocznych wpłat czy obłożenie podatkiem w przypadku przedwczesnej wypłaty środków, to jednak lista korzyści jest nie do przeoczenia.

• IKE to alternatywne narzędzie do gromadzenia środków na zabezpieczenie swojej finansowej przyszłości na czas emerytury.
  To szczególnie korzystne rozwiązanie, jeżeli dużą część życia przepracowało się na tzw. „smieciówkach” lub ma się wątpliwości co do tego, czy przyszła emerytura będzie satysfakcjonującej wysokości.

• Zwolnienie z „Podatku Belki”, ale pod jednym warunkiem.
  Fakt, że nasze środki gromadzone na koncie emerytalnym nie podlegają opodatkowaniu i nie pomniejszają ich żadne daniny, to duża zachęta. Co więcej, do cierpliwego i sumiennego powiększania stanu konta przez kolejne miesiące i lata pośrednio motywuje to, że próby „podbierania” z niego środków przed osiągnięciem wieku emerytalnego, skończą się potrzebą uiszczenia 19% podatku.

• IKE jest bezpieczne, a przy tym daje swobodę.
  Indywidualne Konta Emerytalne mogą stanowić dla nas zabezpieczenie na jesień życia szczególnie w przypadku wątpliwości, czy system ZUS przetrwa do czasów, gdy nadejdzie nasza emerytura. Co więcej, środki można przenieść do innych np. lokat czy funduszy — założenie rachunku nie oznacza, że nie możemy zmienić zdania. Nie ma obowiązku korzystania z niego dożywotnio.

• Środki podlegają dziedziczeniu.
  Obawiasz się, czy w razie niespodziewanych kolei losu środki nie przepadną bezpowrotnie? Bez obaw — zgromadzone na IKE pieniądze podlegają dziedziczeniu, przez co po śmierci właściciela mogą one przypaść np. jego dzieciom lub innym bliskim.

Jeżeli nie IKE, to może IKZE?

Nie da się ukryć, że znalezienie alternatywnego rozwiązania dla IKE nie jest proste. Dzięki preferencyjnym przywilejom, jak m.in. brak obłożenia podatkiem, dedykowane konto emerytalne może wydawać się szczególnie konkurencyjnym rozwiązaniem wobec np. lokat oszczędnościowych.

Atrakcyjność tych popularnych bankowych narzędzi do odkładania środków na przyszłość jest tym bardziej wątpliwa w dobie wysokiej inflacji. Oprocentowanie lokat jest znacznie niższe niż poziom inflacji, więc korzyści z depozytów są trudne do odczucia nawet w perspektywie wieloletniej.

Dużo lepszym rozwiązaniem może być IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego), które działa podobnie jak IKE, lecz pozwala szybciej poczuć swój zbawienny wpływ. Dzieje się tak dzięki możliwości odliczenia wpłat na IKZE od dochodów podlegających opodatkowaniu.

Chętne osoby zapraszamy do przeczytania naszego artykułu dotyczącego tego tematu -> Ranking IKZE – konto maklerskie czy TFI?

Jaki jeszcze inny sposób można wymienić w przypadku alternatywnych rozwiązań dla kont emerytalnych?

Nie sposób nie wspomnieć o najbardziej z tradycyjnych metod — odkładaniu do tzw. „skarpety”. Z jednej strony, niektórzy potraktują to jako rozwiązanie bezpieczne od kryzysów systemu bankowości i namiastkę finansowej niezależności w dobie odchodzenia od gotówki. Nie należy jednak zapominać o problemach związanych z tym rozwiązaniem — nie uchronimy gotówki od takich zjawisk, jak np. inflacja.

Aby od niej uciec, potrzebne jest skuteczne zainwestowanie środków. Kilkanaście metod inwestorskich podajemy w naszych artykule -> W co inwestować w 2023?

Źródła:

1. knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Informacja_o_stanie_rynku_emerytalnego_w_Polsce_na_koniec_2020_r.pdf

2. http://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20041161205

3. https://www.bnpparibas.pl/klienci-indywidualni/emerytura/ike-rachunek-oszczednosciowy

4. https://www.gov.pl/web/rodzina/ike-limit-wplat