Inwestując swój kapitał na rynkach finansowych, należy kontrolować ryzyko inwestycyjne. Umiejętne zarządzanie pozycjami może być jednym z kluczowych sposobów na poprawę rentowności z transakcji. Jednym z najsłynniejszych powiedzeń giełdowych jest sformułowanie: tnij straty oraz pozwól zyskom rosnąć. Czyli stosuj zlecenia take profit i stop loss.
- Czym jest stop loss?
- Czym jest gwarantowany stop loss?
- Gdzie ustawić stop loss?
- Stop loss – przykładowa transakcja
- Ustawienie stop loss na platformie XTB – przykład
- Opcje jako możliwość stworzenia automatycznego stop lossa
- Czym jest take profit?
- Przykładowa transakcja take profit
- Ustawienie take profit na platformie – przykład XTB
- Take Profit i Stop Loss: Podsumowanie
- Najczęściej zadawane pytania
Kluczowe informacje:
- Zlecenia Take profit oraz Stop loss mogą być użytecznym narzędziem w rękach inwestorów. Szczególnie dla osob, które mają problem z ucinaniem zysków oraz pozwalaniem stratom rosnąć.
- SL jest to automatyczne zamknięcie pozycji po dotarciu ceny do poziomu aktywacji. Stop loss ma chronić inwestora przed nadmiernymi stratami.
- TP jest to automatyczne zamknięcie pozycji w przypadku realizacji pozytywnego scenariusza. Realizacja następuje, kiedy cena dociera do poziomu aktywacji.
- Niektórzy nie polecają korzystania z tych zleceń ze względu na często pojawiające się na wykresach luki cenowe.
- Pamiętajmy, że Take profit i Stop loss to przydatne narzędzia, jednak nie są one lekiem na całe zło – potrzebna jest przede wszystkim dobra strategia inwestycyjna.
Niestety większość inwestorów postępuje odwrotnie. Ucina zyski i pozwala stratom rosnąć. Wynika to z problemów z kontrolą emocji podczas inwestycji. Wielu inwestorów nie lubi realizować strat, ponieważ często jest problem z zaakceptowaniem faktu, że inwestor się pomylił. Z tego powodu czasami pozycje są przetrzymywane w nadziei, że rynek się odwróci i straty zostaną odrobione. Takie przetrzymywanie strat może być tragiczne dla wielkości portfela inwestycyjnego. Jedno z narzędzi, jakie może pomagać w zarządzaniu stratnymi pozycjami, jest stop loss.
Wybierz aktualnie najlepsze konto maklerskie:
Nie znaleziono ofert spełniających kryteria wyszukiwania
166 osób
wybrało ofertę62 osób
wybrało ofertę15 osób
wybrało ofertę4 osób
wybrało ofertęOferowane instrumenty finansowe, zwłaszcza z dźwignią, niosą ryzyko strat przekraczających zainwestowany kapitał.
Czym jest stop loss?
Stop loss jest to transakcja zabezpieczająca inwestora przed większymi stratami. Transakcja stop loss oznacza zamknięcie pozycji po wzroście lub spadku ceny instrumentów finansowych na założonych poziomach. Tego rodzaju zlecenie może pozwolić uniknąć strat w wyniku błędnej transakcji.
Czasami stop loss może być gwarantem wygenerowania zysku z transakcji. Przykładowo inwestor zajął długą pozycję na akcjach Coca-Cola po cenie 50 $. Po trzech tygodniach kurs akcji wzrósł do poziomu 54 $. Inwestor zaczął obawiać się, że ceny spółki mogą spaść. W efekcie inwestor założył pozycję stop loss z ceną 53 $. Jeśli cena akcji spółki Coca-Cola spadnie do 53 $, aktywuje się zlecenie sprzedaży akcji.
Wadą stop loss jest poślizg cenowy. Może zdarzyć się, że po aktywacji zlecenia sprzedaży wystąpi luka cenowa. W efekcie inwestor może zamknąć swoją pozycję, po cenie gorszej niż zakładał. Jednym z najgorszych scenariuszy jest sytuacja, kiedy następuje duża luka cenowa. Powodem takiej luki może być reakcja inwestorów na wyniki finansowe czy zdarzenie polityczne.
Hossa i bessa na giełdzie. Kiedy grać, a kiedy wiać?Czym jest stop loss kroczący?
Stop loss kroczący jest to zlecenie obronne, które zwane jest także trailing stop. Ten rodzaj zlecenia ma na celu ochronę części wypracowanych zysków. Trailing stop działa w sytuacji, kiedy cena instrumentu bazowego porusza się zgodnie z założeniem inwestora. Stop loss kroczący podąża za korzystną zmianą ceny.
Posłużę się przykładem. Inwestor nabył akcje Coca-Cola po cenie 52 $ i ustawił stop loss na poziomie 50 $. Po założeniu pozycji kurs akcji amerykańskiej spółki wzrósł do poziomu 58 $. Oznacza to wzrost ceny akcji o 6 $. O tyle samo przesunął się stop loss. Od teraz stop loss jest ustanowiony na poziomie 56 $. Jeśli nastąpi korekta kursu i akcje Coca-Coli spadną do poziomu 56 $, nastąpi aktywacja zlecenia stop. Jak widać, taka transakcja pozwala zabezpieczyć wygenerowane zyski. Wadą takiego zlecenia jest to, że w przypadku głębszej korekty, zyskowna transakcja zostanie zamknięta, nawet jeśli nadal sytuację będą kontrolować byki (coraz wyższe szczyty i dołki).
Czym jest gwarantowany stop loss?
Gwarantowany stop loss jest rozwiązaniem, które stosują niektórzy brokerzy. Ta funkcja działa w podobny sposób jak „tradycyjny” stop loss. W dużym skrócie stop loss gwarantowany pozwala na aktywowanie zlecenia zamknięcia pozycji, jeśli cena dotrze do określonego poziomu. Gwarancja pozwala na zamknięciu pozycji po cenie wskazanej w zleceniu. Dzięki temu taki stop loss jest odporny na luki cenowe.
Ważną informacją jest to, że niektórzy brokerzy wymagają, aby taki rodzaj stop loss był ustawiany w pewnej odległości od aktualnej ceny rynkowej. Informacja o tym znajdzie się w okienku zlecenia. Najczęściej gwarancja stop loss dotyczy tylko wybranych instrumentów, które charakteryzują się wysoką płynnością. Ma to zmniejszyć ryzyko zbyt dużych strat brokerów, którzy udostępniają taki typ zlecenia.
Oczywiście taki rodzaj zlecenia nie chroni przed najgorszą sytuacją. Najgorszym scenariuszem jest sytuacja, kiedy kurs instrumentu bazowego narusza poziom aktywacji, a następnie zawraca. Gwarantowany stop loss nie chroni inwestora przed taką sytuacją. Ze zleceń stop loss warto korzystać, jeśli inwestor ma problem z podjęciem decyzji dotyczącej zamknięcia stratnej pozycji.
Gdzie ustawić stop loss?
To bardzo ważne pytanie, ponieważ jest to uzależnione od wielu czynników. Nie ma jednego dobrego miejsca na założenie stop loss. Inwestor musi sam podjąć decyzję, na jakie potencjalne straty może sobie pozwolić. Czynniki, które mają wpływ na poziom ustawienia stop loss, zależy m.in. od takich elementów jak:
- wielkość pozycji,
- maksymalna strata,
- interwał czasowy,
- istotne poziomy cenowe,
- zmienność i płynność na instrumencie.
Wielkość pozycji jest istotną składową, ponieważ to ile kapitału zaangażujemy w zlecenie, ma istotny wpływ na zarządzanie pozycją. Jeśli używasz dużej dźwigni finansowej, to nie możesz sobie pozwolić na odległy stop loss.
Inwestor podczas otwierania pozycji określa maksymalną stratę, jaką dopuszcza. Gdzie indziej inwestor ustawi stop loss, jeśli akceptuje 3% straty kapitału, a gdzie indziej, jeśli dopuszczalna strata będzie wynosić 1% kapitału inwestora. Ten czynnik jest mocno powiązany z dźwignią finansową, jaką chce stosować inwestor. Im wyższa dźwignia i konserwatywne podejście do maksymalnej straty, tym poziom stop loss będzie bliżej bieżącej ceny.
Interwał czasowy ma również duży wpływ na poziom stop loss. Jeśli inwestujesz na krótki termin i jesteś scalperem, to stosujesz bardzo wąskie stop loss. Z kolei jeśli jesteś zwolennikiem inwestowania pozycyjnego lub długoterminowego, to musisz pogodzić się z ustawieniem stop loss znacznie głębiej.
Istotne poziomy cenowe mają również wpływ na to, gdzie należy ustawić stop loss. W przypadku zajęcia długiej pozycji inwestor musi spojrzeć na ważne obszary wsparcia, dolnego ograniczenia linii trendu wzrostowego lub spadkowego. W przypadku zajęcia krótkiej pozycji stop loss może być ustawiany w okolicy ważnych oporów czy górnego ograniczenia linii trendu spadkowego lub wzrostowego. W tym wypadku warto dodać, że inwestor musi uważać na tak zwane fałszywe wybicia. Fałszywe wybicie oznacza, że kurs instrumentu bazowego przebija ważny poziom, jednak po jego przebiciu następuje powrót do ceny sprzed wybicia. Z tego powodu niektórzy inwestorzy wolą ustawić stop loss nieco ponad oporem, albo poniżej wsparcia.
Zmienność instrumentów finansowych ma również bardzo duży wpływ na ustawienie transakcji obronnej. Im większa zmienność, tym inwestor musi zgodzić się na większe stop loss. Wynika to z tego, że na zmiennej spółce ruchy cen o 5% czy 10% nie są niczym niezwykłym. Z kolei w przypadku kursów walutowych dzienna zmiana o wysokości 1% jest bardzo dużym ruchem. Należy także brać poprawkę na bardzo niepłynne instrumenty. W takiej sytuacji stop loss może narobić więcej szkody niż pożytku. Wynika to z tego, że czasem jedno zlecenie może naruszyć istotne wsparcie, by potem powrócić do poprzedniej ceny.
Day trading czy inwestowanie długoterminowe?Stop loss – przykładowa transakcja
Warto spojrzeć na prawdziwe przykłady stop loss. Dzięku temu łatwiej będzie zrozumieć zagadnienia teoretyczne z poprzedniej części artykułu.
Inwestor 16 lutego 2023 roku otworzył pozycję na akcjach Coca-Coli. Cena otwarcia wyniosła 59,22 $. Trader zakładał, że w ciągu kilku dni kurs akcji amerykańskiej spółki wzrośnie do 61,5 $. Jednocześnie obawiał się, że w przypadku pęknięcia ważnego wsparcia, jakim jest dołek z 10 lutego 2022 (58,88 $), może nastąpić szybki ruch w dół. Z tego powodu przy założeniu pozycji inwestor zdecydował się postawić zlecenie obronne w okolicy 58,80 $, a więc nieco poniżej dołka.
Dlaczego taki poziom obrony został ustanowiony? 10 lutego 2023 roku to dolne ograniczenie istotnej konsolidacji, która wtedy trwała na kursie Coca-Coli. Z tego powodu inwestor postanowił, że zajmie pozycję lewarowaną pod krótkoterminowe odreagowanie kursu akcji. Transakcja obronna miała zabezpieczyć przed ryzykiem powrócenie spółki do trendu spadkowego.
Wspomniana transakcja została zamknięta na stop loss. Miało to miejsce 1 marca. Wtedy presja podaży doprowadziła do przebicia dołka z 10 lutego 2023 roku. W szczytowym momencie paniki kurs akcji spadł do poziomu 58,37 $ (51 centów poniżej minimum). Spowodowało to aktywację stop loss na poziomie 58,80 $. Po chwilowej korekcie sesja zamknęła się poniżej minimum z 10 lutego. Był to więc negatywny sygnał, który stwarzał ryzyko wyprowadzenia głębszej korekty.
Ostatecznie 1 marca 2023 roku okazał się fałszywym wybiciem i kurs Coca-Cola rozpoczął wzrostowe odreagowanie. Jednak w chwili zamykania transakcji inwestor nie wiedział, jak zachowa się rynek. Zamknięcie pozycji było zgodne ze strategią inwestora.
Ustawienie stop loss na platformie XTB – przykład
W tej części artykułu posłużę się przykładem, jak działa stop loss. Na początku inwestor złożył zlecenie kupna kontraktu CFD na US 100. Oznacza to pośrednią ekspozycję na indeks Nasdaq 100 za pośrednictwem kontraktów różnicowych.
Inwestor złożył zlecenie kupna z ceną 15 413,32 punktów. Wielkość pozycji długiej to 0,05 lota. Oznacza to wartość kontraktu na poziomie 15 413 $. Inwestor postanowił się zabezpieczyć przed zbyt dużym spadkiem kontraktu CFD – w tym celu zawarł zlecenie stop loss z ceną wykonania 15 300,13 punktów. Oznacza to, że jeśli kurs CFD spadnie do poziomu aktywacji, to nastąpi realizacja zlecenie stop loss. W efekcie inwestor zamknie pozycję po cienie 15 300,13 punktów. W XTB widać, że strata wyniesie 113,19 punktów, czyli nieco ponad 493 zł. Dzięki zleceniu stop loss inwestor ma pewność, że strata zostanie ucięta tak szybko jak to możliwe. Dobrze ustawiony stop loss chroni przed możliwością pojawienia się margin call, czyli wezwaniu do uzupełnienia depozytu.
Na obrazie powyżej widać, że jest możliwość założenia tak zwanego trailing stop. Kroczący stop loss pozwala na bardziej elastyczne zlecenia obronne.
Opcje jako możliwość stworzenia automatycznego stop lossa
Stop loss ma wadę, ponieważ zamyka od razu pozycję w sposób mechaniczny. W efekcie naraża się na fałszywe wybicia ważnych wsparć i oporów. Rozwiązaniem może być opcja. Ten instrument pochodny pozwala na zajęcie pozycji obronnej przy jednoczesnej szansie na dalszy wzrost wartości pierwotnej pozycji.
Posłużmy się przykładem. Inwestor 1 sierpnia 2023 roku nabył 100 akcji spółki Apple, płacąc za 1 akcję 196 $. W celu zabezpieczenia się przed spadkami inwestor nabył opcję put wygasającą w grudniu 2023 roku i ceną wykonania na poziomie 195 $. Cena zakupu tej opcji wynosiła 1 sierpnia 6,75 $. Można zatem powiedzieć, że jest to ekwiwalent stop loss na poziomie 188,25 $. Do 18 sierpnia kurs Apple spadł do poziomu 174 $. Oznacza to 21 $ straty na każdej akcji. Jednocześnie kurs opcji put wzrósł w tym czasie z 6,75$ do 17,7$. W efekcie inwestor na opcji put zarobił 9,95 $ na akcję. W efekcie strata na transakcji wyniosła 11,05 $. Inwestor zdecydował się na zamknięcie opcji put (zgarnia zysk z transakcji) oraz przetrzymać transakcję na akcjach Apple.
Do 5 września 2023 roku kurs akcji wzrósł do poziomu 189,9 $. Oznaczało to, że strata na akcjach zmniejszyła się do 5,1$ na akcję. Inwestor zdecydował się na sprzedaż akcji Apple. Łącznie na transakcji zabezpieczającej i pozycji akcyjnej inwestor zarobił 4,85 $ na akcji (łącznie 485 $). Jeśli miałby samego stop loss na poziomie 188,25 $, czyli inwestor straciłby 6,75$.
Czym są opcje i jak działają?Czym jest take profit?
Take profit jest to transakcja, która ma aktywować zlecenie zamknięcia pozycji w sytuacji, kiedy zrealizuje się zakładany przez inwestora poziom wzrostu lub spadku instrumentów finansowych. Można zatem powiedzieć, że take profit jest aktywowany, kiedy inwestor osiąga zakładany poziom zysku. Take profit jest dobrym narzędziem dla inwestora, który nie ma czasu śledzić zmian kursów instrumentów finansowych na bieżąco. Inwestor ustala poziom zysku, jaki chce osiągnąć z danej transakcji. Jeśli w ciągu dnia nastąpiła aktywacja zlecenia, inwestor inkasuje zysk.
Sposobów ustawiania zleceń take profit jest bardzo dużo. Wszystko zależy od wielu czynników. Wśród nich można wymienić wielkość zlecenia, zakładana relacja zysk/ryzyko czy sposób inwestowania przez inwestora. Kolejnym istotnym czynnikiem jest sytuacja na wykresie. W przypadku ustawienia zlecenie take profit warto sprawdzić, gdzie znajdują się wsparcia i opory. Poziom oporu jest istotny w przypadku założenia długich pozycji. W przypadku zajęcia krótkiej pozycji poziom take profit może być ustawiony blisko wsparcia. Zatem jeśli uważasz, że dana spółka czy indeks giełdowy poruszają się w trendzie spadkowym, to warto zająć krótką pozycję i ustawić take profit w okolicy wsparcia. Czasami pomocna w analizie trendu może mieć analiza techniczna czy analiza price action.
Jak działa take profit? Najłatwiej wyjaśnić to na przykładzie. Inwestor nabywa akcje spółki Apple po cenie 195 $. Ma on nadzieję, że kurs akcji amerykańskiej firmy wzrośnie w ciągu kolejnych dni do poziomu 210 $. W tym miejscu inwestor ustawia zlecenie take profit. Jeśli kurs akcji dotrze do poziomu 210 $, to aktywuje się zlecenie sprzedaży, a inwestor zainkasuje 15 $ zysku na każdej zakupionej akcji. Jeśli kurs akcji nie dojdzie do poziomu aktywacji pozycji, to zamknięcie pozycji musi nastąpić „ręcznie”.
Przykładowa transakcja take profit
Inwestor zajął długą pozycję na akcjach PKO BP. 7 września 2022 roku kupił akcje PKO po cenie 22,51 zł za sztukę. Jednocześnie uważa, że nadal trwa trend spadkowy, zatem odbicie będzie krótkotrwałe. W tym celu ustawił zlecenie take profit na poziomie 24,55 zł, czyli nieco poniżej ostatniego lokalnego szczytu. Tym potencjalnym oporem było maksimum z 26 sierpnia (24,60 zł).
W ciągu kolejnych trzech sesji nastąpiło mocne odreagowanie na kursie PKO BP. W efekcie nastąpiła realizacja take profit na otwarciu sesji z 12 września 2022 roku. Transakcja została zamknięta na poziomie 24,70 zł, a więc o 15 groszy powyżej take profit.
Spójrzmy, jak rozwinęła się sytuacja techniczna w kolejnych tygodniach. Po zbliżeniu się kursu w okolice linii trendu spadkowego nastąpił powrót do spadków i ustanowienie nowego minimum trendu spadkowego. Jednak od 11 października 2022 roku nastąpiło wzrostowe odreagowanie, które trwało do połowy stycznia 2023 roku. W tym czasie kurs akcji PKO BP wzrósł z poziomu 21,7 zł do 36,13 zł.
Ustawienie take profit na platformie – przykład XTB
Poniżej znajduje się przykład założenia zlecenia take profit u brokera XTB za pomocą platformy xStation. Na początku inwestor złożył zlecenie kupna kontraktu CFD na US 100. Inwestor złożył zlecenie kupna z ceną 15 413,32 punktów. Wolumen transakcji to 0,05 lota. Zatem wielkość nominalna kontraktu wynosi 15 413 $. Na obrazie widać, że inwestor założył transakcję, gdzie jednocześnie otworzył stop loss na poziomie 15 300,13 punktów. Z kolei take profit został ustalony na poziomie 15 500 punktów. Zgodnie z danymi pokazanymi w okienku zlecenia, taka transakcja może wygenerować 85,18 punktów zysku, co jest równoznaczne z zyskiem z transakcji na poziomie 371,11 punktów.
Na obrazie powyżej widać, że jest możliwość założenia tak zwanego trailing stop. Kroczący stop loss pozwala na bardziej elastyczne zlecenia obronne.
Take Profit i Stop Loss: Podsumowanie
Stop loss oraz take profit mogą być użytecznym narzędziem w rękach inwestorów. Szczególnie pomocne mogą być dla osób, które mają problem z ucinaniem zysków oraz pozwalaniem stratom rosnąć. Stop loss pozwala na zamknięcie pozycji w sytuacji, kiedy kurs instrumentu bazowego przekroczy poziom alarmowy. W przypadku take profit zlecenie pozwala na automatyczne zamknięcie pozycji w sytuacji, w której cena danego aktywa osiągnie zakładany poziom.
Warto jednak pamiętać, że sam stop loss czy take profit nie uczynią z Ciebie dobrego inwestora. Najważniejsze jest opracowanie strategii inwestycyjnej, która jest dopasowana do twojego charakteru oraz kontrola ryzyka.
Bezpieczne inwestycje – jak inwestować z pewnym zyskiem?Najczęściej zadawane pytania
Co to jest stop loss?
Co to jest take profit?
Czy warto stosować stop loss?
Gdzie założyć stop loss?
Na jakich instrumentach mogę zakładać stop loss?
Na czym nie warto stosować stop lossów?