Czym jest ulga abolicyjna, dla kogo jest przeznaczona i ile wynosi? Może ona znacznie wpłynąć na wysokość podatku, który powinniśmy zapłacić. Warto wiedzieć, jak i kiedy można z niej skorzystać, jeśli w ostatnich miesiącach uzyskiwaliśmy dochód za granicą.
- Co to jest ulga abolicyjna?
- Ile wynosi ulga abolicyjna?
- Kiedy przysługuje ulga abolicyjna?
- Kogo dotyczy ulga abolicyjna?
- Metoda proporcjonalnego odliczenia a ulga abolicyjna
- Metoda wyłączenia z progresją a ulga abolicyjna
- Ulga abolicyjna – przykład
- Ulga abolicyjna – kalkulator. Jak obliczyć?
- Jak złożyć zeznanie z ulgi abolicyjnej?
- Ile można zyskać z ulgi abolicyjnej w 2023/2024 roku?
- Pytania i odpowiedzi nt. ulgi abolicyjnej
Kluczowe informacje:
- Ulga abolicyjna polega na zmniejszeniu różnic między dwoma systemami rozliczeń: metodą proporcjonalnego obliczania podatku oraz metodą wyłączania z progresją.
- Przysługuje osobom, które mieszkają w Polsce, ale posiadają dochody uzyskiwane za granicą. Wyjątek stanowią kraje, z którymi Polska nie ma podpisanej umowy ws. unikania podwójnego opodatkowania oraz tzw. raje podatkowe.
- Od 2021 r. limit dla ulgi abolicyjnej wynosi maksymalnie 1360 zł.
Ulga abolicyjna jest rozwiązaniem przydatnym dla osób pracujących poza Polską. Dotyczy zarówno etatowych pracowników, jak i właścicieli działalności gospodarczej czy zatrudnionych na podstawie innego stosunku pracy. Pozwala na zmniejszenie różnicy między dwoma systemami rozliczeniowymi. By jednak z niej skorzystać, trzeba wiedzieć, jak ją obliczyć i komu dokładnie przysługuje. Na szczęście jej warunki ściśle precyzują polskie przepisy podatkowe.
Co to jest ulga abolicyjna?
Dzięki uldze abolicyjnej obliczymy, jaką od podatku odliczymy różnicę między:
- podatkiem obliczonym metodą proporcjonalnego odliczenia,
- podatkiem obliczonym metodą wyłączenia z progresją.
Rozwiązanie to sprawia, że podatek zapłacony zgodnie z przepisami jest unormowany, niezależnie od formy, którą wybierzemy. Różnica między tymi dwoma sposobami rozliczenia jest minimalizowana.
Ile wynosi ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna wynosi dokładnie tyle, ile różnica między dwoma systemami rozliczeń, wymienionymi powyżej. Niezbędne jest więc porównanie kwoty podatku obliczonego metodą odliczenia proporcjonalnego i tego wyliczonego na podstawie metody odliczenia proporcjonalnego.
Odjęcie jednej kwoty od drugiej jednoznacznie wskazuje na wysokość ulgi. Ale musimy wziąć też pod uwagę jeszcze kwestię limitu ustalonego w przepisach oraz wyjątków od niego. Do nich jednak wrócimy jeszcze w dalszej części artykułu.
Kiedy przysługuje ulga abolicyjna?
W przypadku jakiego stosunku służbowego skorzystać możemy z ulgi abolicyjnej? Dokładne okoliczności i warunki jej obowiązywania ulgi opisane są w przepisach podatkowych. Zgodnie z nimi, dotyczy ona każdego, kto za granicą uzyskuje przychody:
- ze stosunku służbowego,
- ze stosunku pracy,
- ze stosunku pracy nakładczej,
- ze spółdzielczego stosunku pracy,
- z działalności gospodarczej (opodatkowanej według skali podatkowej, podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych),
- z działalności wykonywanej osobiście,
- z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i pokrewnych.
Warunkiem jest to, że zastosowanie do niej musi mieć metoda proporcjonalnego odliczenia 1.
Kogo dotyczy ulga abolicyjna?
Opisywana ulga przysługuje wszystkim osobom, które podlegają w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, a jednocześnie rozliczają się z dochodów uzyskanych za granicą. Co istotne, mowa jest tu zatem o polskich rezydentach podatkowych, do których zagranicznych dochodów ma zastosowanie metoda proporcjonalnego odliczenia.
Dotyczy to w praktyce wszystkich osób na stałe mieszkających w kraju, ale tymczasowo (lub sezonowo) pracujących za granicą. Z ulgi abolicyjnej korzystać możemy nawet wtedy, gdy w ogóle nie generujemy dochodów w Polsce.
Kredyt dla pracujących za granicąJakie kraje obejmuje ulga abolicyjna?
Z ulgi abolicyjnej skorzystać możemy tylko wtedy, gdy zarabialiśmy w kraju, który ma podpisaną z Polską umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania. Przewidywać ona musi zwolnienie z progresją oraz odliczenie proporcjonalne. Lista ta jest bardzo długa i obejmuje przeważającą część najczęściej odwiedzanych przez Polaków państw.
Do tej grupy nie są zaliczane tzw. raje podatkowe. Mowa tu o takich państwach, które stosują szkodliwą konkurencję podatkową. Przykładem mogą być np. Kajmany czy Andora.
Metoda proporcjonalnego odliczenia a ulga abolicyjna
Przy obliczaniu ulgi abolicyjnej brana jest pod uwagę metoda proporcjonalnego odliczenia. Na czym jednak ona dokładnie polega? Zakłada opodatkowanie całego dochodu: zarówno osiągniętego w Polsce, jak i za granicą. Jednocześnie uwzględnia możliwość odliczenia podatku płaconego do tej pory za granicą. Istotny jest tu limit, którym objęty jest zagraniczny podatek dochodowy. Odliczenie to wyliczane jest w łatwy sposób:
- sumujemy dochody z zagranicy z tymi z Polski,
- od otrzymanej sumy wyliczamy podatek według skali podatkowej,
- uzyskaną wartość mnożymy przez dochód uzyskany za granicą,
- wynik dzielimy przez sumę dochodów.
Co ważne, metoda proporcjonalnego odliczenia zakłada konieczność złożenia zeznania rocznego, nawet jeśli nie osiągnęliśmy żadnych przychodów w Polsce.
Metoda wyłączenia z progresją a ulga abolicyjna
Druga metoda, niezbędna do wyliczenia abolicji podatkowej, to wyłączenie z progresją. W tym przypadku zagraniczny dochód jest wyłączony z podstawy opodatkowania w naszym kraju. Uwzględniamy go jedynie przy ustalaniu podatku należnego od dochodów uzyskanych w Polsce. Aby go obliczyć:
- dodajemy do dochodów podlegających opodatkowaniu w Polsce dochody uzyskane za granicą (które są z tego podatku zwolnione),
- od sumy dochodów obliczamy podatek według skali podatkowej,
- ustalamy stopę procentową, dzieląc wartość podatku przez sumę dochodów z Polski i z zagranicy, a następnie mnożymy wynik przez 100,
- wyliczoną stopę procentową stosujemy do dochodu uzyskanego w Polsce (podlegającemu opodatkowaniu podatkiem dochodowym).
W tym przypadku osoby, które nie osiągnęły żadnych dochodów w Polsce, nie muszą składać rocznego zeznania. Warunkiem jest jednak to, że osiągnęły dochód za granicą, wobec którego stosuje się wyłączenie progresją.
Ulga abolicyjna – przykład
W jakiej sytuacji będziemy mogli skorzystać z ulgi abolicyjnej? Posłużmy się tu czytelnym przykładem. Na podstawie powyższych informacji ustaliliśmy, że skorzystać z niej mogą polscy rezydenci podatkowi, którzy tymczasowo pracowali za granicą. Co istotne, zarabiali oni w kraju, z którym Polska ma podpisaną odpowiednią umowę, umożliwiającą skorzystanie z tego rozwiązania.
Na podstawie tych informacji stwórzmy przykład obrazujący, w jakiej sytuacji ulga abolicyjna znajdzie swoje zastosowanie.
Załóżmy, że pracujemy jako nauczyciel w jednym z polskich miast. Przez 10 miesięcy w roku jesteśmy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę. Następnie na 2 miesiące wyjeżdżamy do Danii, by opiekować się osobami starszymi, na podstawie umowy zlecenia, zawartego z agencją pracy. Czy w takim przypadku możemy skorzystać z opisywanego rozwiązania?
Tak, ulga abolicyjna nam przysługuje. Musimy jednak wiedzieć, jak dokładnie ją obliczyć.
Ulga abolicyjna – kalkulator. Jak obliczyć?
Przyjmijmy, że:
- przez 10 miesięcy pracy w Polsce zarobiliśmy 40 tys. zł;
- przez 2 miesiące w Danii zarobiliśmy 40 tys. zł;
- dochód łączny to 80 tys. zł.
Nasz dochód łączny wynosi zatem 80000 zł. W takiej sytuacji musimy obliczyć najpierw podatek dwiema metodami.
Metoda proporcjonalnego odliczenia
W przypadku proporcjonalnego odliczenia:
- podatek zapłacony za granicą wynosi 5000 zł;
- podatek w Polsce to 13074,88 zł;
- limit odliczenia dla zagranicznego podatku to 6537,44 zł.
W Polsce podatek do zapłacenia wyniesie nas zatem 8074,88 zł. Od polskiego podatku odejmujemy ten zapłacony już za granicą.
Metoda wyłączenia z progresją
Teraz czas obliczyć podatek metodą wyłączenia z progresją. W tym przypadku:
- podatek w Polsce to 13074,88 zł;
- przyjęta stopa procentowa to 16,34%.
W takiej sytuacji podatek do zapłacenia w Polsce jest równy 6536 zł. Jest to wynik pomnożenia stopy procentowej przez uzyskane 40 tys. zł.
Kwota ulgi abolicyjnej
Abolicja podatkowa to różnica między dwoma wskazanymi powyżej metodami. W naszym przypadku wynosi ona 1538,88 zł. Bierzemy w tym miejscu pod uwagę także odliczenie do wysokości limitu ulgi wynoszącego 1360 zł.
Obliczanie podatku
Ostatnim krokiem jest obliczenie, ile wyniesie należny nas podatek. Aby to zrobić, od kwoty z pierwszej metody odejmujemy wysokość ulgi. Wykonujemy zatem działanie:
- 8074,88 zł – 1360 zł = 6715 zł.
Ostatecznie nasz podatek wynosi 6715 zł 2.
Jak złożyć zeznanie z ulgi abolicyjnej?
Ulga abolicyjna jest odliczana od podatku. I trzeba ją zaznaczyć w zeznaniu podatkowym. Zgodnie z przepisami, wskazujemy ją w:
- załączniku PIT/0,
- składanym zeznaniu rocznym.
Co istotne, informacja o niej znaleźć się musi w obu wymienionych powyżej dokumentach. Nie wystarczy oznaczyć ją tylko w jednym z nich. W przypadku zeznania rocznego, dotyczy PITów:
- PIT-36,
- PIT-36S,
- PIT-36L,
- PIT-36LS,
- PIT-28,
- PIT-28S.
Ile można zyskać z ulgi abolicyjnej w 2023/2024 roku?
Wysokość podatków należnych do zapłaty zależy od wielu czynników. W głównej mierze od dochodów uzyskanych zarówno w kraju, jak i poza jego granicami. Sama ulga abolicyjna nie może jednak być wyższa niż jej ustalony przez ustawodawcę limit.
Limit dla ulgi abolicyjnej
Niezmiennie od 2021 roku obowiązuje w Polsce limit ulgi możliwy do odliczenia. Wynosi on maksymalnie 1360 zł. Oznacza to w praktyce, że wysokość dokonywanego odliczenia nie może przekroczyć tej kwoty. Od tej reguły wyjątek stanowią jedynie prace wykonywane poza terytorium lądowym państw.
Pytania i odpowiedzi nt. ulgi abolicyjnej
Co to abolicja?
Zgodnie z definicją, jest to odstąpienie od ścigania przestępstw określonej kategorii. W ostatnim czasie natomiast jest to określenie kojarzone z poprawką, która miała zostać wprowadzona wraz z Polskim Ładem i obowiązywać od 1 lipca do 31 grudnia 2022 roku. Prezydent skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego, gdzie jej przepisy zostały uchylone.
Jak się ma abolicja podatkowa do ulgi abolicyjnej?
Abolicja podatkowa miała czasowo zmienić sposoby rozliczania się osób zyskujących dochody za granicą. Ostatecznie jednak Prezydent RP w trybie kontroli następczej skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego. Zarzucone jej zostało m.in. naruszenie zasad zaufania do państwa i równości. Zakładała opodatkowanie ryczałtem przejściowym dochodów podlegających w Polsce opodatkowaniu podatkiem dochodowym, które nie zostały zadeklarowane w całości lub części do opodatkowania przez płatnika. Stawka tego ryczałtu ustalona była na poziomie 8% podstawy opodatkowania, czyli na niższym niż stawka podatników PIT i CIT.
Od kiedy obowiązuje ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna w obecnej, limitowanej formie, obowiązuje od 2021 roku. Od tego czasu też nie może ona wynosić więcej niż 1360 zł.
Kiedy nie przysługuje ulga abolicyjna?
Ulga abolicyjna nie przysługuje, gdy uzyskiwaliśmy dochody w krajach niespełniających kryteriów jej przyznawania, np. rajach podatkowych.
Polski Ład a abolicja podatkowa
Po wprowadzeniu Polskiego Ładu zakładano powołanie do życia abolicji podatkowej. Miała obowiązywać przez pół roku. Ostatecznie jednak 1.07.2022 roku wprowadzono zmiany, które uchyliły to rozwiązanie.
Źródła:
1. https://www.podatki.gov.pl/pit/ulgi-odliczenia-i-zwolnienia/ulga-abolicyjna/
2. https://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:3h6v02WElfkJ:https://www.gov.pl/attachment/9fd0728b-634a-44b6-ad22-f958dba55f12&cd=12&hl=pl&ct=clnk&gl=pl