Wcześniejsza spłata kredytu – jak odzyskać zwrot prowizji?

Wcześniejsza spłata kredytu to krok, który pozwala pozbyć się finansowego balastu. Dzięki temu możemy cieszyć się nie tylko większą rezerwą w domowym budżecie, ale również lepszą zdolnością kredytową. Czy jednak odzyskanie prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu zawsze jest możliwe? Sprawdź, jak sprawnie odzyskać od banku swoje pieniądze.

Podczas zaciągania zarówno kredytu gotówkowego, jak i hipotecznego, godzimy się na ustalone z bankiem warunki. Także te dotyczące terminu spłaty, wysokości rat i sposobu ich naliczania. Ale niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że wraz ze wcześniejszą spłatą należy nam się zwrot prowizji bankowej. Warto skorzystać z tej możliwości.


  • Na złożenie wniosku o zwrot prowizji dla spłacanego wcześniej zobowiązania mamy 6 lat. Później prawo do zwrotu ulegnie przedawnieniu.
  • Bank ma 30 dni na rozpatrzenie złożonego wniosku. Jeżeli w tym czasie nie otrzymamy decyzji, mamy prawo skierować sprawę na drogę sądową.
  • W przypadku negatywnej odpowiedzi banku możemy złożyć reklamację. Warto wtedy powołać się na Stanowisko Rzecznika Finansowego i Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Czy bank musi oddać prowizję kredytobiorcy, który spłacił kredyt wcześniej?

Według orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 2019 roku, kredytobiorca ma prawo żądać od kredytodawcy, proporcjonalnego zwrotu prowizji, odsetek oraz ubezpieczenia, związanych z udzieleniem zobowiązania. To oznacza, że banki zostały zmuszone przepisami prawa do proporcjonalnego zwrotu kredytobiorcy poniesionych przez niego kosztów 1. Kwestia oddania kredytobiorcy prowizji bankowej za wcześniejszą spłatę kredytu od dłuższego czasu wzbudza jednak duże zainteresowanie. Nic dziwnego – w niektórych przypadkach ta stanowi bowiem znaczącą część całkowitego kosztu kredytu.  

Wyrok TSUE dotyczy jednak tylko kredytów konsumenckich, do których nie zaliczają się kredyty hipoteczne. Te reguluje zupełnie inna ustawa. 

Kto może starać się o zwrot prowizji bankowej?

Zwrot kosztów kredytu należy się wszystkim klientom, którzy wzięli kredyt po 1 stycznia 2012 roku (w tym dniu zaczęła obowiązywać ustawa o kredycie konsumenckim) i spłacili go przed terminem. Gdy umowa kredytu opiewa na wartość nie wyższą niż 255 550 zł, ponieważ tylko wtedy możemy mówić o kredycie konsumenckim. Wyjątek stanowi kredyt bez zabezpieczenia w postaci hipoteki, przeznaczony na remont nieruchomości.

W przypadku kredytu hipotecznego zwrot kosztów należy się jedynie tym klientom, którzy zaciągnęli kredyt po wejściu w życie nowej ustawy o kredycie hipotecznym (22.07.2017). W przypadku przedterminowej spłaty kredytu mieszkaniowego możemy powołać się na art. 39 ustawy o kredycie hipotecznym z dnia 23 marca 2017 roku, którego punkt pierwszy brzmi:

W przypadku spłaty całości kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny, całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie tej umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.

Wcześniejsza spłata kredytu konsumenckiego – jak uzyskać zwrot prowizji

Kredyt konsumencki to zobowiązanie, którego wartość nie przekracza 255 550 zł (lub jej równowartości w walucie obcej). Jest to też kredyt, który nie jest zabezpieczony np. wpisem do hipoteki. Rolę kredytu konsumenckiego spełniają zatem:

Wcześniejszej spłaty kredytu gotówkowego, można dokonać samodzielnie, logując się do swojej bankowości internetowej i zlecając przelew. W przypadku pożyczki – w niektórych przypadkach konieczne może okazać się podpisanie aneksu do umowy.

Wraz z wcześniejszą spłatą kredytu, konsument zyskuje prawo do zwrotu prowizji bankowejDokładne zasady określa artykuł 49 ustawy o kredycie konsumenckim:

W przypadku spłaty całości kredytu przed terminem określonym w umowie, całkowity koszt kredytu ulega obniżeniu o te koszty, które dotyczą okresu, o który skrócono czas obowiązywania umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.

Zwrot prowizji przy kredycie konsumenckim

Zgodnie z prawem przy wcześniejszej spłacie kredytu, kredytobiorcy należy się zwrot prowizji w wysokości wprost proporcjonalnej do pozostałego okresu spłaty wynikającego z umowy. Jak to wygląda w praktyce?

Przykład. Jeśli kredyt gotówkowy został zaciągnięty na 24 miesiące i bank pobrał z tego tytułu 600 zł prowizji, to wcześniejsza spłata po 12 miesiącach powinna skutkować tym, że zostanie nam zwrócona kwota 300 zł.

Jak odzyskać swoje pieniądze? Niektóre banki (np. Santander Bank Polska) umożliwiają złożenie wniosku o zwrot prowizji już podczas składania dyspozycji o wcześniejszą spłatę kredytu. W takiej sytuacji nie trzeba nic robić – środki zostaną przelane na nasz rachunek w ciągu 14 dni.

wcześniejsza spłata kredytu w Santander BP w bankowości online
Zrzut ekranu Santander

A jak wygląda to w innych bankach? Niektóre z nich wymagają od swoich klientów, aby Ci osobno złożyli wniosek o częściowy zwrot kosztów. Taki formularz można przekazać za pośrednictwem bankowości elektronicznej, wysłać pocztą, lub też złożyć stacjonarnie w wybranej placówce banku.

Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego

Zaciągnięcie kredytu hipotecznego na zakup wymarzonego domu lub mieszkania to proces, który jest wyjątkowo czasochłonny i obkupiony licznymi procedurami. Choć wszelkie warunki, na czele z kluczowymi parametrami wysokości kredytu, ilości rat czy ich wysokości są zapisane w umowie, to nie oznacza to jednak, że nie mamy prawa do przyśpieszenia spłaty zobowiązania – a zatem do zmniejszenia ilości kolejnych rat. 

Zgodnie z zapisami ustawy o kredycie hipotecznym, klient ma prawo do wcześniejszej spłaty zobowiązania w każdym momencie jego trwania. Możliwość otrzymania prowizji za wcześniejszą spłatę dotyczy jednak umów kredytowych zawartych po 22 lipca 2017 roku. Osobom, które wzięły kredyt hipoteczny przed tym dniem, taka opcja nie przysługuje. 

Uwaga! Warto się upewnić, czy nie poniesiemy dodatkowej opłaty za wcześniejszą spłatę kredytu mieszkaniowego. Banki mają prawo pobrać do 3% od spłaconej kwoty, w przypadku gdy nadpłata kredytu następuje w przeciągu pierwszych 3 lat od podpisania umowy.

Co więcej, zgodnie z wyżej przytoczonym prawem, w przypadku chęci wystąpienia o przyśpieszoną spłatę zobowiązania musimy otrzymać od banku w ciągu 7 dni kompleksowe informacje na temat zasad i procedur dotyczących przyśpieszonej spłaty kredytu pod hipotekę. Kredytodawca jest też zobowiązany zwrócić nam odsetki za przyszły okres, który został objęty przyśpieszoną spłatą.

Zwrot prowizji przy wcześniejszej spłacie kredytu hipotecznego – jak odzyskać prowizję? 

Zwrot prowizji w przypadku kredytu hipotecznego najczęściej realizowany jest na podstawie wniosku klienta. Co powinien zawierać taki dokument? 

  • Dane osobowe klienta, składającego wniosek, 
  • dane banku, 
  • numer umowy kredytowej, której dotyczy wniosek oraz datę jej zawarcia, 
  • numer konta bankowego, na który mają zostać zwrócone środki z prowizji. 

W przypadku spłaty całości kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie tej umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.

Art. 39 ust. 1 Ustawy o kredycie hipotecznym

Zwrot prowizji za kredyt konsolidacyjny

Kredyt konsolidacyjny również należy do grupy kredytów konsumenckich. To oznacza, że w tym wypadku także ma zastosowanie wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu konsolidacyjnego dotyczy jedynie zobowiązań, zawartych po 18 grudnia 2011 roku. Tylko te zostały objęte zapisami ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredytach konsumenckich oraz powiązanym z nim wyrokiem TSUE. 

Po jakim czasie od spłaty kredytu można wnioskować o zwrot prowizji?

O oddanie prowizji można starać się już w dniu dokonania całkowitej spłaty kredytu. Nie trzeba jednak robić tego od razu. Zgodnie z zapisami Kodeksu cywilnego, kredytobiorca może złożyć wniosek o zwrot prowizji w czasie do 6 lat od spłaty zobowiązania. Później roszczenie ulega przedawnieniu.

Wcześniejsze spłata kredytu – ile to kosztuje?

Kwestia opłat za przyśpieszoną spłatę kredytu jest oczywiście ściśle uzależniona nie tylko od tego, czy mówimy o zobowiązaniu hipotecznym, czy gotówkowym, ale również od rodzaju spłacanych rat.

Koszty wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego

  • Wcześniejsza spłata przed upływem 3 lat trwania zobowiązania ze zmienną stopą oprocentowania – bank może naliczyć opłaty za tę procedurę wynoszące nie więcej niż 3% spłacanej kwoty.
  • Jeśli jednak konsument spłaca kredyt hipoteczny oprocentowany zmienną stopą dłużej niż 3 lata, wówczas bank nie może już stosować żadnych dodatkowych opłat za podjęcie decyzji o szybszej spłacie zobowiązania.

W przypadku kredytów hipotecznych ze zmienną stopą procentową wysokość opłaty za przedterminową całkowitą spłatę w poszczególnych bankach prezentuje się następująco:

Nazwa bankuProwizja za spłatę całkowitąProwizja za spłatę częściową
Alior Bank2,5%2,5%
BNP Paribas1,5%1,5%
ING Bank Śląski0%0%
mBank2%0%
Millennium Bank0% – dla kredytów o które wnioskowano po 1.05.2017 r.
2% – dla kredytów o które zawnioskowano do 30.04.2017
0%
Pekao SA0 lub 2% – dla umów zawartych przed 21 lipca 2017r.
3% – dla umów zawartych po 21 lipca 2017 r.
0 lub 2% – dla umów zawartych przed 21 lipca 2017r.
3% – dla umów zawartych po 21 lipca 2017 r.
PKO BP0%0%
Santander BP0%
3% – w przypadku spłaty w pierwszych trzech latach kredytowania
0%
3% – w przypadku spłaty w pierwszych trzech latach kredytowania
[Dane na dzień 28.02.2023]

Banki mogą pobierać powyższą opłatę tylko w ciągu pierwszych 3 lat trwania zobowiązania. Po tym czasie wcześniejsza spłata kredytu jest bezpłatna. Warunki prowizji mogą się różnić dla kredytów hipotecznych ze stałym oprocentowaniem.

Opłaty za wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego

W przypadku kredytów gotówkowych, kwestia naliczenia opłat za wcześniejszą spłatę leży już całkowicie w gestii danego banku i nie ma prawnych przeciwwskazań za ich nakładaniem. Co za tym idzie, warto przed poinformowaniem banku o chęci szybszej spłaty zapoznać się z zasadami naliczania opłat za taką procedurę – może się bowiem okazać, że będzie ona nieopłacalna!

Uzasadnienie istnienia dodatkowych opłat za przyśpieszoną spłatę kredytu jest proste. Bank chce w ten sposób zrekompensować sobie utraconą szansę odzyskania zapisanych w umowie odsetek. Ale zamiast spłacać w całości zobowiązanie, możesz też wykonać częściową nadpłatę kredytu gotówkowego – tu nie wszystkie banki pobierają za to opłatę.

Wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego a urząd skarbowy

Ta sprawa trapi wiele osób, które przymierzają się do wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego. Zastanawiają się one, czy niezbędne jest zgłoszenie czegokolwiek do urzędu, gdy spłaci się kredyt wcześniej. Do tego zagadnienia można podejść od dwóch stron.

Część osób zastanawia się, czy trzeba udowodnić urzędowi skarbowemu, skąd pochodziły pieniądze przeznaczone na wcześniejszą spłatę. Odpowiedź brzmi: nie trzeba – choć oczywiście, zawsze istnieje taka możliwość, że urząd poprosi o potwierdzenie źródła środków. Szczególnie gdy zarabiamy np. 5 tysięcy złotych, a spłacimy pozostałą część kredytu w wysokość 200 tysięcy. Będzie to zwyczajnie podejrzane – dobrze więc zawsze spłacać kredyt „legalnymi” i udokumentowanymi środkami.

Inne osoby głowią się nad tym, czy wcześniejsza spłaty kredytu generuje przychód, który będzie podlegał opodatkowaniu. Odpowiedź brzmi: nie spowoduje to powstania przychodu, dlatego nie ma potrzeby w tym przypadku rozliczania podatku dochodowego od osób fizycznych.

Dlaczego warto szybciej spłacić kredyt?

Kredyt to jedno z najbardziej obciążających budżet zobowiązań. Świadomość tego, że co miesiąc przez kilka lub kilkanaście lat, będziemy zmuszeni oddawać znaczną część naszego wynagrodzenia na rzecz banku, potrafi powodować istotny dyskomfort i poczucie presji. Szybsza spłata zobowiązania może więc znacznie poprawić nasze samopoczucie i zauważalnie poprawić komfort życia.

Dodatkowo przyśpieszona spłata zobowiązania gotówkowego, jak i hipotecznego, wiąże się z istotną poprawą zdolności kredytowej. Jeżeli za jakiś czas po uporaniu się z dotychczasowym zobowiązaniem pojawi się potrzeba wzięcia nowego kredytu konsumpcyjnego, szanse na jego otrzymanie będą większe.

W sytuacji poprawy swojej kondycji finansowej warto rozważyć wcześniejszą spłatę kredytu jako istotny krok ku uporządkowaniu swoich finansów. Szczególnie w przypadku kredytu hipotecznego, przyśpieszona spłata niesie niebagatelną korzyść – szybciej stajemy się wyłącznymi właścicielami wymarzonego mieszkania, bez obawy, że przez ogromną część życia wisi nad nią widmo „hipoteki”.


Sprawdź, też: Jak oszczędzać pieniądze? 8 pomocnych trików!


Zalety i wady szybszej spłaty kredytu – podsumowanie

Zmierzając ku podsumowaniu dzisiejszego tekstu – sprawdźmy, jakie są mocne i słabsze strony podjęcia się przyśpieszonej spłaty kredytu.

Zalety:

  • Możliwość zaoszczędzenia istotnej sumy środków, które do tej pory były wykorzystywane na spłatę zobowiązań.
  • Zastrzyk dodatkowej gotówki w postaci zwrotu prowizji.
  • Poprawa zdolności kredytowej.
  • Komfort psychiczny.
  • Nabycie pełnej własności wobec mienia, które dotychczas było kredytowane.

Wady:

  • Istotne koszty, jakie może nałożyć bank w przypadku wybranych kredytów hipotecznych i każdego kredytu gotówkowego.
  • Szereg dodatkowych formalności.
  • Konieczność poniesienia dużego, jednorazowego kosztu.

Najczęściej zadawane pytania

Co zrobić w przypadku, gdy bank odrzucił wniosek o odzyskanie prowizji bankowej? 

Po otrzymaniu negatywnej decyzji, kredytobiorca ma kilka możliwości, aby dochodzić swoich praw. Jedną z nich jest złożenie skargi do Rzecznika Finansowego. Jest to opcja całkowicie darmowa, jednak może nie być do końca skuteczna. Rzecznik Finansowy nie ma bowiem takich kompetencji, aby móc nakazać bankowi wydanie pozytywnej decyzji. Jego interwencja może jednak znacząco ułatwić cały proces. Inną opcją jest kontakt z prawnikiem. Doświadczony specjalista pomoże nam odzyskać należne środki.

Jak uzyskać zwrot prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu?

Aby otrzymać należne środki, wystarczy wystąpić do banku z wnioskiem o częściowy zwrot prowizji oraz innych, poniesionych przez nas kosztów. Wniosek ten można dostarczyć osobiście, wysłać pocztą (najlepiej listem poleconym) lub załatwić sprawę przez internet. 

W jakim terminie można liczyć na zwrot prowizji?

Przy wcześniejszej spłacie kredytu bank ma 14 dni na to, aby zwrócić kredytobiorcy część poniesionych przez niego kosztów. 

Czy bank może odrzucić wniosek o zwrot prowizji?

Bank ma prawo odrzucić wniosek o zwrot prowizji. W takiej sytuacji warto jednak zgłosić się do specjalisty (prawnika lub Rzecznika Finansowego), który podpowie nam, co warto zrobić, aby dostać pozytywną odpowiedź. 

Do jakiego czasu po spłacie kredytu, można złożyć wniosek o zwrot kosztów?

Zgodnie z prawem kredytobiorca ma na to 6 lat.


Źródła:

1. https://uokik.gov.pl/aktualnosci.php?news_id=15765

Jak podobała Ci się treść?
5 - ciekawa, 1 - nieciekawa
4.8/5 - (18 votes)
Komentarze (0)

Odpowiadasz na komentarz:

Komentarz zostanie opublikowany pod tą nazwą

Adres e-mail nie zostanie nigdzie opublikowany

Treści, które udostępniasz w serwisie są weryfikowane

Polecane artykuły

Zobacz wszystkie
Zobacz wszystkie