Czym jest podatek katastralny i jak działa?

Podatek katastralny płaci się nie od powierzchni nieruchomości, ale od jej wartości. Przez swoją wysokość zdecydowanie dałby się we znaki właścicielom mieszkań, ale mógłby przynieść także pozytywne zmiany. Odpowiadamy, czym jest “kataster”, w jaki sposób działa oraz jakie są szanse na to, że zostanie wprowadzony w naszym kraju.

Co to jest podatek katastralny?

Jest to forma opodatkowania, która dotyczy właścicieli nieruchomości. W przeciwieństwie jednak do podatku, który aktualnie obowiązuje w naszym kraju, “kataster” obliczany jest na podstawie ceny mieszkania, a nie jego powierzchni.

Nie brzmi to jeszcze bardzo groźnie, bo przecież taki podatek mógłby wynosić 0,05% i roczna opłata za mieszkanie, które kosztuje 300 tysięcy złotych, wyniosłaby 150 złotych. W tym jednak szkopuł, że podatek katastralny na świecie wynosi zwykle 1-2%, więc dla osób posiadających mieszkania stałby się poważnym obciążeniem dla portfela.

Jak działa podatek katastralny?

Gdy obowiązuje “kataster”, nieruchomości nie są już opodatkowane według jednego taryfikatora. W grę zaczynają wchodzić za to takie kwestie, jak lokalizacja mieszkania czy domu, wykończenie wnętrz, stan techniczny budynku i wszystko to, co wpływa na cenę nieruchomości.

Gdyby w Polsce zaczął obowiązywać np. 1,5% podatek katastralny, roczna opłata za mieszkanie, które kosztuje 300 tysięcy złotych, wyniosłaby 4500 złotych. Ta kwota zdecydowanie przewyższa poziom aktualnej daniny, która wynosi w przypadku mieszkań o średniej powierzchni 40-50 złotych. Mielibyśmy więc do czynienia ze stukrotnym podwyższeniem podatku.

Zalety i wady podatku katastralnego

Pogląd na temat podatku katastralnego zdecydowanie zależy od “miejsca siedzenia”. Osoby, które posiadają mieszkania własnościowe lub planują zakupić kolejne, naturalnie nie byłyby zwolennikami tej nowej daniny. Jeśli ktoś oparł swój model biznesowy na posiadaniu i wynajmie kilkudziesięciu mieszkań, to “kataster” byłby olbrzymim obciążeniem finansowym.

Z podatku katastralnego skorzystałyby za to gminy, do których kas popłynąłby prawdziwy strumień pieniędzy. Prawdopodobnie odbiłoby się to pozytywnie na dobru publicznym i wzrosłaby liczba inwestycji lokalnych. Możliwe też, że ceny mieszkań przestałyby tak gwałtownie rosnąć, ponieważ inwestycje w nieruchomości nie byłyby już tak opłacalne. Na pewno skorzystałyby na tym młode osoby, dla których aktualne ceny mieszkań są barierą nie do pokonania. Przez podatek katastralny wzrosnąć by mogły za to ceny wynajmu nieruchomości.

Plusy podatku katastralnego

• spekulacyjne inwestowanie w nieruchomości nie byłoby już tak opłacalne – mogłoby to wpłynąć na spadek cen mieszkań lub przynajmniej powstrzymanie niepochowanych wzrostów cen nieruchomości (szczególnie w dużych miastach),

• budżety samorządów by wzrosły, co mogłoby wpłynąć na jakość usług publicznych czy inwestycje lokalne,

• w systemach ewidencji nieruchomości panowałby większy porządek. Nowy system informatyczny usprawniłby pracę nie tylko samorządów, ale także rzeczoznawców czy banków (w przypadku udzielania kredytów hipotecznych),

• plany zagospodarowania przestrzennego byłby bardziej uporządkowane, np. poprzez wykorzystanie aktualnie niezagospodarowanych nieruchomości.

Minusy podatku katastralnego

• “kataster” nie dotknąłby tylko inwestorów, którzy żyją z posiadania wielu mieszkań – a część z nieruchomości stoi pusta w oczekiwaniu na wzrost cen. Każdy właściciel mieszkania musiałby uiścić nowy wyższy podatek. Można byłoby tego uniknąć, wprowadzając podatek katastralny tylko od drugiego czy trzeciego posiadanego mieszkania,

• właścicielom nie zależałoby na wykonywaniu regularnych remontów czy upiększaniu nieruchomości w obawie o to, że wzrośnie jej wartość, a tym samym podatek do zapłacenia,

• posiadacze mieszkań chcieliby przerzucić koszty nowego podatku na wynajmujących, stąd ceny wynajmu mogłyby wzrosnąć.

• aby podatek katastralny mógł zostać poprawnie wprowadzony, musiałaby być uruchomiona olbrzymia machina biurokratyczna związana z ewidencjonowaniem nieruchomości. Stworzenie takiego systemu pochłonęłoby bardzo wiele środków.

Podatek katastralny – najczęściej zadawane pytania