Zasiłek pielęgnacyjny 2023 – ile wynosi świadczenie i komu przysługuje?

Jednym ze sposobów wsparcia w trudnej i wyjątkowej sytuacji życiowej jest wypłata zasiłku pielęgnacyjnego. Czy w 2023 roku możemy liczyć na jego podwyżkę oraz jakie warunki musimy spełnić, by się o niego starać?

Sprawdź najnowsze promocje bankowe!

Kredyt online w Santander Consumer Bank z niższą ratą!

600 zł do Allegro z kartą kredytową Citi Simplicity w Citi Handlowym

Karta kredytowa AXI Card z limitem do 6000 zł i RRSO 0% przez 30 dni

Pomoc państwa w samodzielnej egzystencji obywateli

Rządy większości krajów podejmują wiele działań, by zapewnić swoim obywatelom pełne bezpieczeństwo socjalne na każdym szczeblu sytuacji życiowych. Formą wsparcia jest, m.in. realizowanie świadczeń pieniężnych, w tym zasiłków. W Polsce wypłacane są przez:

• Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) oraz
• Miejskie ośrodki pomocy społecznej, czyli tzw. MOPS.

Pośredniczą w tym wszystkim gminy jako terenowe jednostki samorządowe.

ZUS zajmuje się wypłatą przede wszystkim tych świadczeń, na które każdy obywatel odprowadza składki (tj. na ubezpieczenie zdrowotne, wypadkowe, chorobowe, emerytalne czy rentowe). Z kolei zadaniem lokalnych ośrodków społecznych jest pomoc każdemu, kto znajdzie się w kiepskiej sytuacji życiowej – straci pracę, nagle zachoruje lub podda się rehabilitacji zawodowej.

Jednym z popularnych dodatków rodzinnych jest zasiłek pielęgnacyjny, będący dobrym przykładem prowadzenia polityki prorodzinnej i socjalnej państwa.

Ocena polityki prorodzinnej rządu

W czasach rosnącej inflacji, gdzie m.in. świadczenie 500 plus starcza na coraz mniej, zmieniła się nieco ocena Polaków dotycząca polityki rodzinnej prowadzonej przez rząd. Na pewno ubyło ocen bardzo dobrych i dobrych względem, chociażby 2021 r. Obecnie co dziesiąty respondent (10 proc.) daje rządowi 5, więcej niż co trzeci (35 proc.) – 4, a kolejna 1/3 wystawia ocenę dostateczną (33 proc.). 16 proc. badanych nie jest zadowolona z działań prorodzinnych, a 6 proc. nie ma zdania na ten temat.

Oczywiście na wystawianie takich, a nie innych not największe znaczenie odegrały poglądy polityczne oraz orientacja światopoglądowa. Ci, którzy dali rządowi najlepsze oceny (bardzo dobre i dobre) deklarowali poglądy prawicowe. Wśród badanych tylko 19 proc. wykazywała poglądy lewicowe.

Program Maluch plus – jak uzyskać dofinansowanie w 2023 roku?

Zobacz

Zasiłek pielęgnacyjny – pomocna dłoń w sprawowaniu opieki nad niepełnosprawnymi

Czym jest zasiłek pielęgnacyjny? To jedno ze świadczeń opiekuńczych określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Głównym zadaniem takiej pomocy jest pokrycie wydatków związanych z zapewnieniem opieki osobie, która nie jest zdolna do samodzielnej egzystencji.

Założeniem zasiłku jest więc częściowa pomoc finansowa osobie niepełnoprawnej, w związku z jej stanem zdrowia i niezdolnością do podjęcia jakiejkolwiek pracy. Wypłaca go gmina za pośrednictwem, np. miejskich ośrodków pomocy społecznej w formie comiesięcznej pomocy materialnej.

Zasiłek pielęgnacyjny a świadczenie pielęgnacyjne – czym się różnią?

Wiele osób myli te dwa pojęcia, dlatego na wstępie podkreślamy, że zasiłek pielęgnacyjny i świadczenie pielęgnacyjne 2023 to dwa odrębne świadczenia. Obydwa przyznawane są na podstawie jednego aktu prawnego, ustawy o świadczeniach rodzinnych². Oba są również świadczeniami opiekuńczymi. I na tym kończą się podobieństwa między nimi.

Zasiłek pielęgnacyjny to rodzaj dodatkowej wypłaty, która jedynie częściowo pokrywa wydatki związane z zapewnieniem należytej opieki nad potrzebującym niepełnosprawnym. Z kolei świadczenie pielęgnacyjne zastępuje pełną wypłatę opiekuna. Są to zazwyczaj sytuacje, w których jesteśmy zmuszeni do całkowitej rezygnacji z pracy lub innej pracy zarobkowej – w celu sprawowania opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem (m.in. całodobowej opieki).

	Zasiłek pielęgnacyjny	Świadczenie pielęgnacyjne
Komu przysługuje?	– niepełnosprawnemu dziecku, – osobie niepełnosprawnej pow. 16 r. ż. (gdy legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności), – osobie pow. 75 roku życia, – osobie niepełnosprawnej pow. 16 r.ż. (gdy legitymuje się orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, jeśli niepełnosprawność powstała do 21. roku życia)	– matce lub ojcu, – opiekunowi faktycznemu dziecka, – inne osoby, na których ciąży obowiązek alimentacyjny
Wysokość świadczenia	215,84 zł miesięcznie	2458 zł miesięcznie

Ze świadczenia pielęgnacyjnego skorzystają wszyscy, którzy sprawują całodobową opiekę w egzystencji niepełnosprawnego, jego procesie leczenia, rehabilitacji, a także edukacji.

Jakie warunki trzeba spełnić, aby otrzymać zasiłek pielęgnacyjny?

Zgodnie z art. 16 Ustawy o świadczeniach rodzinnych³ do otrzymania tego typu zasiłku kwalifikują się wyłącznie niepełnosprawne dzieci – do 16 roku życia, posiadające orzeczenie o niepełnosprawności, a także:

• osoby niepełnosprawne powyżej 16 roku życia, jeśli legitymują się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Mogą również posiadać zaświadczenie z ZUS lub KRUS o zaliczeniu płatnika do I grupy inwalidzkiej,
• seniorzy, którzy ukończyli 75 lat,
• osoby niepełnosprawne, w wieku powyżej 16 lat legitymujące się umiarkowanym stopniem niepełnosprawności (pod warunkiem, że inwalidztwo powstało przed ukończeniem 21 roku życia). W tym przypadku może to być również orzeczenie ZUS lub KRUS o przyznaniu płatnikowi II grupy inwalidzkiej.

Pieniądze często wypłaca się również samym opiekunom inwalidów, aby z większą swobodą mogli nabywać sprzęty oraz leki, niezbędne dla prawidłowego rozwoju, rehabilitacji i leczenia niepełnosprawnego.

W jakich przypadkach prawo do zasiłku nie przysługuje?

Zdarza się czasem, że państwo odmówi wypłaty zasiłku pielęgnacyjnego. Kiedy tak się dzieje?

• Gdy dziecko przebywa w rodzinie zastępczej bądź instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (częściowo lub w całości pokrywane przez budżet państwa). Może to być, np. dom pomocy społecznej, areszt śledczy, zakład poprawczy czy placówki opiekuńczo-wychowawcze i młodzieżowe ośrodki wychowawcze,
• Gdy niepełnosprawny uprawniony jest do dodatku pielęgnacyjnego,
• Członkowie rodziny otrzymują za granicą świadczenia na pokrycie kosztów, związanych z pielęgnacją osób niepełnosprawnych.

Jaka jest wysokość zasiłku w 2023 roku?

Od 2019 roku wysokość zasiłku pielęgnacyjnego nie zmieniła się i nadal wynosi 215,84 zł miesięcznie. Jego kolejna weryfikacja i ewentualna podwyżka (lub niezmienianie kwoty) nastąpi w 2024 roku.

Niestety, wysokość świadczenia nie jest rok rocznie waloryzowana, jak chociażby renta czy emerytura. Jego kwota weryfikowana jest co 3 lata z uwzględnieniem wyniku progu badań wsparcia dochodowego rodzin, który to przedstawia Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Jednak taka weryfikacja wcale nie oznacza tego, że kwota zasiłku zostanie zmieniona.

Ostatnia weryfikacja wysokości zasiłku pielęgnacyjnego miała miejsce w 2021 roku. Wtedy też Rada Ministrów utrzymała kwotę dodatku na niezmienionym od 2019 roku poziomie.

Kryterium dochodowe 2023

Świadczenie przysługuje niezależnie od dochodów rodziny, dzięki temu nie musimy się martwić o to, że przekroczymy wskazane kryterium dochodowe.

Jak długo można pobierać pomoc pielęgnacyjną?

Główna zasada zakłada, że przyznaje się go na czas nieokreślony. Wyjątek stanowią sytuacje, w których orzeczenie o niepełnosprawności zostało przyznane na określony czas.

Przydzielany jest na poniższe okresy:

• na czas nieokreślony dla seniorów powyżej 75 roku życia oraz gdy taka decyzja została wydana na stałe albo
• na czas określony dla osób, które legitymują się orzeczeniem o niepełnosprawności lub orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności, wydanym na określony czas, np. 2 lata.

Jak uzyskać zasiłek pielęgnacyjny na dziecko?

Jeśli chcemy starać się o tego typu pomoc, musimy przede wszystkim złożyć wniosek w urzędzie gminy lub miasta, do którego jesteśmy przypisani ze względu na miejsce zamieszkania. Możemy wysłać go również w formie elektronicznej, poprzez portal Emp@tia.

Jakie jeszcze dokumenty potrzebujemy?

• Dokument tożsamości osoby niepełnosprawnej,
• Orzeczenie o niepełnosprawności wraz z uwzględnieniem stopnia lub grupy inwalidzkiej,
• W przypadku dzieci poniżej 16 lat – skrócony odpis aktu urodzenia,
• Ewentualnie możemy dostarczyć zaświadczenie z instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie (chodzi tutaj głównie o to, by wykazać, że pobyt osoby uprawnionej do zasiłku pielęgnacyjnego i przyznawane jej świadczenia, nie są w całości lub części finansowane przez budżet państwa lub NFZ),
• Upoważnienie (gdy wniosek składamy w imieniu osoby pełnoletniej). Warunek ten nie obowiązuje jedynie prawnych opiekunów niepełnosprawnego.

Wnioski możemy składać przez cały rok. Główny wzór znajduje się na stronie internetowego ośrodku pomocy społecznej. Otrzymamy go też stacjonarnie, m.in. w urzędach.

Jak długo czeka się na decyzję?

Wniosek o przyznanie lub odrzucenie zasiłku pielęgnacyjnego rozpatrywany jest w ciągu 30 dni kalendarzowych. Termin ten czasami może zostać nieco wydłużony w czasie, w celu szczegółowego przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego. Od każdej decyzji administracyjnej, przysługuje nam prawo do jej odwołania.

Czy komornik może zająć zasiłek pielęgnacyjny?

Pytanie, które nurtuje część z nas, może brzmieć, czy komornik może zabrać nam środki wypłacane przez państwo? Poczujemy ulgę, bo zasiłek zgodnie z prawem traktuje się jako jedno ze świadczeń opiekuńczych.

A to oznacza, że niemożliwe jest jego zajęcie zarówno w egzekucji alimentacyjnej, jak i niealimentacyjnej. Dokładnie opisują to przepisy Kodeksu cywilnego – a bliżej art. 833⁴, który mówi o tym, że wszelkie świadczenia rodzinne – w tym zasiłek pielęgnacyjny wyłączone są spod egzekucji komorniczej.

Zasiłek pielęgnacyjny bez zmian w 2023

Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej, wysokość zasiłku pielęgnacyjnego w 2023 roku nie uległa podwyższeniu. Ta informacja z pewnością nie ucieszy osoby, które korzystają z tego typu środków. Ceny produktów spożywczych i leków rosną z miesiąca na miesiąc a kwota, która ma częściowo pokryć najważniejsze potrzeby osób niepełnosprawnych, jak na dzisiejsze standardy – jest dość niska.

W takiej sytuacji pozostaje nam szukanie rozwiązań dodatkowych i ubieganie się, np. o zasiłek stały, o ile mamy ku temu możliwości. Przypominamy tylko, że otrzymywanie zasiłku pielęgnacyjnego nie wyklucza prawa do zasiłku stałego (za to świadczenie pielęgnacyjne już tak). Wlicza się on natomiast do dochodu, co oznacza, że zasiłek stały będzie pomniejszony o wartość zasiłku pielęgnacyjnego.

Ile wynosi zasiłek stały z MOPS 2023? Kto może się o niego starać?

Zobacz

Opiekunowie osób niepełnosprawnych mogą się też starać o specjalny zasiłek opiekuńczy. Warunkiem tego jest jednak całkowita rezygnacja z pracy zarobkowej. Nie przysługuje on, np. w momencie, gdy na osobę wymagającą opieki inna osoba jest uprawniona za granicą. No, chyba że przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego stanowią inaczej.

FAQ: najczęściej zadawane pytania