Podstawą wartości pieniądza jest zaufanie do niego. To ważne, ponieważ banknoty czasem próbuje się podrabiać. Jak rozpoznać podrobiony banknot? Ustrzeż się przed niebezpieczeństwem!

Kluczowe informacje
- Polskie banknoty mają jedne z najlepszych zabezpieczeń na świecie – mimo to w naszych portfelach mogą wylądować fałszywki, które trafiają z ich nielegalnego obrotu;
- Posługiwanie się fałszywymi banknotami jest karalne. Najsurowsza kara czeka za ich produkcję (nawet do 25 lat pozbawienia wolności). Jednak puszczanie fałszywek w obieg, ich przechowywanie i przewożenie również ma swoje konsekwencje prawne;
- Najlepszym sposobem na zweryfikowanie, czy banknot jest falsyfikatem, jest sprawdzenie go w dotyku. Podróbki są wiotkie i sztywne w dotyku oraz nie wydają charakterystycznego dla prawdziwych banknotów szelestu.
Jak sprawdzić, czy banknot nie jest fałszywy?
W filmach można często zobaczyć, że bohaterowie (lub antagoniści) posługują się fałszywymi pieniędzmi lub je produkują. Wizja ta jest ciekawa, w pewien sposób także fascynująca, ale… rzeczywistość jest mniej pociągająca. Już sposób produkcji banknotów sprawia, że bardzo trudno jest je podrobić.
Zapewne nie trzeba przedstawiać Ci, jak wyglądają polskie banknoty. Z dużym prawdopodobieństwem wiesz również, że każdy przedstawia jednego z polskich władców, którzy dobrze zapisali się w historii naszego kraju:
- Mieszko (10 zł),
- Bolesław Chrobry (20 zł),
- Kazimierz Wielki (50 zł),
- Władysław Jagiełło (100 zł),
- Zygmunt Stary (200 zł),
- Jan Sobieski (500 zł).
Jak zweryfikować autentyczność banknotów?
Czy banknot, który masz w portfelu, budzi Twoje podejrzenia? Jeśli chcesz zweryfikować jego ewentualne podrobienie, mamy dobrą informację: państwowe pieniądze są wyposażone w oznaczenia, które potwierdzają ich autentyczność.
Zwróćmy uwagę na to, co znajduje się na przedniej stronie stuzłotówki:


Poniżej wyjaśniamy Ci, do czego odnoszą się poszczególne oznaczenia — sprawiają one, że stosunkowo łatwo rozpoznać podrobiony banknot:
- 1 — znak wodny przedstawiający króla Władysława Jagiełłę. Na pierwszy rzut oka nie jest on wprawdzie widoczny… ale przekonasz się, że tam jest, jeśli spojrzysz na banknot pod światło. W miejscu tym możemy również dostrzec wartość nominału,
- 2 — nitka zabezpieczająca, czyli pionowa kreska o ciemnym odcieniu. Nitka zabezpieczająca zawiera też jaśniejsze oznaczenie nominału (“100 zł”). Warto zwrócić uwagę na to, że zapis jest wykonany w odbiciu lustrzanym,
- 3 — rozeta, której kolor zmienia się w zależności od kąta patrzenia. W przypadku banknotu stuzłotowego dwa dominujące kolory to zieleń oraz złoto,
- 4 — podzielony na dwie uzupełniające się części znak wodny przedstawiający koronę (każda z nich została umieszczona na różnych stronach banknotu). Jeżeli chcesz ujrzeć “kompletną” koronę, musisz spojrzeć na banknot pod odpowiednim kątem,
- 5 — symbole, których wygląd zmienia się w zależności od kąta patrzenia. Znajdują się tam takie elementy jak oznaczenie nominału, skrót “ZŁ”, seria banknotu itp.,
- 6 — napisy, które są czytelne dopiero wtedy, gdy spojrzysz na nie z użyciem szkła powiększającego,
- 7 — oznaczenie nominału, które jest widoczne jedynie w ultrafiolecie.
Poniżej została przedstawiona tylna strona banknotu. Zamieściliśmy zdjęcie, ponieważ elementy 1, 2 oraz 4 są widoczne również na odwrocie banknotów:


Efekt kątowy na banknotach
Ważnym elementem zabezpieczenia banknotów jest tzw. efekt kątowy. Pod nazwą tą rozumie się element graficzny widoczny pod kątem (stąd jego nazwa) padania światła. Po prawej strony portretu władcy widać koronę lub cyfry oznaczenia nominału.
Jak wygląda fałszywy banknot?
Istnieje kilka sposobów na rozpoznanie, czy masz do czynienia z prawnie uznanym środkiem płatniczym lub jego imitacją. Przedstawiamy Ci poniżej kilka przykładów:
Jak wygląda fałszywy banknot 100 zł?
Zwróć uwagę na efekt kątowy na przedniej stronie banknotu. Jeśli przechylisz banknot, kolor oznaczenia powinien zmienić natężenie. Jeśli tak się nie stanie, masz do czynienia z falsyfikatem.
Po czym poznać fałszywe 200 zł?
Banknoty dwustuzłotowe zawierają wizerunek orła, którego przeplata litera “S”, a także fragment krakowskiej Kaplicy Zygmuntowskiej.
Jak rozpoznać fałszywy banknot 500 zł?
Sprawdź, czy na banknocie znajduje się nitka zabezpieczająca; powinien być na niej symbol „500 ZŁ”. Obejrzyj go także pod kątem, by sprawdzić, czy znak wodny zmienia swój wygląd pod wpływem światła.
Banknot 500 i 1000 zł – czy są w obiegu?Jak rozpoznać fałszywy banknot 20 zł?
Podobnie jak w pozostałych przypadkach, tester badający banknoty zwraca uwagę w szczególności na znaki wodne, nitkę zabezpieczającą oraz typ papieru.
Podrobiony banknot — rozwiązanie. Co robić, gdy otrzymasz fałszywe pieniądze?
Jeśli podejrzewasz, że masz do czynienia z podrobionymi pieniędzmi, nie próbuj tego ukrywać, a w żadnym wypadku płacić fałszywymi egzemplarzami — grozi to odpowiedzialnością karną! Aby wyjaśnić sytuację, udaj się do najbliższego banku — jest to rozwiązanie czasochłonne, ale daje dość pewny wynik.
Musisz mieć na uwadze, że jeśli dzięki Twojej interwencji zostanie powiadomiona policja, nie otrzymasz rekompensaty za zarekwirowany banknot. Nasza obywatelska postawa może się niestety okazać dość kosztowna.
Jak nie dać się oszukać na fałszywe telefony z banku?Co grozi za posiadanie fałszywych banknotów?
Jeśli myśli o posiadaniu kamienia filozoficznego, jakim są fałszywe banknoty, rozbudza Twoją wyobraźnię, musisz wiedzieć, że produkowanie podrobionych banknotów, posiadanie ich oraz świadome wykorzystywanie w obrocie gospodarczym jest penalizowane. Co więcej, kary, z jakimi należy się wówczas liczyć, są dość dotkliwe.
Sankcje grożące za używanie fałszywego banknotu przewiduje Kodeks karny. Mówi o tym dokładnie art. 310:1
§ 1. Kto podrabia […] pieniądz, […] podlega karze pozbawienia wolności […] lat 5 albo karze 25 lat pozbawienia wolności.
§ 2. Kto pieniądz […] puszcza w obieg albo go […] przechowuje, przewozi, […], podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
[…]
§ 4. Kto czyni przygotowania do […] przestępstwa […] podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Oczywiście, nie oznacza to jeszcze, że jeśli przypadkiem wejdziesz w posiadanie podrobionych banknotów imitujących pieniądze Narodowego Banku Polskiego, trafisz do więzienia. Każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie. Jeśli cieszysz się nieposzlakowaną opinią i będziesz w stanie udowodnić, że nie masz do czynienia z produkcją lub rozprowadzaniem sfałszowanych dokumentów, nie zostaniesz skazany. Nie zwalnia Cię to jednak z ostrożności.
Jak sprawdzić, czy pieniądze są prawdziwe — podsumowanie
Jeśli obawiasz się fałszywych pieniędzy, zapoznaj się z poniższymi informacjami — dzięki nim zadanie zweryfikowania prawdziwości banknotu staje się prostsze:
- sprawdź podstawowe zabezpieczenia banknotów obowiązujących w Polsce — należy do nich m.in. listwa zabezpieczająca oraz znak wodny,
- jeśli banknot jest uszkodzony, sprawdź go ze szczególną uwagą,
- wykorzystaj aplikację na smartfony poświęconą polskim pieniądzom, a konkretnie — weryfikacji ich prawdziwości,
- porównaj podejrzany egzemplarz konkretnego banknotu z odpowiednikiem o takim samym nominale, aby znaleźć niepokojące różnice.
FAQ: najczęściej zadawane pytania
Gdzie jest znak wodny na banknocie?
Jak rozpoznać falsyfikat?
Kto odpowiada za fałszywy banknot?
Ile jest fałszywych pieniędzy w obiegu?
Jak sprawdzić, ile wart jest banknot?
Kiedy będzie banknot 1000 zł?
Polecamy artykuły: