Odroczenie spłaty kredytu – jak działa zawieszenie spłaty?

Odroczenie spłaty kredytu to rozwiązanie, z którego możesz skorzystać w sytuacji, kiedy np. niespodziewane wydatki nie pozwolą Ci na spłacenie miesięcznej raty kredytu. Sprawdziliśmy, co warto wiedzieć o odroczeniu spłaty kredytu i jak złożyć wniosek.

Na czym polega odroczenie spłaty kredytu?

Odroczenie spłaty kredytu polega na zawieszeniu spłaty raty. To całkiem logiczne. Nie każdy już jednak wie, że instytucje finansowe zazwyczaj oferują dwie formy odroczenia. Pierwsza to popularne wakacje kredytowe. Druga zaś, to tzw. karencja. Co jednak dokładnie kryje się pod tymi pojęciami? Już tłumaczymy.

Kredytobiorca może zawiesić dziś spłatę raty kapitałowej (czyli jedynie część comiesięcznej raty) albo wstrzymać spłatę całości – składającej się zarówno z części kapitałowej jak i odsetkowej kredytu. Jest to o tyle istotne, że pierwszy wariant określamy mianem wakacji kredytowych, drugi zaś to karencja.

Z zawieszenia spłaty kredytu możesz skorzystać, jeżeli wcześniej terminowo spłacałeś raty swojego zobowiązania, a od momentu wzięcia kredytu upłynęło co najmniej kilka miesięcy (zazwyczaj od 4 do 6 miesięcy).

Wakacje kredytowe dotyczą zazwyczaj przypadków kredytów hipotecznych – takie udogodnienie oferują wszystkie banki. Nie oznacza to jednak, że wakacje kredytowe nie obejmują kredytów konsumenckich. Z możliwości odroczenia spłaty kredytu gotówkowego mogą korzystać klienci praktycznie każdego banku, na praktycznie tych samych zasadach.

Kwestia wakacji kredytowych to dzisiaj żadna nowina. Z takiego rozwiązania skorzystały już tysiące osób w Polsce. Co zatem takiego ciekawego wydarzyło się w ostatnim czasie? Otóż odpowiedź brzmi:

Ustawowe wakacje kredytowe 2022 i 2023

Nieustannie rosnące stopy procentowe (a wraz z nimi raty kredytu) w 2021 i 2022 roku spowodowały, że polski rząd postanowił pomóc kredytobiorcom specjalną ustawą. Kredyt hipoteczny stał się ostatnimi czasy bardzo kosztowny i właśnie dlatego rządowe wakacje kredytowe to temat, który od dłuższej chwili nie schodzi z ust wielu kredytobiorców. Co takiego szczególnego wprowadza ten dokument? Już tłumaczymy.

Zacznijmy może od tego, że rządowych wakacji kredytowych nie należy mylić z bankowymi. Między innymi dlatego, że obejmują one tylko i wyłącznie kredyt hipoteczny, zaciągnięty w celu nabycia nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. Biorąc pod uwagę szczególny charakter rozwiązania, warto się mu przyjrzeć z bliska.

Od teraz każdy kredytobiorca spłacający kredyt hipoteczny w złotówkach, może ubiegać się o przerwę w spłacie kredytu na jednolitych zasadach. Rząd zdecydował się bowiem na wprowadzenie ogólnopolskiego mechanizmu zawieszenia spłaty kredytu hipotecznego, który dostępny jest dla każdego obciążonego kredytem na mieszkanie.

Jednolite warunki i dostęp dla każdego to jednak jeszcze nie wszystko. Ustawowe wakacje kredytowe dopuszczają łącznie cztery odroczenia należności w ciągu roku i umożliwiają wnioskowanie o przesunięcie jednej, całej raty kapitałowo-odsetkowej co kwartał.

Kredyt hipoteczny na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych

Jeżeli na portfelu kredytobiorcy ciąży więcej niż jedno zobowiązanie, to z wakacji kredytowych może skorzystać tylko w przypadku jednego zobowiązania — na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych.

Swoistą wisienką na torcie jest tutaj zapis o tym, że od przesuniętych należności nie będą naliczane odsetki. Brzmi bardzo wygodnie, prawda? To jednak jeszcze nie koniec! W ramach rządowych wakacji kredytowych o zawieszenie spłaty kredytu można ubiegać się aż w przypadku 8 rat kredytu hipotecznego, po cztery w 2022 i 2023 roku.

Terminy i daty

Ustawa przewiduje możliwość zawieszenia spłaty w okresie:

• od 1 sierpnia do 30 września 2022 r. – na dwa miesiące;
• od 1 października do 31 grudnia 2022 r. – na dwa miesiące;
• od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. – na miesiąc, co kwartał.

Ustawowe wakacje kredytowe przysługują jedynie przy umowach podpisanych przed 1.07.2022 r. oraz których okres kredytowania kończy się po 31.12.2022 r.

Ustawowe wakacje kredytowe — ile zapłacę?

Dużą zaletą wypracowanych rozwiązań jest fakt, że rządowe zawieszenie kredytu jest całkowicie darmowe. W trakcie wakacji kredytowych nie musisz realizować płatności związanych z Twoją umową, bank nie nalicza wtedy odsetek i nie pobiera innych opłat. Nie oznacza to jednak, że raty całkowicie znikną. Instytucja przełoży je po prostu na później.

Na czas, gdy obowiązuje zawieszenie spłaty kredytu, kredytobiorca zobowiązany jest ponosić jedynie koszty ubezpieczeń powiązanych przez umowę. (np. ubezpieczenie pomostowe lub ubezpieczenie niskiego wkładu własnego.)

Jak długi może być okres zawieszenia spłaty kredytu?

Z wakacji kredytowych możesz najczęściej skorzystać raz w roku. Na jaki okres możesz zawiesić spłatę kredytu? To zależy od banku ¹. Najczęściej jest tak, że instytucje oferują odroczenie na 3 lub 6 miesięcy. I tak, np.:

• Alior Bank umożliwia zawieszenie spłaty nawet 6 rat kredytu (z wyłączeniem kredytów w rachunkach oszczędnościowo – rozliczeniowych oraz zadłużenia kart kredytowych, w tym planów ratalnych);
• mBank zapewnia obecnie tylko wakacje kredytowe (wstrzymanie spłaty rat kapitałowych) na 6 miesięcy jedynie wobec kredytów hipotecznych.
• PKO BP – oferuje jedynie 3 miesiące przerwy, przy czym jednak warto zaznaczyć, że zarówno na kredyty konsumenckie jak i hipoteczne.

Pamiętaj tylko, że przy spłacie kredytów hipotecznych bank nie umorzy Ci rat kredytu, których nie spłaciłeś w czasie wakacji kredytowych. Zawieszona rata może powiększyć kapitał kredytu, czyli sprawi, że po zakończeniu wakacji kredytowych kolejne raty będą wyższe lub wydłużony zostanie okres spłaty kredytu (proporcjonalnie do okresu, przez jaki korzystałeś z zawieszenia spłaty rat kredytu).  

Jak napisać wniosek o odroczenie spłaty?

Odroczenie spłaty nie jest czynnością automatyczną. Jeżeli nie zapłacisz w terminie miesięcznej raty kredytu, bank najpierw będzie się z Tobą kontaktował, a jeżeli nie przyniesie to skutku, to informacja o tym zostanie przekazana do BIK (co sprawi, że w przyszłości możesz mieć problem z uzyskaniem kredytu), a bank ma prawo wszcząć wobec Ciebie działania windykacyjne (a tego na pewno byś nie chciał).

Dlatego też, aby skorzystać z wakacji kredytowych, powinieneś o tym poinformować bank, składając odpowiedni wniosek. Wniosek o zawieszenie należy złożyć według wytycznych określonych przez dany bank. W każdej instytucji mogą być one nieco inne, ale jeżeli Twój bank nie udostępnia żadnego szablonu wniosku o odroczenie spłaty kredytu, spokojnie możesz napisać go sam.

Struktura wniosku

We wniosku powinny znaleźć się takie informacje jak:

• nazwa i adres banku, który udzielił Ci kredytu;
• Twoje imię i nazwisko oraz dane kontaktowe, czyli adres, numer telefonu i adres e-mail;
• numer identyfikujący umowę kredytu hipotecznego (np. kwota, jaka pozostała do spłaty);
• okres, na jaki chcesz zawiesić spłatę swojego zobowiązania;
• Twój podpis.

Złożenie wniosku o odroczenie nie może czekać „na ostatnią chwilę”, czyli np. dzień przed terminem płatności raty lub – co gorsza – w dniu, w którym co miesiąc bank pobiera odpowiednią kwotę z Twojego konta osobistego. Wniosek powinieneś wysłać mniej więcej z tygodniowym, a nawet 10-dniowym, wyprzedzeniem. W takiej sytuacji będziesz miał pewność, że trafi on do banku i zostanie uwzględniony.

Co ważne – aby skorzystać z wakacji kredytowych niczego nie trzeba udowadniać. Wystarczy, że spełniasz warunki, jakie przed osobami chcącymi skorzystać z wakacji kredytowych stawia bank. Wyjątkiem od tej reguły są wakacje kredytowe dla osób, które z powodu pandemii koronawirusa straciły pracę lub główne źródło dochodu. W ich przypadku musisz złożyć oświadczenie o utracie pracy.

Jak działa zawieszenie spłaty kredytu hipotecznego?

No właśnie, a co ze spłatą kredytu hipotecznego? Otóż miesięczna rata – w zależności od kwoty kredytu – może wynosić w takim wariancie od kilkuset do nawet kilku tysięcy złotych miesięcznie. W przypadku problemów z domowym budżetem spłatę kredytu możesz zawiesić po jednej racie kredytu w każdym roku spłaty.

Ważne, żebyś złożył wniosek o wakacje kredytowe z odpowiednim wyprzedzeniem. Przykładowo, w PKO BP, wniosek o odroczenie spłaty kredytu hipotecznego trzeba złożyć najpóźniej 3 dni przed terminem płatności raty. Możesz to zrobić osobiście (w oddziale banku) lub za pośrednictwem bankowości elektronicznej.

W przypadku kredytu hipotecznego oprócz odroczenia spłaty kredytu możesz też skorzystać z karencji w spłacie kredytu. Karencja w spłacie kredytu obowiązuje w przypadku kredytów przeznaczonych na budowę domu czy mieszkania, które są wypłacane w transzach (częściach). Dopóki bank nie wypłaci Ci całej kwoty kredytu, będziesz płacił tylko odsetki naliczane od wypłaconej kwoty kredytu. Pełną ratę kapitałowo-odsetkową zaczynasz płacić dopiero po zakończeniu budowy. Z karencji w spłacie kredytu możesz korzystać nawet przez 36 miesięcy.

Czym jest Fundusz Wsparcia Kredytobiorców?

Warto przy okazji wspomnieć, że istnieje w Polsce coś takiego jak Fundusz Wsparcia Kredytobiorców (FWK). Na fundusz ten składają się głównie wpłaty kredytodawców (kwota wsparcia nie może być wyższa niż 2 tys. zł miesięcznie).

Rozwiązania Funduszu Wsparcia Kredytobiorców przeznaczone są dla tych, którzy zdecydowali się sprzedać nieruchomość obciążoną kredytem, ale kwota uzyskana ze sprzedaży nie pokryła całego zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego. Pomoc FWK oferuje spłatę ich zadłużenia nie dłużej niż 36 miesięcy. Warto wziąć to pod uwagę.

Odroczenie spłaty kredytu — podsumowanie

Nie ma co ukrywać. Najważniejsza korzyść, jakie niesie ze sobą złożony wniosek o zawieszenie spłaty, jest możliwość utrzymania płynności w sytuacji przejściowych trudności finansowych. To całkiem oczywiste. Podsumujmy sobie jednak najważniejsze wnioski.

Zalety wnioskowania o zawieszenie spłaty kredytu

Zacznijmy od tego, że takie odroczenie obejmuje praktycznie każdą formę zobowiązania. Spłatę można bowiem zawiesić zarówno w przypadku kredytu hipotecznego, jak i gotówkowego, czy konsolidacyjnego. Warto jednak upewnić się, że Twój bank na pewno oferuje takie rozwiązanie. ¹

Dużym ułatwieniem jest również fakt, że wnioski o odroczenie spłaty zobowiązania można dziś składać całkowicie online, bez wychodzenia z domu. Co równie ważne, nie jest już wymagane podawanie w nich powodu ubiegania się o odroczenie. Czy to już wszystko? Wcale nie.

Wśród obecnych zalet tego rozwiązania nie może zabraknąć rządowych wakacji kredytowych. Choć co prawda dotyczą one jedynie kredytów mieszkaniowych, to jednak dla wielu osób ich charakter stanowić będzie bardzo wygodne novum. Ujednolicone warunki, brak naliczanych opłat oraz łącznie aż 8 rat możliwych do przesunięcia w ciągu dwóch lat. Obok takich warunków nie można przejść obojętnie.

Wady i ryzyko

Niestety we wszechświecie zawsze musi panować równowaga. Nie inaczej jest z przerwą w spłacie. Po zakończeniu wakacji kredytowych odroczone raty niestety nie znikają. Trzeba będzie je oczywiście spłacić, tyle że później. Decydując się na wakacje kredytowe, niezależnie od tego czy w wariancie bankowym, czy też ustawowym, klient naraża się albo na podwyższone raty, albo wydłużenie okresu spłaty zobowiązania.

Przerwa w spłacie kredytu nie będzie zatem żadnym rozwiązaniem na Twoje długotrwałe problemy finansowe. Jeżeli wiesz, że po zakończeniu wakacji kredytowych wciąż nie będziesz w stanie terminowo regulować rat swojego zobowiązania, powinieneś pomyśleć np. o restrukturyzacji kredytu.

Co więcej, korzystając z wakacji kredytowych, będzie bardzo trudno zaciągnąć kolejne zobowiązanie. Niektóre banki automatycznie odrzucają wnioski osób mających udokumentowane nieregularne spłaty rat. Zawieszenie może poprostu zostać potraktorwane jako dowód na problemy finansowe wnioskodawcy.

Zanim zdecydujesz się na zawieszenie spłaty kredytu, powinieneś zastanowić się, czy Ci się to opłaci. Banki nie pobierają za to opłat (chyba że wiąże się to z koniecznością przygotowania aneksu do umowy kredytu). Ostatecznie jednak poniesiesz koszty zawieszenia spłaty kredytu – będziesz płacił większą ratę lub dłużej spłacał kredyt. Dlatego też, zanim napiszesz wniosek, sprawdź, czy nie możesz „załatać” domowego budżetu, wykorzystując oszczędności.

Źródła:

1. https://rf.gov.pl/wp-content/uploads/2020/05/Odroczenie_rat_07maja.pdf