Przychód a dochód – jaka jest różnica?

Przychód i dochód to dwa terminy, które brzmią bardzo podobnie, choć oznaczają coś zupełnie innego. Co należy rozumieć poprzez przychód a dochód? Jaka jest między nimi różnica? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdziesz w artykule.

Co to jest przychód?

Przychód to po prostu wszystkie środki pieniężne, które otrzymałeś, np. z tytułu sprzedaży dóbr, produktów, usług netto (czyli bez należnego podatku VAT, o ile to ich dotyczy) w danym okresie rozliczeniowym.

Dlatego, mimo że stanowi uzyskaną kwotę pieniędzy, nie odzwierciedla realnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Przychód może pochodzić nie tylko z prowadzenia działalności gospodarczej, ale również z tytułu:

• wynajmu/sprzedaży nieruchomości;

• stosunku pracy, pracy nakładczej albo spółdzielczej;

• działalności realizowanej osobiście.

Przykład.

Pan Krzysztof w dniu 30 maja 2024 r. wystawił fakturę VAT za zrealizowaną usługę w wysokości 1 230 zł (w tym 230 zł podatku VAT). W związku z 14-dniowym terminem płatności ustalonym z nabywcą, Pan Krzysztof otrzyma zapłatę dopiero 13 czerwca 2024 r. Kiedy powstał przychód z tytułu sprzedaży po stronie Pana Krzysztofa?

W związku z tym, że przychód należy rozpatrywać niezależnie od terminu otrzymanej zapłaty, w przypadku Pana Krzysztofa przychód powstał 30 maja 2024 r. w kwocie 1 tys. zł.

Rodzaje przychodów

W obszarze przedsiębiorców wyróżniamy trzy rodzaje przychodów:

• przychody ze sprzedaży (ogólna suma wszystkich produktów/usług, które sprzedałeś w ramach prowadzonej działalności);

• przychody finansowe (wszystkie środki, jakie zarabiasz na podstawie aktywów finansowych, np. dywidendy od spółek, których akcje posiadasz, odsetki od udzielonych pożyczek, weksli czy przychody ze sprzedaży akcji Twojej firmy);

• przychody operacyjne (łączna wartość ze sprzedaży przychodów operacyjnych, np. gdy sprzedasz sprzęt, który jest własnością Twojego biznesu).

Co to jest dochód?

Dochód to różnica między przychodem a poniesionymi kosztami jego uzyskania. Jest to w praktyce czysty zysk, jaki dostajesz do ręki po zapłacie podatku.

Jednak, aby mówić o dochodzie, przychód musi być wyższy od kosztów jego uzyskania. W przeciwnym razie mamy do czynienia ze stratą.

Przykład.

Pani Karolina prowadzi salon fryzjerski. W kwietniu osiągnęła przychody w wysokości 20 tys. zł. W celu świadczenia usług musiała zakupić niezbędne materiały, a także opłacić czynsz za lokal + media, co wyniosło ją łącznie 10 tys. zł. Jaki dochód wypracowała Pani Karolina w kwietniu?

20 000 zł – 10 000 zł = 10 000 zł. Pani Karolina osiągnęła dochód w wysokości 10 tys. zł. * Dochód to przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodu w danym miesiącu.

Rodzaje dochodu: dochód brutto a dochód netto

• Dochód brutto: otrzymujesz go po odjęciu przychodów kosztów, jeszcze przed opodatkowaniem. To właśnie od tej sumy odprowadzasz podatek PIT, którego wysokość zależy od samej kwoty dochodów oraz metody opodatkowania, na jaką się zdecydujesz.

• Dochód netto: to suma stanowiąca różnicę przychodów i kosztów, już po uwzględnieniu podatku dochodowego.

Koszty uzyskania przychodu

Koszty uzyskania przychodu to wydatki poniesione przez przedsiębiorstwo, niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej. Jednak, aby zostały zakwalifikowane jako takie koszty, to muszą zostać spełnione określone warunki.

• Muszą być koniecznie związane z prowadzoną działalnością firmy;

• Być odpowiednio udokumentowane (np. fakturą);

• Nie mogą posiadać znamion o charakterze osobistym;

• Muszą być poniesione w celu uzyskania przychodów albo zachowania/zabezpieczenia ich źródła.

Przykładowo do kosztów uzyskania przychodów możesz zaliczyć zatrudnienie pracowników, zakup firmowego sprzętu, koszty wynajmu biura, wyjazdy służbowe lub wyjścia/wycieczki integracyjne. W artykule 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajdziesz natomiast listę wydatków, których nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Są to np. wydatki związane z nabyciem środka trwałego i zakupionego za pomocą dotacji, subwencji czy dopłat. W tym również kosztów egzekucyjnych, które zostały nałożone na przedsiębiorcę w związku z zaległościami w spłatach zobowiązań finansowych.

Paulina Iwicka, ekspertka Czerwonej Skarbonki

Przychód a dochód pracownika

Jeśli chodzi o różnice między przychodem a dochodem w kwestii wynagrodzenia pracownika, sprawa jest dość prosta. W takim przypadku możemy mówić o wynagrodzeniu brutto i wynagrodzeniu netto.

• Kwota brutto oznacza ogólną sumę, jaką zarobił pracownik, ale bez odliczenia od niej należności, m.in. podatku dochodowego, składek ZUS.

• Kwota netto to z kolei wynagrodzenie do ręki, a więc suma, jaką pracownik realnie otrzymał, już po odtrąceniu wymaganych należności.

Przychód a dochód przy działalności gospodarczej

W działalności gospodarczej przychód oznacza całość uzyskanego kapitału przez firmę w danym okresie rozliczeniowym. Jednak nie utożsamia on faktycznej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa.

Dlatego po uzyskaniu przychodu powinieneś odliczyć od niego wszystkie własne koszty firmy, czyli wydatki poniesione na poczet osiągnięcia przychodów lub ich zabezpieczenia. W momencie, gdy odejmiesz od przychodu wszelkie koszty, poznasz dokładną wysokość dochodu.

Dochód przy działalności gospodarczej – czy warto go mieć?

Czy posiadanie dochodu przez firmę jest konieczne? Z jednej strony przedsiębiorstwo nie musi mieć dochodu, aby funkcjonować. Wystarczy, że będzie osiągało odpowiedni przychód, którym będzie pokrywać pensje pracowników i inne niezbędne wydatki firmowe. Jednak wtedy biznes będzie wychodził na zero.

Natomiast z drugiej strony, dochód świadczy o wartości firmy. Jest dowodem na to, że biznes się rozwija i zarabia na siebie, gromadząc środki na różne inwestycje i tworząc poduszkę finansową na gorsze miesiące.

Przychód a dochód brutto

Firma, uzyskując dochód, musi jeszcze zapłacić podatek dochodowy. Wyróżniamy jego dwa rodzaje:

• dochód brutto, czyli przychód z odliczonymi kosztami jego uzyskania,
• dochód netto, czyli dochód brutto po odliczeniu podatku dochodowego.

Przychód a dochód – różnica

Dochód i przychód – podsumowanie

Jak sam widzisz, różnica między przychodem a dochodem jest spora. Dla codziennych potrzeb wystarczy, że będziesz świadomym tego, że prawdziwym zyskiem z wykonywania określonych usług, sprzedaży produktów czy innych form pracy, jest dochód.

Przychód zawsze będzie wyższy, często nawet bardzo wyraźnie, bo dopiero od niego odliczane są podatki dla urzędów i organów państwowych, a także koszty jego uzyskania. Dlatego właśnie, m.in. dla poprawnego wyliczenia podatku, warto znać podstawowe różnice między powyższymi pojęciami.

Pytania czytelników