Przychód i dochód to dwa terminy, które brzmią bardzo podobnie. Jednak myślenie, że oznaczają to samo, jest błędne. Co należy rozumieć poprzez przychód, a co poprzez dochód? Jaka jest między nimi różnica? Odpowiadamy poniżej.
Oba pojęcia przychodu i dochodu są bliższe zwłaszcza przedsiębiorcom, którzy muszą je rozróżniać, ze względu na kwestie rozliczeń z kontrahentami, ale i wysokość podatku, który muszą opłacić. Co ciekawe, od przychodu, czy też od dochodu możesz odliczyć, np. kredyt firmowy.

Co to jest przychód?
Przychód to po prostu wszystkie środki pieniężne, które otrzymałeś, np. z tytułu sprzedaży dóbr, produktów, usług netto (czyli bez należnego podatku VAT, o ile to ich dotyczy) w danym okresie rozliczeniowym.
Dlatego, mimo że stanowi uzyskaną kwotę pieniędzy, nie odzwierciedla realnej sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Przychód może pochodzić nie tylko z prowadzenia działalności gospodarczej, ale również z tytułu:
- wynajmu/sprzedaży nieruchomości,
- stosunku pracy, pracy nakładczej albo spółdzielczej,
- działalności realizowanej osobiście.
Rodzaje przychodów
W obszarze przedsiębiorców wyróżniamy trzy rodzaje przychodów:
- przychody ze sprzedaży (ogólna suma wszystkich produktów/usług, które sprzedałeś w ramach prowadzonej działalności),
- przychody finansowe (wszystkie środki, jakie zarabiasz na podstawie aktywów finansowych, np. dywidendy od spółek, których akcje posiadasz, odsetki od udzielonych pożyczek, weksli czy przychody ze sprzedaży akcji Twojej firmy),
- przychody operacyjne (łączna wartość ze sprzedaży przychodów operacyjnych, np. gdy sprzedasz sprzęt, który jest własnością Twojego biznesu).
Co to jest dochód?
Dochód to różnica między przychodem a poniesionymi kosztami jego uzyskania. Jest to w praktyce czysty zysk, jaki dostajesz do ręki po zapłacie podatku.
Jednak, aby mówić o dochodzie, przychód musi być wyższy od kosztów jego uzyskania. W przeciwnym razie mamy do czynienia ze stratą.
Rodzaje dochodu
- Dochód brutto – otrzymujesz go po odjęciu przychodów kosztów, jeszcze przed opodatkowaniem.
- Dochód netto – to suma stanowiąca różnicę przychodów i kosztów, już po uwzględnieniu podatku dochodowego.
Koszty uzyskania przychodu
Koszty uzyskania przychodu to wydatki poniesione przez przedsiębiorstwo, niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej. Jednak, aby zostały zakwalifikowane jako takie koszty, muszą zostać spełnione określone warunki.
- Muszą być koniecznie związane z prowadzoną działalnością firmy,
- Być właściwie udokumentowane,
- Nie mogą posiadać znamion o charakterze osobistym,
- Muszą być poniesione w celu uzyskania przychodów albo zachowania/zabezpieczenia ich źródła.
Np. do kosztów uzyskania przychodów możesz zaliczyć zatrudnienie pracowników, zakup firmowego sprzętu, koszty wynajmu biura, wyjazdy służbowe, bądź wyjścia/wycieczki integracyjne. W artykule 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych znajdziemy natomiast listę wydatków, których nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów 1.
-> Przeczytaj też artykuł o tym: Czy ratę kredytu można wliczyć w koszty?
Przychód a dochód w wynagrodzeniu pracownika
Jeśli chodzi o różnice między przychodem a dochodem w kwestii wynagrodzenia pracownika, sprawa jest dość prosta. W takim przypadku możemy mówić o wynagrodzeniu brutto i wynagrodzeniu netto.
- Kwota brutto oznacza ogólną sumę, jaką zarobił pracownik, ale bez odliczenia od niej należności, m.in. podatku dochodowego, składek ZUS.
- Kwota netto to z kolei wynagrodzenie do ręki, a więc suma, jaką pracownik realnie otrzymał, już po odtrąceniu należności.
Musisz jednak pamiętać, że tutaj także występują koszty uzyskania przychodu, choć nie trzeba prowadzić ich ewidencji. Koszty uzyskania przychodu w 2022 roku wynoszą 250 zł w przypadku pracownika miejscowego oraz 300 zł w przypadku pracownika dojeżdżającego do pracy z innej miejscowości.
-> Swoje wynagrodzenie możesz łatwo obliczyć z kalkulatorem pensji brutto-netto.
Przychód a dochód przy działalności gospodarczej
W działalności gospodarczej przychód oznacza całość uzyskanego kapitału przez firmę w danym okresie rozliczeniowym. Jednak nie utożsamia on faktycznej sytuacji ekonomicznej przedsiębiorstwa.
Dlatego po uzyskaniu przychodu powinieneś odliczyć od niego wszystkie własne koszty firmy, czyli wydatki poniesione na poczet osiągnięcia przychodów lub ich zabezpieczenia. W momencie, gdy odejmiesz od przychodu wszelkie koszty, poznasz wysokość dochodu.
Dochód przy działalności gospodarczej – czy warto go mieć?
Czy posiadanie dochodu przez firmę jest konieczne? Z jednej strony przedsiębiorstwo nie musi mieć dochodu, aby funkcjonować – wystarczy, że będzie osiągało odpowiedni przychód, którym będzie pokrywać pensje pracowników i inne niezbędne wydatki firmowe. Jednak wtedy biznes będzie wychodził na zero.
Natomiast z drugiej strony, dochód świadczy o wartości firmy. Jest dowodem na to, że biznes się rozwija i zarabia na siebie, gromadząc środki na różne inwestycje i tworząc poduszkę finansową na gorsze miesiące.
Przychód a dochód brutto
Firma, uzyskując dochód, musi jeszcze zapłacić podatek dochodowy. Wyróżniamy jego dwa rodzaje:
- dochód brutto, czyli przychód z odliczonymi kosztami jego uzyskania,
- dochód netto, czyli dochód brutto po odliczeniu podatku dochodowego.
Zysk firmy to nic innego, jak dochód netto. Tym samym osiąganie dochodów netto z prowadzenia działalności gospodarczej to najważniejszy cel oraz warunek rozwoju każdego przedsiębiorstwa.
Przychód a dochód – różnica
Przychód | Dochód |
to całościowa kwota pieniędzy, bez uwzględnienia podatków oraz kosztów poniesionych na ich uzyskanie | aby dochód mógł zaistnieć, przychód musi być wyższy od kosztów uzyskania przychodu. Inaczej nie będzie dochodu tylko strata |
to kwota, która nie odzwierciedla faktycznego stanu finansowego | to realna kwota, która znajduje się na koncie firmy lub pracownika |
Dochód i przychód to co innego
Jak sam widzisz, różnica między przychodem a dochodem jest naprawdę wyraźna. Dla codziennych potrzeb wystarczy jednak być świadomym tego, że prawdziwym zyskiem z wykonywania określonych usług, sprzedaży produktów czy innych form pracy jest dochód.
Przychód zawsze będzie wyższy – często nawet bardzo wyraźnie, bo dopiero od niego odliczane są podatki dla urzędów i organów państwowych, a także koszty jego uzyskania.
Źródła:
1. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych: https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20210001128