Na czym polega pożyczka pracownicza i jak działa? Jak się o nią starać i ile wynosi? Czy ma wpływ na BIK? Przedstawiam wady i zalety pożyczki z zakładu pracy.
Kluczowe informacje
- Pożyczka pracownicza to preferencyjna forma wsparcia finansowego, która może być oferowana przez pracodawców swoim pracownikom;
- Jej kwota może być różna i zależy od polityki firmy, potrzeb pracownika oraz jego zdolności kredytowej. Niektóre firmy ustalają górne limity kwotowe pożyczek. Np. mogą być one procentem rocznych zarobków pracownika lub określoną kwotą maksymalną;
- Aby uzyskać takie finansowanie, musisz zwykle spełniać określone kryteria: jak staż pracy w firmie czy dobra historia zatrudnienia;
- Pożyczki pracownicze często charakteryzują się niższym oprocentowaniem w porównaniu z tradycyjnymi produktami kredytowymi oferowanymi na rynku. Niektóre firmy mogą nawet oferować pożyczki bezoprocentowe jako dodatkowy benefit pracowniczy;
- Oferowanie tego typu zobowiązań jest dobrowolne i zależy od polityki pracodawcy.
Na czym polega pożyczka pracownicza?
Pożyczka pracownicza to sposób na uzyskanie przez pracowników dodatkowych środków od swojego pracodawcy. Pożyczka ta nie wiąże się przy tym z koniecznością posiadania zdolności kredytowej. Ma przy tym bardzo niskie oprocentowanie, a w niektórych przypadkach nie ma go w ogóle.
Zazwyczaj może być spłacana w dowolny, uzgodniony pomiędzy stronami sposób. Popularny jest zwrot w ratach, z comiesięcznym potrąceniem z pensji, ale możliwe są także inne formy (np. spłata jednorazowa).
Marek Przybylski, ekspert Czerwonej Skarbonki
Pożyczka pracownicza niestety nie jest dostępna w każdym zakładzie pracy. Aby mieć pewność, czy w Twojej firmie istnieje taka możliwość, sprawdź wewnętrzne regulacje lub zapytaj o tę kwestię dział kadr bądź bezpośrednio pracodawcę.
Pożyczka z zakładu pracy w świetle prawa
Pożyczki pracownicze mogą być wypłacane na 3 sposoby.
- Z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych regulowanego przez Ustawę z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. Zgodnie, z którą Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych musi być utworzony przez każdego pracodawcę (* który w przeliczeniu na pełne etaty zatrudnia co najmniej 50 pracowników);
- Z pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej, która unormowana jest przez Ustawę z dnia 11 sierpnia 2021 r. o kasach zapomogowo-pożyczkowych i która opiera się na składkach pracowniczych;
- Lub z wolnych środków własnych firmy.
Poza przytoczonymi wyżej ustawami, które regulują konkretne źródła pożyczek pracowniczych, funkcjonują przy tym odpowiednie uregulowania wewnętrzne. Najczęściej są to: Regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych lub Regulamin Pracowniczej Kasy Zapomogowo-Pożyczkowej.
Do pożyczki pracowniczej (jak do innych pożyczek) odnosi się artykuł 720 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli wartość pożyczki przekracza 1 tys. zł, to umowa pożyczki powinna zostać zawarta w formie dokumentowej. A więc umożliwiającej odtworzenie zapisanych informacji. Formą dokumentową niekoniecznie musi być pismo. Może nią być np. e-mail czy nawet zapisana wiadomość głosowa.
Ile wynosi pożyczka pracownicza?
To zależy od zapisów regulaminów, które funkcjonują w danym zakładzie pracy. Określają one, maksymalne kwoty konkretnych, możliwych do zaciągnięcia kredytów pracowniczych, finansowanych z różnych firmowych źródeł.
Kwota pożyczki zależna będzie oczywiście również od środków, które zatrudniająca firma posiada. Czy to w środkach własnych, czy funduszu, czy w kasie.
Ostatecznie, dostępna kwota kredytu pracowniczego zależy również od Twoich osobistych możliwości. W tym w szczególności od wysokości comiesięcznego wynagrodzenia oraz potrzeb.
Jak wziąć pożyczkę pracowniczą?
- Jeżeli pracujesz w zakładzie pracy, który oferuje swoim pracownikom tego typu rozwiązanie, w pierwszej kolejności napisz wniosek. Uzupełnij go o swoje dane, kwotę pożyczki oraz proponowany sposób i termin jej spłaty. Jeżeli w firmie funkcjonują gotowe wzory takich wniosków, to skorzystaj z nich.
- Złóż wypełniony wniosek; bezpośrednio u pracodawcy, w dziale kadr lub u konkretnej osoby, która zgodnie z wewnętrznymi regulacjami zajmuje się w przedsiębiorstwie pożyczkami pracowniczymi.
Zaznaczam przy tym, że aby Twoje podanie zostało rozpatrzone pozytywnie, musisz spełnić kilka określonych odgórnie warunków, które obowiązuje w danym zakładzie pracy. Dotyczyą one np. stażu pracy. Często warunkiem jest minimum półroczny staż w danym miejscu pracy czy zgody na określone warunki spłaty.
Forma wniosku o pożyczkę pracowniczą nie jest unormowana w żadnych przepisach prawa.
Czy możliwa jest pożyczka bezzwrotna z zakładu pracy?
Tak, zdarzają się sytuacje, w których pracodawca udziela swoim pracownikom pożyczki bezzwrotnej lub tzw. zapomogi. Dzieje się tak zwykle w stosunku do pracowników, którzy znaleźli się w bardzo ciężkiej sytuacji finansowej.
Pamiętaj jednak, że udzielanie pomocy materialnej zależy tylko od dobrej woli pracodawcy i możliwości konkretnego zakładu pracy.
Pożyczka pracownicza a BIK
Pożyczka pracownicza nie jest ewidencjonowana w BIK, a co za tym idzie, w żaden sposób nie obniża, posiadanej przez Ciebie zdolności kredytowej.
Co więcej, możesz ją otrzymać, mając bardzo złą historię kredytową (i negatywne wpisy w BIK czy KRD). W przeciwieństwie do banków, pracodawców nie interesuję tego typu informacje.
Przedawnienie pożyczki pracowniczej
Kwestia przedawnienia pożyczki pracowniczej to temat, który wbrew pozorom nie jest oczywisty. Powód? Nie zostało ono wprost wskazane w żadnej ustawie.
Z jednej strony do pożyczki pracowniczej powinniiśmy stosować przepisy prawne Kodeksu cywilnego. Związana jest ona przecież ze stosunkiem pracy (w końcu udziela jej pracodawca swojemu pracownikowi). W takim przypadku termin przedawnienia pożyczkii wynosi 3 lata. Pogląd ten faktycznie prezentowany był niejednokrotnie w orzecznictwie (np. w wyrokach Sądu Najwyższego z 10 kwietnia 2013 r. o sygn. akt: II PK 272/12 oraz z 16 sierpnia 2005 r. o sygn. akt: I PK 12/05).
Do samej pożyczki, co zauważyłem już wyżej, stosujemy natomiast przepisy Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny.
W sprawach nieunormowanych przepisami prawa pracy do stosunku pracy stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego, jeżeli nie są one sprzeczne z zasadami prawa pracy.
Artykuł 300 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy.
Na gruncie Kodeksu cywilnego termin przedawnienia nie wynosi już natomiast 3 lata, ale aż dziesięć. Ten termin przedawnienia za zasadny uznało Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z 5 czerwca 2014 r.
Bez względu jednak na to, który termin przedawnienia powinien zostać przyjęty, liczy się go od momentu, w którym roszczenie stało się wymagalne. A więc, mówiąc prościej: od dnia, w którym zgodnie z umową pożyczki pracowniczej, pożyczka od pracodawcy powinna zostać spłacona.
Czy pożyczka pracownicza jest opodatkowana?
Umowa pożyczki zawarta pomiędzy pracodawcą i pracownikiem, zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. e Ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, zwolniona jest z podatku od czynności cywilnoprawnych (czyli tak zwanego PCC).
Co do zasady, nie ma tu również konieczności zapłaty podatku dochodowego ani składek zusowskich. Celowo użyłem formuły „co do zasady”, gdyż kwestia ta może stać się dyskusyjna w momencie, w którym pożyczka pracownicza zakłada brak odpłatności w postaci jakichkolwiek odsetek. Ustęp 1 artykułu 12 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymienia wszystkie przychody, które pochodzą ze stosunku pracy:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Artykuł 12 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych
Jeżeli jednak dana firma nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie udzielania pożyczek, a pożyczki pracownicze, które przyznaje swoim pracownikom, udziela na jednolitych zasadach określonych w regulaminie, to, nawet gdy pożyczka z zakładu pracy nie jest opodatkowana, po stronie pracowników nie powstaje przychód. A co za tym idzie: nie ma obowiązku pobierania zaliczek na podatek dochodowy. Potwierdzenie tej tezy odnajdziemy w wielu interpretacjach indywidualnych (m.in.: 0114-KDIP3-1.4011.939.2023.1.PT z 21 grudnia 2023 r., 0115-KDIT2.4011.687.2022.1.MD z 12 grudnia 2022 r., 0113-KDIPT2-3.4011.256.2019.1.MS z 17 czerwca 2019 r., IPPB4/4511-700/15-2/MP z 6 sierpnia 2015 r.).
Pożyczka pozabankowa na raty jako alternatywa
Pożyczka od pracodawcy to tylko jedna z wielu możliwości otrzymania stosunkowo szybkich pieniędzy bez konieczności posiadania zdolności kredytowej.
Alternatywą mogą być tu także pożyczki pozabankowe na raty udzielane przez sprawdzone firmy o ugruntowanej pozycji na rynku pożyczkowym. Tego typu finansowanie zaciągniesz w większości przypadków przez internet, podając podstawowe dane z dowodu osobistego i odpowiednio weryfikując swoją tożsamość. W niektórych przypadkach (szczególnie jeżeli pożyczka opiewać będzie na wysoką kwotę), możesz być poproszony o dodatkowe dokumenty potwierdzające Twoją sytuację i dochody.
Nie znaleziono ofert spełniających kryteria wyszukiwania
960 osób
wybrało ofertę
553 osób
wybrało ofertę.png)
1689 osób
wybrało ofertę
1144 osób
wybrało ofertęPomimo że pieniądze otrzymasz tu prawdopodobnie jeszcze szybciej niż przy pożyczce pracowniczej, to zanim sięgniesz po to rozwiązanie, pamiętaj, że będzie ono oprocentowane. Choć zdarzają się promocje na pierwszą, darmową pożyczkę dla nowych klientów z RRSO 0%.
Pożyczka od pracodawcy: zalety i wady
Zalety:
- Zazwyczaj bardzo niskie oprocentowanie lub zupełny jego brak;
- Nie jest wymagana zdolność kredytowa;
- Brak wielu formalności i dużej liczby załączników;
- Elastyczność i możliwość dostosowania warunków pożyczki oraz jej spłaty do swoich oczekiwań i możliwości;
- Wygoda spłaty (pożyczka może być spłacana automatycznie – jako pomniejszenie wynagrodzenia).
Wady:
- Ograniczona dostępność (nie każdy zakład pracy udostępnia swoim pracownikom taką możliwość);
- Przywiązanie do pracodawcy i związane z tym ograniczenie możliwości zmiany pracy (rozwiązanie umowy o pracę wiąże się z koniecznością natychmiastowej spłaty pożyczki);
- Redukcja wynagrodzenia (pracownik zaciąga zobowiązanie finansowe, które obniży jego przyszłe wynagrodzenie).
FAQ: najczęściej zadawane pytania
Czy pożyczka z zakładu pracy jest w BIK?
Ile można pożyczyć od pracodawcy?
Jak poprosić pracodawcę o pożyczkę?
Polecamy:
Od lat zanurzony w świecie prawa, podatków, ekonomii i finansów. Na początku swojej kariery pracował jako korespondent sądowy, a później przez ponad trzy lata w zespole Litigation międzynarodowej korporacji. Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na kierunkach: Kierunek prawno-ekonomiczny oraz Zarządzanie i Prawo w biznesie. Ukończył również studia podyplomowe z zakresu finansów i rachunkowości na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. Kocha pisać i podróżować. Wieczory często spędza w kinie lub na korcie do squasha.
