Pożyczki w lombardzie – jak działa pożyczka pod zastaw?

Pożyczki w lombardzie udzielane są pod zastaw papierów wartościowych, akcji lub obligacji. Formę zabezpieczenia mogą stanowić także przedmioty o charakterze użytkowym, takie jak: biżuteria, dzieła sztuki czy sprzęt elektroniczny. Jak działa pożyczka w lombardzie i czy opłaca się skorzystać z takiej oferty? Sprawdźmy.

Ustawa o działalności lombardów 2023

W czerwcu 2023 roku prezydent RP Andrzej Duda podpisał ustawę o pożyczce lombardowej, która m.in. określa, na czym polega działalność lombardów oraz ustanawia maksymalną wysokość odsetek na poziomie 45 proc. Naruszenie tych przepisów i naliczenie wyższych odsetek, może skutkować zwolnieniem konsumenta z obowiązku ich zapłaty.

Zgodnie z ustawą, przedsiębiorstwa prowadzące działalność w obszarze lombardów muszą być zarejestrowane jako spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, z minimalnym wymaganym kapitałem wynoszącym 50 tys. zł.

Dodatkowo prawo wymaga, aby takie przedsiębiorstwa były zarejestrowane w rejestrze prowadzonym przez Komisję Nadzoru Finansowego. Tylko te przedsiębiorstwa mogą używać słowa „lombard” w nazwie swojego przedsiębiorstwa lub w materiałach reklamowych. Ustawa zacznie obowiązywać po 6 miesiącach od dnia jej ogłoszenia.

Pożyczki w lombardzie – podstawowe informacje

Czasami zdarza się sytuacja, że potrzebujemy szybkiego zastrzyku gotówki w naszym portfelu. Wśród dostępnych dziś na rynku rozwiązań mamy na przykład lombardy, które w zamian za pieniądze przyjmują w zastaw wartościowe przedmioty zainteresowanych pożyczką. Czym jednak taka forma zobowiązania różni się od tradycyjnej chwilówki?

Pożyczki lombardowe to temat który budzi ostatnio wiele emocji. Z jednej strony jest to produkt łatwo dostępny i stosunkowo prosty w działaniu. Z drugiej jednak, lombardy nie mają najlepszej renomy, a spłaceniu pożyczki często towarzyszą nieuczciwe praktyki działające na szkodę klienta. Właśnie dlatego warto zadać sobie następujące pytanie:

Jak działa pożyczka w lombardzie?

Wysokość pożyczki jest ściśle zależna od wartości zastawionego przedmiotu. Zazwyczaj jest to od 30 do 60 % oszacowanej wartości, nigdy jednak 100%. Dlaczego? To bardzo proste. Właśnie na tej różnicy lombardy najczęściej zarabiają. Działa tutaj bardzo prosta matematyka. Lombard wypłaca część wartości zastawu, wchodząc w posiadanie (ale nie na własność) 100% wartości przedmiotu.

Zysk polega tutaj na tym, że jeżeli nie uda nam się zwrócić należności na czas, a nie zgłosimy chęci przedłużenia okresu spłaty, zastawiony przedmiot przejdzie na własność lombardu i trafi do sprzedaży w pierwotnej cenie. Oznacza to, że lombard wypłacając zainteresowanemu 60% wartości, ma szansę otrzymać aż 40% czystego zysku. To właśnie na tej różnicy, lombardy zarabiają najwięcej.

Lombard – czym jest i jak działa?

Lombard to miejsce, w którym szybko otrzymujesz pieniądze w zamian za wartościowe przedmioty. Możesz tam zarówno wymienić swój dobytek na gotówkę jak i starać się uzyskać za niego pożyczkę — proste, prawda? Nie do końca.

Nie każdy wie, ale lombard nie jest instytucją pożyczkową. Oznacza to, że udzielane tam świadczenia działają obecnie na nieco innych zasadach co klasyczne chwilówki. Jak to możliwe, skoro teoretycznie, lombardy od lat operują w oparciu o zapisy tej samej ustawy o kredycie konsumenckim?

No właśnie. W grę wchodzi tutaj np. inna forma zabezpieczenia umowy. Umowa pożyczki lombardowej nie zakłada bowiem żadnych procedur windykacyjnych na wypadek problemów w spłacie pożyczki. Są one niepotrzebne, ponieważ formą zabezpieczenia pożyczki lombardowej jest wartość przedmiotu oraz prawo własności. Na czym to wszystko polega?

Zastaw polega na tym, że jeżeli nie oddamy w terminie kwoty pożyczki oraz doliczonych kosztów, to przedmiot umowy staje się własnością lombardu. I to w zasadzie tyle. Dzięki temu pożyczkodawca może zarabiać na sprzedaży niespłaconych w terminie rzeczy wyznaczając za nie kwotę przekraczającą pułap udzielonej pożyczki.

Jak wycenia lombard?

Kwoty kredytów lombardowych są zależne od wartości zastawu. Nigdy nie jest to jednak 100% oszacowanej kwoty pożyczki. Lombardy zasadniczo najczęściej proponują gotówkę w wysokościach od 30-60% oszacowanej wartości zastawionego przedmiotu. Taką wycenę przeprowadza zazwyczaj rzeczoznawca z lombardu, zdarza się jednak, że stosuje się szacunki klienta. Niestety, statystyka pokazuje, że średnia wycena towaru przyjmowanego w lombardach stanowi średnio jedynie ok. 35 proc. jego wartości.

Nim jednak otrzymamy pożyczkę, określona ruchomość zostanie wyceniona przez rzeczoznawcę, co pozwoli ustalić wartość zastawianego przedmiotu. Warto wiedzieć, że dokonanie wyceny do niczego nas nie zobowiązuje. Jeśli się z nią nie zgadzamy, możemy poszukać innego lombardu, który zaoferuje nam lepsze warunki.

Ile wynoszą koszty pożyczki w lombardzie?

Całkowite koszty zaciągnięcia pożyczki wynoszą zazwyczaj kilkanaście procent. Nie trzeba zatem być finansowym ekspertem by rozumieć, że to całkiem sporo. Koszty pożyczki zaciągniętej w lombardzie są dużo wyższe, niż w przypadku różnych kredytów bankowych.

Na całkowity koszt pożyczki składają się na nie cztery elementy:

• Kwota pożyczki (od 30 do 60 proc. wartości zastawionego przedmiotu)
• Prowizja (od 0,3% do 1,5% wartości pożyczki dziennie. Im dłuższy termin spłaty oraz wyższa wartość zastawu, tym mniejsza prowizja.)
• Odsetki (Oprocentowanie pożyczki lombardowej zwykle wynosi około 10%.)
• Koszty ubezpieczenia (zazwyczaj około 0,3% miesięcznie)

Przykład reprezentatywny

Przyjmijmy, że pan Roman zamierza uzyskać pożyczkę w lombardzie, oddając swoje pianino pod zastaw. Instrument jest wyceniony na około 10 000 zł, a okres spłaty 30 dni. Pan Roman może zatem otrzymać od lombardu od 3 do 6 tysięcy złotych. Ile zatem mężczyzna będzie musiał zwrócić do lombardu, by odzyskać ukochane pianino?

Po pierwsze przyjmijmy, że Pan Roman otrzyma standardowe 35% wartości zastawionego przedmiotu. (3500 PLN). Od udzielenia pożyczki, lombard naliczy także prowizję (1575 PLN). Do tej kwoty dochodzą oczywiście odsetki, czyli 10% z pożyczonej kwoty (ok. 35 PLN). Po trzecie zawsze należy brać pod uwagę ewentualne koszty ubezpieczenia (ok. 11 PLN). Podsumowując, w powyższej sytuacji, Pan Roman zapłaci lombardowi około 5121 złotych.

Co można zastawić w lombardzie?

W lombardzie możemy zastawić praktycznie każdy przedmiot, który przedstawia określoną wartość. Do najczęściej zastawianych dóbr zalicza się:

• sprzęt elektroniczny tj. komputery, laptopy, tablety i telefony,
• sprzęt AGD,
• instrumenty,
• biżuterię,
• pamiątki rodzinne o znacznej wartości,
• złoto i monety,
• konsole i gry komputerowe,
• antyki, obrazy, rzeźby i inne dzieła sztuki,
• sprzęt sportowy,
• inne ruchomości.

Przedmiotem zastawu mogą być także papiery wartościowe, akcje i obligacje. Zdarzają się również pożyczki udzielane pod zastaw samochodu. To jakie dokładnie formy zastawu akceptuje dana firma, nie jest z góry określone i zależy jedynie od jej wewnętrznej polityki. W praktyce zastawić możemy każdy przedmiot, który lombard zgodzi się przyjąć.

Pożyczka pod zastaw – krok po kroku

Niezależnie od tego czy wybierzesz lombard online czy też placówkę stacjonarną, zacznij od researchu. Opinie klientów w sieci, a nawet Twoich bliskich naprowadzą Cię na jaką firmę się zdecydować. W trakcie poszukiwań skup się na trzech rzeczach:

1. Wiarygodność lombardu. Jest to kluczowy element oceny. Opinia dotychczasowych klientów oraz klarowne i uczciwe warunki udzielania pożyczek to podstawa.
2. Zasady funkcjonowania lombardu. Liczy się jednakowo forma otrzymania pożyczki, wysokość prowizji, ewentualne dodatkowe koszty zadłużenia. Zapytaj się także o to, czy możesz dokonać wcześniejszego zwrotu pożyczki oraz jak przedłużyć okres spłaty. Zapisy umowy zawartej pomiędzy konsumentem, a lombardem są bardzo ważne, dlatego zawsze je sprawdzaj. Pamiętaj, pytania nic nie kosztują.
3. Podejście do przechowywanych przedmiotów. Towar, który idzie pod zastaw, często ma wartość sentymentalną. Zawsze warto więc dopytywać, o to jak zabezpieczane i przechowywane są nasze rzeczy. Szkoda ryzykować ich zniszczeniem.
4. Wystarczające środki na spłatę. Na Czerwonej Skarbonce zawsze przypominamy: Nie zaciągaj zobowiązań, których nie możesz spłacić. Pożyczki w lombardzie to szczególny produkt na rynku, którego obecna forma może spowodować utratę zastawionych przedmiotów na zawsze.

Kto może dostać pożyczkę w lombardzie?

Lombardy nie są w tej kwestii szczególnie wybredne. Nie ma tutaj potrzeby weryfikowania zdolności kredytowej jak i dotychczasowej historii spłat. Formą zabezpieczenia jest przecież zastawiony towar i jego wartość. Właśnie dlatego, praktycznie każda pełnoletnia osoba może uzyskać pożyczkę pod zastaw w lombardzie.

Przy udzielaniu pożyczek, pracownik lombardu pyta najczęściej jedynie o dowód tożsamości oraz potwierdzenie prawa własności zastawu. Może to być zarówno dowód osobisty, prawo jazdy jak i paszport, a także akt własności lub inny wiarygodny dowód zakupu oddawanego przedmiotu.

Takie podejście ma m.in. na celu wyeliminowanie zjawiska tzw. paserki, czyli prób sprzedaży skradzionych przedmiotów w lombardzie. To właśnie to zjawisko bardzo często przekładało się na złą renomą lombardów, które kojarzyły się z szemraną działalnością.

Czy lombardy udzielają pożyczki bez BIK?

Ogólnie rzecz biorąc, pożyczka lombardowa działa w oparciu o bardzo prosty i minimalistyczny w swojej formie koncept zastawu. Przy udzielaniu takiego zobowiązania lombard nie sprawdzi Twojej historii kredytowej, ani nie zweryfikuje zdolności finansowych. Można zatem śmiało powiedzieć, że w lombardach dostępne są pożyczki bez BIK i KRD.

Dlaczego tak jest? To bardzo proste. Jedyną formą zabezpieczenia udzielanych pożyczek w lombardach jest wartość zastawionego przedmiotu jak i zapisy ustawy o kredycie konsumenckim. Twoja zdolność kredytowa jak i miesięczne zarobki są w tym przypadku kompletnie nieistotne.

Pożyczka lombardowa a wydłużenie terminu spłaty

Z raportu ZPP za 2021 rok wynika, że zdecydowana większość zastawiających przedmioty w lombardzie (88%), wykupuje je w ciągu miesiąca ¹. Powyższa tendencja wskazuje na to, że rynek klientów lombardów istotnie pokrywa się z rynkiem klientów pożyczek krótkoterminowych.

Czasami, z przyczyn niezależnych od nas, może zdarzyć się tak, że nie będziemy mieli szansy dotrzymać ustalonego harmonogramu spłat. Narazimy się tym samym na utratę zastawionego przedmiotu. Co zrobić w takiej sytuacji?

Podobnie jak w przypadku pożyczek pozabankowych, tak i tu możemy skorzystać z przedłużenia terminu spłaty. Wiąże się to jednak z dodatkowymi opłatami. Ponadto, przedłużenie umowy pożyczki pociąga za sobą późniejszy odbiór zastawu. Nastąpi on wówczas, gdy spłacimy pożyczkę w całości.

Jeśli w danym momencie nie jesteśmy w stanie uregulować naszego zadłużenia, możemy spłacić pożyczkę częściowo. W takim przypadku zobowiązanie będzie mniejsze o wpłaconą kwotę. Będziemy mogli również odebrać część zastawu adekwatnie do dokonanej przez lombard wyceny. Jeśli natomiast zamierzamy spłacić pożyczkę przed terminem, to powinniśmy odpowiednio wcześniej poinformować o tym fakcie pożyczkodawcę.

Jeżeli bardzo zależy nam na odzyskaniu swoich przedmiotów, chociażby ze względu na sentyment, to warto skontaktować się z lombardem i wynegocjować przedłużenie. Niestety, takie wydłużenie terminu spłaty wiązać się będzie z podniesieniem opłat za całą usługę. Zasada jest tutaj ekstremalnie prosta: im dłuższy termin spłaty tym prowizja jest wyższa. Warto w takim momencie zadać sobie pytanie, czy to ma sens?

Pożyczka w lombardzie – czy się opłaca?

Jak w większości przypadków, odpowiedź brzmi: „To zależy”. Pożyczka w lombardzie to świetny sposób na błyskawiczny zastrzyk gotówki, przy minimum formalności. Jeżeli mamy jakieś przedmioty, z których nie korzystamy, a potrzebujemy gotówki, lombard może być dobrym rozwiązaniem. Nie zapominajmy jednak, że taka pożyczka to zobowiązanie finansowe. Jeżeli ktoś nie jest pewien, czy będzie mógł spłacić koszty takiej pożyczki, to bardzo dużo zaryzykuje.

Biorąc jednak pod uwagę rosnące stopy procentowe w 2022 roku, pożyczka w lombardzie nie należy obecnie do najwygodniejszych opcji. Co więcej, średnia wycena towaru to średnio ok. 35 proc. jego wartości, co stanowi duży minus, W szczególności, że w lombardach zastawić można zarówno samochód, lodówkę, jak i telewizor. To jednak nie koniec wad takiego zobowiązania.

Na rynku wciąż istnieją podmioty, które ustnie przekazują co innego, niż de facto znajduje się w dokumentacji. Brak jasnych zasad kalkulacji kosztów pożyczki to kolejny problem. Klient decydujący się na pożyczkę w niesprawdzonym lombardzie narazi się nie tylko na utratę przedmiotu (o ile nie uda mu się go spłacić na czas), ale także i jego zniszczenie.

Czy jest możliwa pożyczka w lombardzie bez zastawu?

Zazwyczaj nie. Zdarzają się jednak na rynku podmioty, które nie wymagają takiej formy zabezpieczenia. Wówczas wysokość finansowania opiewa najczęściej na kwotę nie większą niż 1500 zł. Zalecamy w takich wypadkach dużą ostrożność. Na rynku nie brakuje pseudopożyczkodawców, którzy za pomocą różnych sztuczek wyciągają od ludzi dane, albo pieniądze.

Czy pożyczki w lombardzie są bezpieczne?

Niestety rzeczywistość na polskim rynku wygląda tak, że właściciele lombardów mają tendencję do omijania przepisów prawa. Jednym z dużych problemów na rynku działalności lombardowej jest także specjalne konstruowanie umów, by ominąć wymagania UKK.

Takie umowy nie są klasyfikowane jako pożyczki konsumenckie i niejednokrotnie potrafią przybrać formę:

• przedwstępnej sprzedaży przyrzeczonej (z terminem i wskazanymi kosztami odstępnego).
• sprzedaży z gwarancją prawa do odkupu zastawu (z terminem wykupu za opłatą).
• umowy na okresowe przechowanie przedmiotu (zamiast umów o kredyt konsumencki).

W wielu punktach dochodzi również do nieprawidłowości m.in. w zakresie przepisów RODO. Zdarza się, że niektóre umowy w ogóle nie zawierają klauzul o przetwarzaniu danych osobowych. Bywa też i tak, że lombardy w ogóle nie rejestrują swojej działalności. Najgorsze przypadki to sytuacje, w których zainteresowani pożyczką nie mają możliwości wcześniejszego zapoznania się z umową lub późniejszego odstąpienia od niej.

Umowa zastawu – schemat

Otrzymanie pożyczki w lombardzie poprzedza sporządzenie odpowiedniej umowy. We wspomnianym dokumencie muszą znaleźć się:

• dane klienta,
• wysokość udzielonej pożyczki,
• forma zastawu i dokładny opis zastawianego przedmiotu,
• termin spłaty pożyczki i jej forma,
• opłaty związane z obsługą zadłużenia,
• wartość zastawu,
• podpisy obu stron umowy.