Według danych opublikowanych przez Główny Urząd Statystyczny, średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2022 r. wyniósł 114,4. W odniesieniu do 2021 roku ceny wzrosły więc o 14,4 % 1. Tak duża różnica sprawiła, że w budżetach wielu gospodarstw domowych zaczęło brakować środków nie tylko na rozrywkę czy przyjemności, ale również na zakupy podstawowych produktów, regulowanie rachunków za media czy spłatę zobowiązań kredytowych. Czy w 2023 roku mamy większy niż do tej pory problem z terminowym regulowaniem zobowiązań? Zapraszam na rozmowę z Panią Agnieszką Salach, Senior PR Manager w grupie KRUK.
Roczna inflacja według GUS wyniosła ponad 14 proc. Jak nietrudno się domyślić, sytuacja ta negatywnie oddziałuje na budżety wielu gospodarstw domowych. Jak Pani zdaniem inflacja wpływa na spłatę zobowiązań przez zadłużonych Polaków? Czy w obecnej sytuacji mamy większy niż do tej pory problem z terminowym regulowaniem zobowiązań?
Agnieszka Salach:
Trudności z bieżącą spłatą należności, wynikające z wysokiej inflacji, będą widoczne dopiero za jakiś czas. Aktualna sytuacja gospodarcza sprawiła, że Polacy w bardziej przemyślany i racjonalny sposób podchodzą do wydawania pieniędzy. Starają się szukać tańszych zamienników niektórych produktów, a często nawet rezygnują z niepotrzebnych zakupów.
Z Indeksu wypłacalności Polaków i ich postaw wobec zadłużenia, który na zlecenie KRUK S.A. przeprowadził panel Ariadna, wynika, że obecnie 14 proc. naszych rodaków zmaga się z problemem zadłużenia. Wśród nich 7 proc. deklaruje, że ich sytuacja finansowa jest na dobrym poziomie, 38 proc. ocenia ją jako średnią, a 56 proc. jako złą. Niestety osoby z tej ostatniej grupy mogą być najbardziej narażone na problemy z terminowym regulowaniem należności.
Skoro to nie inflacja, to z jakich powodów Polacy najczęściej popadają w zadłużenie?
Agnieszka Salach:
Powody zadłużenia się, czyli nieopłacania na czas swoich zobowiązań, mogą być bardzo różne. Najczęściej wynikają z nieoczekiwanej sytuacji losowej, takiej jak np.: choroba, utrata pracy czy partnera. Zdarza się również, że zadłużenie jest wynikiem przeszacowania swoich możliwości finansowych i braku kontroli nad domowym budżetem.
W takim razie, jakie błędy najczęściej popełniamy w zakresie zarządzania swoimi długami?
Agnieszka Salach:
Największym błędem jest próba spłacania wcześniejszego zadłużenia poprzez zaciągnięcie kolejnego zobowiązania. Taka sytuacja może prowadzić do tzw. spirali długów. Indeks zadłużenia i wypłacalności Polaków, który przygotowaliśmy z panelem Ariadna, pokazał, że aż 36 proc. ankietowanych uważa, że popadanie w długi jest kwestią przypadku, pecha czy niespodziewanej sytuacji życiowej. Co ciekawe, tylko co czwarta osoba zadłużona, która wzięła udział w badaniu, przyznaje, że sama ponosi odpowiedzialność za problemy ze spłatą. Najwięcej, bo aż 40 proc. zadłużonych respondentów odpowiedzialnością za swoją sytuację i popadnięcie w długi obarcza rządzących, czyli ogólnie sytuację gospodarczą i inflację.
Jak Pani słusznie wspomniała, wiele osób mających problemy ze spłatą zadłużenia sięga właśnie po pożyczki, zwiększając tym samym ryzyko wejścia w spiralę zadłużenia. Najczęściej jednak istnieją inne, nieco bezpieczniejsze formy pozbycia się długów. Klienci banków mogą pomyśleć o restrukturyzacji kredytu, czy o jego konsolidacji. A co KRUK może zrobić dla tych, którzy nie mogą pozwolić sobie na
skorzystanie z powyższych rozwiązań?
Agnieszka Salach:
Na polskim rynku KRUK jest pionierem tzw. strategii prougodowej, która polega na rozkładaniu zadłużenia na raty, których wysokość została ustalona indywidualnie z klientem, czyli osobą zadłużoną. Strategia ta powstała na podstawie wyników badania społecznego, które przeprowadziliśmy kilkanaście lat temu. Główny wniosek był taki, że Polacy chcą regulować swoje zadłużenia, ale nie mają pieniędzy na jednorazową spłatę. Dlatego też proponujemy im zawarcie ugody, dzięki której mogą swoje zadłużenie rozłożyć na raty i spłacać je w dłuższym czasie.
Agnieszka Salach od 2012 roku pracuje w międzynarodowej Grupie KRUK. W latach 2012 – 2016 realizowała strategię PR-ową i marketingową dla Rejestru Dłużników ERIF BIG S.A., a od 2016 roku pracuje w KRUK S.A. i odpowiada przede wszystkim za realizację działań public relations i projektów CSR. Pełni funkcję rzeczniczki prasowej KRUK S.A. i prowadzi biuro prasowe, którego działania zostały docenione w 2021 i 2022 roku w rankingu TOP Marka w kategorii firm windykacyjnych, uzyskując pierwsze miejsce.
Dla niektórych rozwiązaniem okazuje się też ogłoszenie upadłości konsumenckiej. Kto może skorzystać z tego prawa?
Agnieszka Salach:
Upadłość konsumencką może ogłosić osoba fizyczna, konsument, który nie prowadzi działalności gospodarczej i nie pozostaje w żadnej spółce. Może to zrobić również przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą – ponieważ jest traktowany w ten sam sposób. Ogłoszenie upadłości konsumenckiej odbywa się sądownie, na podstawie wniosku złożonego przez osobę zadłużoną albo jej wierzyciela. Należy wówczas udowodnić, że osoba, wobec której będzie toczyć się postępowanie sądowe, nie ma realnych możliwości na spłatę swoich zaległości finansowych. Warto jednak podkreślić, że upadłość konsumencka jest ostatecznością.
Jakie rodzaje zadłużeń są aktualnie najczęściej windykowane?
Agnieszka Salach:
W KRUK S.A. skupiamy się głównie na obsłudze dużych podmiotów przede wszystkim z sektora finansowego, m.in. banków, firm pożyczkowych czy ubezpieczeniowych. Aby jednak przyjrzeć się temu szerzej, odwołam się do Indeksu zadłużenia i wypłacalności Polaków, z którego wynika, że nasi rodacy najczęściej nie spłacają zobowiązań za kredyty konsumenckie, co deklaruje 25 proc. ankietowanych. Do debetu na koncie lub na karcie kredytowej przyznaje się z kolei 23 proc. badanych. Co piąta osoba nie opłaca na czas rachunków za prąd, gaz lub wodę. Podobny odsetek ankietowanych wskazuje, że ma zadłużenie z powodu niespłaconych rat pożyczek zaciągniętych w firmach pożyczkowych.
W ubiegłym roku dużą popularnością cieszyły się wakacje kredytowe, które pozwalały na zawieszenie spłaty rat kredytu hipotecznego. Czy Pani zdaniem takie programy mają pozytywny wpływ na spadek wysokości przeterminowanego zadłużenia? Pojawia się bowiem pytanie, czy “wolne” pieniądze – zamiast na spłatę zobowiązań, nie zostaną przypadkiem spożytkowane na zakup niepotrzebnych produktów?
Agnieszka Salach:
Należy pamiętać, że wakacje kredytowe nie polegają na umorzeniu rat zaciągniętych kredytów, a jedynie na zawieszeniu tej spłaty na kilka miesięcy i jednocześnie wydłużeniu okresu spłaty zobowiązania. Mogą zatem stanowić realne wsparcie dla osób, które w danym momencie nie są w stanie uregulować wysokich rat kredytów. Trudno jednak na ten moment jednoznacznie stwierdzić, czy korzystały z nich jedynie osoby, które naprawdę tego potrzebowały. A jeśli nie tylko, to czy konsumenci, którzy mieli środki na spłatę kredytu, a skorzystali z wakacji kredytowych, w inny sposób spożytkowali te pieniądze i wrócili do terminowych spłat swoich zobowiązań.
KRUK S.A. to jedna z najbardziej rozpoznawalnych spółek prowadzących windykacje polubowne. Na czym polega sposób Państwa działania?
Agnieszka Salach:
KRUK od 25 lat zajmuje się obsługą spraw dotyczących zadłużenia w imieniu i na zlecenie innych firm lub na własny rachunek, czyli na podstawie cesji wierzytelności. Jeśli działamy na zlecenie innej firmy, to zgodnie z wytycznymi zleceniodawcy możemy prowadzić w jego imieniu monitoring zaległości, działania windykacyjne na każdym z możliwych etapów, czy też sprawujemy nadzór nad procesem egzekucji komorniczej.
Niektóre przedsiębiorstwa i instytucje decydują się jednak na sprzedaż pakietu wierzytelności. Wówczas na podstawie cesji wierzytelności odzyskujemy należności na własny rachunek jako tzw. wierzyciel wtórny na każdym z możliwych etapów.
W jaki sposób KRUK S.A. ustala plan spłat dla zadłużonych klientów?
Agnieszka Salach:
Przede wszystkim dajemy klientom możliwość polubownego rozwiązania sprawy i zawarcia ugody. Jeśli spłacają oni swoje zadłużenie zgodnie z harmonogramem, wówczas są już na dobrej drodze do uregulowania całego zadłużenia. Klient, który zdecyduje się skorzystać z tego rozwiązania, może liczyć na to, że ustalimy z nim wysokość raty i harmonogram spłat tak, aby wywiązanie się z umowy było jak najbardziej możliwe.
KRUK kontaktuje się z klientami listownie, telefonicznie, ale też w sposób bezpośredni – z naszymi doradcami terenowymi. Klienci mają też możliwość skorzystania z platformy online e-kruk.pl, która umożliwia im kontakt z nami na odległość, zawarcie ugody, a także stałą kontrolę spłaty zadłużenia czy spłaty rat ugody za pomocą powszechnie znanych narzędzi płatniczych online. Platforma e-kruk.pl ma wszelkie zabezpieczenia dotyczące danych – także klienci mogą czuć się bezpieczni – i działa w podobny sposób, jak elektroniczna bankowość.
A jakie są konsekwencje niedotrzymania tych planów?
Agnieszka Salach:
Przed zawarciem ugody osoba zadłużona jest informowana, jakie mogą być konsekwencje braku spłaty zadłużenia. Przypominamy o tym klientom, kiedy przestają terminowo spłacać raty. Warto dodać, że od samego początku osoba zadłużona może zdecydować się na rozwiązanie sprawy na drodze sądowej. Wtedy też jest informowana o ewentualnych konsekwencjach takiego wyboru. Jedną z nich mogą być – po uzyskaniu tytułu wykonawczego podczas postępowania sądowego – koszty sądowe, które pokrywa osoba zadłużona.
Jako spółka prowadzicie Państwo również programy edukacyjne, które mają za zadanie zwiększać poziom wiedzy o finansach. Czy Pani zdaniem Polacy mają odpowiednie umiejętności potrzebne do zarządzania własnymi budżetami?
Uważam, że w dobie inflacji wielu Polaków zaczęło przyglądać się baczniej swoim wydatkom, a także planować je z wyprzedzeniem. Wciąż jednak są grupy konsumentów, które przywiązują do tego mniejszą wagę. Dlatego podnoszenie wiedzy ekonomicznej, w tym zachęcanie do kontroli swojego budżetu domowego, zyskuje coraz bardziej na znaczeniu.
Z naszego Indeksu edukacji finansowej Polaków wynika, że niski poziom wiedzy ekonomicznej i doświadczenia w zarządzaniu budżetem domowym najczęściej deklarują osoby pomiędzy 18 a 24 rokiem życia. Choć w tej grupie wiekowej odpowiedziała tak niemal co piąta osoba (18%), to zdecydowaną potrzebę rozszerzenia wiedzy z zakresu finansów deklaruje prawie co druga z nich (43%).
Ogółem ponad połowa Polaków określiła poziom swojej wiedzy i umiejętności z zarządzania budżetem domowym jako średni. Z kolei 35 proc. wskazała, że jest on wysoki, a 12 proc. – niski. Potrzebę zwiększenia tej wiedzy zadeklarowało 29 proc. badanych.
Agnieszka Salach, starsza menadżerka ds. PR, rzeczniczka prasowa w KRUK S.A.
Posiada 22-letnie doświadczenie z zakresu marketingu i public relations. Od 2007 roku związana z branżą finansową. Pracowała w spółkach giełdowych, gdzie odpowiadała m.in. za realizację projektów i kampanii marketingowych i PR-owych. Realizowała też zadania z zakresu relacji inwestorskich w spółkach notowanych na NewConnect. Od 2012 roku pracuje w międzynarodowej Grupie KRUK. W latach 2012 – 2016 realizowała strategię PR-ową i marketingową dla Rejestru Dłużników ERIF BIG S.A. (obecnie ERIF BIG S.A.). Była odpowiedzialna m.in. za rebranding spółki, wsparcie rozwoju informacji pozytywnej na rynku wymiany informacji gospodarczej i współpracę z zewnętrznymi organizacjami non-profit. Aktywnie uczestniczyła w wypracowaniu Zasad Dobrych Praktyk Biuro Informacji Gospodarczej ZPF. Od 2016 roku pracuje w KRUK S.A. i odpowiada przede wszystkim za realizację działań public relations i projektów CSR, w tym projektów i kampanii edukacyjnych dotyczących zarządzania finansami. Do 2020 roku była zaangażowana w realizację raportowania niefinansowego Grupy KRUK. Pełni funkcję rzeczniczki prasowej KRUK S.A. i prowadzi biuro prasowe, którego działania zostały docenione w 2021 i 2022 roku w rankingu TOP Marka w kategorii firm windykacyjnych, uzyskując pierwsze miejsce. Jest absolwentką Uniwersytetu Wrocławskiego. Ukończyła wyższe studia na Wydziale Filologicznym, kierunek filologia polska ze specjalizacją dziennikarstwo, a także podyplomowe studia na Wydziale Politologii na kierunku Komunikowanie i kreowanie wizerunku publicznego.
Zobacz także:
Źródła:
1 https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/komunikat-w-sprawie-sredniorocznego-wskaznika-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-ogolem-w-2022-r-,50,10.html
HR-owiec z wykształcenia, marketer z wyboru. Od kilku lat z pasją oddaje się szeroko rozumianemu marketingowi treści, w myśl zasady: Content is a king. Szczególną fascynacją darzy świat finansów, stawiając sobie za cel wyposażenie czytelnika w podstawową wiedzę, która pozwoli mu zadbać o budżet własnego gospodarstwa domowego. Prywatnie miłośniczka sushi i dobrej kawy, uważa, że dieta mogłaby się składać tylko z tych dwóch składników.
daniel
03.03.2023, 16:17
ja tam winię siebie i rzad bo ceny sa masakra. a wczesniej pandemia i tak się ciagnie. dobrze żę mój windykator to kruk, oni mają ludzkie podejście i spoko mi ustawili spłaty