Gdzie zgłosić nieuczciwą firmę pożyczkową?

Gdzie można zgłosić nieuczciwą firmę pożyczkową? Co zrobić, gdy padłeś ofiarą nieuczciwych praktyk lub oszustwa?

Jak zgłosić nieuczciwą firmę pożyczkową? Do kogo zgłosić oszustwo?

Zgłoszenie firmy pożyczkowej do UOKiK

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów powinien być instytucją pierwszego wyboru, jeśli chodzi o zgłoszenie skargi na nieuczciwą firmę pożyczkową. Między innymi do tego celu został on stworzony: by chronić interesy zwykłych obywateli, którzy padli ofiarą nieuczciwych praktyk ze strony firm. 

W jaki sposób złożyć skargę do UOKiK:

• Telefonicznie, pod numerem 801 440 220 lub 222 66 76 76. Infolinia UOKiK jest czynna w dni robocze w godzinach od 10:00 do 18:00. 
• Przez e-formularz, dostępny na stronie internetowej UOKiK. Odpowiedź od prawnika otrzymasz w ciągu 5-10 dni roboczych.
• Na adres mailowy: uokik@uokik.gov.pl
• Poprzez ePUAP: /UOKiK/SkrytkaESP

Zgłoszenie się o poradę do rzecznika konsumentów

Rzecznicy konsumentów działają w wielu miastach (wyszukiwarka rzeczników konsumentów)  i ich pomoc jest bezpłatna. Udzielają porad prawnych, pomagają w przygotowaniu pism. W razie potrzeby rzecznik może w Twoim imieniu wystąpić z powództwem sądowym. 

Najlepszą formą kontaktu będzie wizyta osobista w siedzibie najbliższego rzecznika konsumentów. Warto wcześniej zadzwonić i się na nią umówić. 

Rzecznik Finansowy

Rzecznik Finansowy jest odpowiednią instytucją do tego, by zgłosić tam wszelkie nieuczciwe działania firm pożyczkowych oraz innych podmiotów z rynku finansowego. Na przykład banku czy firmy ubezpieczeniowej. Udziela porad, prowadzi interwencje oraz postępowania polubowne. Możesz również liczyć na jego wsparcie, jeśli dojdzie do postępowania sądowego. 

Sama korzystałam z pomocy Rzecznika Finansowego: chciałam dowiedzieć się, jakie jest jego stanowisko dotyczące pewnych usług dodatkowo oferowanych do chwilówek niektórych firm pożyczkowych. Odpowiedź otrzymałam szybko i sprawnie, więc ze swojej strony polecam. 

Jak skontaktować się z Rzecznikiem Finansowym:

• Telefonicznie pod numerem telefonu 22 333 73 25. Prawnicy prowadzą dyżury w poniedziałki, środy i piątki w godzinach od 10:00 do 14:00. 
• W biurze Rzecznika, czyli w Warszawie przy ulicy Nowogrodzkiej 47A.
• W biurze terenowym. Niestety, w całej Polsce działają tylko dwa punkty Pełnomocnika Terenowego Rzecznika Finansowego: w Lublinie i Olsztynie. 
• Mailowo na adres biuro@rf.gov.pl
• Na adres ePUAP: /RzecznikFinansowy/domyslna

Zgłoszenie nieuczciwych praktyk firmy pożyczkowej do KNF

Zgłoszenie nieprawidłowości do KNF

Jeśli zauważyłeś nieuczciwe działania firmy z sektora finansowego — nieważne, czy był to bank, firma pożyczkowa, OFE, krajowa instytucja płatnicza czy jeszcze inny podmiot — możesz złożyć zawiadomienie o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu podmiotów działających na rynku finansowym do KNF.

Pamiętaj tylko o tym, że w przypadku takiego zawiadomienia KNF nie zajmie stanowiska w Twojej indywidualnej sprawie i nie rozpatrzy zarzutów. Po prostu sprawdzi, czy faktycznie dana firma działa niezgodnie z prawem, i wtedy ewentualnie wyciągnie wobec niej konsekwencje. 

Zawiadomienie do KNF można złożyć:

• Osobiście, w kancelarii Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego, która znajduje się na ul. Pięknej 20 w Warszawie.
• Pisemnie na adres kancelarii: ul. Piękna 20, skr. pocztowa 419, 00-549 Warszawa.
• Mailowo, na adres knf@knf.gov.pl.
• Przez formularz na stronie ePUAP.

Sąd Polubowny przy KNF

Wiele osób nie wie o tym, że przy KNF działa Sąd Polubowny. Z jego usług mogą skorzystać m.in. konsumenci, którzy prowadzą spór z instytucją rynku finansowego, taką jak bank czy firma pożyczkowa. Jest jednak jedno ale: aby postępowanie przez Sądem Polubownym mogło być rozpoczęte, muszą na to wyrazić zgodę obie strony.

Sąd Polubowny przy KNF umożliwia przeprowadzenie dwóch rodzajów postępowania:

• Mediację. Mediator stara się „dogadać” z obiema stronami konfliktu w taki sposób, by znaleźć rozwiązanie, na które zgodzą się obie strony. Jest to popularna metoda rozstrzygania sporów dotyczących kredytów w walutach obcych, czyli głównie frankowych. Opłata za mediację wynosi 100 zł lub 250 zł, w zależności od wartości sporu. Opłatę ponoszą obie strony. Jeśli uda się wypracować kompromis w ramach mediacji, 70% opłaty jest zwracana.
• Postępowanie arbitrażowe. Spór jest rozstrzygany w drodze wyroku Sądu Polubownego. Opłata za arbitraż jest dla konsumentów stała i wynosi 250 zł. 

Jak złożyć wniosek do Sądu Polubownego przy KNF:

• Aby Sąd Polubowny mógł rozpocząć działania, niezbędna jest zgoda drugiej strony. Możesz uzyskać ją samodzielnie, zawierając umowę o mediację/arbitraż z drugą stroną lub przesłać wypełniony formularz umowy o mediację/arbitraż na adres Centrum Mediacji Sądu Polubownego: ul. Piękna 20, skr. poczt. nr 419, 00-549 Warszawa. W drugim przypadku to Sekretarz Sądu Polubownego wystąpi do instytucji finansowej z zapytaniem, czy zgadza się na przystąpienie do mediacji lub arbitrażu.
• Tutaj znajdziesz formularz umowy o mediację.
• Formularze umowy zapisu na postępowanie arbitrażowe lub uproszczone postępowanie arbitrażowe znajdziesz na stronie internetowej KNF.

Spór z bankiem i Bankowy Arbitraż Konsumencki

Niestety, Arbiter Bankowy rozstrzyga tylko spory pomiędzy konsumentami a bankami, które należą do Związków Banków Polskich lub też z bankiem, który członkiem ZBP nie jest, ale wydał oświadczenie o tym, że poddaje się rozstrzygnięciom Arbitra. Tak więc, jeśli Twoja sprawa dotyczy pozabankowej firmy pożyczkowej, Arbiter będzie tu nieprzydatny. Jednak warto o nim pamiętać, w razie, gdyby nastąpiły komplikacje w stosunkach z twoim bankiem. 

Do Arbitra Bankowego można zgłosić spór, którego kwota roszczenia nie przekracza 8000 zł. Orzeczenie Arbitra jest dla banku wiążące, czyli musi się do niego zastosować w ciągu 14 dni od otrzymania decyzji. Natomiast klient, jeśli decyzja nie jest dla niego korzystna, nadal ma prawo dochodzić swoich praw na drodze sądowej. Koszt złożenia wniosku o rozstrzygnięcie sporu to 50 zł lub 20 zł w przypadku, gdy wartość sporu jest niższa niż 50 zł.

Lista ostrzeżeń Czerwonej Skarbonki

Być może o tym nie wiesz, ale serwis Czerwona Skarbonka prowadzi swoją własną listę ostrzeżeń przed firmami wyłudzającymi dane osobowe lub przedpłaty. Warto się z nimi zapoznać. Lista jest na bieżąco aktualizowana.

Jeśli padłeś ofiarą oszustwa lub natknąłeś się na wzbudzającą Twoją obawę witrynę, możesz ją zgłosić na adres e-mail zgloszenia@czerwona-skarbonka.pl lub dodać nazwę witryny w komentarzu pod listą ostrzeżeń. Przyjrzymy się Twojemu zgłoszeniu i jeśli firma rzeczywiście działa nieuczciwie, trafi na naszą listę. 

Postępowanie sądowe

Niestety, z chwilówkami i pozabankowymi pożyczkami na dłuższe terminy jest tak, że klienci często wpadają przez nie w spiralę zadłużenia. Kończy się to bardzo często na doliczaniu drakońskich opłat za nieterminową spłatę i przekazaniu sprawy do windykacji. 

W takich wypadkach zawsze warto sprawdzić, czy pożyczkodawca działa zgodnie z prawem i czy w umowie nie były zastosowane abuzywne zapisy. Dla klienta, który nie zna się na prawie finansowym, może być to trudne do ustalenia. Na szczęście na rynku działa wiele kancelarii prawniczych, które specjalizują się w prowadzeniu tego rodzaju spraw sądowych.

Jak rozpoznać nieuczciwą firmę pożyczkową?

Cóż, nie jest to takie proste. Żadna firma pożyczkowa nie napisze przecież na swojej stronie: UWAGA! OSZUSTWO! Powiem szczerze, że dla mnie, osoby po studiach finansowych i z doświadczeniem w pracy w bankach nie jest to również takie łatwe. 

Po pierwsze: zawsze sprawdzaj wzory dokumentów. 

I rób to przed, a nie po zaciągnięciu pożyczki. Sprawdzaj dokładnie wzory umów, cenniki i regulaminy. Jeśli jakiegoś zapisu nie rozumiesz, poproś pracownika danej firmy o szczegółowe wyjaśnienia. A jeśli ich nie otrzymasz lub otrzymasz je w formie niezrozumiałej (co jest dość prawdopodobne), to skontaktuj się na przykład z Rzecznikiem Finansowym na infolinii. Gorzej, jeśli takich dokumentów w ogóle na stronie nie możesz znaleźć. To powinno wzbudzić Twoją czujność. 

Po drugie: zwróć uwagę na koszty.

Nieraz spotkałam się z sytuacją, że przy wyliczaniu raty pożyczki cena jest zdecydowanie niższa, niż ostateczna. Zwracaj uwagę na dopiski takie jak “od”, np. „prowizja od 0%”. Uczciwie działające firmy nie powinny mieć nic do ukrycia. 

Ponadto od 18.12.2022 r. obowiązują przepisy ustawy antylichwiarskiej, które precyzują maksymalne koszty pozaodsetkowe pożyczek pozabankowych. O jakie koszty chodzi? M.in. o wysokość prowizji, opłat związanych z przygotowaniem umowy, odroczeniem terminu spłaty lub nieterminową spłatą, koszty usług dodatkowych (ubezpieczenia, koszty dotyczące pozyskania informacji na temat kredytobiorcy, takie jak prywatne raporty kredytowe firm zewnętrznych)

• Chwilówki do 30 dni: wysokość kosztów pozaodsetkowych nie może przekroczyć 5% wartości pożyczki. 
• Pożyczki o okresie spłaty nie krótszym niż 30 dni: wysokość kosztów w całym okresie spłaty nie może być wyższa niż 20% kwoty kredytu. 
• W obu przypadkach koszty te nie mogą przekroczyć 45% całkowitej kwoty kredytu. 

Trzecia rzecz: firma oferuje usługi dodatkowe, o których nie było wcześniej mowy.

To także dość częsty problem. Na stronie internetowej firmy pożyczkowej nie ma ani śladu o tym, że do zawarcia umowy trzeba wykupić jakąś usługę dodatkową, która jest koniecznie wymagana. Na przykład pakiet medyczny czy raport kredytowy. Najczęściej klient dowiaduje się o tym w momencie, gdy pożyczka jest już niemal przyznana i kontaktuje się z nim telefonicznie pracownik takiej firmy.

Co sobie myśli klient? Dobra, pieniądze są praktycznie na moim koncie, są potrzebne na już, niech im będzie. Takie myślenie jest błędem. Jeśli w trakcie wnioskowania o pożyczkę na stronie nie ma żadnych informacji o wymaganych usługach dodatkowych ani nie są one wliczone w przedstawione Ci koszty zobowiązania, to daruj sobie tę firmę. Nie jest to działanie uczciwe. 

Jak chronić się przed nieuczciwymi firmami?

1. Sprawdzaj jej wiarygodność. Zaczynasz od wpisu w KRS: jak długo działa firma, jaki ma kapitał zakładowy. Jeśli widzisz, że wymagany kapitał to minimum wymagane prawem, czyli 5000 zł, to odpuść już na tym etapie. Jeśli firma chwali się, że należy np. do Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych, to sprawdź to bezpośrednio na stronie Związku. Tak samo, jeśli na stronie firmy widzisz informację, że jest zarejestrowana na przykład jako Mała Instytucja Płatnicza — po prostu to sprawdź w rejestrze KNF. 
2. Sprawdź opinie o firmie. I nie sugeruj się tym, co mają podane na swoich stronach. To są często fejkowe komentarze. Osobiście korzystam chętnie z opinii w Google, przeszukuję forum-kredytowe.pl, szukam po innych stronach z opiniami klientów.  
3. Znaj swoje prawa. Na przykład przepisy dotyczące maksymalnych kosztów pozaodsetkowych pożyczki pozabankowej czy możliwości reklamacji.
4. Sprawdź listy ostrzeżeń. Na przykład listę ostrzeżeń Czerwonej Skarbonki oraz listę ostrzeżeń publicznych KNF.
5. W przypadku zakupów internetowych płać kartą. Nie jest to rada powiązana z firmami pożyczkowymi, ale i tak może Ci się przydać. Płatności kartami są objęte chargebackiem, czyli w razie problemów na przykład z dostawą produktów możesz zgłosić reklamację chargeback do swojego banku. Dlatego najlepiej jest używać właśnie karty. BLIK czy przelew bankowy takiej ochrony nie zapewniają. 

​Co zrobić, gdy firma łamie prawo? Opinia naszego eksperta

Moje stanowisko w tej sprawie jest jedno: zgłaszaj sprawę, gdzie się da. Korzystaj ze wszystkich dostępnych metod. Obecnie większość zgłoszeń można wysłać elektronicznie, nie trzeba się nawet fatygować osobiście do siedziby danej instytucji. 

Oczywiście pierwszym Twoim krokiem powinno być złożenie reklamacji w nieuczciwej firmie, ale dość dobrze znam rynek i wiem, że bardzo często nic to nie daje. Niemniej reklamacja powinna wpłynąć choćby dlatego, że często jest wymagana do rozpoczęcia konkretnego postępowania. 

Dlaczego warto zgłaszać nieuczciwe firmy? Być może kwota, o jaką walczysz, jest niewielka i szkoda Ci na to czasu? Jeśli nie dla siebie, to zrób to dla innych. Jeśli nie będzie zgłoszeń od klientów, nikt się sprawą nie zainteresuje. I kolejne osoby będą ofiarami nieuczciwych praktyk. Im więcej zgłoszeń od oszukanych klientów, tym większe prawdopodobieństwo, że nieuczciwa firma poniesie tego konsekwencje. 

Najczęściej zadawane pytanie