Gdzie zgłosić oszustwa internetowe?

Padłeś ofiarą oszustwa internetowego? Niestety, ja również. Opowiem Ci dzisiaj, co z tym zrobiłam, czego nie (choć powinnam), i jak się to wszystko skończyło.

Fałszywe oszustwa internetowe - gdzie zgłosić?

Kluczowe informacje

  • Oszustwo internetowe inaczej cyberprzestępstwo, to rodzaj przestępstwa, które poprzez nowe technologie komputerowe, dąży do wyłudzenia pieniędzy lub innych wartościowych informacji od poszkodowanej osoby;
  • Działalność przestępcza może przybierać różne formy, zaczynając od phishingu, scamów, spoofingu, przez oszustwa aukcyjne (OLX, Vinted, Allegro) i kryptowalutowe, kończąc na przestępstwach opartych o metodę BLIK czy na portalach randkowych;
  • Ich rodzaje cały czas ewoluują, dlatego warto pamiętać, że w internecie nie jesteśmy anonimowi. W przypadku, gdy oszust działa zza granicy jego ujęcie może być praktycznie niemożliwe;
  • Nasza rada: W każdej, nawet mało znaczącej sytuacji, chroń swoje dane osobowe oraz zachowuj ostrożność w kontaktach online.

To było dość dawno temu, za moich studenckich czasów. Uzbierałam trochę oszczędności i chciałam kupić nowego Samsunga. Na tamte czasy i skromne, studenckie życie, kwota była duża. Znalazłam sklep internetowy z dobrymi opiniami. Kupiłam telefon, zrobiłam przelew. Niestety, nigdy nie zobaczyłam ani smartfona, ani nie odzyskałam pieniędzy. Moja wiedza na temat oszustw w internecie była znikoma, więc zgłosiłam sprawę tylko na policję. Dzisiaj zrobiłabym znacznie więcej!

Jak udowodnić wyłudzenie pieniędzy i odzyskać środki? Zobacz

Oszustwo internetowe — jak wygląda?

Oszustwo internetowe może mieć na celu wyłudzenie albo bezpośrednio pieniędzy (jak, chociażby w moim przypadku), albo zdobycie Twoich danych osobowych lub dostępu do konta bankowego. Moim zdaniem, ten drugi scenariusz jest gorszy: złodziej, który ma komplet Twoich danych, może bez większego problemu zaciągnąć na Ciebie kredyty i pożyczki na duże kwoty. A mając dostęp do Twojej bankowości, może w kilka chwil pozbawić Cię wszystkich oszczędności (i do tego również wziąć na Ciebie kredyt).

Metody działań są różne, ale wszystkie zaczynają się w podobny sposób: złodziej nawiązuje zdalny kontakt z potencjalną ofiarą oszustwa. Może to być telefon, sms, mail, czy wiadomość na OLX, FB czy Whatsappie. Zazwyczaj oszuści podszywają się pod firmy i instytucje powszechnie znane i zaufane. Kolejnym krokiem jest wymuszenie na Tobie interakcji, czyli na przykład: masz kliknąć w podesłany link, podać komplet danych, zainstalować dodatkowe oprogramowanie lub zrobić zakupy i je opłacić w fałszywym sklepie itp.

Jak sprawdzić, czy ktoś wziął na mnie kredyt? Zobacz

Jak działają oszuści internetowi? Metody działań

Rodzaje oszustw internetowych mnożą się i mnożą. Nie sposób wymienić wszystkich, dlatego podam kilka najczęstszych przykładów.

1. Oszustwo na BLIKa. Ktoś podszywa się pod znajomego i prosi o pomoc w formie kodu BLIK.

2. Oszustwo OLX. Uważaj na wszystkie wiadomości, jakie otrzymujesz od potencjalnych kupujących. Nierzadko oszust wyśle Ci fałszywego linka (np. do odebrania płatności za paczkę), a w rzeczywistości zainstaluje Ci wirusa lub zdobędzie dostęp do bankowości.

3. Phishing, czyli np. fałszywe wiadomości sms czy e-mail. Oszuści często podszywają się pod znane instytucje, typu PGE, DPD, Inpost, DHL.

4. Spoofing i chociażby telefony od fałszywych pracowników banków.

5. Oszustwo na Bitcoina. O ile sam Bitcoin istnieje i da się w niego normalnie inwestować, o tyle złodzieje wykorzystują często fakt nieznajomości tematu wśród potencjalnych ofiar. Obiecują zyski z inwestycji, a tymczasem po przelaniu oszczędności – znikają.

6. Fałszywe sklepy internetowe i aukcje. Czyli chociażby mój przypadek sprzed lat, ale również miliony innych, w których kupujesz towar, płacisz, a go nie otrzymujesz lub dostajesz podróbkę.

oszustwo internetowe - przykład
Tutaj mamy przykład oszustwa internetowego na platformie Vinted.pl. Przestępca, aby odnaleźć potencjalne ofiary, wysyła wiadomości do bardzo dużej liczby użytkowników, którzy wystawiają ogłoszenia. Aby uśpić naszą czujność, przeprowadza krótką rozmowę, następnie kopiuje dane przedmiotu i sprzedającego, wprowadza je do systemu, który tworzy fałszywą stronę z podstawionym ogłoszeniem. W kolejnym kroku oszust może potwierdzić, że zakupił już daną rzecz, tylko musimy odebrać pieniądze na swoje konto poprzez specjalną stronę. Przestępca może oczywiście wysłać nam spreparowane zdjęcie, że faktycznie dokonał zakupu. Pamiętaj, że stworzenie takiej grafiki jest dziecinnie proste i nigdy nie powinieneś jej traktować jako dowód płatności! Informacje zaczerpnięte ze strony cert.pl1
Oszustwo na Vinted – jak odzyskać pieniądze? Zobacz

Co robić w przypadku oszustwa internetowego?

Po pierwsze: warto we własnym zakresie zabezpieczyć jak najwięcej dowodów oszustwa. Korespondencja, adres poczty elektronicznej, fałszywe linki, potwierdzenia wpłaty z banku. Zbierz jak najwięcej dowodów.

Po drugie: zgłoś sprawę na policję lub do prokuratury. Bez tego sprawa nie ruszy z miejsca.

Zgłoś się do platformy, na jakiej robiłeś zakupy (o ile to w taki sposób zostałeś oszukany). Jeśli to był duży, znany portal aukcyjny typu Allegro, Aliexpress czy OLX, to jest szansa, że pomoże Ci odzyskać środki.

Następny etap to zabezpieczenie dokumentu tożsamości i dostępów do banku. Jeśli podejrzewasz, że Twoje dane mogły zostać wykradzione lub też przestępca mógł zyskać dostęp do Twojego konta czy karty: zastrzeż wszystko w banku, i dowód, i bankowość, i kartę. O tym, jak chronić dane osobowe i co zrobić w przypadku ich utraty pisałam w oddzielnym artykule.

Kolejnym krokiem jest złożenie reklamacji w banku. Jeśli płaciłeś kartą, to możesz złożyć reklamację chargeback. W przypadku przelewu lub BLIK bank najpewniej odrzuci Twój wniosek.

I na koniec, jeśli sprawca nie został ujęty, a pieniędzy nie dało się odzyskać w drodze reklamacji, pozostaje założenie sprawy sądowej.

Oszustwa internetowe — od jakiej kwoty?

Oszustwo internetowe ma miejsce wtedy, gdy oszust do tego, by odnieść korzyść majątkową, wprowadzi Cię w błąd, wykorzysta Twój błąd (np. błędne przekonanie, że jest to prawdziwy sklep internetowy), lub wykorzysta sytuację, że pokrzywdzony z różnych przyczyn nie jest w stanie właściwie zrozumieć swojego działania.

Podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat, a w sprawach mniejszej wagi karze grzywny, ograniczenia wolności lub więzienia do lat 2.

Wyłudzenie jest przestępstwem, a nie wykroczeniem, niezależnie od kwoty. Czyli nawet jeśli oszukano Cię na 1 zł, to jest to karalne (kwota 500 zł ma zastosowanie przy kwalifikacji kradzieży jako wykroczenie/przestępstwo). Co prawda policja może próbować przekonać Cię do tego, że nie warto zgłaszać tak drobnych sum, ale to nieprawda: po prostu policjant rozliczany jest ze spraw rozwiązanych, a ustalenie sprawcy oszustwa internetowego na kilkanaście złotych będzie pewnie trudne i raczej nikt się do tego nie przyłoży. A to w końcu nie wygląda dobrze w policyjnych statystykach.

Jak rozpoznać fałszywe banknoty? Zobacz

Gdzie zgłosić oszustwo internetowe? Jak to zrobić?

1. Policja

Na samym początku zgłoś sprawę na policję. O tym, jak to zrobić, piszę w dalszej części artykułu.

2. Bank

Zrób to w każdym przypadku. Jeśli ukradziono Twoje dane, zastrzeż jak najszybciej dowód osobisty, bankowość i kartę do konta. Złóż również reklamację do banku (pewnie nic nie da, ale i tak będzie potrzebna w dalszym postępowaniu).

3. Platforma, na której robiłeś zakupy

Dlatego lubię korzystać, chociażby z Allegro, które ma swój program ochrony kupujących. Pamiętaj, że złożenie zawiadomienia powinno nastąpić w jak najkrótszym czasie od zakończenia aukcji czy sprzedaży i wykrycia oszustwa. Dzięki temu portal ma szanse ukarać nieuczciwego sprzedającego, zanim ten zniknie.

4. CERT Polska

Cert Polska to zespół, który ma reagować na zdarzenia naruszające bezpieczeństwo w internecie. Znajdziesz tam również listę ostrzeżeń przed np. podejrzanymi stronami.

Możesz zgłosić podejrzaną wiadomość sms, maila, złośliwą domenę czy oprogramowanie, fałszywą stronę internetową czy sklep na stronie zespołu CERT Polska. SMS-a zgłosisz jeszcze łatwiej: przekazując całą jego treść i wysyłając na numer 799-448-084.

5. UOKiK

Jeśli zostałeś oszukany w ten sposób, że masz problem z zakupionym towarem lub usługą (np. towar jest niezgodny z opisem, a kontakt ze sprzedającym się urwał), możesz zgłosić sprawę do UOKiK. Zrobisz to telefonicznie na infolinii konsumenckiej, mailowo lub zgłaszając się osobiście do rzecznika praw konsumenta w Twoim regionie.

6. econsumer.gov

Na tej rządowej stronie zgłosisz internetowe przestępstwa zagraniczne i złożysz skargę na nieuczciwych sprzedawców zza granicy. Do programu dołączyło 65 krajów, w tym Chiny.

Jak zgłosić na policję oszustwo internetowe?

Ciekawi Cię, jak skończyła się moja sprawa? Zgłosiłam oszustwo na policję, zresztą nie tylko ja, poszkodowanych było wielu. Sklep wyglądał naprawdę profesjonalnie i miał dużo dobrych opinii. Ku mojemu zdumieniu wykrycie sprawcy przestępstwa dla policji wcale nie okazało się trudne! Został on złapany i zamknięty. Poszkodowani mogli stawić się w sądzie na rozprawę, z czego skorzystałam.

I wiesz co? Okazało się, że oszust postanowił udawać niepoczytalnego, by uniknąć kary! A co najgorsze, sąd to uznał. Moim skromnym zdaniem osoba niepoczytalna nie jest w stanie zrobić fałszywego sklepu, pisać z ofiarami, przelewać pieniędzy z konta na konto w ten sposób, by zniknęły itp.

W jaki sposób możesz zgłosić sprawę na policję?

1. Osobiście

Oszustwo zgłosisz osobiście w najbliższej jednostce policji. Zabierz ze sobą wszelką dokumentację potwierdzającą próbę oszustwa. Policjant przyjmie Twoje zeznania i spisze protokół.

2. Listownie

Wniosek wysyłasz na policję lub do prokuratury właściwej dla miejsca zdarzenia.

Twoje pismo musi zawierać następujące dane:

  • Dane organu, do którego składasz wniosek;
  • Twoje dane;
  • Szczegółowy opis sprawy. Im więcej szczegółów, tym lepiej;
  • Datę i podpis.

Możesz dołączyć również wszelką dokumentację, którą posiadasz w sprawie oszustwa.

Na rządowej stronie https://www.gov.pl/web/gov/zglos-przestepstwo znajdziesz wzór zawiadomienia o przestępstwie oraz dane kontaktowe jednostek policji i prokuratury.

Odzyskanie pieniędzy z oszustwa internetowego — czy reklamacja w banku obejmuje oszustwa internetowe?

Powiem od razu: to wcale nie będzie ani proste, ani szybkie, ani przyjemne. Banki bardzo często odrzucają takie reklamacje. Powiedzą coś w rodzaju: sorry Ziutek, ale przecież sam autoryzowałeś w aplikacji tę wypłatę BLIKiem.

Sprawa będzie pewnie nieco prostsza, jeśli padłeś ofiarą oszustwa, a zapłaciłeś kartą. Takie transakcje mogą być reklamowane w procedurze chargeback i wtedy nieco łatwiej jest odzyskać środki.

Ale, jeśli zapłaciłeś złodziejom BLIKiem lub przelewem, lub zdobyli oni dostęp do Twojego konta czy danych i pozbawili środków, czy też zaciągnęli na Ciebie kredyty, często jedyną drogą będzie sprawa cywilna w sądzie (o zwrot ukradzionych pieniędzy lub też o unieważnienie zawartych na Ciebie umów kredytowych).

Jak zabezpieczyć się przed oszustwem internetowym?

1. Sprawdzaj dokładnie sklepy, w których robisz zakupy

Sprawdzaj opinie, dane kontaktowe, dane adresowe. Warto sprawdzić bazy CEiDG lub KRS, czy taki podmiot naprawdę jest zarejestrowany. A najlepiej korzystaj z dużych portali typu Allegro czy OLX, które mają własny program ochrony kupujących.

Jak rozpoznać oszustwo na Allegro? Zobacz

2. Korzystaj z karty do płatności

Płacąc kartą, korzystasz z dodatkowej ochrony chargeback. Warto płacić nią jak najczęściej, szczególnie przy dużych kwotach.

3. Sprawdź, czy Twój bank nie oferuje dodatkowego ubezpieczenia zakupów w sieci

Coraz popularniejsze rozwiązanie. Za kilka złotych miesięcznie można otrzymać pakiet ubezpieczenia w razie nieudanych transakcji internetowych.

4. Nie podawaj danych obcym osobom i uważaj na wszelkie linki i wiadomości

Nie daj się oszukać i nie pozwól, by złodzieje uzyskali dostęp do Twoich danych czy konta.

FAQ: najczęściej zadawane pytania

Czy można odzyskać pieniądze od oszusta internetowego?

Jest to trudne, ale możliwe. W przypadku oszustw kluczowe znaczenie będą miały wszystkie informacje, jakie posiadasz o złodzieju, w tym dokumentacja zapisanych rozmów. Szanse są zdecydowanie wyższe, gdy działalność przestępcza nie jest prowadzona poza granicami Polski.

Na czym polega oszustwo internetowe?

Na próbach wyłudzenia pieniędzy lub innych wartościowych informacji od poszkodowanych osób w celu wykorzystania ich do własnych interesów. Np. zaciągnięcia kredytu, podpisania umowy o abonament czy posługiwania się cudzą tożsamością na portalach randkowych, itp.

Po jakim czasie można zgłosić oszustwo?

Przepisy nie określają żadnego terminu, który wskazuje, w jakim czasie należy złożyć zawiadomienie. Najlepiej zrobić to jak najszybciej, gdy tylko zorientujesz się, że padłeś ofiarą oszustwa. Masz wtedy większe szanse na ujęcie przestępcy.

Co grozi za oszustwo internetowe?

Za przestępstwa w internecie grozi kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat.

Po jakim czasie przedawnia się oszustwo internetowe?

Termin przedawnienia przestępstwa internetowego wynosi 5 lat (* dla oszustw mniejszej wagi) lub 15 lat (* dla oszustw o większej wartości). Natomiast, jeśli w tym czasie wszczęsto postępowanie, to do powyższych okresów dodać należy 10 lat.

Polecamy:

Naszym celem jest dostarczanie użytkownikom wartościowych i wiarygodnych treści, które pomogą im podejmować świadome decyzje finansowe. Wszystkie artykuły publikowane na naszym portalu opierają się na sprawdzonych źródłach i są redagowane przez specjalistów z dziedziny finansów.

Źródła:

1. https://cert.pl/posts/2022/04/classiscam/

Jak podobała Ci się treść?
5 - ciekawa, 1 - nieciekawa
4.6/5 - (12 votes)
Komentarze (36)

Odpowiadasz na komentarz:

Komentarz zostanie opublikowany pod tą nazwą

Adres e-mail nie będzie widoczny publicznie

Treści, które udostępniasz w serwisie są weryfikowane

  • M
    M

    Mariusz

    16.12.2022, 15:35

    Wyróżniający się komentarz

    sklep andomagd.pl
    Niby wszystko wygląda w porządku. Szereg dokładnie opisanych części do różnego sprzętu agd. Lecz po potwierdzeniu, że towary są w magazynie i podaniu konta do wpłaty następuje brak kontaktu i wysyłki towaru. Moim błędem było też nie zajrzenie na opineo.pl, w życiu bym tam nic nie kupił, no ale tak rzadko tego typu specjalne rzeczy zamawiam, że akurat mi nie przyszło d o głowy sprawdzać specjalistyczny sklep.

    • j
      j

      j.t.

      25.05.2023, 11:14

      Wyróżniający się komentarz

      a najśmieszniejsze jest to, że w tym wesołym kraju istnieją siły, dzięki którym ten pożal się Boże” internetowy sklepik” istnieje nadal, i nadal robi w konia takich ludzi jak ja p. Mariusz(i ja też niestety) wyłudzając od kilkudziesięciu do kilkuset zł. Wygląda na to, że ktoś tam na górze zaplanował zrobić z PT Dominika Z.- właściciela tego biznesu prawdziwie polskiego miliardera. Gratuluję
      j.t.

    • M
      M

      Mariusz

      25.05.2023, 15:01

      Wyróżniający się komentarz

      Ale. Po jakichś 2 miesiącach, towar przyszedł. Tylko dlatego, że zaraz po tygodniu zaniosłem informację do prokuratury (nie śmiejcie się, bo zadziałało), która jest nad policją i się tym zajęli. Niby 60 zł ale to nie takie grosze.

    • P
      P

      Piotr T

      07.06.2023, 17:27

      Wyróżniający się komentarz

      Niestety i ja się wtopiłem
      Mam zamiar uderzyć do tv nie wiem jaka stacja mogłaby to wyemitować ale bezczynnie też niedobrze siedzieć szukam osób które zostały tak samo potraktowane.

    • S
      S

      Sara

      18.03.2024, 22:01

      Wyróżniający się komentarz

      Nabrałam się na andomagd.pl i ja :( Policja zgłoszenie odrzuciła, z UOKiKu cisza. Komuś udało się coś wskórać i może polecić jakąś ścieżkę postępowania?

    • R
      R

      Redakcja Czerwona-Skarbonka

      19.03.2024, 15:29

      Wyróżniający się komentarz

      Może Pani jeszcze zgłosić domenę do CERT Polska, wypełniając formularz zgłoszenia na stronie: incydent.cert.pl. Tutaj zdoła Pani zapobiec dalszym wyłudzeniom, które prowadzone są na nieświadomych niczego klientach. Jeśli chodzi o ścieżkę postępowania, to polecamy do skutku kontaktować się z UOKiK. Jeśli wiadomości e-mailowe nie przynoszą rezultatu, warto zadzwonić pod numer: 22 55 60 800. Dobrym rozwiązaniem jest także znalezienie, czy to w Pani najbliższej okolicy lub online radcy prawnego, który specjalizuje się w sprawach oszustw finansowych. Pierwsze porady prawne zazwyczaj są bezpłatne.

  • A
    A

    Agata

    29.12.2022, 17:53

    Wyróżniający się komentarz

    kupujemycopolskie.pl/ to oszustwo – nie wysyłają towaru w ogóle, nie ma z nimi kontaktu

  • l
    l

    lender

    10.11.2022, 17:25

    Wyróżniający się komentarz

    Dobry artykuł. Jako uzupełnienie polecam webinarium dostępne na stronie Rzecznika Finansowego:
    27 października – „Nieautoryzowana transakcja – co zrobić, gdy z konta zniknęły pieniądze?”

  • M
    M

    Marcin

    21.09.2023, 02:51

    Wyróżniający się komentarz

    Również wszystkich przestrzegam, przed zakupem w tym sklepie www. lozkadomki. pl/ to jest ta sama pani tylko na innym fikcyjnym koncie. Moje zamówienie zostało anulowane z ich strony z powodu uszkodzenia.. I chcą żebym ja anulowal zamówienie, .. oczywiście odmówiłem. I kontakt się urwał bez zwróconych pieniędzy i przedmiotu. Oszuści!!

  • W
    W

    Wojciech

    31.08.2023, 11:18

    Wyróżniający się komentarz

    Ostrzegam przed zakupami w sklepie internetowym CTbike.pl Michał Czajka
    Bydgoszcz. Wystawia części których nie ma, po zakupie nie zwraca wpłaty, brak kontaktu, nie odpowiada na maile i telefony.

  • W
    W

    Wojciech

    31.08.2023, 11:06

    Wyróżniający się komentarz

    Ostrzegam przed zakupami w sklepie CTbike.pl Michał Czajka
    ul. Przyłubska 9
    85-892 Bydgoszcz
    Wystawia części o których po wpłacie informuje że nie ma, i tu kontakt się urywa, 188zł przepadło? zgłoszenie na policję, nie byłem pierwszym.

  • A
    A

    Adam054

    14.08.2023, 12:58

    Wyróżniający się komentarz

    Ostrzegam przed sklepem LIVERNO z pelletem. Nie otrzymałem zwrotu za niedostarczony towar. Fałszywy przekaz zwrotu. Kontakt się urwał.

  • D
    D

    Dan

    12.08.2023, 10:15

    Wyróżniający się komentarz

    Ostrzegam przed strona monbitex.com jako platforma do handlu krypto waluta , strona wyłudza dane i pieniądze .

  • B
    B

    Bogusław

    08.06.2023, 13:51

    Wyróżniający się komentarz

    Porszę o pomoc zostałem oszukany na fb Justyna Mań chciała porozmawiać przez kamerkę ona była nago i chała żebym pokazał penisa zrobiłem to a ona bez mojej zgody mnie nagrała i teraz grozi mi że jak nie zapłacę jej 5000 zł to nagranie opublikuje i jeszcze jest w to zamieszana druga osoba która ma od niej to nagranie a ta chce od mnie 25000 zł proszę o pomoc

    • G
      G

      Gość

      11.07.2023, 16:32

      Wyróżniający się komentarz

      Dobrze ci tak

  • A
    A

    Ania

    02.06.2023, 17:48

    Wyróżniający się komentarz

    Witam mieszkam w niemczech i zostałam oszukana na Telegramie X (Terapia Finansowa) na kryptowaluty co mam robić dalej jestem załamana on dalej pisze do mnie żebym wpłaciła ostatnia wpłatę. Nie mówię dobrze po niemiecku dlatego nie zgłosiłam się na Policję. Potrzebuję pomocy .

Polecane artykuły

Zobacz wszystkie
Zobacz wszystkie