Plan spłaty wierzycieli w upadłości konsumenckiej – darmowy wzór

Wiele osób, które mają do czynienia z postępowaniem upadłościowym, zastanawia się, czym jest plan spłaty wierzytelności. Odkrywamy te tajemnice i sprawdzamy, w jaki sposób dochodzi do ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Mogłoby się wydawać, że upadłość konsumencka to nie jest zbyt częste zjawisko. Owszem, raz w czas słyszymy o tym, że ktoś zbankrutował i jest niewypłacalny, a jeszcze inny jest dłużnikiem, a mimo to zaciąga kolejne zobowiązania.

Nic bardziej mylnego. Najnowsze dane Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczej wskazują, że w I półroczu 2022 r. zbankrutowało prawie 7340 konsumentów, z czego u ponad połowy z tych osób problemy finansowe widoczne były na długo przed ogłoszeniem bankructwa (minimum kilka lat)¹.

W ramach takiej upadłości stosuje się często tzw. plan spłaty wierzytelności. Zobaczmy, co warto o nim wiedzieć.

Ustalenie planu spłaty wierzycieli

Plan spłaty wierzytelności to dokument silnie uzasadniony z perspektywy wierzycieli, w którym określa się harmonogram przyszłych spłat, uzyskanych z podziału masy upadłościowej bankruta. Obok niego istnieje też pewien zakres umorzenia zobowiązań upadłego, który zależy od tego, w jakim stopniu syndykowi udało się zaspokoić wierzycieli.

Zgodnie z art. 369 Prawa upadłościowego jako dłużnicy mamy prawo do złożenia wniosku o ustalenie planu spłaty wierzytelności². Możemy tego dokonać w ciągu 30 dni od dnia obwieszczenia postanowienia o zakończeniu postępowania upadłościowego.

Projekt planu spłaty wierzycieli tworzony jest wyłącznie na wniosek bankruta (sąd w tym zakresie nie jest uprawniony do orzekania z urzędu). Dodatkowo na wniosek upadłego sąd może, ale nie musi przychylić się do treści takiego planu – i ustalić inne warunki, jeśli będą one korzystniejsze dla wierzycieli.

Ile może trwać plan spłaty wierzycieli?

Na pewno nie może być dłuższy niż 36 miesięcy. Kwotę miesięcznych wpłat na ten cel ustala sąd, który w tym przypadku bierze pod uwagę, m.in.:

• możliwości zarobkowe upadłego;
• konieczność utrzymania upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, w tym potrzeby mieszkaniowe;
• wysokość wierzytelności i możliwość ich spłaty;
• potrzeby związane ze zdrowiem, m.in. leczenie, rehabilitacja czy różnego typu terapie.

O planie spłaty wierzycieli więcej przeczytamy w art. 491/15 Prawa upadłościowego³.

Plan spłaty wierzycieli a upadłość konsumencka

Rozwiązanie planu spłaty wierzycieli istnieje w upadłości konsumenckiej. W tym przypadku projekt takiego dokumentu przygotowuje sam syndyk, który składa go w sądzie upadłościowym (po upływie terminu do zgłaszania wierzytelności) oraz po przeprowadzeniu likwidacji masy upadłości.

Projekt planu spłaty wierzycieli może być złożony nie wcześniej niż po upływie 30 dni od dnia obwieszczenia w rejestrze otwarcia upadłości konsumenckiej.

Polecamy artykuł: Upadłość konsumencka – co warto wiedzieć?

Plan spłaty wierzytelności w upadłości konsumenckiej

Zanim jednak syndyk skieruje projekt planu spłaty do sądu, musi przesłać jego treść najpierw do samego dłużnika i wierzyciela. Musi również zaznaczyć w nim, że każdej ze stron przysługuje możliwość złożenia w tej sprawie własnego stanowiska, na co mają 14 dni od otrzymania pisma.

Dopiero po tym czasie, syndyk przesyła całą dokumentację do sądu, który decyduje się na jedno z rozwiązań, a więc:

• ustala plan spłaty wierzycieli;
• umarza zobowiązanie upadłego bez ustalenia planu spłaty;
• warunkowo umarza długi upadłego bez ustalenia planu spłaty lub
• odmawia ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Prawomocny plan spłaty wierzytelności staje się zatem podstawą do oddłużania bankruta.

Polecamy: Firmy oddłużeniowe – ile warta jest ich pomoc?

---

Pliki do pobrania

Wzór wniosku jest dostępny do pobrania bezpłatnie, w wersji edytowalnej w formacie DOC oraz pliku do druku (PDF):

Wzór wniosku w wersji DOC

Wzór wniosku w wersji PDF

Wniosek o umorzenie zobowiązań bez ustalania planu spłaty

W wyjątkowych sytuacjach, czyli np. wtedy, gdy nasza osobista sytuacja jako bankruta jest nieciekawa i wskazuje na to, że nie będziemy w stanie dokonać jakichkolwiek spłat – sąd może orzec o umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli.

Jakie to mogą być sytuacje? Np. poważny stan chorobowy, który wykluczy nas z możliwości podjęcia pracy zarobkowej.

Obowiązki upadłego, któremu umorzono zadłużenie

Jeśli znaleźliśmy się w gronie osób, którym sąd umorzył dług, nadal musimy na bieżąco przedstawiać swoją sytuację finansową.

Co roku do sądu musi wpłynąć sprawozdanie, które będzie zawierało informacje dotyczące:

• osiąganych przychodów, w tym możliwości finansowych;
• wydatków na utrzymanie siebie i bliskich:
• nabytych składników majątkowych, których wartość przekracza minimalne miesięczne wynagrodzenie.

Do takiego sprawozdania dołączamy dodatkowo kopię zeznania podatkowego złożonego w urzędzie skarbowym.

Zażalenie na plan spłaty wierzycieli

Oczywiście, od każdej decyzji możemy się odwołać. Ma do tego prawo zarówno sam upadły, jak i wierzyciel. W tzw. zażaleniu powinny znaleźć się solidne argumenty, które potwierdzą nasze stanowisko. Warto w tym celu wykazać swoją trudną sytuację finansową oraz wskazać sytuację rodzinną i zdrowotną.

Będąc bankrutem mamy możliwość przedstawić sądu własną wersję wydarzeń i zaproponować wysokość rat wraz z terminami ich spłat. Oczywiście sąd może, ale nie musi przychylić się do naszego stanowiska. Podobnie, wierzyciele mają okazję do zaprezentowania swoich racji i propozycji planu spłaty. Natomiast, jeśli grono wierzycieli jest spore – sąd nie ma obowiązku przesłuchiwać każdego z osobna. Wystarczy, że złożą oni pisemne oświadczenie.

Wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty – załączniki i uwagi

Często jednak wierzyciele nastawieni są na wypracowanie polubownego porozumienia ze swoimi klientami. Są więc otwarci, by nie kierować ostatecznie sprawy na drogę sądową. Dlatego w razie kłopotów ze spłatą zadłużenia, możemy wystąpić do wierzyciela (w tym do firmy windykacyjnej) z wnioskiem o rozłożenie długu na raty.

Co powinno znaleźć się w jego treści?

• Oznaczenie stron, czyli od kogo pochodzi oraz do kogo jest kierowane.
• Informacje dotyczące osób, wobec których powstało zadłużenie, z jakiego tytułu, w jakiej wysokości oraz liczbę rat, na które chcemy rozłożyć dług.
• Szczegóły dotyczące stanu faktycznego sprawy, w tym przyczyny braku możliwości spłaty zadłużenia zgodnie z pierwotnymi ustaleniami. Możemy powołać się na twarde dowody, np. dołączyć zaświadczenie o zarobkach, zaświadczenie lekarskie, orzeczenie sądowe itp.

Takie pismo wysyłamy na adres wierzyciela – najlepiej przesyłką poleconą, zachowując przy tym dowód nadania. Na wstępie przygotujmy już sobie co najmniej dwa egzemplarze dokumentu (jeden dla nas) dla celów dowodowych na wypadek ewentualnego postępowania sądowego.

Wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty – przykładowe uzasadnienie

Moja obecna sytuacja finansowa nie pozwala na uregulowanie (podaj kwotę) w pełnej wysokości. Zarabiam miesięcznie … zł netto. Mam na utrzymaniu … osób. Po uregulowaniu najważniejszych opłat, pozostaje mi na życie ok. …. Mając na względzie powyższe argumenty, które mogą pozbawić moją rodzinę zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, wnoszę o rozłożenie zadłużenia na raty (możesz zaproponować formę rat z wysokością).

W załącznikach dołączam aktualne zaświadczenie o zarobkach/ zaświadczenie o sytuacji rodzinnej z MOPSu.

Z poważaniem

………………

Jakie długi obejmuje harmonogram spłat?

• Zadłużenie powstałe przed ogłoszeniem upadłości i zatwierdzone na liście wierzytelności.
• Zadłużenie powstałe po ogłoszeniu upadłości i niewykonane w toku postępowania upadłościowego (muszą zostać spłacone w całości do chwili zakończenia planu).
• Koszty powstałe w wyniku postępowania upadłościowego (muszą zostać spłacone w całości do chwili zakończenia planu).

Z kolei wierzyciel, który nie rości praw do swojej należności, nie zostanie uwzględniony przez sędziego-komisarza na liście wierzycieli. W konsekwencji dług nie będzie spłacany w ramach planu spłaty wierzycieli, a prawdopodobieństwo jego odzyskania będzie zdecydowanie mniejsze.

Jakie są skutki planu?

• W trakcie realizacji planu spłaty nie może mieć miejsca egzekucja komornicza względem zobowiązań, które zostały wliczone w plan spłaty. Wyjątek stanowią należności niepodlegające umorzeniu, np. zobowiązania alimentacyjne bądź renta odszkodowawcza. (zob. Koszty komornicze – ile bierze komornik?)
• Upadły odzyskuje prawo do zarządzania i rozporządzania swoim majątkiem. Możemy więc swobodnie dysponować majątkiem, który nie został zlikwidowany w postępowaniu.
• Upadły odzyskuje prawo do nabywania nowych składników majątku. Choć musimy pamiętać o zakazie dokonywania określonych czynności, które mogłyby pogorszyć naszą sytuację finansową (np. lepiej unikać zaciągania kolejnych pożyczek dla zadłużonych.)

Obowiązki upadłego w trakcie planu spłaty wierzycieli

1. Regulowanie spłat, zgodnie z treścią postanowienia sądu.
2. Składanie corocznych sprawozdań wywiązania się z obowiązków. Musimy w nich wykazać osiągane przychody, uregulowane sumy, a także nabyty majątek o wartości przekraczającej przeciętne miesięczne wynagrodzenie.
3. Zakaz dokonywania czynności prawnych, które dotyczą majątku upadłościowego, i które mogą przyczynić się do ograniczenia naszej zdolności do dalszej spłaty wg planu.
4. Zakaz ukrywania swojego faktycznego majątku oraz podejmowania czynności prawnych, które skutkują szkodą dla wierzyciela.

Uchylenie się od któregoś z zapisów spowoduje, że w pełni stracimy prawa do dalszego oddłużania.

Czy można zmienić prawomocny plan spłaty wierzycieli?

Tak. Zgodnie z art. 491/19 Prawa upadłościowego⁴ może dojść do zmiany bądź uchylenia takiej decyzji. Jeśli nasza sytuacja jako dłużnika uległa znacznej poprawie finansowej – to możemy wystąpić z wnioskiem o zmianę harmonogramu spłat. Podobnie zresztą, jak wierzyciel, który ma prawo wystąpić do sądu z takim stanowiskiem. Kluczową rolę odgrywają tutaj wyższe comiesięczne dochody lub wyższe wynagrodzenie z czynności zarobkowej wykonywanej przez upadłego.

Takie same działania możemy podjąć w przypadku pogorszenia się naszej sytuacji finansowej. Na nasz wniosek sąd może dokonać zmiany planu spłaty. I dodatkowo przedłużyć termin spłaty wierzytelności na dalszy okres – maksymalnie 18 miesięcy.  

Gdy nasze problemy finansowe mają charakter trwały – sąd może z kolei uchylić plan spłaty wierzycieli i umorzyć nasze zobowiązania (art. 491/15 postanowienie o ustaleniu planu spłaty wierzycieli ust. 1–3).

Zakończenie planu spłaty

A więc tuż po wykonaniu obowiązków wynikających z harmonogramu spłat, sąd ostatecznie wydaje postanowienie o stwierdzeniu wykonania planu spłaty wierzycieli i umorzeniu pozostałej części zobowiązań. Tym samym uzyskujemy upragnione od dawna oddłużenie.

W tym względzie warto pamiętać o jednym. Jeśli już wyjdziemy z długów, miejmy się na baczności. Zadbajmy o naszą nadwyżkę finansową i spróbujmy skorygować nasz budżet domowy, by zapobiegać kolejnym kryzysom.

Źródło:

1. https://krd.pl/centrum-prasowe/informacje-prasowe/2022/klopoty-bankrutow-widac-juz-kilka-lat-wczesniej

2. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-upadlosciowe-17021464/art-369

3. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-upadlosciowe-17021464/art-491-15

4. https://sip.lex.pl/akty-prawne/dzu-dziennik-ustaw/prawo-upadlosciowe-17021464/art-491-19