Przyszłości nie da się przewidzieć. Raczej nikt z nas nie planuje wpadnięcia w spiralę zadłużenia. Ale niestety, taka sytuacja może spotkać każdego. Jak wyjść z długów? Oto garść skutecznych wskazówek!
- Nie czekaj — zacznij już dziś planować spłatę zadłużenia!
- Jak wyjść z długów, nie mając pieniędzy?
- Co robić w przypadku długów komorniczych?
- Czy są instytucje, które pomagają wyjść z długów?
- Na co powinni uważać dłużnicy?
- Jak pomóc wyjść z długów bliskiej osobie?
- Jak wyjść z długów w 3 krokach — podsumowanie
Kluczowe informacje
- Najlepszym sposobem na wyjście z długów, jest odkładanie nawet symbolicznych kwot pieniędzy. A stanie się to tym łatwiejsze, gdy zaczniesz spisywać wydatki i planować swój budżet;
- Kolejnym skutecznym sposobem może być rozmowa z wierzycielami i ustalenie nowego harmonogramu spłaty;
- Jeśli jesteś w nieco lepszej sytuacji, warto przemyśleć zaciągnięcie kredytu konsolidacyjnego i połączyć wszystkie długi w jedną, miesięczną ratę;
- W ostateczności zdecyduj się na ogłoszenie upadłości konsumenckiej.
Wystarczy moment, by stracić kontrolę nad finansami. Nagła utrata pracy, poważna choroba, wypadek, galopujące pod niebiosa stopy procentowe – i czarny scenariusz w naszej głowie gotowy. Co zrobić w takiej sytuacji?
Nie czekaj — zacznij już dziś planować spłatę zadłużenia!
Powiem szczerze: odwlekanie w czasie tylko wszystko pogorszy. Jest mało prawdopodobne, że skoro dziś nie masz pieniędzy na spłatę zadłużenia, to za miesiąc czy dwa spadną Ci one z nieba. Im szybciej zaczniesz planować i działać, tym większa szansa, że uda Ci się odzyskać płynność finansową bez większego uszczerbku. Dlatego nie załamuj się, tylko przeczytaj do końca ten poradnik i zacznij od teraz!
Przegląd domowego budżetu
Na początek dokonaj przeglądu swojego domowego budżetu za ostatnie kilka miesięcy. Policz, ile zarabiasz, ile wydajesz i na co, oraz, ile rat kredytów płacisz. Skrupulatnie zbieraj paragony, rachunki, w tym faktury.
Weź kartkę i długopis – i zsumuj wszystko. To pozwoli Ci oszacować, ile pieniędzy co miesiąc brakuje Ci na spłatę rat.
Poszukaj oszczędności lub źródła dodatkowego dochodu
Zrobiłeś przegląd budżetu, wiesz, ile Ci brakuje i co dalej?
Szukaj dodatkowych oszczędności w życiu codziennym. Znajdź te wydatki, które nie są Ci niezbędne do przeżycia. Może czas przesiąść się na jakiś czas z samochodu do komunikacji miejskiej lub na rower? Albo zamiast jadać na mieście, zacząć gotować w domu? Może obejdziesz się bez pakietu TV, której i tak nie masz czasu oglądać? Zaciskanie pasa nie jest przyjemne, ale przy rosnących długach – niestety konieczne. Pociesz się myślą, że to tylko na czas uporania się z kłopotami..
Doskonałą opcją jest znalezienie dodatkowego źródła dochodu. Nie musisz szukać od razu drugiego etatu i harować po 16 godzin na dobę. Z powodzeniem możesz próbować swych sił w dodatkowych zajęciach, które nie wymagają dużych nakładów czasu.
Skontaktuj się z wierzycielami i ułóż plan spłaty zadłużenia
Spróbuj polubownie dogadać się z wierzycielami. Złóż wniosek, np. o wydłużenie czasu spłaty wraz ze zmniejszeniem raty. Przedstaw swoją sytuację i powody, dlaczego wnioskujesz o rozłożenie długu na raty.
Skrupulatnie realizuj harmonogram spłaty
Jeśli wierzyciele przychylą się do Twojego wniosku, realizuj plan spłaty wg nowych, wyznaczonych terminów. Nadal uważaj, na co wydajesz pieniądze. Mając plan spłaty, może przyjść Ci do głowy, aby odstąpić od swoich postanowień.
Jak wyjść z długów, nie mając pieniędzy?
To nie będzie proste, ale jeśli wykorzystałeś już wszystkie możliwości Twojego budżetu, zaciskasz pasa na maksa, a praca dodatkowa nie przynosi spodziewanych rezultatów, to spróbuj sięgnąć po poniższe rozwiązania.
Kredyt konsolidacyjny — jedno zobowiązanie na spłatę długów
Moim zdaniem opcja doskonała dla osób, które mają kilka długów bankowych. Kredyt konsolidacyjny to taki, który zaciągasz na spłatę zadłużenia, które już masz. Dlaczego opcja doskonała? Z trzech powodów:
- kredyty konsolidacyjne z reguły mają dużo lepsze warunki (np. oprocentowanie, brak prowizji) niż zwykłe kredyty gotówkowe.
- łatwiej jest zapanować nad jednym zobowiązaniem niż nad kilkoma. Szczególnie sprawdza się to w przypadku karty kredytowej, która nierozsądnie użytkowana, może przysporzyć wielu problemów.
- bardzo często podczas składania wniosku o kredyt konsolidacyjny możesz prosić o wydłużenie okresu spłaty, dzięki czemu Twoja nowa rata będzie niższa, niż suma dotychczasowych. Nie bój się tego. Lepiej spłacać dłużej aniżeli wcale :)
Ale uwaga: jeśli zorientujesz się, że jesteś o krok od kłopotów finansowych, spiesz się ze składaniem wniosku o pożyczkę konsolidacyjną. Mając opóźnienia w spłatach obecnych kredytów, bank wpisze Cię do BIK i stracisz kompletnie zdolność kredytową, przez co nie uzyskasz finansowania na spłatę długów. Wtedy na konsolidację zadłużenia mogą się zdecydować tylko firmy pozabankowe, które nie mają tak rygorystycznych wymagań jak banki – zobacz np. jak przebiega konsolidacja chwilówek.
Restrukturyzacja zadłużenia
Wbrew pozorom, to wcale nie takie rzadkie. Niejednokrotnie przyjmowałam wnioski od klientów o restrukturyzację zadłużenia. Najczęściej będziesz poproszony przez bank o udokumentowanie Twojej sytuacji finansowej. Czyli:
- ile zarabiasz,
- ile wydajesz,
- dlaczego Twoja sytuacja uległa zmianie i nie jesteś w stanie spłacać zobowiązania w dotychczasowej wysokości,
- a także określasz, o co wnioskujesz, czyli deklarujesz, jaką ratę mógłbyś płacić.
Co możesz zyskać? Rozciągnięcie okresu spłaty, dzięki czemu rata zmaleje. Banki często przychylają się do tych wniosków. Wolą odzyskać swoje pieniądze powoli, zamiast spisywać kredyt na straty i przekazywać go firmie windykacyjnej.
Wakacje kredytowe
Temat na czasie za sprawą rządowych wakacji kredytowych dla osób posiadających kredyty hipoteczne. Ale nie wszyscy wiedzą, że banki bardzo często mają własne wakacje kredytowe. Najczęściej polegają na tym, że na określoną liczbę miesięcy w roku (z reguły 2-3) możesz zawiesić spłatę kapitału. Spłacasz tylko odsetki. Warto przejść się do placówki i zapytać, jak wygląda to w Twoim przypadku.
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej
Niestety, czasami nie da się wyjść z pętli zadłużenia. W takim przypadku warto rozważyć ogłoszenie upadłości konsumenckiej. W 2023 roku (do września) ogłosiło ją prawie 16 000 konsumentów. 1
Upadłość konsumencka wiąże się z tym, że Twój majątek zostanie przejęty przez syndyka, a część wynagrodzenia zostanie zablokowana na poczet spłaty długów.
Jak ogłosić upadłość konsumencką?
- Na początek musisz wypełnić wniosek o upadłość na urzędowym formularzu. Pobierzesz go ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości. Wpisujesz w nim swoje dane, informacje o posiadanym majątku, zarobkach, kosztach życia, długach i wierzycielach.
- Przygotuj załączniki, które potwierdzą Twoją sytuację, czyli np. umowy kredytowe, wezwania do zapłaty, dokumenty dotyczące zajęć egzekucyjnych czy Twojego stanu zdrowia (jeśli to jest powodem problemów finansowych).
- Wniosek składasz do właściwego dla Twojego miejsca zamieszkania sądu upadłościowego. Musisz również wnieść opłatę w wysokości 30 zł.
- Czekasz na rozpatrzenie wniosku. W przypadku postępowania uproszczonego Twoją sprawą będzie zajmował się syndyk. Jeśli będzie miał zastrzeżenia lub zechce dodatkowych dokumentów, syndyk skontaktuje się z Tobą.
Co może zasądzić sąd w upadłości konsumenckiej?
1. Licytacja majątku i zajęcie części wynagrodzenia
Zbyciem majątku dłużnika najczęściej zajmuje się syndyk. Może on także zająć część wynagrodzenia dłużnika, ale nie całe. Do Twojej dyspozycji musi zostać połowa wypłaty, jednak nie mniej niż kwota minimalnego wynagrodzenia.
2. Plan spłaty długów
Plan spłaty długów to harmonogram spłaty zobowiązań, który jest tworzony podczas postępowania o upadłość konsumencką przez syndyka w porozumieniu z bankrutem.
Plan spłaty wierzycieli w upadłości konsumenckiej3. Umorzenie długów
Na początek najważniejsze pytanie: kiedy jest możliwe umorzenie długów bankowych?
Wbrew potocznej opinii, ogłoszenie upadłości konsumenckiej wcale nie oznacza automatycznego umorzenia wszystkich długów. Dodatkowo warto pamiętać, że niektóre z nich nie zostaną umorzone nigdy, np. długi alimentacyjne czy zasądzone odszkodowania i renty.
Podczas postępowania o upadłość konsumencką sąd bada dokładnie sytuację finansową dłużnika i decyduje, co dalej. Umorzenie najczęściej następuje w momencie, kiedy dłużnik zupełnie nie jest zdolny do tego, by realizować spłatę swoich zobowiązań, a majątku nie posiada albo jest niewystarczający. Na przykład w przypadku poważnego wypadku i kalectwa.
Układ konsumencki a pomoc w wyjściu z długów
Jeśli pracujesz i Twoje dochody mogłyby wystarczyć na pokrycie długów bankowych, ale konieczne byłoby rozłożenie zobowiązania na dłuższy okres, to alternatywą dla upadłości konsumenckiej będzie konsumenckie postępowanie układowe. Dzięki niemu uchronisz swój majątek przed licytacją.
Na czym polega?
1. Składasz wniosek do odpowiedniego sądu o otwarcie konsumenckiego postępowania układowego. Musisz zaproponować jego warunki, czyli w jakich terminach i w jakiej wysokości byłbyś w stanie spłacać wierzycieli. Uiszczasz opłatę 30 zł.
2. Musisz wykazać, że Twoja sytuacja (np. wysokość zarobków) pozwoli na spłatę zobowiązań, oraz że jesteś w stanie ponieść koszty postępowania. Nie skorzystasz z tego rozwiązania, jeśli więcej niż 15% Twoich długów ma charakter sporny.
3. Czekasz na decyzję sądu. Aby układ został zaakceptowany, musi się na niego zgodzić większość wierzycieli.
Co robić w przypadku długów komorniczych?
W przypadku długów finansowych, które trafiają do komornika, sytuacja robi się jeszcze trudniejsza. Komornik zajmie część Twojego wynagrodzenia – być może i majątek, a na dodatek naliczy bardzo wysokie koszty. Dlatego warto spróbować dogadać się z wierzycielem, by ten cofnął lub wstrzymał postępowanie komornicze.
Warto wiedzieć również o tym, że długi mogą się przedawnić. Ale tylko w momencie, gdy wierzyciel przez ten czas nie dochodzi swoich praw do spłaty zadłużenia. Żeby sprawdzić, czy masz jakiekolwiek przedawnione zadłużenie, pobierz raport BIK.
Jak sprawdzić przedawnienie długuCzy są instytucje, które pomagają wyjść z długów?
W internecie znajdziesz mnóstwo ofert różnych firm, które reklamują się hasłami typu: pomagamy wyjść z długów. Niektóre z nich rzeczywiście mogą pomóc w trudnej sytuacji. Czasami wierzyciele nie chcą współpracować z dłużnikiem, i wtedy pośrednictwo odpowiedniej firmy może znacząco pomóc.
Niemniej zawsze pamiętaj o tym, by przed dokonaniem wyboru dokładnie sprawdzić opinie i samą firmę. Nie brakuje oszustów, którzy tylko czekają na okazję, by wyłudzić od Ciebie pieniądze.
Fundacje pomagające wyjść z długówNa co powinni uważać dłużnicy?
Po pierwsze: nie zaciągaj jednego zobowiązania na spłatę starego. To nie rozwiąże Twoich problemów, a tylko je pogłębi. Nim się obejrzysz, wpadniesz w potężną spiralę zadłużenia.
Po drugie: uważaj na płatną pomoc w oddłużaniu. Nie neguję, że znajdą się na rynku firmy solidne, które naprawdę mogą pomóc Ci wyjść z długów. Ale bardzo duża część z nich, to po prostu naciągacze.
Trzecia rzecz: dbaj o swoje samopoczucie. Nie poddawaj się zniechęceniu, apatii. Walcz z uczuciem, że jesteś gorszy, że Twoje działania nie przynoszą efektów i są bez sensu. Nie jesteś gorszy. Po prostu masz przejściowe problemy finansowe, jak wielu Polaków. To nic hańbiącego. Najważniejsze jest to, byś działał, by ten stan jak najszybciej puścić w niepamięć.
I ostatnie: nie licz na pieniądze spadające z nieba. Oczywiście są jakieś szanse, że nagle wygrasz w lotka czy dostaniesz spadek po nieznanej do tej pory bogatej cioci z USA. Ale są one bardzo nikłe. Siedzenie i czekanie z założonymi rękami „aż coś się stanie” nie jest dobrym rozwiązaniem. Sprawdź: Lotto, zdrapki i inne gry losowe – czy warto los powierzać szczęściu?
Jak pomóc wyjść z długów bliskiej osobie?
Pierwszą myślą jest: pożyczyć takiej osobie pieniądze. Ale niestety, nie zawsze będzie to dobre rozwiązanie.
Raz, że możesz po prostu nie mieć środków, by udzielić pożyczki.
Dwa, nigdy nie masz pewności, czy odzyskasz pieniądze.
Szczególnie nierozsądnym postępowaniem będzie pożyczenie środków osobie, o której wiesz, że po prostu nie umie żyć oszczędnie. Znam takich ludzi: mają kłopoty finansowe nie dlatego, że spotkało ich nieszczęście, ale dlatego, że chciało się mieć nowy samochód z salonu, wystawne życie, egzotyczne wakacje 4 razy do roku, markowe ciuchy. Znam, i osobiście nie pożyczyłabym nikomu z nich ani złotówki.
Odmowa nie jest łatwa, ale czasami konieczna.
Co więc możesz zrobić, by pomóc bliskiej osobie?
Przede wszystkim pokaż takiej osobie, jakie ma możliwości. Poświęć czas, usiądź z nią, przeanalizujcie razem jej domowy budżet. Poszukajcie oszczędności, możliwości dogadania się z bankiem, rozłożenia spłaty. W najgorszym wypadku pomóż wypełnić wniosek o upadłość.
Osobnym zagadnieniem są rodzice, którzy przyzwyczaili swoje dziecko do tego, że mama i tata wszystko dadzą. Niestety, ponoszą oni bardzo dużą część winy za zaistniałą sytuację. Jeśli Twoje dorosłe dziecko popada w długi dlatego, że nie umie żyć oszczędnie, albo nie chce mu się pracować, to moim zdaniem recepta jest jedna: postawić taką osobę przed faktem dokonanym, że od mamusi i tatusia nie dostanie już ani złotówki. Kiedyś każdy musi się usamodzielnić. Wiem, radykalne. Ale skuteczne.
Jak wyjść z długów w 3 krokach — podsumowanie
Wyjście z długów nie jest proste, ale nie niemożliwe. Najważniejsze, to działać jak najszybciej.
W pierwszej kolejności przeanalizuj domowy budżet, poszukaj oszczędności, spróbuj znaleźć dodatkowe źródło bieżących dochodów, które okaże się złotym środkiem przy spłacie długów.
Następnie, jeśli to nie wystarczy, wykorzystaj metody bankowe, czyli:
- konsolidacja długów;
- bankowe wakacje kredytowe;
- jeśli się okaże, że te opcje są dla Ciebie niedostępne, nie wstydź się złożyć do banku wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
Jeśli nic nie przynosi pożądanych efektów, rozważ złożenie wniosku o zawarcie układu konsumenckiego lub ogłoszenie upadłości.
Kiedy uda Ci się już wyjść z pętli długów pamiętaj o tym, by zawsze tworzyć poduszkę finansową. Ona pozwoli Ci zachować płynność w momencie kłopotów z pieniędzmi.
Źródło:
1. Centralny Ośrodek Informacji Gospodarczej
https://www.coig.com.pl/2023-upadlosc-konsumencka_wrzesien.php