Koszty komornicze 2023 – ile bierze komornik?

Koszty komornicze to dodatkowe opłaty egzekucyjne, jakie pobiera komornik na spłatę zadłużeń. I niestety, większość z nich muszą ponieść sami dłużnicy… Ile wynoszą koszty komornicze w 2023 roku?

Koszty egzekucji komorniczej są obliczane stosownie do zadłużenia. Zanim jednak przejdziemy do ich wysokości, zapoznajmy się bliżej z samym tematem egzekucji komorniczej. Czym jest? Jakim zasadom podlega, kiedy się rozpoczyna? Jeśli masz parę długów na sumieniu, to na pewno warto sprawdzić, czego możesz się spodziewać.

Czym dokładnie jest egzekucja komornicza?

Zacznijmy od początku, czyli od wyjaśnienia, na czym polega postępowanie egzekucyjne. Jest to po prostu odzyskanie zaległych wierzytelności, których nie spłaca dłużnik. Taka kwota zadłużenia może być stosunkowo niewielka, ale również sięgać kilku czy nawet kilkuset tysięcy złotych. Na przykład na licytację komorniczą może trafić, chociażby nieruchomość dłużnika.

W postępowaniu egzekucyjnym uczestniczy komornik sądowy, który na wniosek wierzyciela dokonuje ściągnięcia zadłużenia z majątku dłużnika. Wbrew obiegowej opinii komornik, który przeprowadza egzekucję świadczeń pieniężnych, nie zatrzymuje zagarniętego mienia dla siebie. Działa on jedynie na zlecenie wierzyciela, który domaga się spłaty pożyczonych środków. Jego wynagrodzenie stanowi natomiast prowizja naliczana od ściągniętych opłat egzekucyjnych.

Rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego odbywa się w momencie, gdy wierzyciel mimo posiadania prawomocnego orzeczenia sądowego (wyrok, postanowienie, nakaz zapłaty), wyczerpał już wszystkie możliwości na odzyskanie długu. Wtedy nie pozostaje mu nic innego, jak zasięgnąć pomocy komornika.

Co rozpoczyna egzekucję komorniczą?

Aby w ogóle mogło dojść do postępowania egzekucyjnego, sąd musi wydać wyrok opatrzony klauzulą wykonalności (może być nadana na orzeczenie sądowe, ale także na akt notarialny). Wtedy to wierzyciel może udać się do komornika i wnieść pismo o wszczęciu egzekucji. Ma również prawo określić sposób wyegzekwowania samego długu. Np. czy pieniądze mają być ściągane z emerytury, renty czy wynagrodzenia, itp.

Oczywiście sam dłużnik zostaje powiadomiony o wszczęciu egzekucji, za pomocą listu poleconego. Jeśli takiego zawiadomienia o wszczęciu egzekucji nie odbierzemy na czas, to niestety nasza sytuacja i tak nie ulegnie zmianie. Ukrywanie się czy unikanie kontaktu działa tylko na naszą niekorzyść, a komornik i tak zajmie nasz majątek.

Egzekucja komornicza a dłużnik

Dobrą wiadomością dla wszystkich dłużników jest to, że komornik nie ma prawa zająć wszystkich naszych dochodów i mienia, które pozwoli nam na normalne funkcjonowanie. Na mocy ustawy o komornikach sądowych istnieje coś takiego, jak kwota wolna od potrąceń komorniczych.

Jest to po prostu kwota, która nie podlega egzekucji komorniczej. Dlatego zawsze musi zostać ona na koncie dłużnika, by ten nie pozostał bez środków do życia, które pozwolą mu na zaspokojenie podstawowych potrzeb.

Ile wynosi kwota wolna od zajęcia w 2023 roku?

Kwota wolna od zajęcia komorniczego zawsze odpowiada 75% minimalnemu wynagrodzeniu za pracę za dany rok. A zatem w 2023 r. wynosi ona:

• 2617,5 zł brutto (75% z 3490 zł brutto) za miesiąc – od 1 stycznia do 30 czerwca 2023 r.;
• 2700 zł brutto (75% z 3600 zł brutto) za miesiąc – od 1 lipca do 31 grudnia 2023 r.

Ile komornik może zabrać z emerytury w 2023 r.? Tutaj kwota emerytury wolna od zajęcia komorniczego wynosi 75% najniższej emerytury/renty, czyli 1191,33 zł brutto (75% z 1588,44 zł brutto) za każdy miesiąc.

---

-> Więcej informacji znajdziesz w: Kwota wolna od zajęcia komorniczego.

Ile wynoszą koszty komornicze w 2023?

Komornik za przeprowadzanie czynności komorniczych ma prawo pobierać opłaty egzekucyjne, które są formą jego wynagrodzenia. Może również domagać się zwrotu pozostałych kosztów komorniczych, które nazywane są kosztami postępowania egzekucyjnego.

Zarówno opłaty komornicze, jak i koszty komornicze nie mogą być ustalane przez egzekutora wg uznania. To, ile może zabrać, określają dokładnie dwa dokumenty:

• ustawa o kosztach komorniczych z 28.02.2018 r.¹ oraz
• ustawa o komornikach sądowych z 22.03.2018 r.²

Niestety, to na dłużniku spoczywa brzemię opłat i praktycznie zawsze w całości ponosi koszty komornicze. Ile one wynoszą w 2023 r.?

a) W większości przypadków stanowią one 10 proc. wartości wyegzekwowanego świadczenia i nie mniej niż:

• 200 zł – dotyczy to odzyskania długu na mocy egzekucji z wierzytelności, rachunku bankowego, pensji lub świadczeń z zabezpieczenia społecznego lub
• 300 zł – gdy należność została odzyskana w inny sposób.

Istnieją jednak pewne wyjątki i koszty komornicze mogą być niższe.

a) 3 proc. (ale nie mniej niż 150 zł) – jeśli dłużnik spłaci dług w ciągu miesiąca (licząc od dnia otrzymania zawiadomienia o wszczęciu egzekucji) oraz

b) 5 proc. – gdy przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego zostanie umorzone na wniosek wierzyciela. W skrócie, gdy wierzyciel złoży wniosek o umorzenie egzekucji z naszego majątku.

Pozostałe koszty komornicze 2023. Tabela

W toku postępowania egzekucyjnego mogą zostać nam doliczone także koszty dodatkowe. Jak przedstawiają się ich stawki?

Rodzaj czynności	Wysokość opłaty
Poszukiwanie majątku dłużnika	100 zł
Dojazd do miejsca wykonania egzekucji komorniczej (gdy odległość od kancelarii jest większa niż 10 km)	20 zł
Osobiste doręczenie na zlecenie sądu zawiadomień, pism procesowych czy innych dokumentów sądowych	40 zł
Nagrywanie i przechowywanie zapisu obrazu i dźwięku z przeprowadzonego postępowania egzekucyjnego	50 zł
Sporządzenie protokołu stanu faktycznego	400 zł
Przyjęcie wniosku o sporządzenie spisu inwentarza	400 zł
Zaakceptowanie wniosku o zabezpieczenie spadku	400 zł
Wniosek o wprowadzenie zarządcy w posiadanie majątku	400 zł
Wniosek o wprowadzenie syndyka masy upadłości	400 zł
Opłata za wszczęcie postępowania egzekucyjnego ws. wydania rzeczy ruchomej	400 zł
Przyjęcie wniosku o przeprowadzenie licytacji	1000 zł
Opłata za utrudnianie czynności komorniczych	1000 zł
Opłata w przypadku bezpodstawnej egzekucji	10% wartości długu
Opłata za wcześniejszą spłatę	zwrot 50% kosztów

Jeśli chcesz poznać, ile wynoszą koszty komornicze w Twoim przypadku, wykorzystaj do ich obliczenia kalkulator opłat egzekucyjnych.

Czy koszty komornicze ponosi wierzyciel?

Za wszystkie opłaty egzekucyjne odpowiada praktycznie sam dłużnik – choć są od tej zasady pewne wyjątki. Wierzyciel może zostać pociągnięty do opłat w sytuacjach, gdy:

• złoży wniosek dotyczący umorzenia postępowania egzekucyjnego i nie wykaże, że było to skutkiem zawarcia ugody z dłużnikiem,
• złoży nieuzasadniony wniosek o rozpoczęcie postępowania egzekucyjnego.

Wierzyciel zostanie obciążony opłatami także w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego z powodu jego biernej postawy i bezczynności.

Koszty komornicze a alimenty

W przypadku egzekucji zaległości alimentacyjnych w pierwszej kolejności zaspokajane są koszty egzekucyjne (za wyjątkiem kosztów zastępstwa prawnego), a dopiero później należności alimentacyjne.

Ile bierze komornik za alimenty?

Komornik dzieli ściągnięty dług między obie strony w odpowiedniej proporcji – a sama prowizja, która jemu przypada, wynosi 10 proc. odzyskanej kwoty. W przypadku długów alimentacyjnych to dłużnik ponosi wszelkie koszty komornicze.

Przykład.

Jeśli nasza zaległość alimentacyjna wynosi 6 tys. zł, to komornik wyegzekwuje dodatkowe 600 zł z tytułu odzyskania tej należności. Może również domagać się dodatkowych opłat, które poniósł w postępowaniu egzekucyjnym, np. za dojazdy czy poszukiwanie majątku dłużnika.

Jakie są koszty w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego?

Jeśli postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone, bo np. doszło do ugody między wierzycielem a dłużnikiem, to koszty komornicze w 2023 r. wynoszą 5 proc. wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania (w sprawach o egzekucję świadczeń dot. umorzenia). Oczywiście wszelkie naliczone koszty ponosi sam dłużnik.

Po stronie wierzyciela leży z kolei poinformowanie komornika o ugodzie. W tym celu musi on złożyć wniosek o umorzenie egzekucji.

Koszty komornicze w przypadku spłaty długu

Z kolei, gdy spłacimy dług w całości – tak czy owak, koszty komornicze zostaną doliczone (gdy sprawa jest nadal na biurku u komornika). Mogą być one jednak naliczone w niższej kwocie, ale pod warunkiem, że uregulujemy należność w ciągu miesiąca od dnia otrzymania pisma o rozpoczęciu egzekucji.

Co jeszcze warto wiedzieć o kosztach komorniczych?

Ważną informacją jest na pewno to, że wiele opłat na początku egzekucji ponosi sam wierzyciel, na którego wniosek zostało wszczęte postępowanie. Tyczy się to głównie zaliczek pobieranych na różne czynności komornicze.

Dlatego częste są sytuacje, że wierzyciel dokona za nie opłaty, a komornik mimo to nie zdoła ich odzyskać od dłużnika.

Koszty postępowania egzekucyjnego mogą zostać naliczone także wtedy, gdy dojdzie do wycofania wniosku o egzekucję lub umorzenia postępowania egzekucyjnego. Wtedy to opłatami komorniczymi może zostać obarczony wierzyciel.

Czy można uniknąć kosztów komorniczych?

Tak naprawdę jest tylko jedna sytuacja, która może nas uratować od kosztów komorniczych. Możemy powołać się na trudną sytuację finansową, w wyniku której nie jesteśmy w stanie zapłacić za zasądzone opłaty.

W takim przypadku konieczne jest złożenie wniosku, w którym wyjaśniamy naszą trudną sytuację materialną i wykazujemy, że opłacenie takich kosztów znacząco pogorszyłoby nasz stan finansowy. Takie pismo składamy w kancelarii komornika w ciągu 7 dni od daty jego otrzymania.

Możemy też, czego nie zalecamy – poczekać do przedawnienia kosztów sądowych. Należność z tytułu kosztów komorniczych traci ważność po 3 latach. W praktyce bardzo rzadko do tego dochodzi, bo każde wszczęcie egzekucji przerywa bieg przedawnienia. Wierzyciel może więc co kilka lat kierować wniosek do komornika – i w ten sposób zapobiegać przedawnieniu się długu oraz kosztów komorniczych.

Podręczne Q&A

Koszty komornicze – jak uniknąć?

Nie ma drogi na uniknięcie tego typu opłat. Ewentualnie mogą zostać one umorzone albo zmniejszone w wyniku trudnej sytuacji finansowej zadłużonego. Teoretycznie sposobem na uniknięcie kosztów może być przedawnienie długu. W praktyce jednak dochodzi do niego bardzo rzadko, bo jego bieg przerywa każde złożenie wniosku przez wierzyciela o wszczęcie postępowania egzekucyjnego.

Jak zaksięgować koszty komornicze w jednostce budżetowej?

Opłaty komornicze księgujemy na koncie 761, które nie jest związane z ewidencją kosztów ponoszonych na poczet podstawowej działalności jednostki. Przebiega ona wg poniższego schematu:

• Wn 130 – „Rachunek bieżący jednostki„;
• Ma 221 – „Należności z tytułu dochodów budżetowych”.

Kiedy koszty komornicze są kosztem uzyskania przychodu?

Wtedy, gdy są właściwie udokumentowane, np. fakturą lub rachunkiem oraz posiadamy dokładną dokumentację, dotyczącą danej egzekucji (wskazuje, kto jest dłużnikiem a kto wierzycielem i jak wysoka jest należność).

Kto ponosi koszty komornicze przy ściąganiu alimentów?

Wyłącznie dłużnik jest obciążony wszystkimi opłatami związanymi z postępowaniem. W tym przypadku koszty są standardowe – 10 proc. prowizji od zaległej kwoty.

Podatek VAT a koszty komornicze

Obecnie podatek VAT nie jest doliczany do kosztów komorniczych. Od 2019 r. obowiązuje interpretacja ogólna Ministerstwa Finansów, która zakłada, że czynności wykonywane przez komornika sądowego nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

---

Polecamy: Przedawnienie długu – kiedy następuje i jak je sprawdzić?

Źródło:

1. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180000770

2. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180000771