Pożyczki społecznościowe – jak działają? Poradnik

Za naszą zachodnią granicą idea social lendingu jest mocno wypromowana. W Polsce ten temat nadal raczkuje, aczkolwiek – nie chcemy go pozostawić bez echa, bo na pewno wart jest uwagi. Czym są pożyczki społecznościowe i czy w ogóle warto zastanawiać się nad taką opcją?

Czym są pożyczki społecznościowe?

Pożyczki społecznościowe (w skrócie P2P) to zobowiązanie finansowe zawierane między firmami lub osobami prywatnymi potrzebującymi dodatkowej gotówki a inwestorami indywidualnymi. Do tego typu transakcji dochodzi za pośrednictwem specjalnych serwisów internetowych. Mogą to być, np. dedykowane ku temu platformy online.

W tym też przypadku nie biorą udziału ani banki, ani firmy pozabankowe. Każdy z nas może zarejestrować się na takim serwisie, i zdecydować – czy chce wystąpić w roli pożyczkodawcy, czy może pożyczkobiorcy.

Jak działają pożyczki społecznościowe w praktyce?

Pożyczki społecznościowe działają na prostych zasadach, które postaramy się opisać w kilku szybkich krokach.

1. Znajdź platformę pożyczkową, z której usług zamierzasz skorzystać.
   W pierwszej kolejności dokonaj rejestracji konta użytkownika, podając swoje dane osobowe, a także informacje nt. adresu, numeru telefonu i e-maila. To ostatnie medium będzie niezbędne do aktywowania Twojego konta. Niekiedy operatorzy mogą też wymagać podania specjalnego kodu wysłanego wiadomością SMS.
2. Zweryfikuj tożsamość.
   Platformy pożyczkowe działają w 100% online, co z jednej strony zapewnia nam dużą wygodę i swobodę, a z drugiej – jest miejscem do sporych nadużyć. Aby zredukować to ryzyko podobnie, jak przy ubieganiu się o pożyczki pozabankowe, konieczne jest potwierdzenie swojej tożsamości. Polityka w tym zakresie zależy już od danej strony. Niekiedy będzie trzeba przesłać skan dowodu osobistego, w innych przypadkach wystarczy przelew weryfikacyjny lub selfie.
3. Gotowe! Poszukaj inwestora. Zapoznaj się bliżej z ofertą platformy i dopasuj pod swoje potrzeby kilka najlepszych propozycji. Zwróć uwagę na dostępne kwoty, termin spłaty, koszty oraz zabezpieczenia.
4. Ustal warunki pożyczki z inwestorem.
   Po wybraniu konkretnej oferty ustal warunki oraz wyraź niezbędne zgody. Po podpisaniu umowy wybierz również sposób przekazania pożyczki. W zależności od indywidualnych ustaleń pieniądze możesz otrzymać w formie gotówki lub przelewu bankowego.
5. Spłać pożyczkę.
   Po otrzymaniu środków przeznacz je na określone potrzeby i pamiętaj o terminowej spłacie pożyczki, na jaką przystałeś, podpisując umowę z inwestorem.

Spłacając pożyczkę społecznościową zgodnie z ustalonymi warunkami, możesz zostać polecony przez inwestora jako wzorowy i godny zaufania partner. Taka rekomendacja może w przyszłości zwiększyć Twoje szanse na oferty o bardziej atrakcyjnych warunkach.

Paulina Iwicka, ekspertka finansowa Czerwonej Skarbonki

Koszty pożyczki społecznościowej

Oczywiście przy pożyczkach społecznościowych równie ważny obok bezpieczeństwa, jest całkowity koszt takiego zobowiązania. Z uwagi na swoją specyficzną formę, mogą naliczać niespotykane u tradycyjnych pożyczkodawców opłaty.

• Opłata serwisowa
  Podstawowa opłata, która dodawana jest przez operatora za samo pośrednictwo w udzieleniu pożyczki.
• Prowizja
  Pobierana jest zazwyczaj za usługę przyznania pożyczki przez inwestora. Stanowi ona kilka procent wartości pożyczki.
• Opłata weryfikacyjna
  To dodatkowa opłata, która nie jest regułą, choć może zostać naliczona np. za dokonanie scoringu w BIK lub skorzystanie z innych usług weryfikacji zdolności kredytowej w raportach.
• Przedłużenie pożyczki
  Kolejna opcjonalna opłata, którą platforma sociallendingowa doliczy, jeśli wyrazimy chęć przedłużenia terminu spłaty pożyczki. UWAGA-> Nie każdy inwestor oferuje tego typu rozwiązanie! O możliwościach refinansowania pożyczki warto porozmawiać jeszcze przed podpisaniem umowy.

Pożyczki społecznościowe dla zadłużonych

Wspomnieliśmy, że zamysłem social lending początkowo było otwarcie nowych możliwości finansowych dla osób ze złą historią kredytową. I tak też właśnie jest.

Dla zadłużonych pożyczki społecznościowe mogą być dobrą alternatywą, o ile wszystkie inne furtki, nie są już dla nich dostępne, np. w instytucjach pozabankowych.

Duże pożyczki społecznościowe a zabezpieczenie

Z uwagi na to, że tego typu produkty wiążą się ze sporym ryzykiem, to wymagają też odpowiednich zabezpieczeń. Im wyższa kwota pożyczki lub niższa wiarygodność kredytowa, tym bardziej wartościowe zabezpieczenie będzie wymagać od nas inwestor.

Co to może być?

• Poręczenie
  Czyli zaufana osoba trzecia poręcza w naszym imieniu. A więc, w razie wystąpienia kłopotów ze spłatą pożyczki przejmuje ten obowiązek na siebie i reguluje zadłużenie zgodnie z pierwotnymi ustaleniami.
• Zastaw
  Ta metoda opiera się na zastawieniu odpowiednio kosztownego mienia w zamian za spłatę pożyczki, najczęściej odpowiadającego jej wartości. W razie kłopotów ze spłatą mienie przepada na rzecz pożyczkodawcy, a w przypadku terminowej spłaty – zostaje zwrócone.
• Ubezpieczenie
  Popularną metodą jest też wykupienie ubezpieczenia spłaty pożyczki w razie kłopotów z uregulowaniem finansowania, z przyczyn np. utraty zdrowia lub pracy. Rozwiązanie to jest najbardziej kosztowne.

Jak inwestować w pożyczki społecznościowe?

Inwestowanie w pożyczki społecznościowe rozwija się zarówno w skali europejskiej, jak i bardziej lokalnej – polskiej. Aby lepiej zrozumieć ich intencje, porównajmy inwestowanie do usług, typu Uber i Airbnb, które szturmem zawojowały branżę taksówkarską i hotelarską.

Te niedrogie, przyjazne użytkownikom usługi internetowe są zdecydowanie szybsze i tańsze niż pomoc tradycyjnych pośredników. Podobnie jest w przypadku pożyczek społecznościowych – które oferują szybkie, wzajemne pożyczanie pieniędzy między wieloma osobami fizycznymi i firmami jednocześnie, na wspólnie ustalonych warunkach, bez pośrednictwa banków i instytucji pożyczkowych.

Inwestycja w pożyczki społecznościowe – od czego zacząć?

Pierwszym krokiem ku przygodzie z inwestowaniem w pożyczki społecznościowe, jest rejestracja na jednym lub kilku serwisach dedykowanych temu rodzajowi produktów.

Następnie:

1. Przejdź do potwierdzenia swojej tożsamości.
2. Określ wysokość oprocentowania oraz kwotę, którą chcesz zainwestować – doładuj nią konto użytkownika.
3. Wybierz jedną z dostępnych ofert.

Inwestowanie w pożyczki za pośrednictwem serwisu internetowego jest dostępne dla każdej osoby, która jest pełnoletnia i posiada określony na ten cel kapitał. Zarejestrować możemy się zarówno, jako osoba prywatna, jak i firma.

Pożyczki społecznościowe dla firm

Pożyczanie społecznościowe to także alternatywna pomoc dla przedsiębiorców, którzy z jakichś powodów nie mogą skorzystać z bankowych instrumentów finansowych. Np. ze względu na nie najlepszą historię, mało popularną branżę lub krótki staż.

Na takie pozyskanie środków możemy się zdecydować w kilku popularnych platformach, np. Future Capital czy Capital Club. Kwoty pożyczki są tutaj różne i zależą już od konkretnej platformy – mogą one przekraczać 1 mln zł wsparcia.

Pożyczki społecznościowe w Polsce

Spójrzmy jeszcze na kilka przykładowych ofert platform, które na naszym rodzimym rynku skupiają się na udzielaniu pożyczek społecznościowych. Do kogo warto zapukać?

Pożyczka społecznościowa w Fellow Finance

Od 2022 r. działa na rynku jako fiński bank cyfrowy, powstały w wyniku fuzji Evli Bank Plc z Fellow Finance Oyj.

Do niedawna Fellow Finance był jedną z najbardziej zaawansowanych platform pożyczek społecznościowych i crowfundigowych w Europie, za pomocą której osoby fizyczne i przedsiębiorstwa, mogły uzyskać finansowanie – a inwestorzy – satysfakcjonujący zysk.

Na dzień dzisiejszy, platforma proponuje:

• pożyczki ratalne bez poręczycieli dla osób fizycznych od 3 tys. do 60 tys. zł na okres od 12 miesięcy do maks. 60 miesięcy oraz
• finansowanie faktur dla przedsiębiorców.

Kokos.pl

Pod koniec 2019 roku platforma Kokos.pl przestała oferować pożyczki społecznościowe od inwestorów prywatnych. Obecnie zajmuje się wyłącznie pośredniczeniem w przyznawaniu pożyczek ratalnych od firm pożyczkowych.

Firma Kokos była pierwszą, największą platformą lendigową w Polsce. Do dnia dzisiejszego jej głównym pożyczkodawcą jest Blue Media.

Finansowo

Funkcjonuje na polskim rynku crowfundingu od 2008 r. Korzystając ze strony pożyczkodawcy możemy starać się o finansowanie w kwocie od 50 zł do maks. 30 tys. zł. Okres trwania umowy wynosi od 7 dni do maks. 36 miesięcy.

W Finansowo.pl złożenie wniosku pożyczkowego jest bezpłatne. Ta platforma pożyczek społecznościowych za dodatkową opłatą pozwala także na możliwość przedłużenia terminu spłaty zobowiązania.

Oferta Finansowo.pl skierowana jest wyłącznie do osób fizycznych.

Future Capital

Z kolei serwis internetowy Future Capital powstał w 2007 r. i od początku działał w obszarze usług finansowych i inwestycyjnych.

Obecnie skupia się na udzielaniu pożyczek społecznościowych dla firm. Obowiązkowym zabezpieczeniem w Future Capital jest weksel in blanco oraz hipoteka (przy pożyczce pow. 100 tys. zł).

Jakie są wady i zalety korzystania z pożyczek społecznościowych?

Zalety:

• możliwość wybrania pożyczkodawcy i ustalenia z nim indywidualnych warunków weryfikacji,
• relatywnie niskie wymogi, co do zdolności kredytowej (rozwiązanie także dla zadłużonych z negatywnym BIK lub przeciętną historią kredytową),
• negocjowalność oraz elastyczność rat,
• rosnąca konkurencja w branży przekłada się na większy wybór wśród dostępnych ofert,
• wysoka przyznawalność,
• opcja dla osób prywatnych, jak i przedsiębiorców,
• dostępne w 100% online i bez wychodzenia z domu,
• zadłużenie nie jest widoczne w żadnym rejestrze, np. BIK czy BIGach,
• dodatkowa możliwość przedłużenia terminu spłaty.

Wady:

• dość wysokie opłaty dodatkowe za korzystanie z usługi,
• brak gwarancji, czy dany inwestor jest godny zaufania podobnie, jak pożyczkobiorca,
• ryzyko upadku serwisu pośredniczącego,
• brak weryfikacji w bazach oznacza konieczność dokonania ryzykownego zastawu lub znalezienie poręczyciela,
• przelew pożyczki może dotrzeć dopiero kolejnego dnia,
• wysokie dodatkowe koszty za brak spłaty pożyczki.

Najczęściej zadawane pytania