Ceny prądu rosną z roku na rok, i według ekspertów będą rosły przez najbliższe lata. Choć jest to główny powód, który przekonuje nas do zmiany nawyków, to oszczędzanie energii elektrycznej jest również korzystne z ekologicznego punktu widzenia.
W 2020 i 2021 roku ceny energii poszybowały w górę. W 2022 roku podwyżki te są jeszcze wyższe, a na 2023 r. szykują się kolejne.
Jak oszczędzać prąd, tak by nie wpłynęło to na komfort naszego życia?
Zanim przejdziemy do skutecznych sposobów na zmniejszenie zużycia prądu, prześledźmy, o ile dokładnie podrożała stawka za energię elektryczną.
Cena prądu 2022
Ogólnie w 2022 r. rachunek za prąd wzrósł o 24 proc. w stosunku do poprzedniego roku. Od kwietnia do czerwca br. cena za MWh (megawatogodzina) poszybowała z 800 zł do 1 tys. zł. W górę poszły też ceny kontraktów na dostawę energii (na początku 2022 r. cena za MWh wynosiła 550 zł, a w czerwcu było to już 1 tys. zł).
W sierpniu dowiedzieliśmy się o kolejnych podwyżkach na 2023 r. Cena prądu z dostawą na 2023 r. wyniosła aż 1635 zł za MWh – i jest to najwyższa cena, jaką kiedykolwiek płacono za energię elektryczną w Polsce.

Jaka cena prądu za 1 kWh w 2022?
Mimo że małym krokami zmierzamy do końca roku – i w głowach planujemy już wydatki na kolejne miesiące, wróćmy jeszcze do obecnego stanu rzeczy. W 2022 r. średnia cena 1 kilowatogodziny (kWh) wynosi 77 gr (w 2020-2021 było to z kolei 69 i 78 gr).
Ile wzrośnie cena prądu w 2023?
Wraz z nowymi stawkami za zużycie prądu, rząd zaprezentował nowy projekt pod dźwięczną nazwą Tarcza Solidarnościowa, który ma zamrozić ceny prądu w 2023 r. do cen z 2022 r.
Kto skorzysta z tego rozwiązania?
- gospodarstwa domowe, które nie przekroczą ustalonego limitu 2000 kWh rocznie,
- gospodarstwa domowe, w których żyją osoby niepełnosprawne, rodziny 3+, czyli z Kartą Dużej Rodziny oraz rolnicy. W tych przypadkach obowiązuje zwiększony próg do 2600 kWh rocznie.
A więc dopiero, jeśli przekroczymy ustalone limity, cena prądu będzie naliczana wg nowych stawek na 2023 rok. Czyli jakich? Prezes Urzędu Regulacji Energetyki może zaakceptować podwyżki taryf o 180 proc. Niektóre prognozy sugerują nawet wzrosty o 300 proc.!
Niestety, spora część osób dużo straci na ustalonych limitach. To głównie osoby, które we wcześniejszych latach za namową rządu zdecydowały się na modernizację źródła ciepła i zainstalowały pompę ciepła w domu. Tutaj dodatkowym rozwiązaniem ma być rządowa dopłata w wysokości 1 tys. zł dla ogrzewających się energią elektryczną.
Z obniżonych rachunków za prąd skorzystają również firmy pod warunkiem min. 100 proc. wzrostu cen energii. Wypłata środków na ten cel, planowana jest jeszcze w tym roku. Dodatkowo od przyszłego roku przedsiębiorcy mają możliwość podłączenia się do odnawialnych źródeł energii (OZE)1.
Małe i średnie firmy zapłacą maksymalnie do 785 zł netto za 1 Mhw.

Ile prądu zużywa przeciętne gospodarstwo domowe?
Z informacji przedstawionych przez GUS wynika, że w 2021 r. wzrosło zużycie energii elektrycznej w polskich gospodarstwach domowych o 0,4 proc., a liczba odbiorców o 1,2 proc.
Odbiorcy i zużycie prądu w gospodarstwach domowych
Wyszczególnienie | Rok 2020 | Rok 2019 = 100 | Rok 2021 | Rok 2020=100 |
Zużycie energii elektrycznej (GWh) w ciągu roku – miasta – obszary wiejskie | – 31534,8 -18499,0 -13035,8 | -103 -103,1 -102,8 | -31647,1 -18516,4 -13130,7 | -100,4 -100,1 -100,7 |
Odbiorcy energii elektrycznej w tys. – miasta – obszary wiejskie | -15 799 -10 556 -5 243 | -101,4 -101,5 -101,1 | -15 984 -10 961 -5 353 | -101,2 -100,7 -102,1 |
Zużycie energii elektrycznej na 1 odbiorcę w kWh w ciągu roku – miasta – obszary wiejskie | -1 996,0 -1 752,5 -2 486,2 | -101,6 -101,6 -101,7 | -1 979,9 -1 741,8 -2 452,9 | -99,2 -99,4 -98,7 |
Zużycie energii elektrycznej na 1 mieszkańca w kWh w ciągu roku – miasta – obszary wiejskie | -822,2 -804,3 -849,1 | -103,1 -103,4 -102,7 | -829,3 -811,0 -856,6 | -100,9 -100,8 -100,9 |
No dobrze, a jak sytuacja przedstawia się w pojedynczym gospodarstwie domowym? Przeciętne gospodarstwo domowe zużyło w 2021 r. 1980 kWh. W miastach było to 1741,8 kWH, z kolei na wsiach 2452,9 kWh. Natomiast 1-osobowe gospodarstwa domowe zużywają od 900 do 1400 kWh rocznie. Analogicznie zatem 2-osobowe zużywa ok. 1500 kWh, a 4-osobowa rodzina ok. 2500 kWh. Z tymi wyliczeniami nie zgadza się wielu analityków, którzy uważają, że ustalone limity są mocno zaniżone.

To, ile prądu zużyjemy ostatecznie, zależy jednak nie tylko od liczby domowników i częstotliwości użytkowania urządzeń, ale i naszej elektrooszczędności.
Jak oszczędzać prąd w domu?
Być może wielu z nas podejdzie do tego tematu po łebkach, bo doskonale orientujemy się w tym, jak skutecznie oszczędzać energię elektryczną. Jednak znać zasady – to jedno, a wprowadzić je do życia codziennego – to drugie.
1. Zainwestuj w energooszczędne żarówki
Proces oszczędzania prądu rozpocznij od najprostszych i najbardziej oczywistych kroków. Wyliczenia ekspertów pokazują, że żarówki energooszczędne pozwalają zaoszczędzić nawet 80 proc. energii przy 5-krotnym zwiększeniu efektywności świetlnej!
Są przy tym trwalsze i pobierają mniej prądu niż tradycyjne żarówki.
2. Pamiętaj o wyłączaniu światła
W cenie jest także zmiana nawyków. Gdy nie przebywasz w danym pomieszczeniu nawet krótką chwilę, pamiętaj o gaszeniu światła. Taka czynność nic Cię nie kosztuje, a zapewni Ci sporą oszczędność.
Wyjątek stanowią żarówki kompaktowe, które warto wyłączać jedynie wtedy, gdy opuszczasz pomieszczenie na dłużej niż 5-6 minut.
Jeśli masz możliwość, korzystaj ze światła dziennego tak długo, jak jest to możliwe – oczywiście, nie zapominając o tym, by Twój wzrok na tym nie ucierpiał :)
3. Gotuj posiłki pod przykryciem
Niezależnie od tego, czy jesteś wielkim miłośnikiem gotowania, czy też korzystasz z kuchenki sporadycznie – podpowiadamy – postaw na eko gotowanie!
- po pierwsze dlatego, że zaoszczędzisz dzięki temu ok. 30 proc. energii,
- po drugie przyda Ci się inwestycja w naczynia dobrze przewodzące ciepło z dopasowanymi pokrywkami i dnem, które dokładnie przylega do płyty grzewczej,
- i po trzecie, pamiętaj, by na ok. 10 minut przed planowanym zakończeniem gotowania/pieczenia, wyłączyć piekarnik lub płytę grzewczą.
4. Wyłączaj listwy zasilające
Samo korzystanie z listew zasilających także jest dobrym sposobem na zmniejszenie zużycia energii. Dlaczego? Przede wszystkim dlatego, że możesz podłączyć do nich wszystkie urządzenia elektryczne znajdujące się, np. w kuchni, salonie czy sypialni – i które będziesz mógł odłączyć jednym kliknięciem.
Czy wiesz, że wyłączanie listwy zasilającej pozwoli Ci zaoszczędzić ok. 300 zł rocznie. Kolejne 300 zł zatrzymasz w kieszeni, gdy od kontaktu odłączysz wszystkie sprzęty z funkcją czuwającą “stand by”. Innymi słowy, podejście eko z pewnością Ci się opłaci.
5. Usuń usterki
Jak można oszczędzać energię elektryczną? Czasem drobne usterki naszych sprzętów mogą być powodem uciekania pieniędzy z domowego budżetu.
Przykładem może być, chociażby cieknący kran, przez który rośnie zużycie wody lub nieszczelne okna powodujące, że ogrzewanie w domu staje się zwyczajnie nieefektywne. Do tych podpunktów dodajemy też urządzenia starszej generacji, które mogą pożerać więcej prądu.
Czy wiesz, że okna PCV mają zwykle regulację w trybie “letnim” i “zimowym”? Możesz samodzielnie wyregulować okna na zimę i tym samym zaoszczędzić energię cieplną. Wystarczy znaleźć śrubę w skrzydle okna i ustawić ją grubszą stroną względem uszczelki. Uwaga sposób ustawienia śruby może się różnić od modelu okien.
6. Postaw na sprzęty oznaczone symbolem A++ i A+++
Ten punkt wiąże się niejako z poprzednim. Zastanów się nad tym, czy Twój stary sprzęt nie generuje zbyt dużych kosztów związanych z naprawą i użytkowaniem. Jeśli tak, to nie trać czasu i wymień go na nowy.
Wybierz tylko te urządzenia RTV/AGD oznaczone symbolami A++ i A+++. Co prawda, są one droższe, ale w dłuższej perspektywie ich używanie przyczynia się do oszczędzania energii. Sprawdź też, jakie dodatkowe funkcje posiadają, tryby pracy, ile mocy pobierają w stanie czuwania, itp. W tym przypadku i oszczędzisz, i przyczynisz się do zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko naturalne.
Od 1 marca 2021 roku obowiązują uproszczone nazwy klas energetycznych. Nie musimy już szukać “plusików” wystarczy zwrócić uwagę, czy sprzęt jest oznaczony jako klasa A lub B (dawna klasa A++).
7. Kup urządzenie do oszczędzania prądu
Oszczędzacz prądu kontrolujący zużycie energii to bardzo przydatna rzecz. Jego system “poprosi” Cię o podłączenie go do wszystkich urządzeń elektrycznych w domu, które będzie regularnie monitorował. Poza tym będzie Ci przypominał o odłączeniu sprzętu, który jest podłączony, a aktualnie go nie używasz.
Często modele takich mierników wyposażone są dodatkowo w specjalne sensory i oprogramowanie, za pomocą którego sterują światłem w domu, regulują temperaturę w pomieszczeniach – a nawet zarządzają urządzeniami zdalnie przez internet!
8. Wyłączaj nieużywany sprzęt z kontaktu
Twoim nawykiem powinno stać się wyłączanie nieużywanych urządzeń elektrycznych – nawet, jeśli przechodzą one w tryb czuwania “stand by”. Owszem, jest to funkcja bardzo wygodna, bo pozwala na włączenie laptopa czy konsoli w dowolnej chwili, ale tak pozostawiony sprzęt nadal pobiera prąd.
Cóż, jak oszczędzać na co dzień, to bez stosowana półśrodków.
9. Załączaj tylko pełną zmywarkę i pralkę
Niby banalna wskazówka, jednak tak często wypada nam to z głowy. Korzystając, czy to ze zmywarki, czy pralki staraj się nie wkładać do nich pojedynczych rzeczy, a ładować je do pełna.
No dobrze, a jak oszczędzić prąd przy korzystaniu z lodówki i telewizora? W tym pierwszym przypadku nie ustawiaj urządzenia przy kuchence – im niższa temperatura w otoczeniu, tym mniej energii pobiera sprzęt chłodzący. Pamiętaj również, aby nie wkładać do środka gorących lub ciepłych potraw. I przy okazji nie doprowadzaj do oblodzenia wnętrza lodówki, bo zwiększy to jej poziom mocy. Z kolei na korzystaniu z telewizora zaoszczędzisz, gdy wyłączysz go przyciskiem głównym, a nie na pilocie.
Czy wiesz, że wiele nowoczesnych pralek i zmywarek posiada funkcję eko? Choć cykl pracy w tym trybie jest dłuższy – to pozwala na zaoszczędzenie prądu i wody.
10. Przykręcaj grzejniki w trakcie wietrzenia
Warto też wiedzieć, w jaki sposób wietrzyć pomieszczenia, by bezsensownie nie marnować energii. Gdy otwierasz okno – przykręcaj grzejniki! Zimno napływające z zewnątrz przyczynia się do mocniejszego nagrzewania się kaloryfera.
Pewniakiem jest również dbanie o odpowiednią temperaturę panującą we wnętrzu. Dla przykładu, idealna temperatura w sypialni wynosi ok. 18°C. I wg zapewnień specjalistów, obniżenie temperatury o 1 stopień pozwala na redukcję kosztów ogrzewania nawet o 6 proc.
11. Korzystaj z kalkulatora zużycia prądu
Aby ułatwić sobie funkcjonowanie, skorzystaj z prostego narzędzia, jakim jest kalkulator zużycia prądu. Z jego pomocą sprawdzisz, ile energii elektrycznej pobierają konkretne urządzenia w Twoim domu – oraz wyliczysz, które z nich warto wymienić na bardziej energooszczędne.
Z propozycją takich narzędzi wyszedł już dystrybutor Tauron oraz E.ON. Wystarczy, że wejdziesz na ich stronę internetową, a Twoim oczom ukaże się intuicyjny kalkulator oraz skuteczne rady, jak możesz zaoszczędzić na prądzie, podając, m.in. klasę energetyczną swojej elektroniki (np. używaj funkcji termoobiegu w piekarniku, gotuj tylko w naczyniach z płaskim dnem, itp.).
No dobrze, a jak obliczyć zużycie prądu samodzielnie?
Weźmy za przykład zużycie prądu lodówki. Minimalna cena 1kWh to obecnie 77 gr. Lodówka działa przez 24h, a jej moc to, np. 100 W.
- Podziel moc urządzenia przez 1000 (1000W=1kWh):
100 W : 1000 = 0,1 kW
- Pomnóż moc sprzętu przez czas pracy:
0,1 kW * 24h = 2,4 kWh
- Pomnóż powyższy wynik przez cenę prądu (otrzymasz koszt użytkowania lodówki w ciągu 1 doby):
2,4 kWh * 0,77 zł = 1,84 zł
Jeśli chcesz obliczyć koszt miesięczny, to wynik 1,84 zł pomnóż przez 30, a w przypadku ceny rocznej – przez 365 dni.
12. Pamiętaj o oświetleniu ogrodowym
Jeśli jesteś szczęśliwym posiadaczem ogrodu, ewentualnie małej przestrzeni pod chmurką w postaci balkonu, nie zapominaj o zewnętrznym oświetleniu. Pomyśl przede wszystkim o lampach solarnych, które ładują się dzięki energii słonecznej.
Oprócz tego tuż przy domu warto zainstalować czujniki ruchu, które załączają światło tylko w momencie, gdy jest to konieczne, np. gdy ktoś zapuka do drzwi.
13. Zmień dostawcę prądu
W ostateczności, gdy wszystkie inne sposoby nie przyniosą oczekiwanych rezultatów, pomyśl o zmianie taryfy. Niektóre z nich zakładają mniejsze zużycie prądu w nocy, tzw. taryfa nocna, inne w weekendy, tzw. taryfa weekendowa, itp.
Ewentualnie zastanów się nad zmianą dostawcy prądu i rozeznaj się na rynku. Być może konkurencyjny dystrybutor zaoferuje lepsze warunki cenowe, co zmniejszy koszty Twoich podstawowych wydatków.
Urząd Regulacji Energetyki podał, że w 2022 r. sprzedawcę prądu zmieniło 9622 odbiorców indywidualnych (grupy G). W grupach odbiorców biznesowych (grupy A, B i C) w tym czasie dokonano 3992 zmian2. To pokazuje, że jesteśmy coraz bardziej świadomi nowych możliwości rynkowych. Sama procedura zmiany sprzedawcy nie jest skomplikowana, a na pewno zyska na tym Twój budżet.
Oszczędzanie prądu – co wyłączać, a czego nie?
Na noc, na weekend, przed pójściem do pracy, czy przed wyjazdem warto wyłączać większość urządzeń, jak: telewizor, DVD, dekoder, konsolę do gier, czajnik i wszelkie ładowarki z gniazdka, głośniki czy listwę zasilającą. Wiele z tych sprzętów możemy odłączyć jednym kliknięciem – na przedłużaczu.
Z kolei wyjeżdżając na dłużej niż 2 tygodnie, polecam wyłączyć lodówkę i pozostawić uchylone drzwi – a na krótsze wyjazdy, podwyższyć w niej temperaturę o kilka stopni. Oczywiście nie wszystko warto pozbawiać zasilania. Czujnik ruchu, alarm, transformator dzwonka i oświetlenie halogenowe pozostaw w pełnym trybie gotowości.
Co zużywa najwięcej prądu w domu?
Ile prądu zużywają urządzenia domowe? To jest dobre pytanie. Na potrzeby artykułu, przeanalizowałam najczęściej używane sprzęty wraz z licznikami ich zużycia.
Są to oczywiście uśrednione wyniki, bo częściej możemy używać jednego sprzętu, a innych rzadziej.
Rodzaj urządzenia | Roczne zużycie energii elektrycznej | Koszt roczny | Koszt dzienny |
Płyta indukcyjna | 748,25 kWh | 516,29 zł | 1,41 zł |
Piekarnik elektryczny | 496,4 kWh | 343,10 zł | 0,94 zł |
Lodówka | 270 kWh | 186,15 zł | 0,51 zł |
Czajnik elektryczny | 240 kWh | 164,25 zł | 0,45 zł |
Zmywarka | 237 kWh | 164,25 zł | 0,45 zł |
Komputer stacjonarny | 197,1 kWh | 135,05 zł | 0,37 zł |
Odkurzacz | 156 kWh | 107,64 zł | 2,07 zł |
Pralka | 143 kWh | 98,80 zł | 0,38 zł |
Laptop | 138,7 kWh | 94,90 zł | 0,26 zł |
Telewizor | 128 kWh | 87,60 zł | 0,24 zł |
Mikrofalówka | 51,1 kWh | 36,50 zł | 0,10 zł |
Żelazko | 26 kWh | 20,79 zł | 0,77 zł |
Telefon komórkowy | 2,48 kWh | 1,68 zł | 0,0046 zł |
Jeszcze raz podkreślam, że konkretne zużycie zależy od wielu czynników, m.in. ilości sprzętów i ich klasy energetycznej, czasu i sposobu korzystania z nich, mocy oraz trybu życia domowników (np. praca zdalna).
Płynie z tego jeszcze jeden ważny wniosek. Zaproponowany przez rząd graniczny limit 2000 kWh możemy przekroczyć bardzo łatwo. Przykładowo roczne zużycie lodówki, pralki, piekarnika, płyty indukcyjnej przy standardowym użytkowaniu wyniesie 1928 kWh. A co z resztą sprzętów, które używamy na co dzień? Co z laptopem, telewizorem czy zmywarką – nie wspominając o bojlerze elektrycznym, czy innych gadżetach elektronicznych, z których korzystamy? Dlatego średnie zużycie prądu, według oficjalnych wyliczeń, ma się nijak do jego faktycznego zużycia w polskich domach i mieszkaniach…
Czy warto oszczędzać na prądzie?
Ależ tak! Mądre gospodarowanie prądem jest nie tylko użyteczne dla naszego portfela, ale i ekologiczne. Oczywiście, nie twierdzę, że początki zaciskania pasa w tym przypadku będą łatwe, ale wystarczy wypracować odpowiednie nawyki i proste patenty, po które będziemy sięgać z automatu.
Gwarantuję, że w obliczu rosnących kosztów życia, inflacji i faktu, że w naszym domowym budżecie liczy się każda złotówka wiedza, którą wykorzystamy w praktyce, może okazać się niezbędna.
Może zainteresuje Cie też: Smart saver – czy autooszczędzanie się opłaca?
Źródło:
1. https://www.gov.pl/web/premier/premier-oglosil-tarcze-solidarnosciowa-ktora-ma-chronic-polakow-przed-gwaltownymi-wzrostami-cen-energii
2. https://www.ure.gov.pl/pl/urzad/informacje-ogolne/aktualnosci/10570,Rynek-energii-elektrycznej-w-sierpniu-ponad-21-tys-klientow-zmienilo-sprzedawce-.html