Jak napisać wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej?

Z uzyskaniem kredytu hipotecznego wiąże się wiele różnych formalności. Jednym z ważniejszych jest ustanowienie zabezpieczenia, czyli wpisanie hipoteki do księgi wieczystej nieruchomości. Obowiązuje ono aż do czasu spłaty ostatniej raty kredytu, a następnie wpis ten musi zostać wykreślony. Jak napisać wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej? Sprawdźmy.

Kredyt hipoteczny należy do tego rodzaju zobowiązań bankowych, z uzyskaniem których wiąże się najwięcej formalności. Nic w tym dziwnego. W końcu jest on udzielany na bardzo dużą kwotę i z długim terminem spłaty. Konsument musi więc spełnić szereg wymagań, nim droga do uzyskania środków pieniężnych na zakup wymarzonej nieruchomości zostanie w pełni otwarta.

Co ciekawe, formalności towarzyszą nie tylko etapowi weryfikacji zdolności kredytowej konsumenta, jego sytuacji zarobkowej i możliwości finansowych. Podczas zaciągania zobowiązania potrzebne jest też często np. przystąpienie do dodatkowego ubezpieczenia. Finałem zmagań jest jednak podpisanie umowy kredytu oraz dokonanie wpisu do księgi wieczystej.

Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej – niezbędna formalność po spłaceniu kredytu

Perspektywa całkowitej spłaty kredytu hipotecznego wbrew pozorom nie jest niczym nieosiągalnym. Co więcej, wielu kredytobiorców, aby szybciej “pozbyć się problemu” skorzystało, chociażby z wakacji kredytowych, aby nadpłacić zobowiązanie i tym samym – przyspieszyć ostateczny termin spłaty. Kredyt mieszkaniowy to w końcu duże obciążenie dla prywatnego budżetu, a wielu osobom zaburza też radość cieszenia się z własnego mieszkania. Patrząc od formalnej strony, nie jest ono bowiem w 100% “nasze”.

Po spłaceniu kredytu hipotecznego konsument ponownie staje przed obowiązkiem dochowania niezbędnych formalności. Najważniejszą z nich jest wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej i przypieczętowanie tym samym zakończenie spłaty kredytu oraz przeniesienie prawa własności nieruchomości w pełni na siebie, bez udziału banku. Dokonanie tej czynności leży jedynie interesie konsumenta. To właśnie on powinien dołożyć wszelkich starań, aby hipoteka zniknęła z księgi wieczystej jak najszybciej.

Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej – wniosek

Zanim przejdziemy do wypełniania wniosku, ważne jest, aby zwrócić się do banku o wydanie kwitu mazalnego, który potwierdzi spłatę kredytu hipotecznego. Następnie możesz przejść do pozostałych formalności.

Wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej nie może mieć swobodnej formy. Pismo to oparto na odgórnie ustalonym wzorze, który można pobrać bezpłatnie za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości. Poniżej przedstawiamy szczegółowe omówienie każdego punktu i radzimy, jak skutecznie wnioskować o usunięcie z hipoteki na rzecz banku z księgi wieczystej nieruchomości.

Wykreślenie hipoteki z KW – strona pierwsza

• W pierwszej kolejności należy wprowadzić numer księgi wieczystej naszej nieruchomości.
• W sąsiedniej rubryce trzeba z kolei przedstawić informację o kwocie uiszczonej w ramach uregulowania kosztów sądowych (100 złotych).
• Kolejna rubryka wymaga podania informacji o Sądzie Rejonowym, który zajmie się rozpatrywaniem wniosku.
• Niżej należy wskazać numer działu w tym sądzie, który zajmuje się księgami wieczystymi.
• Jeżeli nie mamy żadnych dodatkowych żądań, ostatnie dwa pola należy przekreślić (pole numer 4).

Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej – strona druga

• Kolejna strona dokumentu nie wymaga wypełniania pierwszych dwóch pól, jeżeli nie przedstawiamy dodatkowych żądań.
• Należy zaznaczyć znakiem “X” pole: Wpis prawa, ograniczenia w rozporządzaniu nieruchomością, roszczenia lub hipoteki.
• W polu numer 7 należy słownie wnioskować o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej. Należy ponownie podać numer księgi wieczystej, rodzaj hipoteki (kaucyjna lub umowna), jej wartość oraz nazwę banku (nazwa i siedziba), w którym zaciągnięto kredyt hipoteczny.

Strona trzecia

• Na trzeciej stronie dokumentu, wnioskujący przedstawia szczegółowe informacje na temat swoich danych osobowych i miejsca zamieszkania.
• Najpierw jednak należy skreślić zbędną informację określającą status wnioskującego – pozostawiamy: dane wnioskodawcy, a przekreślamy uczestnika postępowania.
• Poczynając od pola numer 9, a kończąc na polu numer 17, należy podać numer PESEL, nazwisko, ewentualny drugi człon nazwiska, imię pierwsze, ewentualne imię drugie, imię ojca oraz imię matki. Występujemy jako osoba fizyczna, dlatego należy skreślić rubryki numer 10 i 11 (numer REGON i wpis KRS). W rubryce numer 12 z kolei należy skreślić opcję: nazwa lub firma.
• W polach od 18 do 25 podajemy informacje o zamieszkaniu (kraj, miejscowość, ulica, numer budynku, ewentualny numer lokalu, kod pocztowy i pocztę). Ponadto, należy poinformować, czy ma się pełnomocnika lub przedstawiciela ustawowego zaznaczając “tak” lub “nie”.
• Pola od 26 aż do 32 należy wypełnić tylko w przypadku, gdy adres korespondencji konsumenta jest inny niż jego adres zamieszkania.
• Jeżeli nieruchomość, z której księgi wieczystej chcemy wykreślić hipotekę, ma więcej właścicieli, to należy wskazać ich dane osobowe. Należy je wpisać w pola od numeru 33 do numeru 56.  W tym przypadku, skreślić należy dane “wnioskodawcy” i pozostawić “uczestnika postępowania”.
• Jeśli wnioskujący jest jedynym właścicielem nieruchomości, pola od 33 do 56 należy przekreślić.

Strona czwarta

Czwarta, i zarazem ostatnia, strona omawianego wzoru wniosku składa się z trzech części.

• Pola od 57 do 80 są kontynuacją poprzedniej strony. Należy podać w nich informacje na temat ewentualnego trzeciego współwłaściciela nieruchomości. Jeśli takowego nie posiada, należy przekreślić całą pierwszą część.
• Druga część wymaga od wnioskującego przedstawienia wykazu dokumentów dołączanych do wniosku. W polach 81-83 należy podać ewentualną liczbę następujących załączników: KW-WU wnioskodawca/uczestnik postępowania, KW-PP pełnomocnik/przedstawiciel ustawowy i KW-ZAD żądanie wpisu w księdze wieczystej. Jeżeli takich nie dołączamy, przy każdym z trzech w rubryce “liczba załączników” należy wpisać “0”.
• W polu numer 84 należy podać dane kwitu mazalnego, który wystawia bank po spłaceniu kredytu hipotecznego.
• Pole numer 85 to z kolei miejsce na wpisanie informacji o uiszczeniu opłaty sądowej w wysokości 100 złotych.
• Pola numer 86-88 należy przekreślić, jeżeli wniosek nie ma żadnych dodatkowych załączników.
• Na koniec, pozostaje już tylko podanie imienia i nazwiska składającego wniosek. Ponadto, należy też wpisać datę oraz się czytelnie podpisać.

O czym jeszcze pamiętać podczas wypełniania formularza?

Autorzy powyższego wzoru przypominają, aby podczas wypełniania wniosku o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej mieć na uwadze poniższe wskazówki.

• Dokument należy wypełniać drukowanymi literami. Zalecane jest sporządzenie wniosku na komputerze, pamiętając jedynie o pisemnym podpisie.
• Jeżeli jednak ktoś zdecyduje się na wprowadzenie danych ręcznie – na piśmie nie mogą znaleźć się żadne przekreślenia.
• Wszystkie naniesione informacje muszą być wyraźne i czytelne.
• Niewypełnione pola należy przekreślić.

Wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej, a zgoda banku

Kredytodawca, ma obowiązek podęcia współpracy z konsumentem, który zakończył spłacanie kredytu hipotecznego. Nie może on co prawda wnioskować o wykreślenie hipoteki, jednak po uregulowaniu długu kredytowego to w gestii banku leży wystawienie bardzo ważnego dokumentu. Mowa o kwicie mazalnym, który przekazywany jest konsumentowi jako formalny dowód na spłacenie zobowiązania hipotecznego. Jest on niezbędny przy gromadzeniu dokumentów potrzebnych do sporządzenia wniosku o wykreślenie hipoteki.

Kolejny etap zależy od dwóch okoliczności. Pierwsza to sytuacja, w której hipoteka została wpisana do księgi wieczystej w ramach kredytu na zakup mieszkania, czyli przypadek omawiany w artykule. W takiej sytuacji nie jest potrzebne notarialne poświadczenie podpisów podczas wykreślania hipoteki z księgi wieczystej. Wystarczające będzie pisemne oświadczenie, przekazane do rąk kredytobiorcy zawierające zgodę banku na dokonanie wykreślenia.

Jakie informacje powinny się znaleźć na oświadczeniu banku wyrażającego zgodę na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej?

• Dane kredytobiorcy.
• Tytuł hipoteki i określenie łącznej wysokości zadłużenia.
• Numer księgi wieczystej, do której dokonany został wpis.
• Potwierdzenie całkowitej spłaty kredytu przez konsumenta.
• Jednoznaczna zgoda na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej.

Jeżeli jednak hipoteka służy za zabezpieczenie np. kredytu konsumenckiego, to niezbędne będzie dopełnienie nieco większej liczby formalności. Obie strony będą musiały m.in. sporządzić notarialnie poświadczone podpisy, które zostaną potraktowane jako ostateczna zgoda na wykreślenie bankowej hipoteki z księgi wieczystej.

Czym jest kwit mazalny?

Wspominaliśmy już o ważnym dokumencie, jakim jest list mazalny. Jednak co to właściwie jest? Jest to nic innego jak zgoda banku na usunięcie hipoteki. Wniosek o kwit należy złożyć do instytucji, która finansowała zakup nieruchomości. W samym dokumencie powinny znaleźć się takie informacje, jak:

• numer umowy kredytowej;
• powód, dla którego składamy wniosek (najczęściej jest to spłata całości kredytu hipotecznego);
• numer księgi wieczystej nieruchomości;
• adres, na który ma zostać wysłany kwit mazalny.

Po otrzymaniu dokumentu od banku warto go dokładnie przejrzeć. Kwit mazalny powinien jednoznacznie wskazywać zgodę na usunięcie hipoteki. Najczęściej wydanie kwitu mazalnego jest bezpłatne, chociaż niektóre instytucje finansowe mogą pobierać niewielkie opłaty.

Dlaczego hipotekę wpisuje się do księgi wieczystej?

Księga wieczysta przypisana jest do każdej nieruchomości (np. mieszkania czy domu) i zawiera informacje na temat jej stanu prawnego, właścicieli lub ewentualnych współwłaścicieli. Dzięki rejestrowi możliwe jest ustalenie również praw, jakie przysługują danemu podmiotowi wobec nieruchomości. Właśnie dlatego w przypadku finansowania zakupu domu lub mieszkania za pomocą kredytu hipotecznego konieczne jest uwzględnienie banku (czyli właściciela) w księdze wieczystej, aż do czasu całkowitej spłaty zobowiązania.

W sytuacji gdy nieruchomość zostanie sprzedana, kupujący, sprawdzając księgę wieczystą będzie wiedział, że ma do czynienia z nieruchomością obciążoną bankową hipoteką, czyli tzw. długiem hipotecznym. Stanowi to przede wszystkim zabezpieczenie interesów banku w przypadku braku spłaty kredytu hipotecznego przez konsumenta.

Kto zajmuje się wykreślaniem hipotek z ksiąg wieczystych?

Podczas zaciągania kredytu mówić można, w uproszczeniu, o dwóch stronach takiej transakcji: banku, (kredytodawcy), oraz konsumencie (kredytobiorcy). Po tym, jak kredyt mieszkaniowy zostaje spłacony, to na konsumencie ciąży obowiązek rozpoczęcia procesu wykreślania hipoteki z księgi wieczystej nieruchomości. Wynika to bezpośrednio z zapisów ustawy o księgach wieczystych i hipotece, która m.in. kwestię złożenia stosownego wniosku przekazuje na kredytobiorcę.

Nie oznacza to jednak, że bank ma pozostawać bezczynny. Zgodnie z prawem, musi on współpracować z kredytobiorcą i ułatwić mu proces gromadzenia niezbędnych dokumentów do wykreślenia hipoteki. Bank nie musi jednak wychodzić z inicjatywą i nigdy nie zajmuje się usuwaniem informacji o obciążeniach kredytowych z księgi wieczystej. Nie ma takiej możliwości i podobnych kompetencji.

Gdzie należy złożyć wniosek o wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej?

Wypełniony wniosek z uwzględnieniem wyżej zawartych informacji należy złożyć do odpowiadającemu miejscu zamieszkania konsumenta Sądu Rejonowego. To ten organ zajmuje się bowiem prowadzeniem ksiąg wieczystych nieruchomości. Należy pamiętać o sporządzeniu wniosku w dwóch egzemplarzach. Jeden zostanie przekazany do sądu, a drugi wraca do nas i będzie stanowił potwierdzenie tej czynności.

Ile kosztuje wniosek o wykreślenie hipoteki?

Do dokumentu należy dołączyć potwierdzenie dokonania opłaty sądowej, która wynosi 100 złotych. Opłaty można dokonać na 3 sposoby:

• Klasyczny przelew bankowy. Na stronie internetowej odpowiedniego Sądu Rejonowego należy odnaleźć numer rachunku bankowego i tam przekazać należną sumę pieniędzy. W tytule przelewu powinniśmy wpisać numer księgi wieczystej i wzmiankę, że chodzi o wykreślenie wpisu.
• Opłacenie kosztów sądowych bezpośrednio w kasie sądu. Warto zachować po tym potwierdzenie transakcji.
• Zakup elektronicznych znaków opłaty sądowej. Można tego dokonać zarówno podczas wizyty w siedzibie sądu, w kasie sądu, jak i za pomocą strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (można znaleźć je w zakładce “opłaty”). Takie oznaczenia po zakupie należy wydrukować, a następnie dołączyć do wniosku i potrzebnych załączników.

Ile czeka się na wykreślenie hipoteki?

Cały proces najczęściej zajmuje kilka tygodni. Wiele zależy jednak od tego, kiedy otrzymamy kwit mazalny od banku (instytucje wydają je nawet w ciągu kilkunastu dni roboczych) oraz jak bardzo obłożony pracą jest Sąd Rejonowy. W zależności od liczby wniosków proces ten może zająć nawet miesiąc.

Jakie problemy mogą utrudnić wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej?

Biorąc pod uwagę wyżej zawarte informacje, z teoretycznego punktu widzenia — wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej po zakończeniu trwania kredytu nie powinno stanowić żadnego problemu. Należy jedynie pamiętać o dopełnieniu wszystkich niezbędnych formalności, przekazaniu opłaty, zebraniu koniecznych dokumentów od wierzyciela i złożeniu wniosku w odpowiednim sądzie. Niestety, także i w takich przypadkach mogą pojawić się komplikacje. Jakie?

Brak zgody banku na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej

Pierwszym problemem może okazać się brak zgody wierzyciela (czyli banku) na wykreślenie hipoteki. Taka sytuacja ma miejsce w przypadku nieporozumienia na polu tego, czy kredyt faktycznie spłacono. Bywają sytuacje, w których np. rata za kredyt nie została jeszcze zaksięgowana, przez co kredytodawca formalnie uznaje zobowiązanie za niespłacone. Może też pojawić się spór na polu np. nieopłacenia kosztów dodatkowych kredytu lub niezgodność co do ich wysokości. Takie nieporozumienia wystarczą, by bank mógł – ze swojego punktu widzenia – mieć podstawy do odmówienia wykreślenia hipoteki z księgi wieczystej.

Konsumentowi pozostaje wówczas wyjaśnienie sytuacji i w najgorszym razie – batalia w sądzie składając wniosek o uzgodnienie treści księgi wieczystej ze stanem rzeczywistym. Będzie on musiał udowodnić, że spłacenie całego długu kredytowego to fakt i istnieją podstawy do wykreślenia hipoteki. Niestety, dopiero prawomocny wyrok sądu pozwala – bez pytania się o zdanie wierzyciela – na ostateczne usunięcie wpisu o obciążeniach hipotecznych z księgi wieczystej.

Brak podpisów jednego ze współwłaścicieli

Innym przypadkiem może być sytuacja, w której obciążona dotychczas hipoteką nieruchomość posiadała więcej niż jednego właściciela (najczęściej dzieje się to w przypadku małżeństw), a wszystkie podpisy nie zostały złożone pod wnioskiem. W takiej sytuacji należy poprawić błąd i podjąć wszystkie możliwe próby skontaktowania się z pozostałymi współwłaścicielami lub współwłaścicielem. Niezależnie od sytuacji między nimi – zebranie wszystkich wymaganych podpisów jest kluczowe do rozpoczęcia procesu usuwania hipoteki z nieruchomości, co warto zrobić jak najszybciej. Dlaczego? O tym więcej w poniższym akapicie.

Wierzyciel, u którego zaciągano kredyt hipoteczny, już nie istnieje

Po spłacaniu kredytu hipotecznego i całkowitym uregulowaniu długu odradzamy opieszałość i odkładanie kwestii usunięcia hipoteki z księgi wieczystej na później. Uzasadnienie jest proste –wierzyciel, u którego zaciągano kredyt, może zwyczajnie przestać istnieć. Choć banki częściej zmieniają nazwy lub dokonują fuzji z konkurencją, to jednak sytuacja, w której instytucja finansowa całkowicie upada lub kończy działalność, jest jak najbardziej realna.

W przypadku, gdy konsument dopiero po dłuższym czasie od ukończenia spłacania kredytu, podejmie się działań w celu wykreślenia hipoteki, może spotkać się z przykrą niespodzianką. Wierzyciel z przeszłości, który nie istnieje, teoretycznie uniemożliwia w ogóle wszczęcie procedur. Bez zgody banku na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej, konsumentowi w praktyce pozostaje wkroczenie na drogę sądową. Podobnie jak w przypadku odmowy na wystawienie zgody, należy poprosić sąd o uzgodnienie treści księgi wieczystej ze stanem rzeczywistym.

Jest to procedura czasochłonna, wymagająca od konsumenta nakładów finansowych na koszty sądowe i stresująca, jednak to jedyne rozwiązanie dające nadzieję na usunięcie śladu po kredycie z księgi wieczystej.

Jak sprawdzić, czy nieruchomość jest obciążona hipoteką?

Na koniec, warto jeszcze rzucić okiem na zagadnienie hipoteki w księdze wieczystej jeszcze z innej perspektywy. Wiele osób decyduje się na zakup mieszkania z rynku wtórnego — gdzie dostępne są mieszkania z drugiej ręki. W teorii daje to szansę na uzyskanie gotowego, wykończonego mieszkania, które dodatkowo ma szansę być dostępne w stosunkowo atrakcyjnej cenie. Stawia to jednak przed kupującym wiele wyzwań.

Rozważając zakup określonej nieruchomości, warto zweryfikować i potwierdzić jej aktualny status prawny. Włącza się do tego kwestia hipoteki, którą potencjalnie kupowana nieruchomość może być przecież obciążona. Jak sprawdzić, czy nie kupuje się “kota w worku”? Warto poprosić sprzedawcę o udostępnienie numeru księgi wieczystej. Mając tę informację, wystarczy wejść na stronę główną Ministerstwa Sprawiedliwości, gdzie bezpłatnie można pobrać wersję online księgi do wglądu ¹.

Jeżeli jednak nie uda się pozyskać numeru księgi wieczystej lub sprzedający nie będzie chciał go udostępnić, warto porzucić pomysł zakupu akurat tej nieruchomości. Brak możliwości sprawdzenia stanu prawnego mieszkania czy domu, to zdecydowanie duży sygnał ostrzegawczy.