Bezpieczny PESEL – co to jest i jak działa?

Dowód osobisty to nie tylko kawałek plastiku. To również tożsamość, która w dobie rozwijającej się technologii może zostać wykorzystana do wielu przestępstw i “czarnych interesów” – szczególnie na rynku online. Warto o tym pamiętać, gdy zgubisz lub zostanie Ci skradziony dokument tożsamości. “Bezpieczny PESEL” to bezpłatna platforma, która zwiększa bezpieczeństwo danych przed oszustami wyłudzającymi pożyczki i kredyty, na cudze nazwisko. Jak działa system “Bezpieczny PESEL” i jak prawidłowo zastrzec dane?

System Bezpieczny PESEL – ochroń się przed wyłudzeniem!

Podczas zaciągania pożyczek online, najczęściej nie jest wymagane nic więcej oprócz podania danych zgodnych z dowodem osobistym. Jest to z pewnością wygodna sytuacja, mająca swoje plusy, ale niosąca ze sobą również sporo ryzyka! Posługując się cudzym dokumentem bez problemu można “wyłudzić” nie tylko szybką chwilówkę w firmie pożyczkowej. Oszuści zainkasują niezły kredyt w banku, lecz równie dobrze mogą zawrzeć umowę z operatorem komórkowym, nabyć drogi sprzęt na raty, korzystać do woli z usług hotelowych, ukraść wypożyczony samochód czy nawet założyć firmę! Jak wyeliminować prawdopodobieństwo, że taka sytuacja może przytrafić się akurat Tobie lub komuś z Twojej rodziny?

Usługa “Bezpieczny PESEL” narodziła się wiosną 2017 roku, przy współpracy Polskiego Związku Instytucji Pożyczkowych (dawniej Związek Firm Pożyczkowych) oraz CRIF. Ten drugi to jeden z czołowych dostawców informacji kredytowej w Europie, a także kluczowy uczestnik w skali światowej, dostarczający zintegrowane usługi i rozwiązania, z zakresu informacji biznesowej, handlowej, a także zarządzania ryzykiem. Dlatego nie bez przyczyny, partnerem CRIF został PZIP, który skupia w swoich szeregach większość firm pożyczkowych, które kierują się zasadą odpowiedzialnego i bezpiecznego pożyczania – a przy okazji działa na rzecz zmian w branży usług pozabankowych.

Jak to w ogóle działa i jak sprawdzić dane?

“Bezpieczny PESEL” to system, w którym każdy konsument może zastrzec skradziony lub zgubiony dowód osobisty. Dzięki temu informacja o zdarzeniu będzie dostępna dla wszystkich współpracujących pożyczkodawców. Jest to dla nich równoznaczne z wiadomością, że dana osoba w najbliższym czasie nie planuje zaciągnięcia pożyczki. Dlatego, jeśli okaże się, że PESEL widnieje w bazie oczekujących na pożyczkę lub kredyt, świadczy to prawdopodobnie o próbie wyłudzenia pieniędzy lub ewentualnie zapominalstwie wnioskującego. Takie rozwiązanie z pewnością utrudnia oszustom powodzenie kradzieży.

Obecnie w systemie “Bezpieczny PESEL” uczestniczy 41 firm pożyczkowych, w tym najbardziej znane marki. “Bezpieczny PESEL” swoje działanie opiera, na tzw. Liście Robinsona, czyli koncepcji mającej chronić prywatność i tożsamość konsumentów. Może zatem także zawierać listę osób, które nie chcą otrzymywać treści marketingowych na pocztę elektroniczną. Działanie usługi jest nieco zbliżone do baz typu “credit freeze”, działających w innych krajach. Korzystanie z platformy jest bezpłatne i dobrowolne – zarówno dla osób prywatnych, jak i firm pożyczkowych.

Jak zastrzec dokument i na co zwrócić uwagę?

Wiemy już o tym, że wpisanie danych na portalu bezpiecznypesel.pl skutkuje tym, że użytkownicy systemu Credit check poinformowani są o tym, że konsument nie planuje zaciągnięcia pożyczki. Tym samym oszuści mają utrudnione zadanie w kradzieży tożsamości. Dlaczego tak się dzieje? Otóż System „Bezpieczny PESEL” opiera się na dwóch fundamentalnych usługach. Są to:

• Usługa Zastrzeżenia – zastrzegający numer PESEL wysyła informacje do instytucji finansowych, że w okresie obowiązywania zastrzeżenia – nie będzie składać wniosku o otrzymanie pożyczki czy zawarcie kredytu. Dlatego potencjalnie złożony wniosek kredytowy, z wcześniej zastrzeżonym numerem PESEL – może nie stanowić wniosku osoby, która wcześniej zastrzegła swoje dane,
• Usługa zgłoszenia utraty – polega na możliwości zastrzeżenia przed konsumenta numeru PESEL, jako informacji dla kredytodawcy, że zastrzegający utracił dowód tożsamości i istnieje spore ryzyko, że jego dane zostaną wykorzystane do oszustwa finansowego.

Schemat wymiany danych, źródło: bezpiecznypesel.pl¹

Co ważne – wszyscy uczestnicy platformy Credit check mają dostęp do informacji o zastrzeżonych numerach PESEL.

Prosta i wygodna usługa bez zakładania konta

Aby móc zastrzec swój numer PESEL, wystarczy jedynie wypełnić formularz kontaktowy, dostępny na stronie bezpiecznypesel.pl. W tym przypadku nie jest konieczne zakładanie konta klienta. Podczas wypełniania informacji należy zaznaczyć jedną z dostępnych opcji:

• Zastrzeżenie – jest to podstawowa usługa zastrzeżenia numeru PESEL jako sygnału, że dana osoba w najbliższej przyszłości nie zamierza ubiegać się o pożyczkę. Jest to dobre rozwiązanie w przypadku ryzyka przedostania się danych osobowych w niepowołane ręce. W związku z tym potencjalny oszust nie zaciągnie pożyczki na obce dane. Przy wypełnianiu wniosku, zastrzegający oprócz uzupełnienia podstawowych informacji musi umieścić skany dowodu osobistego,
• Zgłoszenie utraty – można zastosować, gdy doszło do zguby lub kradzieży dokumentu tożsamości. Aby potwierdzić swoją wiarygodność konsument musi wypełnić dane osobowe wraz z PESEL-em oraz serią i numerem utraconego dokumentu.

Zgłoszenie utraty dowodu osobistego, źródło: bezpiecznypesel.pl²

W kolejnym kroku konsultant CRIF telefonicznie kontaktuje się z zastrzegającym. Rozmowa telefoniczna ma na celu potwierdzenie wiarygodności i tożsamości osoby zgłaszającej wniosek. Po jej pozytywnym przejściu, w rejestrze umieszczane są dane, które wcześniej widoczne były w utraconym dokumencie.

Cofnięcie zastrzeżenia – jak to zrobić?

Procedura cofnięcia zastrzeżenia dokumentu wygląda podobnie, jak zgłoszenie jego utraty. Gdy zajdzie taka potrzeba należy wypełnić formularz znajdujący się na stronie bezpiecznypesel.pl, klikając w zakładkę: “cofnięcie zastrzeżenia”. Tutaj również konieczne jest dołączenie skanu dowodu osobistego oraz przejście telefonicznej weryfikacji z konsultantem CRIF.

Jakie instytucje pożyczkowe korzystają z platformy “Bezpieczny PESEL”?

Na dzień dzisiejszy jest to 41 pożyczkodawców, wśród których znajdują się:

• Wonga
• MoneyMan
• LendOn
• Kuki
• Creditstar
• Via SMS
• LoanMe
• Tani Kredyt
• Szybka Moneta
• Alfa Kredyt
• Super GROSZ
• Filarum
• Fellow Finance
• BOCIAN Pożyczki
• Solven
• POLOżyczka
• Provident

Błyskawicznie reaguj na wyciek swoich danych osobowych!

Bezpieczeństwo oraz prywatność danych osobowych powinno stanowić nadrzędny cel dla każdej osoby. Warto mieć na uwadze to, że każdego dnia przestępcy czyhają na łatwą okazję przypisania sobie cudzej tożsamości. Według ostatnich danych Raportu InfoDOK, w 2018 roku zastrzeżono rekordową liczbę dowodów osobistych, paszportów oraz praw jazdy. W samej międzybankowej przestrzeni zgłoszono aż 150,7 tys. dokumentów³!

Być może wpływ na to ma rosnąca świadomość i potrzeba ochrony własnej tożsamości, ale także większa znajomość narzędzi, które skutecznie zabezpieczają dane konsumentów przed wykorzystaniem ich do celów przestępczych. Dlatego oprócz zgłoszenia swojego zastrzeżenia w systemie “Bezpieczny PESEL”, niezwłocznie należy poinformować o tym fakcie Policję oraz swój bank! Trzeba również wystąpić o nowy dowód osobisty w dowolnym urzędzie gminy. A dla całkowitej pewności warto skorzystać także z Centralnej Bazy Danych Systemu “Dokumenty Zastrzeżone”⁴. Tyczy się ona ochrony wszelkich dokumentów tożsamości: w tym paszportów oraz praw jazdy.

“Bezpieczny PESEL” = bezpieczna tożsamość!

Wszelkie informacje przesyłane z pomocą platformy są szyfrowane. Co oznacza, że każdy wniosek o “zastrzyk gotówki” jest dokładnie badany. Najpierw w Systemie Credit Check, który weryfikuje na liście zastrzeżonych dokumentów, indywidualne PESEL-e klientów. Po czym pożyczkodawca otrzymuje odpowiedź: “tak” lub “nie” – czy dany PESEL faktycznie znajduje się w takiej bazie. Jednak to wystarczy, by odrzucić wniosek oraz podjąć odpowiednie czynności prawne.

Dlatego usługa “Bezpieczny PESEL” to wygodne i bezpieczne rozwiązanie, dzięki któremu w kilka minut możesz zabezpieczyć swoje dokumenty, gdy te wpadną w niepowołane ręce. Co więcej – każda próba złodzieja zostanie wykryta we wszystkich firmach pożyczkowych, biorących udział w programie. Zatem warto reagować, jak najszybciej – i w kwestii zguby, i kradzieży, ale również podejrzenia wykorzystania poufnych informacji. W takich sytuacjach każda sekunda jest na wagę złota!

Źródła:

1. https://www.bezpiecznypesel.pl/o-rozwiazaniu/

2. Tamże

3. https://zbp.pl/aktualnosci/Archiwalne-wydarzenia/infodok-rekordowa-liczba-zastrzezen-dokumentow-toz

4. http://dokumentyzastrzezone.pl/